Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Bài 4 - Tiết 5: Các nước châu Á

Ngày soạn: 21/9/08 Ngày giảng: 9a :25 /9/08
 9b: 26/9/08
	9c :25/9/08
Bài 4 _Tiết 5
CÁC NƯỚC CHÂU Á
1/ MỤC TIÊU BÀI DẠY:
a. Kiến thức : Học sinh cần nắm:
- Những nét khái quát về tình hình các nước Châu á (Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay) đặc biệt là hai nước lớn Trung Quốc và Ấn Độ.
- Sự ra đời của nước cộng hoà nhân dân Trung Hoa (1954 đến nay)
b. Tư tưởng:
- Giáo dục cho HS tinh thần đoàn kết quốc tế. Đặc biệt là đoàn kết với các nước trong khu vực để cùng hợp tác phát triển XDXH giàu đẹp, công bằng, văn minh.
c. Kỹ năng:
- Rèn luyện kỹ năng phân tích tổng hợp những sự kiện lịch sử và sử dụng bản đồ.
2/ CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
a.GV: - Giáo án.
 - Bản đồ Châu á và bản đồ Trung Quốc.
b.HS: 
 - Học bài cũ. Chuẩn bị bài mới.
3/ PHẦN THỂ HIỆN KHI LÊN LỚP.
a/ Kiểm tra bài cũ:
* Hỏi: Hãy nêu các giai đoạn phát triển của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của các nước á, Phi, Mĩ la-tinh.
* Đáp: 
 - Giai đoạn từ 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX.
 - Giai đoạn từ những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX.
 - Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX.
b/ Bài mới:
Giới thiệu bài: Châu Á với diện tích rộng lớn và đông dân nhất trên trên giới. Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay, tình hình các nước Châu Á có gì nổi bật? Cuộc đấu tranh cách mạng ở Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản diễn ra như thế nào? Công cuộc XD CNXH ở Trung Quốc diễn ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
GV: Treo lược đồ châu Á và giới thiệu:
Châu Á là một châu lục rộng lớn nhất thế giới( khoảng 43 triệu Km2) và dân số đông nhất thế giới( khoảng 3 tỉ người) ( 1990) . Là châu lục có nguồn nhân lực lao động dồi dào, có tài nguyên thiên nhiên phong phú, nhất là trữ lượng dầu mỏ.
Hỏi: Trước CTTG II tình hình châu Á như thế nào?
Hỏi: Hãy nêu những nét nổi bật về tình hình chính trị của Châu á sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay?
Hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến sự mất ổn định này?
GV: Sau chiến tranh lạnh ở một số nước Châu á đã diễn ra những cuộc xung đột tranh chấp biên giới, lãnh thổ hoặc 1 số phong trào khác với hành động khủng bố rất rã man như giữa Ấn Độ và Pa-ki-xtan; ở Xri-len-ca, Ả-rập-xê-út; In-đô-nê-xi-a; Phi-líp-pin
Hỏi: Em hiểu như thế nào về “chiến tranh lạnh”?
Hỏi: Những thập niên gần đây nền KT Châu á có gì đáng chú ý?
Giảng: Căn cứ vào sự phát triển nhan chóng ấy nhiều ý kiến cho rằng TK XXI sẽ là thế kỷ của Châu Á.
Hỏi: Sau chiến tranh thế giới thứ hai Ấn Độ đã đạt được những thành tựu gì về kinh tế?
Giải thích “ CM xanh”
GV: Ấn Độ là nước lớn thứ 2 ở Châu á (sau TQ) sau khi giành được độc lập (1950) Ấn Độ đã thực hiện các kế hoạch dài hạn nhằm PT KT văn hoá và đạt được nhiều thành tựu to lớn. Trong NN từ phải nhập lương thực, nhờ cuộc CM xanh đã tự túc được lương thực cho dân số hơn 1 tỉ người. Nhiều năm gần đây công nghệ thông tin và viễn thông PT mạnh mẽ. Ân Độ đang cố gắng vươn lên hàng các cường quốc về công nghệ phần mềm, hạt nhân và vũ trụ.
GV: Nói đến Châu á ngoài Nhật Bản, Ấn Độ còn phải nhắc đến Trung Quốc.
-GV giới thiệu vị trí đất nước TQ trên bản đồ.
+Trung Quốc là 1 nước lớn ở Châu Á và trên thế giới với diện tích rộng trên 9,5 triệu Km2 dân số » 1,3 tỉ người (2002). Đất nước TQ có những ảnh hưởng tới khu vực và cả ra ngoài khu vực Châu Á, đặc biệt là VN- một đất nước láng giềng của TQ.
Hỏi: Hoàn cảnh lịch sử nào dẫn tới sự ra đời của CHND Trung Hoa?
Giảng: Với sự tấn công như vũ bão của Hồng quân Liên Xô. Đạo quân Quan Đông của Nhật (1 triệu tên) nhanh chóng bị tiêu diệt(15.8.1945) Nhật Hoàng tuyên bố đầu hàng vô điều kiện. Với sự giúp đỡ đó cuộc kháng chiến của nhân dân Trung Hoa thắng lợi. Vừa thắng lợi ko được bao lâu TQ lại rơi vào 1 cuộc nội chiến kéo dài (1946 - 1949) Giữa quốc dân Đảng với ĐCS TQ. Sau cùng toàn bộ lục địa TQ được giải phóng (Trừ Tây Tạng) tập đoàn Tưởng Giới Thạch chạy ra Đài Loan.
Hỏi: Tường thuật ngắn gọn buổi lễ thành lập nước CHND Trung Hoa?
Hỏi: Trình bày hiểu biết của em về Mao Trạch Đông?
Gv bổ sung thêm: MTĐ là lãnh tụ của ĐCS TQ lãnh đạo nhân dân trong kháng chiến chống phát xít Nhật và chiến tranh nội chiến. 
Hỏi: Sự thành lập nước CHND Trung Hoa có ý nghĩa như thế nào đối với trong nước và quốc tế?
Hỏi: Ngay sau khi thành lập CHND Trung Hoa đã đề ra nhiệm vụ gì để XD đất nước?
Hỏi: Quá trình thực hiện nhiệm vụ diễn ra như thế nào? Đạt kết quả ra sao?
Hỏi: Nêu những thành tựu đạt được của việc thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1953- 1957)?
GV: Trong 5 năm 246 công trình đã được xây dựng và đưa vào sản xuất.
So với 1952 sản lượng công nghiệp tăng 140% Nông nghiệp tăng 25%
-Bước đầu XD được cơ sở của mình, tự SX được 60% thiết bị, máy móc cần thiết.
Hỏi: Ý nghĩa của việc thực hiện thắng lợi kế hoạch 5 năm lần thứ nhất?
Hỏi: Có được những kết quả trên là nhờ vào các nhân tố nào?
Hỏi: Về đối ngoại của TQ trong những năm đầu XD chế độ mới (49 - 59) có điểm gì đáng chú ý?
 Hỏi: Giai đoạn 1959-1978, TQ đã đưa ra những đường lối chủ trương gì về kinh tế, chính trị?
Gv: + Đường lối chung là: Dốc hết sức lực và vươn lên CNXH (Nhiều, nhanh, tốt, rẻ)
-Đại hội lần 8 Đảng cộng sản Trung Quốc 1958)
+ Công xã nhân dân: 1 hình thức tổ chức liên hiệp nhiều hợp tác xã NN cấp cao ở nông thôn TQ giai đoạn này
Hỏi: Trình bày hiểu biết của em về đại nhảy vọt?
Hỏi: Hậu quả của đường lối Ba ngọn cờ hồng.
Hỏi: Thế nào là đại CM văn hoá?
Hỏi: Về thực chất và hậu quả của cuộc Đại CM văn hoá vô sản này là gì?
Hỏi: Em có nhận xét gì về đất nước TQ thời kỳ (1959 -1978)?
Hỏi: TQ đề ra đường lối cải cách mở cửa từ bao giờ? Nội dung?
Hỏi: Mục đích của đường lối này là gì?
Hỏi: Nêu những thành tựu đạt được về kinh tế sau hơn 20 năm thực hiện cải cách mở cửa?
Hỏi: Cho biết ý nghĩa của những thành tựu mà TQ đạt được trong công cuộc cải cách mở cửa?.
Quan sát H.7: Đây là toàn bộ quang cảnh thành phố thượng hải ngày ngay. 
Hỏi: Hãy trình bày những hiểu biết của em về thành phố Thượng Hải thông qua kênh hình này?
GV: Là trung tâm kinh tế, văn hoá, KHKT hàng đầu của TQ.
Quan sát H.8 : Đó là Hà Phủ - Thủ phủ tỉnh Hải Nam là một đại khu kinh tế lớn nhất TQ.
 Hỏi: So với trước chiến tranh thế giới thứ hai Hà Khẩu có sự thay đổi như thế nào?
Hỏi: Chính sách đối ngoại có gì mới so với trước chiến tranh?
Hỏi: Với đường lối đối ngoại như trên TQ có vị trí như thế nào trên thế giới ?
GV Kết luận: Với những thành tựu đã đạt được trong công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế, TQ sẽ có những tiền đề thuận lợi để tiếp tục con đường phát triển của mình trong giai đoạn tiếp theo.
Lắng nghe
Chịu sự bóc lột, nô dịch nặng nề của các nước ĐQ (Anh, Pháp , Mĩ, Nga, Hà Lan).
SGK
- Bởi diễn ra nhiều cuộc đấu tranh XL của các nước ĐQ nhất là khu vực Đông nam á và Tây á (Trung đông) có vị trí chiến lược quan trọng. 
- Là chính sách thù định về mọi mặt của Mĩ và các nước ĐQ trong quan hệ với Liên Xô và các nước XHCN.
Kinh tế phát triển
-Tiêu biểu: 
 + Nhật Bản trở thành cường quốc CN
 + Hàn Quốc, Xin-ga-po trở thành con rồng Châu á
KT phát triến nhanh, mạnh.
Ứng dụng KH-KT vào SX nông nghiệp đưa đến sự tiến bộ trong việc tăng trưởng năng xuất gieo trồng.
Quan sát-Lắng nghe
1946 – 1949, diễn ra nội chiến giữa quốc dân Đảng với ĐCS TQ. Sau cùng toàn bộ lục địa TQ được giải phóng (Trừ Tây Tạng) tập đoàn Tưởng Giới Thạch chạy ra Đài Loan.
-15h ngày 1.10.1949 tại quảng trường Thiên An Môn. Trước cuộc mít tinh của hơn 30 vạn dân thủ đô Chủ tịch Mao Trạch Đông tuyên bố với toàn thế giới nước CHND Trung Hoa thành lập.
Trình bày theo hiểu biết của HS
Thắng lợi của đất nước Trung hoa là nguồn cổ vũ lớn lao đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới nhất là ảnh hưởng đến cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta.
Đưa đất nước thoát khỏi tình trạng nghèo nàn lạc hậu, tiến hành CN hoá đất nước và PT kinh tế, VH- XH.
Tiến hành cải cách ruộng đất thực hiện người càng có ruộng
Khôi phục kinh tế (1949- 1953)
SGK
- Tạo cơ sở vật chất quan trọng vững chắc cho CNXH, đời sống vật chất, văn hoá tinh thần của nhân dân được cải thiện.
- Ngoài sự cố gắng nỗ lực lao động của nhân dân TQ còn phải kể đến sự giúp đỡ của Liên Xô viện trợ trên 1000 hạng mục công trình trong đó có 374 công trình đặc biệt lớn.
-Thi hành chính sách đối ngoại nhằm củng cố hoà bình và thúc đẩy phong trào CM TS đại vị quốc tế của TQ được khảng định vững chắc. 
- Ba gọn cờ hồng:
+ Đường lối chung
+ Đại nhảy vọt.
+ Công xã nhân dân.
Phong trào toàn dân làm gang thép để trong vòng 15 năm TQ sẽ vượt Anh về sản lượng gang thép.
-> Nền kinh tế bị đảo lộn, nhân dân đói khổ.
- Cuộc cách mạng trên lĩnh vực chính trị, văn hoá.
-Do Mao Trạch Đông phát động vũ đạo mở đầu bằng việc phê phán trong lĩnh vực chính trị.
->Gây lên tình trạng hỗn loạn về chính trị.
=>Đất nước TQ lâm vào tình trạng đầy biến động, kéo dài 20 năm 
Tháng 12/1978
Nâng cao đời sống ND, làm thay đổi bộ mặt TQ
Đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất thế giới
-Từ 1979 đến 1989 thu nhập bình quân đầu người ở:
+ Nông thôn từ 133,6 lên 2090 nhân dân tệ
+ Thành phố từ 343,4 lên 5.160,3 nhân dân tệ
Thế giới kính nể
Quan sát-Lắng nghe
- Hệ thống đường giao thông hiện đại
-TQ phát triển các ngành công nghiệp nặng.
Quan sát-lắng nghe
-Trước chiến tranh thế giới là một khu vực rất lạc hậu chậm phát triển. Nay trở thành đại khu kinh tế lớn nhất (trung tâm những ngành CN then chốt áp dụng KHKT vào sản xuất)
- Bình thường hoá quan hệ với Liên Xô, Mông Cổ, Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia.
-Mở rộng quan hệ sản xuất với các nước trên thế giới.
+7.1997, thu hồi Hồng Kông.
+12.1999, thu hồi Ma Cao
Địa vị TQ đc nâng cao.
I.Tình hình chung(10’)
-Sau 1945 phong trào giải phóng dân tộc ở Châu á phát triển rộng khắp.(Trung Quốc, Ấn Độ, In-đô-nê-xia.)
- Cuối những năm 50 phần lớn các nước đã giành độc lập 
- Nửa sau thế kỉ XX tình hình Châu Á không ổn định.
-Kinh tế xã hội: Một số nước đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng.
+ Ấn Độ: KT phát triến nhanh, mạnh.
II/ Trung Quốc: 
1. Sự ra đời nước cộng hoà dân chủ nhân dân Trung Hoa.
- 1/10/1949, nước CHND Trung Hoa được thành lập.
* Ý nghiã:
-Kết thúc ách nô dịch hơn 1000 năm của ĐQ Mĩ và hàng nghìn năm của chế độ phong kiến.
-Đưa đất nước Trung Hoa vào kỉ nguyên độc lập tự do
-Hệ thống XHCN được nối liền từ Châu Âu sang Châu Á.
2. Mười năm đầu xây dựng chế độ mới (1949 - 1959).
*Nhiệm vụ:
-Đưa đất nước thoát khỏi tình trạng nghèo nàn lạc hậu, tiến hành CN hoá đất nước và PT kinh tế, VH- XH.
*Thực hiện:
-Khôi phục kinh tế (1949- 1953) 
*Kết quả:
-1952 hoàn thành thắng lợi công cuộc khôi phục kinh tế.
-Thực hiện kế hoạch 5 năm đầu tiên (1953 -1957)
*Ý nghĩa:
- Tạo cơ sở vật chất quan trọng, vững chắc cho CNXH, đời sống vật chất, văn hoá tinh thần của nhân dân được cải thiện.
3. Đất nước trong thời kỳ biến động (1959 - 1978)
-Đề ra đường lối 3 ngọn cờ hồng.
-> Nền kinh tế bị đảo lộn, nhân dân đói khổ.
-Cuộc đại CM văn hoá vô sản
->Gây lên tình trạng hỗn loạn về chính trị.
4. Công cuộc cải cách mở cửa từ 1978 đến nay.
-12.1978 TQ chủ trương xây dựng CNXH lấy pt kinh tế làm trọng điểm, thực hiện cải cách mở cửa
- Kinh tế tăng trưởng nhanh chóng
-Đối ngoại: Bình thường hoá và mở rộng quan hệ với các nước trên thế giới.
Þ Địa vị trên trường quốc tế được nâng cao.
c. Củng cố-Bài tập:
Em hãy nối ô ở cột giai đoạn với ô ở cột nội dung chính bằng các mũi tên sao cho đúng ?
Giai đoạn
Nội dung chính
1949 - 1959
Thực hiện đường lối cải cách 
1959 - 1978
Xây dựng chế độ mới
1978 đến nay
Đất nước thời kì biến động
d/ Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà( 1’)
Học bài cũ. Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa .
Đọc và chuẩn bị bài: Các nước Đông Nam á.