Giáo án Lớp 9 môn Sinh học - Trường phổ thông cấp 2-3 Võ Thị Sáu - Tuần : 15 - Tiết 29: Thực hành: Nhận biết một vài dạng đột biến

Ngày soạn :18/ 11/ 10Trường PT Cấp 2-3 Võ Thị Sáu Giáo án sinh 9
 Tuần : 15 Tiết:29 THỰC HÀNH:NHẬN BIẾT MỘT VÀI DẠNG ĐỘT BIẾN
I/ Mục tiêu:
 - Nhận biết được một số đột biến hình thái ở thực vật.
- Phân biệt được sự sai khác về hình thái của thân, lá, hoa,quả giữa thể lưỡng bội với thể đơn bội,đa bội, dị bội.
- Nhận biết các dạng đột biến NST.
 - Sử dụng kính hiển vi, hợp tác nhóm, quan sát tranh, phân tích
 - Yêu khoa học, thích bộ môn, nghiêm túc, trung thực.
II/ Chuẩn bị:
Tranh phóng to các đột biến hình thái: thân, lá, hạt; đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể,đột biến số lượng nhiễm sắc thể ở hành tây; Bộ tiêu bản NST hành tây; kính hiển vi có độ phóng đại từ 100 - 400 lần.
III/ Tiến trình dạy học:
 1/ Mở bài: Giới thiệu mục đích và yêu cầu của bài thực hành
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Quan sát đặc điểm hình thái của dạng gốc và thể đột biến:
GV chia nhón học sinh phân phát tranh và mẫu vật yêu cầu quan sát tranh và mẫu vật để phân biệt được sự sai khác giữa dạng gốc và dạng đột biến.
Gv nhận xét bổ sung.
2. Quan sát bộ NST bình thường và bộ NST có biến đổi cấu trúc.
GV yêu cầu học sinh quan sát tranh và tiêu bản dưới kính hiển vi của cấu trúc NST hành tây để xác định được các dạng đột biến mất, lặp, đảo, chuyển đoạn NST.
Gv theo dõi nhận xét bổ sung vàkết luận:
 3. Nhận biết một số dạng đột biến số lượng nhiễm sắc thể:
GV gợi ý : 
- Quan sát thấy được sự sai khác giữa bộ NST và hình thái của người bình thường (2n) với người dị bội như bệnh Đao, Tơcnơ.
- Quan sát để rút ra sự sai khác giữa thể lưỡng bội với thể đa bội, ở lá tằm, quả dưa hấu.
 Học sinh quan sát tranh thảo luận nhóm cử đại diện trình bày các nhóm khác bổ sung, yêu cầu nêu được:
- Thực vật dạng đột biến là bạch tạng, cây thấp bông dài, lúa có lá đòng nằm ngang, hạt dài có râu.
- Ở động vật chuột, người đột biến bạch tạng, gà đột biến chân ngắn.
Học sinh quan sát tranh và tiêu bản, thảo luận nhóm cử đại diện trình bày kết quả quan sát :
* Kết luận:
- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể bao gồm:
+ Mất đoạn là một đoạn NST bị đứt ra làm giảm số lượng gen trên NST.
+ Lặp đoạn là một đoạn NST nào đó lặp lại một hay nhiều lần.
+ Đảo đoạn là một đoạn NST bị đứt rồi quay ngược lại 1800 và gắn vào chỗ bị đứt.
+ Chuyển đoạn là một đoạn NST này bị đứt ra và gắn vào NST khác
Học sinh quan sát tranh, tiêu bản trên kính hiển vi về bộ NST 2n, 3n,4n ở dưa hấu thảo luận nhóm để nhận biết được thể dị bội và thể đa bội ở sinh vật.
Cử đại diện trình bày cả lớp nhận xét bổ sung:
* Đáp án: 
- Người dị bội (3n) có 3 NST thứ 21 bị bệnh Đao, bệnh Tơcnơ (OX).
- Thực vật đa bội như lá tằm, quả dưa hấu to hơn thể lưỡng bội.
4.Thu hoạch: Cho học sinh hoàn thành bảng 26 SGK
* Đáp án: Bảng 26. Phân biệt dạng đột biến với dạng gốc:
 30 GV: Triệu Thị Thu Vân
Đối tượng quan sát
Mẫu quan sát
Kết quả
Dạng gốc
Dạng đột biến
Đột biến hình thái nhiễm sắc thể
Màu sắc lông chuột
Lông xám
Lông trắng
Màu sắc da tóc người
Da vàng, tóc đen
Da trắng, tóc trắng
Màu sắc lá lúa 
Lá màu xanh
Lá màu trắng
Hình thái thân, bông, hạt lúa
Bình thường
Thân cứng, bông dài, hạt có râu.
Đột biến số lượng nhiễm sắc thể
Dâu tằm 
Lưỡng bội bình thường
Tam bội lá to
Hành tây
Lưỡng bội bình thường
Đa bội củ to
Hành ta
Lưỡng bội bình thường
Đa bội củ to
Dưa hấu
Lưỡng bội nhiều hạt
Đa bội quả to ít hạt
 V/ Dặn dò:
1.Bài vừa học: Hoàn thành thêm bảng 26 SGK
2.Bài sắp học: - Chuẩn bị mầm khoai lang, mạ mọc ở chỗ sáng và chỗ tối
 - Cây dừa nước mọc ở chỗ cao, bò ven bờ và trên mặt nước
 - Củ xu hào cùng giống nhưng chăm sóc khác nhau.
 - Một số tranh ảnh về thường biến.
 .
 31 GV: Triệu Thị Thu Vân