Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tiết 61 - Bài 58: Về sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

Ngày soạn: / /2010. 
Ngày dạy: / / 2010.
Tiết: 61
Chương IV : Bảo vệ môi trường.
Bài 58: Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên.
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức :
- Nhận biết được ba dạng tài nguyên thiên nhiên.
- Tóm tắt được tầm quan trọng và tác dụng của việc sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên. Diễn đạt được khái niệm phát triển bền vững.
2. Kĩ năng : Khái quát, vận dụng, HĐN
3. Thái độ :
 Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn nguồn tài nguyên thiên nhiên
II.Đồ dùng dạy học
* Phương tiện
- Giáo viên: + Tranh, ảnh về các mỏ khai thác cánh rừng, ruộng bậc thang.
 +Tư liệu về tài nguyên thiên nhiên.
- Học sinh: Chuẩn bị bài
III. Phương pháp : Đàm thoại, quan sát, HĐN.
IV.Tổ chức dạy học:
1. ổn định tổ chức: 
2. Kiểm tra đầu giờ:
* Khởi động: tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá với con người. Song nó không phải là vô tận nếu sử dụng không hợp lý tài nguyên sẽ cạn kiệt nhanh chóng. Vậy cần phải sử dụng tài nguyên như thế nào.
3. Tiến trình bài giảng
Hoạt động 1.
Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
- Mục tiêu:
 So sánh được dạng tài nguyên: Không tái sinh, tài nguyên tái sinh và tài nguyên năng lượng vĩnh cửu.
- Tiến hành: HĐNB 
Hoạt động của thầy. 
->Yêu cầu HS đọc kỹ œ SGK trang 173 hoàn thành ẹ SGK trang 173, trả lời và gọi đại diện lên hoàn thành bảng 58.1.
?Em hãy kể tên và cho biết đặc điểm của các dạng tài nguyên thiên nhiên?
?Tài nguyên không tái sinh ở VN có những loại nào?
 ?Tài nguyên rừng là loại tài nguyên nào? Vì sao?
-GV 
Nội dung.
I. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu: 
Có 3 dạng tài nguyên:
- Tài nguyên tái sinh: Có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lý ( SV, rừng...)
- Tài nguyên không tái sinh: là dạng TN sau 1 thời gian sử dụng sẽ cạn kiệt 
( khoáng sản)
- Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: Là TN sử dụng mãi mãi không gây ô nhiễm môi trường (Năng lượng mặt trời)
Hoạt động 2.
Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
- Mục tiêu: Diễn đạt được các biện pháp sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên đất, nước và rừng liên hệ thực tế ở Việt Nam.
- Tiến hành: HĐN 
Hoạt động của thầy & trò
Nội dung 
? Em hiểu thế nào là sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên.
- HS nghiên cứu (174 -> 176) 
- GV hướng dẫn HS kẻ bảng yêu cầu mỗi nhóm tìm hiểu một tài nguyên theo 
 Trong SGK 
- GV gọi đại diện 3 nhóm báo cáo ghi bảng 
-> GV chuẩn kiến thức hoàn thiện bảng
a, Tài nguyên đất : 
- GV treo bảng phụ 2 -> Nhóm 1: Hoàn thiện bảng 58.2. 
-HS quan sát bảng 58.1
? Tại sao trên vùng đất dốc, Những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang lại có thể góp phần chống xói mòn đất
- Đất dốc, Nước chảy gặp gốc cây cản, tán rừng, thảm mục -> Làm nước chảy chậm -> Giảm xói mòn đất
b, Tài nguyên nước: 
- Nhóm 2: hoàn thiện bảng 58.3 các nhóm khác nhận xét bổ xung
- GV đưa bảng đáp án chuẩn
? Nếu bị thiết nước sẽ gây tác hại gì cho đời sống, sản xuất
- Nêu hậu quả của việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm
- ? Tại sao nói trồng rừng có tác dụng bảo vệ tài nguyên nước
c, Tài nguyên rừng:
- Nhóm 3: báo cáo đặc điểm tài nguyên rừng
 Hậu quả của chặt phá, đốt rừng là gì.
? Kể tên một số khu rừng nguyên sinh ở nước ta đang được bảo vệ tốt
? Chúng ta phải làm gì để bảo vệ các khu rừng đó 
? Lào cai có khu bảo tồn nào? ở đâu.
HS QS ảnh: Vườn di sản ASEAN Hoàng Liên
- Sử dụng vừa đáp ứng nhu cầu của xã hội hiện tại, vừa bảo đảm duy trì lâu dài các nguồn tài nguyên cho thế hệ mai sau
Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên
 Loại TN 
ND 
Tài nguyên đất
Tài nguyên nước
Tài nguyên rừng
1. Đặc điểm
-Đất là nơi ở, nơi sản xuất lương thực, thực phẩm nuôi sống con người và các sinh vật khác.
-Tái sinh.
-Nước là nhu cầu không thể thiếu của tất cả sinh vật trên trái đất.
-Tái sinh.
-Rừng là nguồn cung cấp lâm sản, thuốc, gỗ 
-Rừng điều hoà khí hậu
-Tái sinh.
2. Cách sử dụng hợp lí.
-Cải tạo đất, bón phân hợp lí.
-Chống xói mòn đất, chống khô cạn, chống nhiễm mặn
-Trồng rừng.
-Khơi thông dòng chảy.
-Không xả rác, chất thải CN và sinh hoạt xuống sông, hồ, biển.
-Tiết kiệm nguồn nước ngọt.
-Khai thác hợp lí kết hợp trồng bổ sung.
-Thành lập khu bảo tồn thiên nhiên.
? Em cho biết tình hình sử dụng nguồn TN đất, nước rừng ở Việt Nam hiện nay?
- Trên thế giới có xắp sỉ 1400000 triệu tỉ lượng nước và chỉ có 0.0001% lượng nước ngọt sử dụng được.
- Hảng năm ở Việt Nam đất bị xói mòn là 200 tấn / 1 ha đất, Trong đó có 6 tấn mùn.
? Nhà nước ta có biện pháp gì để sử dụng hợp lý tài nguyên tái sinh?
? HS phải làm gì để góp phần sử dụng tài nguyên hợp lý?
4. Củng cố và kiểm tra:
- BT trắc nghiệm theo sách BT sinh học
1. Phân biệt tài nguyên tái sinh và tài nguyên không tái sinh?
2. Tại sao phải sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên?
5. Dặn dò:
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Tìm hiểu, sưu tầm về khu bảo tồn thiên nhiên, công việc khôi phục rừng.
V. Rút kinh nghiệm giờ dạy: