Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tiết 9: Nguyên phân

Tiết 9	Ngày soạn: ......./..... /.
NGUYÊN PHÂN.
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức: 
- Trình bày được sự biến đổi hình thái NST trong chu kì tế bào.
- Trình bày được ý nghĩa sự thay đổi trạn thái (đơn, kép), biến đổi số lượng (ở tế bào mẹ và tế bào con) và sự vận động của NST qua các kì của nguyên phân.
- Nêu được ý nghĩa của nguyên phân.
2. Kỹ năng: 
- Rèn luyện kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình
- Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm
3. Thái độ: 
- Có thái độ nghiêm túc trong tiết học
- Có thái độ yêu thích bộ môn, biết lắng nghe giáo viên và tìm hiểu các nội dung sgk 
B. Các kỹ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài:
-Kĩ năng hợp tác, ứng xử, lắng nghe tích cực. 
-Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 
C. Phương pháp giảng dạy: 
- Hỏi đáp-Tái hiện
- Giải bài toán-Tái hiện
- Hoạt động nhóm 
D. Chuẩn bị giáo cụ: 
1. Giáo viên: 
Tranh phóng to hình 9.1 
2. Học sinh: 
Làm bài cũ, xem trước nội dung bài mới 
E. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số. (1’)
2. Kiểm tra bài củ: (5’)
- Mô tả cấu trúc điển hình của NST, vai trò của NST đối với sự di truyền các tính trạng.
3. Nội dung bài mới: 
a, Đặt vấn đề: (2’) Ở bài trước, chúng ta được biết rằng cấu trúc của NST được thể hiện rõ rang nhất ở kỳ giữa. Vậy ở các kỳ khác thì như thế nào? Chúng ta sẻ tìm hiểu trong bài học hôm nay.
b, Triển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kỳ tế bào (10 ’)
GV: Yêu cầu HS nghiên cứu mục I trong SGK và cho biết: Một vòng đời của tế bào diễn ra điều gì? Bao gồm những giai đoạn nào?
HS: Nghiên cứu SGK và trả lời.
GV: Nghiên cứu hình 9.1 và cho biết quá trình nguyên phân được chia làm mấy kì, và đó là những kì nào?
HS: Quan sát hình và trả lời: 4 kì. (kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối).
GV: Yêu cầu học sinh hoạt động theo nhóm, quan sát hình 9.2 và hoàn thành bảng 9.1 
HS: Thảo luận theo nhóm
GV: Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày.
HS: Đại diện các nhóm trình bày
GV: Nhận xét và chốt đáp án bảng 9.1
Hình thái NST
Kì trung gian
Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối
M/độ duỗi xoắn
Nhiều nhất
Ít
Nhiều
M/độ đóng xoắn
Ít
Cực đại
GV: Vậy chúng ta thấy hình thái của NST có biến đổi qua các kì, sự biến đổi ấy do đâu mà có?
HS: Do sự đóng xoắn và duỗi xoắn.
 GV: Nhận xét.
GV: Yêu cầu hs nhận xét về trạng thái đơn kép của NST qua quá trình nguyên phân
HS: Ở kì trung gian NST từ sợi đơn chuyển sang sợi kép dính nhau ở một điểm được gọi là tâm động
I. Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kỳ tế bào:
 - Chu kỳ tế bào bao gồm kì trung gian và quá trình nguyên phân.
- Nguyên phân gồm 4 kì: kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối
- Hình thái NST biến đổi liên tục qua các kì tế bào thông qua sự đóng xoắn và duỗi xoắn của nó. Cấu trúc riêng của NST được duy trì qua các thế hệ.
Hoạt động 2: Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân (12’)
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t H.9.3, nhÊn m¹nh sù nh©n ®«i vµ h×nh th¸i cña NST qua c¸c kú, yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, x¸c ®Þnh c¸c diÔn biÕn c¬ b¶n cña NST ë c¸c kú
HS: Trao ®æi nhãm thèng nhÊt ý kiÕn, hoµn thµnh b¶ng. 
GV: Cïng c¶ líp trao ®æi, HS tù rót ra kÕt luËn sau khi th¶o luËn.
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân
(Bảng phụ)
Hoạt động 3: Ý nghĩa của quá trình nguyên phân.(8’)
GV: Chúng ta vừa nghiên cứu xong quá trình nguyên phân trong chu kì tế bào, vậy nguyên phân có những ý nghĩa gì đối với tế bào?
HS: Nguyên phân là phương thức sinh sản của tế bào. Cơ thể đa bào lớn lên thong qua quá trình nguyên phân.
GV: Nhận xét và hoàn chỉnh kiến thức.
III. Ý nghĩa của quá trình nguyên phân.
- Là phương thức sinh sản của tế bào và lớn lên của cơ thể.
- Duy trì sự ổn định bộ NSTcủa loài qua các thế hệ.
4. Củng cố: (5’)
- Sự tự nhân đôi của NST diễn ra ở kì nào của chu kì tế bào?
- Nêu những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân.
- Làm bài tập 4, 5 trong SGK (Đáp án: 4b, 5c)
5. Dặn dò: (2’)
- Về nhà học thuộc bài
- Kẻ trước bảng 10 sgk trang 32 và xem trước bài 10 “ Giảm phân” 
Bảng phụ
Kú
Nh÷ng diÔn biÕn c¬ b¶n cña NST
§Çu 
- NST b¾t ®Çu ®ãng xo¾n vµ co ng¾n, cã h×nh th¸i râ rÖt.
- C¸c NST kÐp ®Ýnh víi nhau vµ víi c¸c sîi t¬ cña thoi ph©n bµo t¹i t©m ®éng.
Gi÷a
- C¸c NST ®ãng xo¾n cùc ®¹i, cã h×nh th¸i ®Æc tr­ng cho loµi.
- C¸c NST kÐp tËp trung ë mÆt ph¼ng xÝch ®¹o cña thoi v« s¾c.
Sau 
- Tõng NST kÐp chÎ däc ë t©m ®éng thµnh 2 NST ®¬n ph©n li vÒ mçi cùc cña TB.
Cuèi
- C¸c NST ®¬n d·n xo¾n, dµi ra ë d¹ng sîi m¶nh dÇn thµnh chÊt nhiÔm s¾c.