Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Phạm Thị Hạnh - Tuần 12 - Tiết 23 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

Tuần : 12 Ngày soạn: 07/11/2009
Tiết :23 Ngày dạy: /11/2009
BÀI 22 :
A/ MỤC TIÊU :
Kiến Thức :
HS trình bày được khái niệm và 1 số dạng đột biến cấu trúc NST.
Giải thích được nguyên nhân và nêu được vai trò của đột biến cấu trúc NST đối với bản thân sinh vật và con người.
Kỹ năng : Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
Thái độ :
B/ TRỌNG TÂM : 
Các dạng đột biến cấu trúc NST : mất đoạn , lặp đoạn , đảo đoạn và nguyên nhân phát sinh đột biến cấu trúc NST
C/ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
* Tranh các dạng đột biến cấu trúc NST
* Phiếu học tập : các dạng đột biến cấu trúc NST
STT
NST BAN ĐẦU
NST SAU KHI BỊ ĐỘT BIẾN
TÊN DẠNG ĐỘT BIẾN
a 
b 
c 
D/ HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :
	Oån định tổ chức (2’)
91 
92 
Kiểm tra bài cũ (5’)
Câu 1 : Đột biến gen là gì ? Kể tên các dạng đột biến gen ?
ĐA: * Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen 
* Các dạng đột biến : mất, thêm hoặc thay thế 1 cặp nuclêôtit
Câu 2 : Tại sao đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ?
ĐA: * Đột biến gen à biến đổi cấu trúc prôtêin à có thể gây biến đổi kiểu hình.
* Đột biến gen phá vỡ cấu trúc hài hòa trong kiểu gen đã được chọn lọc lâu đời nên thường biểu hiện ra kiểu hình có hại, biểu hiện thành tính trạng của cơ thể.
Dạy bài mới: (32’)
ðVÀO BÀI: (2’) Chúng ta đã tìm hiểu đột biến gen nguyên nhân và vai trò của nó, vậy đột biến NST có những đặc điểm gì quan trọng? Để giúp các em hiểu rõ vấn đề này ta cùng tìm hiểu bài 22.
ðTIẾN TRÌNH BÀI DẠY: (30’)
Hoạt động 1 : (15’)
I/ ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST LÀ GÌ ?
- Mục tiêu : Trình bày được khái niệm đột biến cấu trúc NST và kể tên các dạng đột biến cấu trúc NST.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
-GV y/c HS quan sát H.22 à hoàn thành phiếu học tập.
-GV treo bảng phụ
- GV chốt lại đáp án đúng.
- HS quan sát hình, lưu ý các đoạn có mũi tên ngắn à thảo luận nhóm à điền vào phiếu học tập .
-Đại diện 3 nhóm lên làm 3 nội dung theo bảng. Các nhóm khác nhận xét bổ sung
I/ ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST LÀ GÌ?
-Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST
* y/c hoàn thành nội dung phiếu học tập :
STT
NST BAN ĐẦU
NST SAU KHI BỊ ĐỘT BIẾN
TÊN DẠNG ĐỘT BIẾN
a 
Gồm các đoạn :
A B C D E F G H
Mất đoạn H
Mất đoạn
b
Gồm các đoạn :
A B C D E F G H
Lặp lại đoạn BC
Lặp đoạn
c
Gồm các đoạn :
A B C D E F G H
Trình tự đoạn BCD đổi thành DCB
Đảo đoạn
? Đột biến cấu trúc NST là gì ? Gồm những dạng nào ?
-Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
-Các dạng : mất đoạn , lặp đoạn , đảo đoạn .
-Các dạng : mất đoạn , lặp đoạn , đảo đoạn, chuyển đoạn
Hoạt động 2 : (15’)
II/ NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH VÀ TÍNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST:
Mục tiêu : Nêu được nguyên nhân và tính chất của đột biến cấu trúc NST.
GV
HS
Nội dung
- Cho HS đọc thông tin à nêu câu hỏi : 
?: Có những nguyên nhân nào gây đột biến cấu trúc NST ?
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu thí dụ 1, 2 sgk .
?:Thí dụ 1 là dạng đột biến nào? 
?:Thí dụ nào có hại, thí dụ nào có lợi cho sinh vật và con người .
?:Hãy cho biết tính chất ( lợi , hại ) của đột biến cấu trúc NST.
GV liên hệ thêm: 
-Cơ sở khoa học và nguyên nhân của một số bệnh ung thư ở người: do cơ thể thường xuyên chịu các tác động bên trong và ngoài cơ thể dẫn đến các rối loạn trong gen, NST gây ra các bệnh ung thư , khối u
-Giáo dục thái độ đúng trong việc sử dụng hợp lí thuốc bảo vệ thực vật, bảo vệ môi trường đất, nước
- HS tự thu nhận thông tin sgk 
à Các nguyên nhân vật lí, hóa học à phá vỡ cấu trúc NST.
- HS nghiên cứu thí dụ à nêu được :
* Thí dụ 1 : mất đoạn ( có hại cho con người )
* Thí dụ 2 :có lợi cho sinh vật và con người
à Thường có hại cho bản thân sinh vật. Một số ít có lợi , có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hóa.
II/ NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH VÀ TÍNH CHẤT CỦA ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST:
Nguyên nhân phát sinh do các tác nhân vật lí và hóa học làm phá vỡ cấu trúc NST hoặc gây ra sự sắp xếp lại các đoạn của NST.
Tính chất : thường có hại cho bản thân sinh vật. Một số ít có lợi , có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hóa.
* KẾT LUẬN CHUNG : HS đọc sgk
Củng cố: (4’)
Sử dụng tranh câm : các dạng đột biến cấu trúc NST à gọi HS lên mô tả và gọi tên từng dạng đột biến .
Tại sao đột biến cấu trúc NST thường gây hại cho sinh vật ?
( y/c trả lời : Gen nằm trên NST theo một trật tự xác định à biến đổi cấu trúc NST à làm thay đổi tổ hợp các gen à gây biến đổi kiểu gen với kiểu hình ) 
Dặn dò: (2’)
Học bài
Làm câu 3
Soạn bài 23 ( xem kỹ H.23.2 à rút ta nhận xét )