Giáo án dạy Tuần 27 - Môn Ngữ văn 9

Giáo án dạy Tuần 27 - Môn Ngữ văn 9

TIẾT 124 : NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ

I: Mục tiêu cần đạt

1. Kiến thức: HIểu đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ

2. Kĩ năng

- Nhận diện được bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ

- Tạo lập văn bản về một đoạn thơ, bài thơ

II: Chuẩn bị

1. GV giáo án, bảng phụ

2. HS soạn bài theo yêu cầu sgk

III: Các hoạt động dạy học

1. ổn định tổ chức 5 P

2. Kiểm tra : Nêu yêu cầu về bố cục bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) ?

 

doc 15 trang Người đăng duyphuonghn Lượt xem 534Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án dạy Tuần 27 - Môn Ngữ văn 9", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
S: 14/3/2011 G: 15/3/2011
	TIẾT 124 : NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ	
I: Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức: HIểu đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
2. Kĩ năng
- Nhận diện được bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Tạo lập văn bản về một đoạn thơ, bài thơ
II: Chuẩn bị 
1. GV giáo án, bảng phụ
2. HS soạn bài theo yêu cầu sgk
III: Các hoạt động dạy học 
1. ổn định tổ chức 5 P
2. Kiểm tra : Nêu yêu cầu về bố cục bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) ?
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS
NỘI DUNG 
 HOẠT ĐỘNG 1 : 25 P
- HS đọc lại bài thơ  “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải.
 - HS Đọc văn bản “Khát vọng hòa nhập, dâng hiến cho đời.” 
- GV nêu câu hỏi, tổ chức cho hs trao đổi theo bàn
- HS trả lời nhận xét
- GV nhận xét, chốt lại 
? Vấn đề nghị luận của văn bản trên là gì ?
? Văn bản nêu lên Những luận điểm gì về hình ảnh mùa xuân ?
? Người viết đã sử dụng những luận cứ nào để làm sáng tỏ các luận điểm trên ?
? Chỉ ra các phần MB, TB, KB ? Nhận xét về bố cục của bài văn ?
- GV Giữa các phần của văn bản có liên kết về ý và cách diễn đạt.
? Cách diễn đạt trong từng đoạn có làm nổi bật được luận điểm không ?
- Hs trả lời , nhận xét
- Gv nhận xét: Người viết đã trình bày những cảm nghĩ đánh giá của mình bằng thái độ tin yêu, bằng tình cảm thiết tha trìu mến. Lời văn toát lên sự rung động trước sự đặc sắc của hình ảnh, giọng điệu thơ, sự đồng cảm với nhà thơ Thanh Hải.
 Cách diễn đạt trong từng đoạn làm nổi bật luận điểm 
? Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ ?
- Hs đọc ghi nhớ sgk
HOẠT ĐỘNG 2 : Hướng dẫn luyện tập 12 P
- Hs đọc yêu cầu bt
- Hoạt động nhóm theo bàn
- Đại diện nhóm trình bày, nhận xét
- GV nhận xét chốt lại.
I- Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
1- Đọc Văn bản : 
KHÁT VỌNG HÒA NHẬP, DÂNG HIẾN CHO ĐỜI
2- Nhận xét
- Vấn đề nghị luận : Hình ảnh mùa xuân và tình cảm của tác giả trong bài " Mùa xuân nho nhỏ"
- Những luận điểm về hình ảnh mùa xuân
+ Hình ảnh mùa xuân mang nhiều tầng ý nghĩa
+ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc của nhà thơ.
+ Hình ảnh mùa xuân thể hiện khát vọng hòa nhập, dâng hiến cuả tác giả.
- Luận cứ: Chọn giảng bình những câu thơ, hình ảnh đặc sắc, phân tích giọng điệu trữ tình, kết cấu bài thơ.
- Bố cục: 
+ Mở bài: đoạn 1 giới thiệu bài thơ
+ Thân bài ( đoạn 2,3,4 ) đánh giá nội dung, nghệ thuật bài thơ.
+ Kết bài: đoạn 5 khái quát giá trị bài thơ.
- Cách diễn đạt
+ Cách dẫn dắt vấn đề hợp lý; bắt đầu từ mùa xuân của thiên nhiên... đến mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.
+ Cách phân tích hợp lý: bắt đầu từ mùa xuân trong bài thơ mang nhiều tầng ý nghĩa đến việc phân tích các hình ảnh "dòng sông, bông hoa tím, lộc" và cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ.
+ Cách tổng kết, khái quát hoá có sức thuyết phục: "như vậy, giữa các khổ, các phần của MXNN có sự gắn kết tự nhiên, chặt chẽ, vừa luyến láy vừa được nâng cao"
=>Với sự đồng cảm sâu sắc, tác giả đã chỉ ra được cái hay, cái đẹp của bài thơ
* Ghi nhớ : sgk 78
II- Luyện tập :
Gợi ý:
- Bài thơ có giọng điệu trữ tình trong sáng thiết tha
- Thanh Hải mong muốn được hòa nhập cống hiến cho đời
 3 P
Củng cố : HS Đọc lại ghi nhớ
Dặn dò : Chuẩn bị “cách làm bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ” Phần I, II
S: 17/3/2011 G: 18/3/2011
Tiết 125 - CÁCH LÀMBÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT
ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ
I: Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
- Hiểu đặc điểm yêu cầu đói với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Các bước khi làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
2. Kĩ năng
- Tiến hành các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Tổ chức triển khai các luận điểm
II: Chuẩn bị
1. GV soạn giáo án, bảng phụ
2. Hs chuẩn bị theo yêu cầu sgk
III: Các hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp 5 P
2. Kiểm tra bài cũ
? Thế nào là bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ?
Đáp án: phần ghi nhớ ( SGK - 78)
3. Bài mới
Hoạt động thầy và trò 
Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu đề bài 15 P
Gv: Cho H/S đọc 8 đề văn NL trong SGK?
Gv:? Các đề bài trên có cấu tạo ntn?
HS Có 2 cách cấu tạo đề:
 + Đề 4, 7: không kèm lệnh cụ thể.
 + Các đề còn lại có lệnh cụ thể.
? Các đề có lệnh được thể hiện qua từ ngữ nào ?
- HS
+ Phân tích
+ Cảm nhận
+ Suy nghĩ
? Các từ phân tích, cảm nhận, suy nghĩ biểu thị yêu cầu gì đối với bài làm ?
- Hs trao đổi bàn trả lời nhận xét
- GV chốt lại
? Trường hợp đề không có lệnh người viết phải làm gì ?
- Hs trả lời nhận xét
- Gv chốt
- Gv sự khác biệt cảu các đề bài trên chỉ ở sắc thái, không phải là các kiểu bài khác nhau.
Hoạt động 2: Tìm hiểu cách làm bài 22 P
H/S đọc đề trong SGK
? Bước đầu tiên chúng ta phải làm gì ?
? Vấn đề nghị luận của đề bài trên là gì ?
? Đề yêu cầu phương pháp nghị luận nào ?
- Gv cần bám sát Văn bản “Quê hương” của Tế Hanh. Cần tham khảo văn bản : Quê hương của Giang Nam, Đỗ Trung Quân, Nhớ con sông quê hương của Tế Hanh.
- Gv cho hs đọc các câu hỏi tìm ý sgk
- Hs tiến hành tìm ý, trình bày
- Gv nhận xét nêu một số ý cần có
? MB cần phải làm gì? TB cần làm gì?
Gv: KB cần làm gì?
- Hs đọc lập dàn bài sgk
- Gv sử dụng bảng phụ, bổ sung về nghệ thuật ở phân thân bài
? Khi viết bài cần chú ý điều gì ?
- Gv cho hs viết phần mở bài, một đoạn phần thân bài.
? Mục đích của bước này là để làm gì ?
? Bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ cần có bố cục ntn ?
- Hs đọc ghi nhớ ?
I. Đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ: 
1. Đề bài : SGK
2. Nhận xét
- Cấu tạo của đề: Đều yêu cầu nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
+ Đề không kèm lệnh cụ thể: 4,7
+ Đề kèm lệnh cụ thể 1, 2, 3, 5, 6, 8
- Các đề có lệnh
“Phân tích” yêu cầu nghiêng về phương pháp nghị luận
 -“Cảm nhận” yêu cầu cảm nhận trên cơ sở cảm thụ của người viết. 
-“Suy nghĩ” yêu cầu nhấn mạnh tới nhận định, đánh giá của người viết.
- Trường hợp đề không có lệnh: bày tỏ ý kiến của mình về vấn đề được nêu ra trong đề bài.
II. Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
1. Các bước làm bài nghị về một đoạn thơ, bài thơ:
 Cho đề bài : Phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ “Quê Hương” của Tế Hanh
a/ Tìm hiểu đề và tìm ý:
* Tìm hiểu đề 
- Vấn đề nghị luận: tình yêu quê hương
- Phương phápnghị luận: phân tích
Tài liệu: Quê hương của G.Nam, Đỗ Trung Quân, Đất nước của NĐT
* Tìm ý: 
- Gới thiệu bài thơ Quê hương
- Bài thơ thể hiện tình yêu quê hương tha thiết
- Cảnh ra khơi 
- Cảnh trở về
- Nỗi nhớ của nhà thơ
- Nghệ thuật 
b. Lập dàn bài: SGK 
* Mở bài 
* Thân bài 
- Nghệ thuật :biểu cảm trực tiếp, so sánh, nhân hóa, giàu hình ảnh và nhạc điệu.
* Kết bài
c. Viết bài
d/ Đọc lại bài và sửa chữa
- Sửa lỗi diễn đạt, lối chính tả
3 P
Củng cố : Các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ ?
Dặn dò : Chuẩn bị tiếp bài : Cách tổ chức triển khai luận điểm, phần III luyện tập
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
S: 17/3/2011 G: 19/3/2011
Tiết 126 - CÁCH LÀMBÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT
ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ
I: Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
- Hiểu đặc điểm yêu cầu đói với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Các bước khi làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
2. Kĩ năng
- Tiến hành các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Tổ chức triển khai các luận điểm
II: Chuẩn bị
1. GV soạn giáo án, bảng phụ
2. Hs chuẩn bị theo yêu cầu sgk
III: Các hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp 5 P
2. Kiểm tra bài cũ: ? Bố cục bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ ?
3. Bài mới
Hoạt động thầy và trò 
Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu cách làm bài 
20 P
Gv: Cho H/S đọc vân bản: Quê hương trong tình thương nỗi nhớ
- HS Xác định bố cục của văn bản? 
Gv: ? Ở phần thân bài người viết đã trình bày những nét gì về t/y Q.hương trong bài thơ ?
- HS tìm luận điểm, trình bày
? Những suy nghĩ ý kiến ấy được dẫn dắt, khẳng định bằng cách nào, được liên kết với phần mở bài ra sao?
- Hs trả lời
- Gv nhận xét 
? VB có sức thuyết phục, sức hập dẫn không? Vì sao? 
? Rút ra bài học gì qua bài NL này?
H/s đọc ghi nhớ 
Hoạt động 2: Luyện tập: 18 P
- HS Đọc yêu cầu bài tập:
- GV hướng dẫn, gợi ý cho H/S làm theo hướng dẫn của SGK.
 - Nội dung cảm xúc của khổ thơ này là phút giây giao mùa của thiên nhiên khiến nhà thơ cảm thấy hình như thu đã về
 - Cảm xúc ây bắt đầu gợi lên từ hương ổi chín thơm phả vào hơi gió se khiến nhờ thơ chợt sững sờ nhận ra hương của mùa thu về trên vùng quê ông.
 Không chỉ ngửi, mắt còn thấy sương thu đang chùng chình qua ngõ. Dấu hiệu đặc trưng của mùa thu đã hiện diện.
 - Từ phả gợi sự lan tỏa của một hương vị cô đặc, nồng, được tinh lọc giờ đây tan ra khắp nơi, lan ra xa thành hương thoang thoảng
 Sương chùng chình qua là cách nhân hoá gợi sự thong thả, chậm chạp, ngập ngừng, hơi mờ nhạt, chưa rõ của cái bảng lảng mơ hồ vẻ khói sương lãng đãng lúc thu sang.
 Cảm giác hình như gợi sự sững sờ, chưa tin chưa dám chắc, vâng cảm giác khó tin , ngỡ ngãng trước sự giao mùa, sự thay đổi của thiên nhiên. Hình như thu đã về, câu thơ như là một câu thầm hỏi mình để lại có sự khẳng định tâm trạng bâng khuâng, ngập ngừng, bịn rịn, mông lung trước đất trời thiên nhiên trong phút giao mùa
- H/S lập dàn ý chi tiết theo các phần: MB – TB – KB .
- HS trình bày, nhận xét
- GV đưa ra dàn ý tham khảo
II. Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
1. Các bước làm bài nghị về một đoạn thơ, bài thơ
2. Cách tổ chức triển khai luận điểm:
 Đọc văn bản:
QUÊ HƯƠNG TRONG TÌNH THƯƠNG NỖI NHỚ
- Bố cục: 3 phần
- Luận điểm phần thân bài:
+ Nhà thơ đã viết “Quê hương” bằng tất cả tình yêu tha thiết , trong sáng, đầy thơ mộng
+ Nổi bật lên là hình đẹp như mơ, đầy sức mạnh khi ra khơi.
+ Cảnh trở về tấp nập, no đủ
+ Hình ảnh người đan chìa giữa đất trời lộng gió với vị nồng mặn của biển khơi
+ Một tâm hồn như thế khi nhớ nhung nhớ nhung tất chẳng thể nhàn nhạt, bình thường.
-> Phân tích, bình giảng cụ thể hình ảnh, ngôn từ, giọng điệu ... của bài thơ
-> Phân thân bài kết nối với phần Mở bài, Kết bài một cách chặt chẽ, tự nhiên -> Liên kết bằng các luận điểm, luận cứ 
- Văn bản có tính thuyết phục, hấp dẫn :
lập luận chắt chẽ, dẫn chứng xác đáng, chứng tỏ người viết đã cảm thụ bài thơ khá sâu sắc, tinh tế.
 Bài học : Phải đọc, cảm nhận và suy nghĩ về đoạn thơ, bài thơ
* Ghi nhớ sgk 82
III. Luyện tập:
 Phân tích khổ thơ dầu bài “Sang Thu”
a- Tìm hiểu đề:
- Vấn đề nghị luận: khổ thơ đầu bài "Sang thu"
- Về cách thức nghị luận: Phân tích
b. Lập dàn ý
Mở bài
- Đề tài mùa thu trong thi ca và "Sang thu" của Hữu Thỉnh.
- Khổ 1: đất trời chuyển sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt qua sự cảm nhận tinh tế, hình ảnh giầu sức biểu cảm.
Thân bài: Nhận xét, đánh giá về nội dung, nghệ thuật của khổ 1
- Cảnh sang thu của đất trời
+ Hình ảnh: "hương ổi, gió, sương"
+ Từ ngữ gợi tả, biểu cảm: "phả, se, chùng chình"
- Cảm xúc của nhà thơ:
+ Từ n ... h, lời của con nói với mẹ,
Gv: đọc mẫu 1 đoạn -> H/S đọc -> nhận xét.
GV ? Văn bản được chia làm mấy phần 
Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản 20 P
- Gv: Có mấy lời hỏi, lời đáp trong từng phần hội thoại?
-HS Đọc lại lời của những người sống trên mây và sóng
GV? Những người sống trên mây, trên sóng đã mời gọi em bé ntn ?
GV ?Thế giới có gì hấp dẫn? Em bé có thích không?
? Gv: Những người sống trên mây, sóng đã vẽ ra trước mắt em bé một thế giới như thế nào?
- Hấp dẫn tha hồ vui chơi suốt ngày giữa vũ trụ rực rỡ sắc màu, vời bình minh vàng, vời vầng trăng bạc, với tiếng ca du dương bất tận và được đi khắp nơi này nơi nọ
- HS đọc câu trả lời của em bé với người sống trên mây, trên sóng
Gv? Em bé từ chối qua những câu thơ nào? Lời từ chối đó ntn?
Gv? Điều gì đã giúp em bé vượt qua lời mời gọi của mây và sóng?
Tình cảm thiêng liêng của người mẹ.
Gv: ? Em bé đã nghĩ ra những trò chơi nào ?
Gv? Trò chơi của em bé có gì đặc biệt so với các trò chơi trên mây trên sóng?
- Ở dưới em bé cũng có mây và sóng, đặc biệt hơn là có mẹ, được hòa hợp , vui đùa với TN.
- Giáo viên tích hợp giáo dục về môi trường “Tình yêu thiên nhiên “
? Các trò chơi của em bé tự nghĩ ra có ý nghĩa gì ? 
- Hs trao đổi
Gv: Giáo viên tích hợp giáo dục về môi trường : Bảo vệ thiên nhiên
Hoạt động 3: Tổng kết 3 P 
- Hs nhận xét về nghệ thuật, nội dung của bài thơ
- Gv chốt lại
I. Đọc – hiểu văn bản:
1. Tác giả, tác phẩm
a. Tác giả: 
- Ra-bin-đra-nát Ta-go (1861 – 1941) là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ, là nhà văn đấu tiên cảu châu Á được nhận giải thưởng Nô-ben về văn học (năm 1913)
 b. Tác phẩm: Bài thơ được xuất bản năm 1909, là một bài thơ văn xuôi nhưng vẫn có âm điệu nhịp nhàng
2. Đọc
3. Bố cục: 2 phần:
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Lời mời gọi của những người sống trên mây trên sóng:
- Chơi từ thức dậy -> đến chiều tà
- Chơi với bình minh -> trăng bạc
- Ca hát từ sáng sớm
- Ngao du khắp nơi
-> Lời mời thật kì diệu, cảnh vật hấp dẫn với em bé 
2. Lời chối từ của em bé:
- Mẹ đang đợi ở nhà.. làm sao có thể rời mẹ 
- Mẹ luôn muốn mình ở nhà.. làm sao có thể rời mẹ mà đi được
-> Lời từ chối dễ thương 
=> Yê mẹ, là đứa con ngoan, hiếu thảo
3. Trò chơi của em bé:
- Con là mây, mẹ là trăng, hai tay con ôm lấy mẹ
- Con là sóng, mẹ là bến bờ kì lạ, con lăn, lăn mãi vào lòng mẹ
-> Trò chơi có cả em và mẹ hòa quyện vào thiên nhiên
=> Tình mẫu tử thiêng liêng bất diệt
III. Tổng kết: 
1. Nghệ thuật
- Bố cục hai phần giống nhau
- Hình ảnh thiên nhiên bay bổng, lung linh, kì ảo, sinh động, chân thực gợi nhiều liên tưởng
2. Nội dung
* Ghi nhớ:SGK
2 P
Củng cố : Suy nghĩ của em sau khi học song văn bản ?
Dặn dò : Chuẩn bị bài Ôn tập về thơ, theo sgk
S: 24/3/2011
G: 25/3/2011
TIẾT 128 : ÔN TẬP VỀ THƠ
I: Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
 Hệ thống những kiến thức về các tác phẩm thơ đã học
2. Kĩ năng
Tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức về các tác phẩm thơ đã học
II: Chuẩn bị
1. Gv hệ thống lại kiến thức, soạn giáo án
2. Hs lập bảng thống kê
III: Các hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp 5 P
2. Kiểm tra bài cũ: Nhận xét về trò chơi của em bé trong bài “Mây và sóng” trò chơi đó có ý nghĩa gì ?
3. Bài mới
* Hoạt động 1: 25 P 
1: Lập bảng thống kê
- Hs trình bày trong nhóm lập bảng thống kê
- Hs trình bày trước lớp
- Gv nhận xét chốt lại
 Tên bài thơ
T.Giả
Năm ST
Thể thơ
Tóm tắt nội dung
Đặc sắc NT
Đồng chí
Chính
Hữu
1948
Tựdo
Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lý tưởng chiến đấu, được thể hiện thật tự nhien, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.
Chi tiết, hình ảnh ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng giàu sức biểu cảm.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
1969
Tựdo
Qua hình ảnh độc đáo – những chiếc xe không kính, khắc hoạ nổi bật hình ảnh những người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ với tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam.
Chất liệu hiện thực sinh động, hình ảnh độc đáo giọng diệu khỏ khoắn giàu tính khẩu ngữ.
Đoàn thuyền đánh cá
Huy Cận
1958
Bảy chữ
Những bức tranh đẹp, rộng lớn, tráng lệ về thiên nhiên, vũ trụ và người lao động trên biển theo hành trình chuyến ra khơi đánh cá của đoàn thuyền. Qua đó thể hiện cảm xúc về thiên nhiên và lao động, niềm vui trong cuộc sống mới.
Nhiều hình ảnh đẹp, rộng lớn, được sáng tạo bằng liên tưởng và tưởng tượng, âm hưởng khỏe khoắn lạc quan
Bếp lửa
Bằng Việt
1963
7 chữ & 8 chữ
Những kỷ niệm đầy xúc động về bà và tình bà cháu, thể hiện lòng kính yêu trân trọng và biết ơn của cháu đối với bà và cũng là đối với gia đình, quê hương đất nước.
Kết hợp giữa biểu cảm với miêu tả và bình luận, sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn liền với hình ảnh người bà.
Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
Nguyễn
Khoa
Điềm
1971
Chủ yếu là 8 chữ
Thể hiện tình yêu thương con của người mẹ dân tộc Tà Ôi gắn liền với lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu và khát vọng về tương lai.
Khai thác điệu ru ngọt ngào trìu mến
Ánh trăng
Nguyễn
Duy
1978
Năm chữ
Từ hình ảnh ánh trăng trong thành phố, gợi lại những năm tháng đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, nhắc nhở thái độ sống tình nghĩa thủy chung
Hình ảnh bình dị mà giàu ý nghĩa biểu tượng, giọng điệu chân thành, nhỏ nhẹ mà thấm sâu.
Con cò
Chế
Lan Viên
1962
Tự do
Từ hình tượng con cò trong những lời hát ru, ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với đời sống của mỗi người.
Vận dụng sáng tạo hình ảnh và giọng điệu lời ru của ca dao.
Mùa xuân nho nhỏ
Thanh Hải
1908
5 chữ
Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên và đất nước, thể hiện ước nguyện chân thành góp mùa xuân nhỏ của đời mình vào cuộc đời chung
Thể thơ 5 chữ có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần với dân ca, hình ảnh đẹp giản dị, những so sánh, ẩn dụ sáng tạo
Viếng lăng Bác
Viễn Phương
1976
8 chữ
Lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ đối với Bác tron trong một lần từ miền Nam ra viếng lăng Bác
Giọng điệu trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ và gợi cảm, ngôn ngữ bình dị, cô đúc.
Sang thu
Hữu Thỉnh
Sau 1975
5 chữ
Biến chuyển của thiên nhiên lúc giao mùa từ hạ sang thu qua cảm nhận tinh tế của nhà thơ
Hình ảnh thiên nhiên được gợi tả bằng nhiều cảm giác tinh nhạy, ngôn ngữ chính xác, gợi cảm
Nói với con
Y Phương
Sau 1975
Tự do
Bằng lời trò chuyện với con bài thơ thể hiện sự gắn bó, niềm tự hào về quâ hương và đạo lý sống của dân tộc
Cách nói giàu hình ảnh, vừa cụ thể, gợi cảm vừa gợi ý nghĩa sâu xa
* Hoạt động 2: 15 P
2. Ghi lại tên bài thơ theo từng giai đoạn
- Hs ghi lại tên bài thơ, trình bày nhận xét
- Gv chốt lại
a- 1945-1954: Đồng chí.
b- 1954- 1964: Đoàn thuyền đánh cá, Bếp lửa, Con cò.
c- 1964- 1975: Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ.
d- Sau 1975: Anh trăng, Muà xuân nho nhỏ, Viếng lăng Bác, Nói với con, Sang thu
GV? Các tác phẩm thơ thể hiện ntn về cuộc sống của đất nước và tư tưởng, tình cảm của con người ?
- Hs trả lời
- Gv chốt
+ Đất nước và con người Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và đế quốc Mĩ nhiều gian khổ hy sinh nhưng rất anh hùng
+ Công cuộc lao động xây dựng đất nước và những quan hệ tốt đẹp của con người
-> Phản ánh tình cảm tư tưởng của con người( tình yêu quê hương, đất nước, tình đồng chí gắn bó, lòng kính yêu Bác Hồ, tình cảm gắn bó bền chặt như tình mẹ con, bà cháu.
Củng cố: Nêu tên các bài thơ đã học trong chương trình lớp 9
Dặn dò: Chuẩn bị tiếp câu hỏi 3, 4, 5, 6
S: 24/3/2011
G:25/3/2011
TIẾT 129 : ÔN TẬP VỀ THƠ (Tiếp)
I: Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
 Củng cố tri thức về thể loại thơ trữ tình, hiểu biết về thơ Việt Nam sau cách mạng tháng Tám
2. Kĩ năng
Rèn kĩ năng phan tích thơ
II: Chuẩn bị
1. Gv hệ thống lại kiến thức, soạn giáo án
2. Hs lập bảng thống kê
III: Các hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp 5 P
2. Kiểm tra bài cũ: Kể tên các bài thơ đã học trong chương trình lớp 9 ? Nêu nội dung một bài thơ ?
3. Bài mới
* Hoạt động 1: 8 P
3: Nhận xét về cách biểu hiện tình mẹ con 
- Hs trao đổi bàn nhận xét về cách biểu hiện
- Gv nhận xét
* Nét chung: Ngợi ca tình mẹ con thắm thiết, thiêng liêng. Dùng điệu ru, lời ru của người mẹ hoặc lời của bé nói với mẹ.
* Nét riêng:
 + Khúc hát ru: thống nhất tình yêu con với lòng yêu nước, gắn bó với CM và ý chí chiến đấu của người mẹ dân tộc Tà Oi thời kháng chiến chống Mĩ.
 + Con cò: Phát biểu hình tượng con cò trong ca dao để ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa lời hát ru.
 + Mây và Sóng: hóa thân vào lời trò chuyện hồn nhiên, ngây thơ của em bé với mẹ để thể hiện tình yêu mẹ thắm thiết của trẻ thơ. Mẹ đối với bé là vẻ đẹp, niềm vui, sự hấp dẫn lớn nhất, sâu xa và vô tận, hơn những điều hấp dẫn khác trong vũ trụ.
Hoạt động 2 15 P
4: Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội 
- Hs trao đổi bàn nhận xét về cách biểu hiện
- Gv nhận xét
- Đồng chí: viết về người lính ở thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. Họ xuất thân từ nông dân nơi những làng quê nghèo khó, tình nguyện và hăng hái ra đi chiến đấu. Tình đồng chí của những người đồng đội dưạ trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ, cùng chia sẻ những gian lao, thiếu thốn và cùng lí tưởng chiến đấu.
 - Bài thơ về tiểu đội xe không kính: khắc họa hình ảnh những chiến sĩ lái xe trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Bài thơ làm nổi bật tinh thần dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm, tư thế hiên ngang, niềm lạc quan và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam của ngưòi chiến sĩ lái xe 1 hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
- Anh trăng: nói về những suy ngẫm của người lính đã đi qua cuộc chiến tranh, nay sống giữa thành phố, trong hòa bình. Bài thơ gợi lại những kỉ niệm gắn bó của người lính với đất nước, với đồng đội trong những năm tháng gian lao của thời chiến tranh, để tử đó nhắc nhở về đạo lý nghĩa tình, thủy chung.
Hoạt động 3 : 7 P 
5: Nhận xét bút pháp xây dựng hình ảnh thơ:
- Hs trao đổi bàn nhận xét về cách biểu hiện
- Gv nhận xét
 - Đoàn thuyền đánh cá: bút pháp tượng trưng lãng mạn , phóng đại với nhiều liên tưởng, tưởng tượng, so sánh mới mẻ, độc đáo.
 - Anh trăng: bút pháp gợi tả, không đi vào chi tiết mà hướng tới ý nghĩa khái quát và biểu tượng của hình ảnh.
 - Mùa xuân nho nhỏ: hiện thực, lãng mạn (hình ảnh đặc sắc: Mùa xuân nho nhỏ) 
 - Con cò: Bút pháp dân tộc – hiện đại -> phát triển hình ảnh con cò trong ca dao và lời ru. Hình ảnh đặc sắc: con cò – cánh cò.
Hoạt động 4 : 7 P
6: Phân tích một khổ thơ
- HS đọc đoạn văn đã chuẩn bị, lớp nhận xét
- Gv nhận xét, biểu dương
3 P
Củng cố: Nhận xét về tình đồng đội trong bài thơ “Đồng chí”
Dặn dò: Chuẩn bị bài nghĩa tường minh và hàm ý (Tiếp) Phần I: Điều kiện sử dụng hàm ý

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_day_tuan_27_mon_ngu_van_9.doc