Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Nguyễn Lê Minh Quân - Tiết 56: Tác động của con người đối với môi trường

CHƯƠNG III: CON NGƯỜI DÂN SỐ VÀ MÔI TRƯỜNG
---------------------
* Mục tiêu chương:
- HS chỉ ra được các hoạt động của con người làm thay đổi thiên nhiên. Từ đó ý thức được trách nhiệm của bản thân và cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường hiện tại và tương lai.
- Nêu đượccác nguyên nhân gây ô nhiễm, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường sống. Hiểu được hiệu quả của việc phát triển môi trường bền vững.
- Nâng cao nhận thức của HS đối với công tác chống ô nhiễm môi trường.
Tiết PPCT : 56 TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐỐI VỚI MÔI TRƯỜNG 
Ngày dạy : 
 1/ Mục tiêu :
	a- Kiến thức :
- HS chỉ ra được tác động của con người làm thay đổi thiên nhiên.
- Từ đó ý thức được trách nhiệm của bản thân, cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường cho hiện tại và tương lai.
	b- Kĩ năng :
- Thu thập thông tin từ sách báo.
- Kĩ năng hoạt động nhóm.
- Khả năng khái quát hóa kiến thức.
c- Thái độ :
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.
2/ Chuẩn bị :
	a- Giáo viên : 
- Tư liệu về môi trường, hoạt động của con người tác động đến môi trường.
	b- Học sinh :
- Chuẩn bị bài luận ở nhà.
+ Tác động của con người tới môi trường qua các thời kì phát triển của xã hội.
+ Tác động của con người làm suy thoái môi trường tự nhiên.
+ Vai trò của con người trong việc bảo vệ và cải tạo môi trường tự nhiên.
3/ Phương pháp dạy học :
	- Quan sát, phân tích.	
4/ Tiến trình :
	4.1 Oån định tổ chức :
	Kiểm tra sỉ số HS. Dụng cụ học tập.
4.2 Kiểm tra bài cũ :
 4.3 Giảng bài mới :
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
I/ HOẠT ĐỘNG1:
* Mục tiêu: HS chỉ ra được tác động hai mặt có lợi và có hại của con người qua các thời kỳ phát triển của xã hội.
- GV yêu cầu nhóm trình bày nội dung chuẩn bị ở nhà.
+ Đại diện nhóm trình bày (có thể dùng tranh miêu tả)
+ Các nhóm theo dõi nội dung ghi nhớ.
+ Các nhóm có thể đặc câu hỏi trong nội dung vừa trình bày hoặc đề nghị trình bày lại một đoạn nào đó.
- GV cho lớp thảo luận theo trật tự và có ý thức xây dựng.
- GV nắm bắt ý kiến của nhóm về từng vấn đề và làm nhiệm vụ là người đánh giá thông báo đáp án đúng.
- Ví dụ:
+ Con người đốt lửa cháy rừng dồn thú dữ thú bị nướng chín từ đó con người chuyển sang ăn thịt chín điều đó có ý nghĩa gì?
+ Việc hình thành khu dân cư, khu sản xuất nông nghiệp có nhất thiết phải chặt phá rừng hay không?
+ Thời kỳ công nghiệp hóa gây hậu quả mất diện tích đất trồng, vậy nếu không tiến hành công nghiệp hóa thì sao?
- Sau khi thảo luận xong GV cho HS tóm tắt 1 số ý chính trong nôi dung này.
II/ HOẠT ĐỘNG2:
* Mục tiêu:
- GV nêu câu hỏi:
- Những hoạt động nào của con người làm phá hủy môi trường tự nhiên?
- Hậu quả từ những hoạt động của con người là gì?
+ HS nghiên cứu bảng 53.1 SGK tr. 159.
+ Thống nhất ý kiến hoàn thành bảng 53.1.
+ Đại diện nhóm trình bày đáp án nhóm khác bổ sung.
- GV thông báo đáp án đúng và tìm hiểu số nhóm có kết quả đúng (đáp án như SGV).
- GV hỏi: ngoài những hoạt động của con người trong bảng 53.1 em hãy cho biết còn những hoạt động nào của con người gây suy thopa1i môi trường?
+ HS kể thêm: xây dựng nhà máy lớn, chất thải công nghiệp nhiều.
- GV nêu vấn đề: trình bày hậu quả của việc chặt phá rừng bừa bãi và gây cháy rừng?
- GV cho thảo luận giữa các nhóm sau đó yêu cầu HS khái quát nội dung thành những vấn đề cơ bản:
 - Đất
Cây rừng - Nước ngầm 
 - Đời sống
* Liên hệ: Em hãy cho biết tác hại của việc chặt phá rừng và đốt rừng trong những năm gần đây?
+ Một vài nhóm trình bày nội dung đã chuẩn bị.
+ Các nhóm khác theo dõi nhận xét bổ sung và hỏi thêm.
+ HS có thể kể: lũ quét ở Hà Giang Lở đất, sạt lở bờ sông Hồng.
III/ HOẠT ĐỘNG2:
* Mục tiêu: HS chỉ ra các hoạt động tích cực của con người trong việc cải tạo môi trường tự nhiên.
- GV nêu câu hỏi:
- Con người đã làm gì để bảo vệ và cải tạo môi trường?
+ HS nghiên cứu SGK tr. 159.
+ Kết hợp kiến thức từ sách báo trao đổi nhóm thống nhất ý kiến.
+ Đại diện nhóm trình bày đáp án, nhóm khác bổ sung.
- GV nhận xét và giúp HS hoàn chỉnh nội dung kiến thức.
* Liên hệ: cho biết thành tựu của con người đã đạt được trong việc bảo vệ và cải tạo môi trường?
+ HS kể thêm:
+ Phủ xanh đồi trọc.
+ Xây dựng khu bảo tồn.
+ Xây dựng nhà máy thủy điện.
I/ TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI QUA CÁC THỜI KỲ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI:
* Tác động của con người:
- Thời kỳ nguyên thủy: Đốt rừng, đào hố săn bắt thú dữ giảm diện tích rừng.
- Xã hội nông nghiệp:
+ Trồng trọt, chăn nuôi.
+ Phá rừng làm khu dân cư, khu sản xuất thay đổi đất và tầng nước mặt.
- Xã hội công nghiệp:
+ Khai thác tài nguyên bừa bãi, xây dựng nhiều khu công nghiệp đất càng thu hẹp.
+ Rác thải lớn.
II/ TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI LÀM SUY THOÁI MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN:
- Nhiều hoạt động của con người đã gây hậu quả rất xấu.
+ Mất cân bằng sinh thái.
+ Xói mòn đất gây lũ lụt diện rộng, hạn hán kéo dài, ảnh hưởng mạch nước ngầm.
+ Nhiều loài sinh vật bị mất, đặc biệt nhiều loài động vật quí hiếm có nguy cơ tuyệt chủng. 
III/ VAI TRÒ CỦA CON NGƯỜI TRONG VIỆC BẢO VỆ VÀ CẢI MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN:
- Hạn chế gia tăng dân số.
- Sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên.
- Pháp lệnh bảo vệ sinh vật.
- Phục hồi, trồng rừng.
- Xử lí rác thải.
- Lai tạo giống có năng suất và phẩm chất tốt.
4.4 Củng cố luyện tập :
- Trình bày nguyên nhân dẫn đến suy thoái môi trường do hoạt động của con người.
 4.5 Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
- Học bài, làm bài số 2 SGK tr. 160.
- Tìm hiểu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường.
 	 5- Rút kinh nghiệm: