Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết 122: Nói với con (Y Phương)

Tuần : 25
Tiết: 122
Ngày soạn : 01 / 3
Ngày dạy : 06 / 3
NÓI VỚI CON
	 ( Y Phương )
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
	Giúp HS:
	- Cảm nhận được tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái, tình yêu quê hương sâu nặng cùng niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ bền bĩ của dân tộc qua lời thơ Y Phương.
	- Bước đầu hiểu được cách diễn tả độc đáo giàu hình ảh cụ thể, gợi cảm của thơ ca miền núi.
	- Bồi dưỡng tâm hồn yêu gia đình, tự hào quê hương, dân tộc.
	* Trọng tâm: Phân tích cảm xúc trong bài.
	* Đồ dùng: Hình ảnh người dân tộc Tày, tranh tác giả.
II. NỘI DUNG LÊN LỚP
1. Ổn định: 	Sĩ số:	Vắng:	Hiện diện:	
2. Kiểm tra bài cũ:
- Đọc khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ? Cảm nhận được điều gì qua lời ru của người mẹ Tà ôi?
- Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh.
3. Bài mới:
Giới thiệu bài: 
	Lòng thương yêu con cái , ước mong thế hệ sau tiếp nối xứng đáng , phát huy truyền thống của tổ tiên , của quê hương vốn là một tình cảm cao đẹp của người Việt Nam ta suốt bao đời nay . Bài thơ Nói với con của Y Phương đã thể hiện tình cảm ấy với hình thức người cha tâm tình , dặn dò đối với con đã đem đến cho bài thơ giọng điệu thiết tha , trìu mến , ấm áp và tin cậy .
Hoạt động của thầy 
Hoạt động của trò
 Nội dung cần đạt
Ø Hoạt động 1: Tìm hiểu tác giả, tác phẩm.
Sưu tầm ảnh nhà thơ, giới thiệu chân dung.
Hỏi: Nêu những nét khái quát về tác giả, đặc điểm thơ của Y Phương?
HS trình bày, GV khái quát ý chính.
Hỏi : Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
GV hướng dẫn đọc, tìm hiểu chú thích.
Nhận xét thể thơ (tự do).
Cách đọc, giọng nhẹ nhàng, thiết tha như lời tâm tình thủ thỉ.
Hỏi: Bài thơ viết về điều gì? Đại ý?
G.V : Bài thơ đi từ tình cảm gia đình ð tình cảm quê hương . Từ khái niệm gần gũi , thiết tha mà nâng lên thành lẽ sống .
Ø Hoạt động 2: Hướng dẫn phân tích đoạn 1.
Gọi HS đọc đoạn đầu .
Nội dung cha nói với con gồm mấy ý? 
Đọc lại 4 câu đầu.
Hỏi: Tình cảm con trưởng thành trong vòng tay cha mẹ như thế nào? 
Hỏi: Những câu thơ gợi không khí gia đình như thế nào?
Hỏi : Hai câu thơ gợi tả niềm vui của cha mẹ khi dạy con tập nói như thế nào?
Người cha muốn nói gì với con về tình cảm gia đình?
Con còn lớn lên trong sự đùm bọc của quê hương. Đối với quê hương , con phải như thế nào ? Tìm hình ảnh thơ?
Phân tích hình ảnh: “Đan lờ cài nan hoa; Vách nhà ken câu hát”.
Ø Hoạt động 3: Hướng dẫn phân tích đoạn 2.
HS đọc đoạn 2.
Hỏi : Cha nói với con về những đức tính cao đẹp nào của người đồng mình? 
Tìm những hình ảnh thơ nêu lên điều đó và phân tích?
Sự đối lập giữa cuộc sống hiện thực với những phong cách cao đẹp đó đã thể hiện trong người đồng mình 1 tinh thần mới, đó là tinh thần gì?
GV : Người đồng mình mộc mạc nhưng giàu chí khí, niềm tin, cần cù, nhẫn nại đã làm nên quê hương với truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp.
Những câu “Người đồng mình ” được lặp lại có tác dụng gì?
Người cha muốn con phải có thái độ tình cảm như thế nào với quê hương?
Hãy tìm hiểu những cảm xúc cụ thể cách nhấn mạnh, cách nói bằng hình ảnh, câu gọi con ơi tha thiết qua những vẻ đẹp của người đồng mình.
Nhận xét gì về tình cảm của người cha dành cho con?
Hỏi : Điều lớn lao nhất mà người tha thiết truyền đạt cho con là gì ?
Ø Hoạt động 4: Hướng dẫn tổng kết.
Nhận xét về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Cho HS đọc ghi nhớ trong SGK.
Ø Hoạt động 5: Hướng dẫn luyện tập.
GV đưa câu hỏi. HS làm việc độc lập.
- Dân tộc Tày (Cao Bằng).
- Nhập ngũ. 1981 về Sở văn hóa thông tin Cao Bằng.
- Thơ: Chân thật, mạnh mẽ, trong sáng, giàu hình ảnh.
-Trích từ thơ Việt Nam 1945 – 1985.
(Lời người cha nói với con về cội nguồn và sức mạnh quê hương ).
-HS đọc .
+ Nâng đón từng bước đi bằng tình cảm gia đình quấn quýt.
+ Vui mừng đón nhận tiếng cười, tiếng nói của con.
=> Gia đình tình cảm cha mẹ dành cho con thật ngọt ngào, êm ái.
- Truyền thống quê hương dân tộc: con được trưỏng thành trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộng và nghĩa tình của quê hương.
+ Cuộc sống lao động cần cù, vui tươi, gắn bó.
+ Rừng núi quê hương thơ mộng, nghĩa tình.
=> Thiên nhiên che chở nuôi dưỡng con người về tâm hồn, lôi sống.
- Người đồng mình vất vả mà mạnh mẽ, khoáng đạt, bền bỉ, gắn bó với quê hương dẫu còn cực nhọc, đói nghèo.
(lạc quan, ý chí vươn lên, niềm tin
=> Dặn dò con.
- Muốn con phải có nghĩa tình, thủy chung với quê hương, biết chấp nhận và vượt qua gian nan thử thách bằng chí, bằng niềm tin của mình.
- Muốn con tự hào với truyền thống quê hương -> cần tự tin vững bước trên đường đời.
=> Người cha thể hiện tình cảm yêu thương trìu mến thiết tha và niềm tưởng của người cha đối với con.
-Lòng tự hào và sự tự tin .
Nội dung: Ngợi ca truyền thống cao đẹp và những phong cách của quê hương -> nhắc nhở con lên đường.
Nghệ thuật: Giọng trìu mến thiết tha, cách nói dùng nhiều hình ảnh dân tộc miền núi.
LUYỆN TẬP
Đọc và phân tích 1 hình ảnh em ấn tượng nhất: “Người  đục đá”
I.ĐỌC – CHÚ THÍCH
1. Tác giả
-Sinh 1948 , quê Cao Bằng .
-Thơ ông mạnh mẽ , trong sáng và giàu hình ảnh .
2. Tác phẩm
-Trích từ thơ Việt Nam 1945 – 1985.
3. Đọc, tìm hiểu chú thích.
II. ĐỌC – HIỂU :
1. Tình yêu thương của cha mẹ , của quê hương đối với con :
-Cha mẹ nâng từng bước đi , tiếng nói , cười của con .
-Con trưởng thành trong cuộc sống lao động , thiên nhiên , nghĩa tình của quê hương .
2. Nói với con về những đức tính cao đẹp người đồng mình với lời dặn dò 
-Người đồng mình sống vất vả , gian khổ nhưng bền bỉ .
Ä Con phải sống tình nghĩa , thủy chung .
-Con phải tự hào về truyền thống quê hương và cần tự tin vững bước trên đường đời .
III. TỔNG KẾT
Ghi nhớ SGK / 74
4. Củng cố:
- Người cha nói với con về những điều gì? 
- Nêu những truyền thống tốt đẹp của người đồng mình? Qua đó thể hiện điều gì về những người dân tộc?
5. Hướng dẫn học bài:
	- Học thuộc lòng bài thơ. Làm tiếp bài tập luyện tập.
	- Tìm một số bài thơ khác có cách nói riêng.
	- Chuẩn bị bài “Nghĩa tường minh và hàm ý”
@&?