Giáo án lớp 9 môn Sinh học - THCS Mường Cang – Than UYên – Lai Châu - Tuần : 2 - Tiết : 3 - Bài 3 : Lai một cặp tính trạng

Tuần : 2 Tiết : 3
 BÀI 3 : LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG ( tt)
I/ MỤC TIÊU
 1/ Kiến Thức : học xong bài này Hs phải
Hiểu và trình bày được nội dung, mục đích và ứng dụng của phép lai phân tích
Hiểu và giải thích được vì sao qui luật phân li chỉ đúng trong nhữc điều kiện nhất định
Nêu được ý nghĩa của qui luật phân li đối với lĩnh vục sản xuất
Hiểu và phân biệt được di truyền trội hoàn toàn và trội không hoàn toàn
 2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát, nhận biết 
 3/ Thái độ: Giáo dục lòng yêu thích môn học
II/ PHƯƠNG PHÁP và ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
 1/ Phương pháp: Trực quan, vấn đáp, hoạt động nhóm
 2/ Đồ dùng dạy học:
GV: Tranh phóng to hình 3 SGK, bảng phụ: điền vào chổ trống, bảng 3
 Hs: kẻ sẵn bảng 3
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
 1/ Ổn định
 2/ Kiểm tra bài cũ
Thế nào là kiểu hình, tính trội, tính lặn. Gv cho bài tập, yêu cầu HS xác định tính trội, tính lặn.
Hãy phát biểu nội dung của qui luật phân li. Khi lai hai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì F1, F2 như thế nào?
 3/ Bài mới:
 Mở bài: Qua bài 2 ta thấy kiểu hình hoa đỏ có thể thuần chủng hoặc không thuần chủng. Làm thề nào để phân biệt chúng. Chúng ta sẽ được tìm hiểu ở bài 3
 Tiến trình tổ chức tiết học
 I/ HOẠT ĐỘNG 1: LAI PHÂN TÍCH
 * Mục tiêu: Hiểu và trình bày được nội dung, mục đích, ứng dụng của phép lai phân tích.
 * Tiến hành
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Yêu cầu Hs đọc và nghiên cứu thông tin mục III SGK, cho biết
? Kiểu gen là gì? Tính trạng trội có những kiểu gen nào, tính trạng có kiểu gen như thế nào?
 Thế nào là thể đồng hợp tử và thể dị hợp tử.
- Gv nhận xét, chốt ý
- GV ghi bài tập lên bảng, yêu cầu HS
? Hãy xác định kết quả của 2 phép lai sau:
* P : Hoa đỏ X hoa trắng
 AA aa
* P : Hoa đỏ X hoa trắng
 Aa aa
- Yêu cầu Hs dựa vào bài tập, cho biết
? Hai phép lai trên có gì giống nhau và khác nhau?
 Làm thế nào để xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội.
- Gv nhận xét, hoàn chỉnh
è phép lai trên gọi là lai phân tích
- Gv treo bảng phụ, yêu cầu HS chọn từ thích hợp điền vào các chổ trống
- Gv nhận xét, chốt ý
- Hs đọc thông tin, phát biểu
- Hs khác nhận xét, bổ sung
- Hs lên bảng làm bài tập
- Hs khác nhận xét, bổ sung
- Hs dựa vào bài tập, phát biểu
- HS khác nhận xét, bổ sung
- Hs lên bảng điền vào chổ trống
- Hs khác nhận xét, bổ sung
 * Tiểu kết: 
1/ Thuật ngữ :
Kiểu gen là tổ hợp toàn bộ các gen có trong tế bào của cơ thể. VD : AA, aa, Aa .
Thể đồng hợp tử chứa cặp gen gồm 2 gen tương ứng giống nhau . VD : AA, aa 
Thể dị hợp tử chứa cặp gen gồm 2 gen tương ứng khác nhau . VD : Aa
2/ Lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn. Nếu kết quả của phép lai là đồng tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp, còn kết quả phép lai là phân tính thì các thể đó có kiểu gen dị hợp
- Mục đích của phép lai phân tích là nhằm xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội
 II/ HOẠT ĐỘNG II: Ý NGHĨA TƯƠNG QUAN TRỘI - LẶN
 * Mục tiêu:
 - Nêu được ý nghĩa của qui luật phân li đối với lĩnh vực sản xuất
 - Giải thích được vì sao qui luật phân li chỉ đúng trong những điều kiện nhất định
 * Tiến hành:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Yêu cầu Hs đọc thông tin mục IV SGK, trả lời
? Việc xác định tính trội, tính lặn có ý nghiã gì?
 Để xác định giống có thuần chủng hay không cần phải thực hiện phép lai nào?
- Gv nhận xét, chốt ý
* Qui luật phân li chỉ đúng trong những điều kiện nhất định vì nếu P không thuần chủng thì ngay ở F1 đã diễn ra sự phân li tính trạng, số lượng cá thể đem lai phải lớn không chỉ đảm bảo cho ước lượng tỉ lệ KH ở F2 mà còn ngay cả ở F1
- Hs đọc thông tin, phát biểu
- Hs khác nhận xét, bổ sung
 * Tiểu kết: 
- Tương quan trội - lặn là hiện tượng phổ biến ở sinh vật, trong đó tính trạng trội thường có lợi. Vì vậy trong chọn giống cần phát hiện các tính trạng trội để tập trung các gen trội về cùng một kiểu gen nhằm tạo ra giống có ý nghĩa kinh tế
- Để xác định giống có thuần chủng hay không, ta phải thực hiện phép lai phân tích
 II/ HOẠT ĐỘNG III: TRỘI KHÔNG HOÀN TOÀN
 * Mục tiêu: Phân biệt được di truyền trội hoàn toàn và trội không hoàn toàn
 * Tiến hành:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Treo tranh 3, Yêu cầu Hs quan sát, kết hợp đọc thông tin mục V, thảo luận 
▼Nêu sự khác nhau về kiểu hình ở F1,F2 giữa trội không hoàn toàn với thí nghiệm của Menđen.
- Yêu cầu đại diện nhóm báo cáo kết quả
- GV nhận xét, hoàn chỉnh
- Gv treo bảng phụ, yêu cầu Hs điền vào chổ trống
- Gv nhận xét, chốt ý
- Hs quan sát hình, nghiên cứu thông tin, thảo luận nhóm thống nhất ý kiến
- Đại diện nhóm báo cáo kết quả
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung
- Hs lên bảng điền vào chổ trống, Hs khác nhận xét, bổ sung
 * Tiểu kết: Trội không hoàn toàn là hiện tượng di truyền trong đó kiểu hình của cơ thể lai F1 biểu hiện tính trạng trung gian giữa bố và mẹ, còn ở F2 có tỉ lệ kiểu hình là 1 trội: 2 trung gia: 1 lặn
IV/ CỦNG CỐ:
Trình bày nội dung, mục đích và ứng dụng của phép lai phân tích
Hoàn thành bảng 3
V/ DẶN DÒ:
Học bài, trả lời các câu hỏi SGK/13
Soạn bài 4, kẻ bẻng 4 SGK/15 vào vở bài tập