Bài soạn môn Hình học 9 - Tiết 20: Đường kính và dây của đường tròn

Ngày soạn: 30/10
Ngày giảng: 1/11-9BC
Tiết 20
A. Mục tiêu
1. Kiến thức: HS nắm được đường kính là dây cung lớn nhất trong các dây của đường tròn, nắm được 2 định lí về đường kính vuông góc với dây và đường kính đi qua trung điểm của 1 dây không đi qua tâm 
2. Kỹ năng : HS biết vận dụng các định lí để chứng minh đường kính đi qua trung điểm của 1 dây không đi qua tâm 
3. Thái độ: Cẩn thận, trung thực, chính xác 
B. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Bảng phụ, thước thẳng thẳng, compa, phấn màu 
2. Học sinh: Thước thẳng thẳng, compa
C. Tiến trình dạy – học
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
HĐ1: So sánh độ dài của đương kính và dây
GT: Cho (O;R). Trong các dây của đường tròn, dây lớn nhất là dây như thế nào ?
Dây đó có độ dài bằng bao nhiêu? 
Y/C hs đọc nội dung bài toán 
Ta xét bài toán trong 2 TH:
+ Dây AB là đường kính 
+ Dây AB không là đường kính 
Trong mỗi trường hợp hãy so sánh AB với R 
Qua 2 trường hợp trên vậy
Đường kính AB luôn như thế nào so với bán kính ?
Đường kính có phải là 1 dây lớn nhất không?
Và đó chính là nội dung Đlí
+ Y/C HS đọc
* Bài toán: ( SGK - 102)
HS đọc nội dung bài toán 
+ Trường hợp 1:
 AB là đường kính, ta có : A B
AB = 2 R (1)
+ Trường hợp 2: AB không là đương kính :
Ta xét tam giác AOB:
AB < OA + OB = R + R = 2 R (2)
=> AB < 2R A
 O
 B
 + Đường kính là 1 dây lớn nhất của đường
tròn
ĐL: sgk
HĐ2: Quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây
GV vẽ ( O; R), đường kính
 AB CD = .
 So sánh 
độ dài IC với ID? O
 C I D
HS vẽ hình theo GV và thực hiện so sánh IC và ID :
Xét tam giác OCD cân tại O, mà OI là đường cao nên cũng là trung tuyến 
Do đó IC = ID 
Như vậy AB CD thì AB đi qua trung điểm của dây CD
+ Trường hợp đường kính AB vuông góc với đường kính CD thì điều đó còn đúng không? 
Qua đây chúng ta có nội dung định lí nào?
+ Ngược lại đường kính đi qua trung điểm cuả dây có vuông góc với dây đó không 
+ Hãy chỉ ra điều đó ?
Đó chính là nội dung Đlí 3 
Gv cho HS làm ?2 
GV đánh giá và sửa chữa 
Vậy mệnh đề đảo của định 2 chỉ đúng trong trường hợp nào? 
HS nắm bắt và thu thập thôgn tin
+ Điều này thì hiển nhiên đúng 
* Định lí 2 ( SGK - 103) :
HS nắm bắt và thu thập thông tin nội dung định lí 
+ Có thể vuông góc hoặc cũng không thể vuông góc 
HS vẽ hình minh hoạ 2 TH trên 
* Định lí 3: ( SGK - 103) 
Chỉ đúng trong trường hợp đường kính 
đi qua trung điểm của dây không đi qua tâm của đường tròn 
?2 ( SGK - 103 ):
OM AB : Xét tam giác 	O
vuông AOM: 
 A M B
AM = 
HĐ3: Củng cố
Gv nêu các câu hỏi củng cố:
+ Phát biểu định lí so sánh độ dài đường kính và dây?
+ Phát biểu đlí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây 
+ Hai đlí này có quan hệ ntn?
HS 1 nêu lại nội dung đlí 1
HS2: Nêu lại nội dung đlí 2 và 3 
Đlí 3 là mệnh đề đảo của định lí 2
HĐ 4: Hướng dẫn về nhà
+ Học thuộc và nắm vững các định lí đã học trong bài này 
+ Về nhà chứng minh định lí 3, bài tập 10, 11 ( SGK - 104)
+ Giờ sau tiến hành " Luyện tập "