Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Trường THCS Trưng Vương - Bài 30 - Tiết 31- Tuần 16: Di truyền học với con người ( tích hợp)

Bài: 30 Tiết PPCT : 31 
Ngày dạy : ../.../  Tuần CM: 16
 DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI
 ( TÍCH HỢP) 
 	I/ Mục tiêu :
	1. Kiến thức :
- Hiểu được di truyền y học tư vấn là gì và nội dung của lĩnh vực khoa học học này.
- Giải thích được cơ sở khoa học của việc kết hôn “1 vợ, 1 chồng” và cấm kết hôn gần trong vòng 3 đời.
- Giải thích được tại sao phụ nữ không nên sinh con ở ngoải tuổi 35.
- Thấy được tác hại của ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất của tinh di truyền con người.
- Các chất phóng xạ và các hóa chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền à Giáo dục HS cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và phòng chống ô nhiễm môi trường.
	2. Kỹ năng:
- Kĩ năng thu thập và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để để tìm hiểu mối quan hệ giữa di truyền học với đời sống con người. Kĩ năng hợp tác, lắng nghe, tự tin phát biểu trước lớp.
3. Thái độ :
- Có ý thức bảo vệ môi trường và phòng tránh hạn chế nguyên nhân phát sinh tật bệnh di truyền.
II/ Trọng tâm: di truyền y học tư vấn là gì và nội dung của lĩnh vực khoa học học này.
- Giải thích được cơ sở khoa học của việc kết hôn “1 vợ, 1 chồng” và cấm kết hôn gần trong vòng 3 đời. Thấy được tác hại của ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất của tinh di truyền con người.
III/ Chuẩn bị : 
1. Giáo viên : Bảng phụ ghi nội dung bảng 30.1-2 SGK.
	2. Học sinh : Xem bài 30 “Di truyền học với con người”. → Tại sao phải cần khám sức khoẻ trước khi kết hôn.
	IV/ Tiến trình :
	1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: Kiểm tra sỉ số HS. Dụng cụ học tập.
	2. Kiểm tra miệng:
	Câu 1: Môn học nào giúp ta phát hiện ra các bệnh di truyền như Đao, Tớc nơ, Bạch tạn, ..,tìm ra nguyên nhân, cách phòng và phần nào chữa một số bệnh di truyền? 
Môn di truyền y học. 	C. Môn giải phẫu và sinh lý bệnh.
Nghiên cứu phả hệ.	D. Môn chẩn đoán lâm sàn
ĐÁP ÁN: A (5đ)
	Câu 2 :Sự phát triển của di truyền học cho phép ta chẩn đoán chính xác một số bệnh tật từ giai đoạn nào?
A. Trước khi sinh.	B. Lúc mới sinh.
C. Tuổi thiếu niên.	D. Lúc trưởng thành.
ĐÁP ÁN :A (5đ)
3. Bài mới :
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
I/ HOẠT ĐỘNG I: TÌM HIỂU DI TRUYỀN Y HỌC TƯ VẤN.
- GV nêu vấn đề: những hiểu biết về di truyền học ở người, giúp con người bảo vệ mình và bảo vệ tương lai di truyền loài người.
- GV yêu cầu HS đọc mục I SGK để trả lời các câu hỏi sau:
- Di truyền y học tư vấn là gì?
- Chức năng của ngành này?
- HS độc lập nghiên cứu SGK, trao đổi theo nhóm và cử đại diện trình bày câu trả lời.
- Dưới sự chỉ đạo của GV, đại diện các nhóm trình bày phải nêu lên được:
+ Di truyền y học tư vấn được hình thành do phối hợp các phương pháp xét nghiệm, chẩn đoán hiện đại về mặt di truyền cùng với nghiên cứu phả hệ
+ Chức năng của di truyền y học tư vấn là: chẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các bệnh, tật di truyền.
- GV yêu cầu HS vận dụng những kiến thức đã có thực hiện 
 SGK. 
- HS thảo luận theo nhóm, cử đại diện trình bày ý kiến của nhóm.
+ Các nhóm khác bổ sung và cùng xây dựng câu trả lời chung của lớp.
- GV nhận xét, chỉnh sửa và xác nhận đáp án đúng.
- Đây là loại bệnh di truyền.
- Bệnh do gen lặn kiểm soát , vì chỉ thể hiện trong trường hợp có đồng hợp tử gen lặn.
- Nếu họ lấy nhau, sinh con đầu lòng bị câm điếc bẩm sinh thì không nên tiếp tục sinh con nữa. Vì cả 2 người đều có gen lặn gây câm điếc bẩm sinh ở trạng thái dị hợp.
II/ HOẠT ĐỘNG 2: TÌM HIỂU DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ KẾ HOẠCH HOÁ GIA ĐÌNH.
1. Di truyền học với hôn nhân:
- GV cho HS nghiên cứu mục II SGK để trả lời các câu hỏi sau:
- Tại sao kết hôn gần làm suy thoái nòi giống?
- Tại sao người có quan hệ huyết thống từ 5 đời trở đi thì được phép kết hôn với nhau?
- HS độc lập nghiên cứu SGK, trao đổi theo nhóm và cử đại diện rình bày câu trả lời.
+ Dưới sự hướng dẫn của GV, các nhóm khác bổ sung và cả lớp phải nêu được đáp án.
- GV treo bảng phụ (ghi nội dung bảng 30.1 SGK) cho HS theo dõi để trả lời câu hỏi SGK.
+ HS độc lập theo dõi bảng 30.1, thảo luận theo nhóm và cử đại diện trình bày câu trả lời của nhóm. Dưới sự hướng dẫn của GV cả lớp thảo luận và nêu được:
+ Luật hôn nhân và gia đình qui định: một người chỉ được lấy 1 chồng (đối với nữ) hoặc chỉ lấy 1 vợ (đối với nam) là vì: tỉ lệ nam :nữ ở tuổi trưởng thành (trừ người già) là xấp xỉ 1:1.
2. Di truyền học và kế hoạch hoá gia đình(KHHGĐ).
- GV treo bảng phụ (ghi nội dung bảng 30.2 SGK) cho HS theo dõi và yêu cầu các em tìm hiểu SGK để thực hiện 
 SGK.
- HS độc lập theo dõi bảng 30.2 SGK và tìm hiểu SGK, thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi.
+ Đại diện 1 vài nhóm HS trình bày câu trả lời, các nhóm khác bổ sung.
- GV phân tích gợi ý và chỉ ra câu trả lời đúng.
III/ HOẠT ĐỘNG 3: TÌM HIỂU HẬU QUẢ DI TRUYỀN DO Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG.
- GV nêu vấn đề: Các chất đồng vị phóng xạ được tích luỹ trong khí quyển rồi xuống đất, chất đồng vị phóng xạ có trong lòng đất hay ở vật dụng sung quanh ta thường xuyên phân rã, rồi xâm nhập vào cơ yhể động vật, thực vật và con người (ở mô xương , mô máu, tuyến sinh dục) gây ung thư và các đột biến.
- Các hoá chất mới có thể gây đột biến gấp rất nhiều lần chất phóng xạ.
- Do vậy phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học và chống ô nhiễm môi trường. 
+ HS theo dõi GV giảng bài và ghi các nội dung cơ bản vào vở.
* Lồng ghép GDMT: Các chất phóng xạ và các hóa chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền à Giáo dục HS cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và phòng chống ô nhiễm môi trường.
I- DI TRUYỀN Y HỌC TƯ VẤN. 
- Di truyền y học tư vấn được hình thành do phối hợp các phương pháp xét nghiệm, chẩn đoán hiện đại về mặt di truyền cùng với nghiên cứu phả hệ
- Chức năng của di truyền y học tư vấn là: chẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các bệnh, tật di truyền.
II- MỘT SỐ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI:
1. Di truyền học với hôn nhân:
- Kết hôn gần suy thoái nòi giống là vì các đột biến lặn có hại có nhiều cơ hội biểu hiện trên cơ thể đồng hợp.
- Những người có quan hệ huyết thống từ đời thứ 4 trở đi thì được phép kết hôn với nhau là vì: khả năng xuất hiện các cơ thể đồng hợp về các đột biến lặn có hại là rất ít.
2. Di truyền học và kế hoặch hoá gia đình(KHHGĐ).
- Nếu sinh con ở lứa tuổi 25-34 để đảm bảo được học tập, công tác tốt mà vẫn giữ ở mức 2 con, tránh 2 lần sinh gần nhau và giảm tỉ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh Đao.
III- HẬU QUẢ DI TRUYỀN DO Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG:
- Các tác nhân vật lí, hoá học gây ô nhiễm môi trường làm tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền.
4. Câu hỏi, bài tập củng cố:
- GV cho HS đọc chậm phần tóm tắt cuối bài và nhắc lại những ý chính.
- Gợi ý trả lời câu hỏi cuối bài.
Đáp án:
Câu 1: Di truyền y học tư vấn có chức năng: chẩn đoán cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các bệnh, tật di truyền.
Câu 2: Nội dung trả lời câu này đã được đưa ra khi thực hiện SGK.
Câu 3: Phụ nữ không nên sinh con ở độ tuổi ngoài 35, vì khả năng sinh ra trẻ dị tật Đao cao.
- Chống ô nhiễm môi trường: Vì ô nhiễm môi trường sinh ra những chất độc hại để làm biến đổi vật chất di truyền, gây ung thư.
5. Hướng dẫn HS tự học:
- Đối với bài học ở tiết học này: Học thuộc và ghi nhớ phần tóm tắt cuối bài.
- Trả lời các câu hỏi sau.
- Di truyền y học tư vấn có những chức năng gì?
- Việc qui định: nam giới chỉ được lấy 1 vợ, nữ giới chỉ được lấy 1 chồng, những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn với nhau dựa trên cơ sở khoa học nào?
- Tại sao phụ nữ không nên sinh con ở đ tuổi ngoài 35? Tại sao cần phải đấu tranh chống ô nhiễm môi trường?
- Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: Ôn tập nắm vững kiến thức chương I, II, III, IV để chuẩn bị ôn tập thi học kỳ I.
 V. Rút kinh nghiệm:
	- Nội dung: 	
	- Phương pháp: 	
 - Sử dụng đồ dùng, thiết bị: 	
-------------›&š-------------