Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tuần thứ 22 - Tiết 44 - Bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

Tuần 22- Tiết 44	BÀI 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG
NS:	 LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT
ND:
I/ Mục tiêu:
Kiến thức:
Nêu được ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái ánh sáng đến các hình thái giải phẫu sinh lý và tập tính của SV
Giải thích được sự thích nghi của SV với môi trường
Kỹ năng: hoạt động nhóm, khái quát hoá, tư duy logic
Thái độ: GD ý thức BVMT
Trọng tâm: cả bài
II/ Chuẩn bị:
GV: bảng phụ
HS: Kẻ bảng 42.1, MV: lá lốt, vạn niên thanh, cây lúa
III/ Tiến trình bài giảng:
Ổn định lớp
KTBC: 
Môi trường là gì? cho ví dụ? Có mấy loại môi trường?
Hãy cho biết các nhân tố của môi trường?
Bài mới:
HĐ của GV- HS
Nội dung ghi
HĐ1. Ảnh hưởng của ánh sánh lên đời sống sinh vật
- Yêu cầu HS ng/c thông tin mục I /122
- HS thảo luận nhóm và so sánh theo mẫu ( bảng 42.1/123)
Gợi ý: cây sống nơi ánh sánh mạnh là những cây mọc riêng lẻ, trống trải, cây sống nơi ánh sánh yếu
I/ Ảnh hưởng của ánh sánh lên đời sống sinh vật
Bảng: 
Những đặc điểm của cây
Khi cây sống nơi quang đãng
Khi cây sống trong bóng râm, dưới tán cây khác, trong nhà
Đặc điểm hình thái
- Lá
- Thân
- Phiến lá nhỏ, hẹp màu xanh nhạt
- Thân cây thấp, số cành nhiều
- Phiến lá rộng, màu xanh thẫm
- Chiều cao cây bị hạn chế bởi tán cây ở phía trên, trần nhà
Đặc điểm sinh lý
- Quang hợp
- Thoát hơi nước
- Cường độ quang hợp cao trong ĐK as mạnh
- THN cao trong ĐK as mạnh, THN giảm khi cây thiếu nước
- Khả năng quang hợp mạnh trong ĐK as yếu, quang hợp yếu trong ĐK as mạnh
- THN tăng cao trong ĐK as mạnh, khi thiếu nước cây dễ bị héo
HS quan sát lá lốt và lá lúa 
Giải thích cách xếp lá trên thân của cây lúa và cây lá lốt?
+ Cây lá lốt: lá xếp ngang nhận nhiều ánh sáng
+ Cây lá lúa: lá xếp nghiêng tránh tia nắng chiếu thẳng góc
Sự khác nhau giữa hai cách xếp lá này nói lên điều gì? (giúp thực vật thích nghi với môi trường)
’ KL
GV: Người ta phân biệt cây ưa sáng và cây ưa bóng dựa vào tiêu chuẩn nào? (dựa vào khả năng thích nghi của chúng với các điều kiện chiếu sáng của môi trường)
* Liên hệ:
- Em hãy kể tên cây ưa sáng, cây ưa bóng mà em biết?
- Trong NN người nông dân đã ứng dụng điều này vào sản xuất như thế nào? (trồng xen kẽ để tăng năng suất và tiết kiệm đất)
HĐ2. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
- Yêu cầu HS ng/c thí nghiệm SGK/123
- Aùnh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào?
- HS chọn 1 trong 3 phương án
- Kể tên những động vật thường kiếm ăn lúc chập choạng tối, ban đêm, buổi sáng sớm, ban ngày?
- Tập tính kiếm ăn và nơi ở của động vật liên quan với nhau như thế nào?
- Từ những ví dụ trên em hãy rút ra KL về ảnh hưởng của ánh sáng tới động vật?
* Trong chăn nuôi có biện pháp kỹ thuật gì để tăng năng suất?
- Aùnh sáng ảnh hưởng tới đời sống thực vật, làm thay đổi những đặc điểm hình thía, sinh lý của thực vật. mỗi loại cây thích nghi với điều kiện chiếu sáng khác nhau.
- Nhóm cây ưa sáng: gồm những cây sống nơi quang đãng: lúa, bạch đàn.
- Nhóm cây ưa bóng: gồm những cây sống nơi ánh sáng yếu, dưới tán cây khác: lá lốt, trầu không.
II/ Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
- Ánh sáng ảnh hưởng tới đồi sống động vật, tạo điều kiện cho động vật nhận biét các vật và định hướng di chuyển trong không gian.
- Aùnh sáng là nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động, khả năng sinh trưởng và sinh sản của động vật
- Nhóm động vật ưa sáng: gồm những động vật hoạt động vào ban ngày.
- Nhóm động vật ưa tối: gồm những động vật hoạt động về ban đêm, sống trong hang, hốc đất.
Củng cố:
Nêu sự khác nhau giữa TV ưa sáng và ưa bóng?
Aùnh sáng có ảnh hưởng tới ĐV như thế nào?
Dặn dò:
Làm BT 2, 3 SGK /125
Đọc mục “ Em có biết”
Nghiên cứu bài: Ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm len đời sống SV