Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tiết 11: Sự phát sinh giao tử và thụ tinh

Tiết 11	Ngày soạn: ......./..... /.
SỰ PHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH.
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức: 
- Nêu được quá trình phát sinh giao tử ở động vật và thực vật có hoa
- Phân biệt được quá trình phát sinh giao tử đực và cái.
- Hiểu và giải thích được bản chất của quá trình thụ tinh.
2. Kỹ năng: 
- Rèn luyện kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình
- Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm
3. Thái độ: 
- Có thái độ nghiêm túc trong tiết học
- Có thái độ yêu thích bộ môn, biết lắng nghe giáo viên và tìm hiểu các nội dung sgk 
B. Các kỹ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài:
-Kĩ năng hợp tác, ứng xử, lắng nghe tích cực. 
-Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 
C. Phương pháp giảng dạy: 
- Hỏi đáp-Tái hiện
- Giải bài toán-Tái hiện
- Hoạt động nhóm 
D. Chuẩn bị giáo cụ: 
1. Giáo viên: 
Tranh phóng to hình 11 
2. Học sinh: 
Làm bài cũ, xem trước nội dung bài mới 
E. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số. (1’)
2. Kiểm tra bài củ: (5’)
- Nêu những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình giảm phân.
3. Nội dung bài mới: 
a, Đặt vấn đề: (2’) Các tế bào con được tạo ra qua giảm phân đã gọi là giao tử chưa? Quá trình hình thành giao tử như thế nào? sau khi hình thành các giao tử kết hợp với nhau như thế nào để tạo nên hợp tử? Bản chất của quá trình này là gì?
b, Triển khai bài dạy:
 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Sự phát sinh giao tử
GV treo H.11 SGK phóng to. Yêu cầu HS: Quan sát hình, đọc thông tin SGK trả lời câu hỏi:
Quá trinh phát sinh giao tử đực và cái có đặc điểm gì giống và khác nhau?
HS độc lập tìm hiểu thông tin, thảo luận nhóm, thống nhất ý kiến. Đại diện nhóm trình bày. Nhóm khác bổ sung.
GV nhận xét, bổ sung, hoàn thiện đáp án:
Hoạt động 2: Quá trình thụ tinh
GV yêu cầu HS quan sát lại hình 11 SGK, nghiên cứu thông tin, trả lời câu hỏi:
+ Bản chất của quá trình thụ tinh là gì?
+ Tại sao sự kết hợp ngẫu nhiên của các giao tử đực và cái lại tạo được hợp tử chứa các tổ họp NST khác nhau về nguồn gốc.
HS tự nghiên cứu trả lời.
GV bổ sung, chốt:
 Hoạt động 3: Ý nghĩa của quá trình GP và thụ tinh
GV yêu cầu HS nghiên cứu lại hoạt động 1 và 2. 
Nêu ý nghĩa của quá trình GP và thụ tinh? Sự kết hợp của 3 quá trình NP, GP và thụ tinh có ý nghĩa gì đối với các loài sinh sản hữu tính?
1 - 2 HS đọc kết luận chung SGK
1. Sự phát sinh giao tử
* Giống nhau:
- Các tế bào mầm đều nguyên phân liên tiếp nhiều lần để tạo ra noãn nguyên bào và tinh nguyên bào.
- Noãn bào bậc 1 và tinh bào bậc 1 đều giảm phân để hình thành giao tử.
* Khác nhau: (Bảng phụ )
2. Quá trình thụ tinh
+ Bản chất của quá trình thụ tinh là sự kết họp 2 bộ nhân đơn bội (n) hay tổ hợp 2 bộ NST của giao tử đực và cái tạo thành bộ nhân lưỡng bội ở hợp tử có nguồn gốc từ bố và mẹ.
+ Các hợp tử chứa bộ NST khác nhau về nguồn gốc vì trong quá trình phát sinh giao tử các NST trong cặp tương đồng phân li độc lập và trong quá trình thụ tinh các giao tử lại tổ hợp một cách ngẫu nhiên.
3. Ý nghĩa của quá trình GP và thụ tinh
Gp tạo ra các giao tử có bộ NST khác nguồn gốc.
- Thụ tinh có sự kết hợp ngẫu nhiên của các loại giao tử tạo nên các hợp tử khác nhau. Từ đó tạo ra nguồn biến dị tổ hợp phong phú đóng góp vào quá trình chọn giống và tiến hoá.
*Kết luận chung: SGK
4. Củng cố: (5’)
- Những điểm giống và khác cơ bản qúa trình phát sinh giao tử đực và giao tử cái..
- Nêu ý nghĩa của quá trình thụ tinh.
- Làm bài tập 4 SGK
5. Dặn dò: (2’)
- Học, trả lời câu hỏi, làm bài tập SGK.
- Đọc mục "Em có biết?"
- Đọc kỹ bài 12
Bảng phụ
Phát sinh giao tử cái
Phát sinh giao tử đực
GPI
- Noãn bào bậc 1 qua giảm phân I cho 1 thể cực thứ nhất và 1 noãn bào bậc 2.
- Tinh bào bậc 1 qua GPI cho 2 tinh bào bậc 2
GPII
Noãn bào bậc 2 qua GPII tạo ra 1 thể cực thứ 2 (nhỏ) và 1 tế bào trứng (lớn); Thể cực 1 cho 2 thể cực nhỏ
Tinh bào bậc 2 qua giảm phân II cho 2 tinh trùng
Kết quả
Từ 1 noãn bào bậc 1 qua GP cho 3 thể cực và 1 tế bào trứng. Trong đó, cỉ có 1 tế bào trứng tham gia vào quá trình thụ tinh
Từ 1 tinh bào bậc 1 qua GP cho 4 tinh trùng, cả 4 tinh trùng này đều tham gia vào quá trình thụ tinh