Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tuần thứ 20

Tuần 20 Ngày soạn: //
 Ngày dạy: //
CÁC PHÉP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I. Mục tiêu:
Giúp HS hiểu và vận dụng các phép lập luận phân tích tổng hợp Tập làm văn nghị luận.
II. Chuẩn bị:
GV: Đọc và nghiên cứu SGK-SGv, soạn bài.
HS: Đọc và xem lại bài phân tích và tổng hợp.
III. Phương pháp:
Nêu vấn đề, vấn đáp.
IV. Tiến trình lên lớp.
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
3. Bài mới.
Hoạt động thầy - trò
Nội dung
H: Thế nào là phương pháp phân tích?
H: Phân tích trước hết đồi hỏi ta phải làm gì?
H: Ngoài phân chia các sự vật thành các bộ phận thì việc phân tích còn phải làm gì?
H: Thế nào là phương pháp tổng hợp?
H: Phương pháp tổng hợp nói chung có mấy loại? 
H: Phân tích và tổng hợp có mối quan hệ gì không?
H: Từ văn bản Trang phục, em hãy chỉ phân tích và tổng hợp trong văn bản?
I. Phân tích.
- Đem một sự vật, hiện tượng, khái niệm mà phân chia thành các bộ phận tạo thành nhằm tìm ra các tính chất, đặc điểm, bản chất của chúng cùng quan hệ qua lại với nhau đó là phương pháp phân tích.
- Phân tích sự vật trước hết đòi hỏi phải phân chia sự vật thành các bộ phận. việc phân chia này phải phù hợp với cấu tạo, quy luật của sự vật, các bộ phận được chia phải nằm cùng trên một bình diện.
VD: Phân tích một văn bản trước hết ta phải chia theo bố cục: Mở bài, Thân bài, Kết bài. Sau đó trong thân bài mới chia ra ý 1, ý 2, ý 3. Phân tích hiện tượng nhân vật thì chia theo nhân vật: Chính, phụ.
- Phân tích sự vật còn phairdungf các biện pháp sau: so sánh đối chiếu, suy luận để tìm ra ý nghĩa của các bộ phận ấy, tìm ra các mối quan hệ giữa các bộ phận ấy với nhau để sau cùng tổng hợp lại thành ý nghĩa chung của sự vật.
II. Tổng hợp.
- Tổng hợp là phương pháp tư duy ngược lại với phân tích, nó đem các bộ phận, các đặc điểm của một sự vật đã được phân tích riêng mà liên hệ lại với nhau để nêu ra nhận định chung về sự vật ấy.
- Phương pháp tổng hợp nói chung có hai loại sau:
+ Tổng hợp cá thể: Đem các bộ phận, tính chất thuộc về đối tượng cụ thể mà tổng hợp lại làm thành nhận thức về đối tượng ấy.
+ Tổng hợp toàn thể: (gồm nhiều cá thể): Đem tính chất chung của nhiều sự vật khác nhau mà tổng hợp lại để nêu thnhf một vấn đề chung của toàn thể.
III. Mối quan hệ giữa phân tích và tổng hợp. 
Hai phương pháp phân tích và tổng hợp tuy đối lập nhưng không tách rời nhau. Phân tích rồi tổng hợp lại mới có ý nghĩa, mặt khác trên cơ sở phân tích mới có tổng hợp.
IV. Luyện tập.
- Tác giả phân tích quy tắc ăn mặc. Trước hết tác giả nêu ra vấn đề ăn mặc chỉnh tề( không ăn mặc chỉnh tề mà đi chân đất)
- Thứ hai tác giả nêu ra việc ăn mặc phải phù hợp với hoàn cảnh chung(cộng đồng) và riêng (công việc, sinh hoạt)
- Thứ ba, ăn mặc phù hợp đạo đức: giản dị, hòa mình vào cộng đồng
-> từ các hiện tượng trên tổng hợp lại: Trang phục hợp văn hóa, hợp đạo đức, hợp môi trường là trang phục đẹp.
4. Củng cố- Dặn dò:
H: Thế nào là phép phân tích, tổng hợp?
H: Mối quan hệ giữa phân tích và tổng hợp?
Về nhà xem lại bài và học bài cũ.
V. Rút kinh nghiệm:
Tuần 21 Ngày soạn: //
 Ngày dạy: //
KĨ NĂNG PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I. Mục tiêu: 
Giúp HS có kĩ năng phân tích và tổng hợp trong lập luận.
II. Chuẩn bị:
GV: Xem lại phần lí thuyết , đọc và nghiên cứu SGK- SGV.
HS: Xem lại các bài tập trong SGK.
III. Phương pháp:
Nêu vấn đề, vấn đáp.
IV. Tiến trình lên lớp.
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: 
H: Thế nào là phép phân tích, tổng?
H: Mối quan hệ giữa phân tích và tổng hợp?
3. Bài mới.
Hoạt động thầy - trò
Nội dung
H: Có mấy kĩ năng phân tích, tổng hợp?
H: Chỉ ra cái hay trình tự phân tích của đoạn văn?
GV cho HS đọc đoạn văn b và chỉ ra các trình tự phân tích.
H: Em hãy phân tích thực chất của lối học đối phó?
H: Phân tích lí do bắt buộc mọi người phải đọc sách?
GV nêu vấn đề cho HS thảo luận và làm bài. 
H phải làm dàn ý phân tích vào giấy lên trình bày.
HS nhận xét- GV bổ sung 
H: Từ vấn đề trên, em hãy nêu tổng hợp, tác hại của lối học đối phó?
H: Tương tự như vậy, em hãy rút ra những điều đã phân tích về việc đọc sách?
I. Phương diện kĩ năng thực hành.
- Có hai kĩ năng:
+ Kĩ năng nhận dạng phân tích, tổng hợp.
+ Kĩ năng viết văn bản phân tích, tổng hợp.
II. Luyện tập.
1. Bài tập 1:
a) “ Từ cái hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài”, tác giả chỉ ra từng cái hay hợp thành cái hay cả bài.
- Cái hay ở các điệu xanh.
- Ở những cử động.
- Ở các vần thơ.
- Ở các chữ không non ép.
b) – Đoạn nhỏ mở đầu nêu các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt.
- Đoạn nhỏ tiếp theo phân tích từng quan niệm đúng sai thế nào và kết lại ở việc phân tích bản thân chủ quan của mỗi người.
2. Thực chất của lối học đối phó.
- Học đối phó là học mà không lấy việc học làm mục đích, xem học là việc phụ.
- học đối phó là học bị động, không chủ động cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử.
- Do học thụ động nên không thấy hứng thú mà đã không hứng thú thì chán học, hiệu quả thấp.
- Học đối phó là học hình thức, không đi sâu vào thực chất kiến thức của bài học.
- Học đối phó thì dù có bằng cấp nhưng đầu óc vẫn rỗng tuếch.
3. Bài tập 3:
- Sách vở đúc kết tri thức của nhân loại đã tích lũy từ xa xưa đến nay.
- Muốn tiến bộ, phát triển thì phải đọc sách đẻ tiếp thu tri thức, kinh nghiệm.
- Đọc sách không cần nhiều mà cần đọc kĩ, hiểu sâu, đọc quyển nào nắm chắc được quyển đó, như thế mới có ích.
- Bên cạnh đọc sách chuyên sâu phục vụ ngành nghề cần phải đọc rộng. Kiến thức rộng, giúp hiểu các vấn đề chuyên môn tốt hơn.
4. Bài tập 4:
Nêu tổng hợp, tác hại của lối học đối phó.
-> Học đối phó là lối học bị động, hình thức, không lấy việc học làm mục đích chính. 
Lối học chẳng những làm cho người học mệt mỏi, mà còn không tạo ra những nhân tài đích thực cho đất nước.
Tổng hợp những điều đã phân tích về việc đọc sách.
-> Tóm lại, muốn đọc sách có hiệu quả phải chọn những sách quan trọng nhất mà đọc cho kĩ, đồng thời cũng chú trọng đọc rộng thích đáng, để hỗ trợ cho việc nghiên cứu chuyên sâu.
4. Củng cố- Dặn dò:
Cho câu chủ đề: “Sách là kho tàng quý báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại”. 
Dựa vào câu chủ đề trên, em hãy viết một đoạn văn phân tích tổng hợp (khảng 10 câu)
Một số ý cần triển khai:
- Tại sao sách lại là kho tàng quý báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại? (văn hóa, tri thức,nhân loại đều được sách vở ghi chép lại)
- Sách là kho tàng quý báu vậy thế hệ đi sau phải có thái độ như thế nào đối với sách?
Về nhà xem lại bài và học bài cũ.
V. Rút kinh nghiệm: 
Tuần 22 Ngày soạn: //
 Ngày dạy: //
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. Mục tiêu:
Giúp HS hiểu một số hình thức nghị luận phổ biến trong đời sống: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
II. Chuẩn bị:
GV: Đọc và nghiên cứu SGK-SGV, soạn bài.
HS: Đọc và tìm hiểu lại bài.
II. Phương pháp:
Nêu vấn đề, vấn đáp.
IV. Tiến trình lên lớp.
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ.
3. Bài mới:
Hoạt động thầy - trò
Nội dung
H: Nghị luận xã hội bao gồm những vấn đề nào?
H: Vân đề nghị luận rất rộng lớn, vậy đối với chúng ta tìm hiểu nghị luận về vấn đề gì?
H: Em hãy kêt một số sự việc hiện tượng trong đời sống mà em biết?
GV: Các sự vật hiện tượng này các em thường thấy hằng ngày ở xung quanh nhưng ít khi các em suy nghĩ.
H: Em thấy những vấn đề trên là những vấn đề như thế nào? 
H: Qua phần tìm hiểu trên, em hiểu thế nào là nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống?
H: Yêu cầu đối với một bài văn nghị luận hiện tượng như thế nào?
H: Tư liệu của bài nghị luận này chúng ta lấy ở đâu?
HS nhận xét – GV bổ sung
I. Nghị luận xã hội.
- Nghị luận xã hội là một lĩnh vực rộng lớn: từ bàn bạc những sự việc, hiện tượng trong đời sống đến luận bàn những vấn đề chính trị, chính sách, từ những vấn đề về đạo đức, lối sống đến những vấn đề có tầm chiến lược, những vấn đề tư tưởng, đạo lí,
- Trong trường THCS chúng ta làm tập làm văn ở mức độ thấp: nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống và nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
1. Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
- Một số sự việc , hiện tượng đời sống:
Một vụ cãi lộn, đánh nhau, một vụ đụng xe dọc đường, một việc quay cóp khi làm bài, một hiện tượng nhổ bạy, nói tục, thói ăn vặt xả rác, trẻ em hút thuốc lá, đam mê trò chơi điện tử, bỏ bê học tập, nói dối: lễ phép, tôn trọng, lòng biết ơn,
-> có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.
2. Yêu cầu đối với bài văn nghị luận về các sự việc hiện tượng.
Người làm phải trình bày rõ sự việc (hiện tượng), các biểu hiện và vấn đề của nó, sau đó phải nêu được các luận điểm đúng đúng của mình về sự việc, hiện tượng đó.
3. Tư liệu:
Kinh nghiệm đời sống và năng lực tư duy của HS.
II. Luyện tập.
Cho HS lấy một số ví dụ về đề nghị luận một sự việc, hiện tượng rồi viết bài.
4. Củng cố- dặn dò:
H: Thế nào là nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống?
Về nhà học bài và ôn kĩ bài.
V. Rút kinh nghiệm
Tuần 23 Ngày soạn: //
 Ngày dạy: //
CÁCH LÀM BÀI VĂN NHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. Mục tiêu:
Giúp HS biết cách làm bài nghị luận về sự vật, hiện tượng đời sống.
II. Chuẩn bị: 
GV: Đọc và nghiên cứu SGK- SGV, soạn bài.
HS: Đọc và nghiên cứu lại bài.
III. Phương pháp:
Nêu vấn đề, vấn đáp.
IV. Tiến trình lên lớp.
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là nghị luận về một sự việc, hiện tượng?
3. Bài mới:
Hoạt động thầy trò
Nội dung
H: Bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng cần tập trung vào mấy điểm?
H: Những điểm nào cần lưu ý về bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống?
H: Em hãy nhận dạng các đề trong SGK có điểm gì giống nhau?
H: Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng gồm mấy bước?
GV có thể cho HS tìm hiểu đề văn về hiện tượng phạm văn nghĩa trong SGK/ 23
H: Em hãy nêu dàn bài chung của bài văn nghị luận về sự việc, hiện tượng đời sống? 
1. Bài văn nghị luận cần tập trung vào hai điểm sau:
a) Một là hình dung cho rõ sự việc, hiện tượng cần nghị luận.
Người vết bài cần nêu được sự việc, hiện tượng cần nghị luận, gọi tên nó ra, kể ra các biểu hiện của nó, mức độ phổ biến của nó đến đâu.
Việc gọi tên hiện tượng, sự iệc đòi hỏi phải có năng lực khái quát nhất định. Tên goi có thể trở thành nhan đề của tác phẩm.
b) Hai là phân tích, đánh giá tính chất tốt-xấu, lợi- hại, hay- dở của sự việc, hiện tượng đó và bày tỏ thái độ đồng tình, biểu dương hay lên án, phê phán
2. Những điểm cần lưu ý của bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng.
- Có sự việc, hiện tượng cần ca ngợi, biểu dương.
- Có sự việc, hiện tượng không tốt cần lưu ý, phê phán, nhắc nhở.
- Có đề cung cấp sẵn sự việc, hiện tượng dưới dạng một truyện kể, một mẫu tin để người làm bài sử dụng; có đề không cung cấp nội dung có sẵn mà chỉ gọi tên, người làm bài phải trình bày, mô tả sự việc, hiện tượng đó.
- Mệnh lệnh trong đề thường ... .
- Uống nước là gì?
- Nhớ nguồn là gì?
Liên hệ đến hiện nay.
2. Lập dàn ý:
a) Mở bài: Giới thiệu câu tục ngữ và nêu tư tưởng chung của nó.
b) Thân bài:
- Giải thích câu tục ngữ.
- Nhận định, đánh giá, bình luận câu tục ngữ. 
c) Kết bài:
Khẳng định truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Nêu ý nghĩa của câu tục ngữ đối với ngày hôm nay.
3. Viết bài:
* Mở bài: Có nhiều cách.
- Đi từ cái chung đến cái riêng.
- Đi từ thực tế đến đạo lí.
* Thân bài: Phát triển luận điểm thành đoạn văn lập luận chặt chẽ. Các câu trong đoạn phải xoay qanh chủ đề trong đoạn. Các đoạn liên kết với nhau để làm rõ vấn đề cần bàn.
* Kết bài: 
- Đi từ nhận thức tới hành động.
- Đi từ thực tế tới đạo lí.
4. Đọc và sửa chữa: Sửa lỗi liên kết, lỗi diễn đạt
4. Củng cố- Dặn dò:
H: Đề văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí có mấy dạng?
H: Muốn làm tốt bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí ta phải làm gì?
Về nhà xem lại bài và học bài cũ.
V. Rút kinh nghiệm:
TuÇn 27	 Ngµy so¹n://
 Ngµy d¹y: //
NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn
(hoÆc ®o¹n trÝch)
I.Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp HS :
- HiÓu râ thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch ),nhËn diÖn chÝnh x¸c mét bµi v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch ). N¾m v÷ng c¸c yªu cÇu ®èi víi mét bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch ) ®Ó cã c¬ së tiÕp thu , rÌn luyÖn tèt kiÓu bµi nµy ë c¸c tiÕt tiÕp theo .
- RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn kiÓu bµi nghÞ luËn cho HS.
- HS yªu cuéc sèng , cã ý thøc häc tËp c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm .
II .ChuÈn bÞ :
 *ThÇy : Nghiªn cøu sgk + sgv , so¹n bµi 
 *Trß : §äc kÜ v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sgk vµ yªu cÇu cña gi¸o viªn.
III. Ph­¬ng ph¸p:
 Gîi më, nªu vÊn ®Ò, th¶o luËn, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng.
IV.TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng
1.æn ®Þnh tæ chøc : GV n¾m sÜ sè HS
2.KiÓm tra bµi cò 
 a.C©u hái : NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc ®êi sèng lµ g× ?
 b.§¸p ¸n : NhËn thøc râ sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng víi nhiÒu biÓu hiÖn cña nã. Nªu ý kiÕn nhËn xÐt vÒ c¸c mÆt ®óng sai, lîi h¹i cña nã . Bµy tá th¸i ®é ®ång t×nh , ph¶n ®èi hay khuyªn nhñ .
3.Bµi míi 
Ho¹t ®éng thÇy- trß
Néi dung
*Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi
 - GV giíi thiÖu bµi vµ ghi ®Ò bµi lªn b¶ng
*Ho¹t ®éng 2 : H­íng dÉn HS ®äc bµi v¨n vµ tr¶ lêi c©u hái
 - HS ®äc bµi v¨n
 - GV chia líp thµnh 6 nhãm øng víi 3 c©u hái (2 nhãm th¶o luËn 1 c©u) th¶o luËn 5 phót sau ®ã cö ®¹i diªn tr×nh bµy, líp nhËn xÐt bæ sung .
 - §¹i diÖn nhãm 1 tr¶ lêi : VÊn ®Ò nghÞ luËn cña bµi v¨n nµy lµ g× ? 
H: H·y ®Æt nhan ®Ò thÝch hîp cho bµi v¨n ?
H: Bµi viÕt cã mÊy luËn ®iÓm ? 
H:T×m nh÷ng c©u nªu lªn hoÆc c« ®óc luËn ®iÓm cña v¨n b¶n ?
- §¹i diÖn nhãm 2 tr¶ lêi : 
H: §Ó kh¼ng ®Þnh c¸c luËn ®iÓm ng­êi viÕt ®· lËp luËn nh­ thÕ nµo ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c luËn cø ®Ó lµm s¸ng tá cho luËn ®iÓm ?
 - GV gîi ý thªm : c¸c luËn cø lÊy ë ®©u ? gåm nh÷ng ®iÒu g× ?
*Ho¹t ®éng 3 : H­íng dÉn HS rót ra ghi nhí
H: NghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈn truyÖn (ho¾c ®o¹n trÝch ) lµ g× ?
H: C¸c nhËn xÐt ®ã ph¶i nh­ thÕ nµo ? 
H: §Ó bµi nghÞ luËn cã tÝnh thuyÕt phôc ng­êi viÕt cÇn chó ý g× ®Õn bè côc vµ lêi v¨n ?
 - HS ®äc ghi nhí SGK
*Ho¹t ®éng 4 : H­íng dÉn HS luyÖn tËp
 - Cho HS ®äc ®o¹n v¨n vµ tr¶ lêi c©u hái
H: VÊn ®Ò nghÞ luËn cña ®o¹n v¨n lµ g× ?
H: §o¹n v¨n nªu lªn nh÷ng ý kiÕn chÝnh nµo ?
H: C¸c ý kiÕn Êy gióp ta hiÓu thªm g× vÒ nh©n vËt l·o H¹c ?
I.NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch)
1.§äc v¨n b¶n : SGK/60-61
2.NhËn xÐt
a.VÊn ®Ò nghÞ luËn cña bµi v¨n : Nh÷ng phÈm chÊt vµ ®øc tÝnh ®Ñp ®Ï , ®¸ng yªu cña nh©n vËt anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ t­îng kiªm vËt lÝ ®Þa cÇu trong truyÖn ng¾n LÆng lÏ Sa Pa cña NguyÔn Thµnh Long .
 - Bµi v¨n cã thÓ ®­îc ®Æt tªn lµ : Mét vÎ ®Ñp n¬i Sa Pa lÆng lÏ .
b.C¸c luËn ®iÓm : 3 luËn ®iÓm
 - Tr­íc tiªn , nh©n vËt...yªu ®êi yªu nghÒ cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao...cña m×nh.
 - Nh­ng anh thanh niªn nµy..hiÕu kh¸ch...chu ®¸o.
 - C«ng viÖc vÊt v¶.. rÊt khiªm tèn.
c.C¸c luËn ®iÓm ®­îc nªu lªn râ rµng, ng¾n gän, gîi ®­îc ë ng­êi ®äc sù chó ý 
 - Tõng luËn ®iÓm ®­îc ph©n tÝch chøng minh mét c¸ch thuyÕt phôc b»ng dÉn chøng cô thÓ trong t¸c phÈm . C¸c luËn cø ®­îc sö dông ®Òu x¸c ®¸ng, sinh ®éng bëi ®ã lµ c¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh ®Æc s¾c cña t¸c phÈm.
 - Bµi v¨n ®­îc dÉn d¾t tù nhiªn, bè côc chÆt chÏ .Tõ nªu vÊn ®Ò , ng­êi viÕt ®i vµo ph©n tÝch , diÔn gi¶i råi sau ®ã kh¼ng ®Þnh , n©ng cao vÊn ®Ò nghÞ luËn.
3. Bµi häc :
- NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch lµ tr×nh bµy nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ nh©n vËt, sù kiÖn, chñ ®Ò hay nghÖ thuËt cña mét t¸c phÈm nghÖ thuËt. 
- Nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ truyÖn ph¶i xuÊt ph¸t tõ ý nghÜa cèt truyÖn, tÝnh c¸ch, sè phËn cña nh©n vËt vµ nghÖ thuËt trong t¸c phÈm ®­îc ng­êi viÕt ph¸t hiÖn vµ kh¸i qu¸t.
- c¸c nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ t¸c phÈm truyÖn trong bµi ph¶i râ rµng, ®óng ®¾n, cã luËn cø vµ lËp luËn râ rµng.
- CÇn cã bè côc m¹ch l¹c, cã lêi v¨n chuÈn x¸c, gîi c¶m.
II. LuyÖn tËp
 - VÊn ®Ò nghÞ luËn cña bµi v¨n lµ : T×nh thÕ lùa chon nghiÖt ng· cña nh©n vËt l·o H¹c vµ vÎ ®Ñp cña nh©n vËt nµy.
 - Ph©n tÝch cô thÓ néi t©m ,hµnh ®éng cña nh©n vËt l·o H¹c.
 - Bµi viÕt ®· lµm s¸ng tá mét nh©n c¸ch ®¸ng kÝnh träng, mét tÊm lßng hy sinh cao quý
4.Cñng cè : 
 - Qua tiÕt häc nµy , c¸c em cÇn n¾m nh÷ng g× ?
 - Cho HS nh¾c l¹i phÇn ghi nhí
5.DÆn dß :
 - VÒ nhµ häc thuéc phÇn ghi nhí SGK vµ chuÈn bÞ bµi “C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch). Chó ý nhËn d¹ng c¸c ®Ò, t×m ý , lËp dµn ý cho ®Ò cô thÓ . ChuÈn bÞ phÇn luyÖn tËp .
V.Rót kinh nghiÖm
TuÇn 28	 Ngµy so¹n: //
TiÕt 126	 Ngµy d¹y: //
C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm
truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch)
I .Môc tiªu cÇn ®¹t : 
 Gióp HS :
- BiÕt c¸ch viÕt bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) cho ®óng víi c¸c yªu cÇu ®· häc ë tiÕt tr­íc .
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hiÖn c¸c b­íc khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) , c¸ch tæ chøc triÓn khai c¸c luËn ®iÓm .
- HS cã ý thøc thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c kh©u khi lµm mét bµi v¨n , sÏ cã kÕt qu¶ cao .
II.ChuÈn bÞ :
 *ThÇy : Nghiªn cøu kÜ bµi ë SGH + SGV, so¹n bµi , b¶ng phô 
 *Trß : §äc kÜ ®Ò bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái ë SGk vµ nh÷ng yªu cÇu cña GV
III. Ph­¬ng ph¸p:
 Gîi më, nªu vÊn ®Ò, th¶o luËn.
IV. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng :
1.æn ®Þnh tæ chøc : GV n¾m sÜ sè HS
2.KiÓm tra bµi cò :
 a.C©u hái :
 NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) lµ g× ?
 b.§¸p ¸n : ...lµ tr×nh bµy nh÷ng nhËn xÐt , ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ nh©n vËt ,sù kiÖn, chñ ®Ò hay nghÖ thuËt cña mét t¸c phÈm cô thÓ .
 3.Bµi míi
Ho¹t ®éng thÇy - trß
Néi dung
*Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu ®Ò bµi ë SGk
 - GV ®­a b¶ng phô cã ghi ®Ò bµi ,cho HS ®äc ®Ò .
H: C¸c tõ suy nghÜ, ph©n tÝch trong ®Ò bµi ®ßi hái bµi lµm ph¶i kh¸c nhau nh­ thÕ nµo ?
*Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn HS t×m hiÓu c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch)
 - Cho HS ®äc ®Ò bµi
 - §¹i diÖn nhãm 2 tr×nh bµy phÇn t×m hiÓu ®Ò 
H: §Ò thuéc d¹ng nµo ? 
H: VÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn lµ g× ? 
H: T­ liÖu lÊy ë ®©u ?
- §¹i diÖn nhãm 3 nªu c¸ch t×m ý .
H: NÐt næi bËt cña «ng Hai lµ g× ?
H: T×nh yªu lµng ,yªu n­íc cña «ng Hai ®­îc ®Æt trong t×nh huèng nµo ?
 - Nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt nµo chøng tá mét c¸ch sinh ®éng , thó vÞ t×nh yªu lµng vµ lßng yªu n­íc Êy ( vÒ t©m tr¹ng, cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi...)
 - §¹i diÖn nhãm 4 lªn tr×nh bµy dµn ý:
H: Më bµi nªu nh÷ng g× ?
H: Th©n bµi nªu mÊy luËn ®iÓm ? c¸c luËn cø nµo ?
 - Líp nhËn xÐt, bæ sung
 - GV nhËn xÐt vµ thèng nhÊt
*Ho¹t ®éng 3: HS ®äc phÇn viÕt bµi 
 - HS ®äc phÇn më bµi 
H: Cã mÊy c¸ch më bµi ?
H: PhÇn th©n bµi cã mÊy luËn ®iÓm ? Nªu c¸ch tr×nh bµy luËn ®iÓm ? C¸c ®o¹n v¨n trong bµi v¨n ph¶i liªn kÕt nh­ thÕ nµo víi nhau (vÒ néi dung vµ h×nh thøc) ?
- §äc phÇn kÕt bµi vµ nhËn xÐt ?
*Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn HS rót ra ghi nhí
H: Bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) gåm mÊy phÇn ? NhiÖm vô cña tõng phÇn ?
H: Khi viÕt bµi cÇn chó ý nh÷ng g× ?
 - GV cho HS ®äc ghi nhí SGK
*Ho¹t ®éng 5.H­íng dÉn HS luyªn tËp
 - GV h­íng dÉn c¸ch viÕt phÇn më bµi
 - HS lªn b¶ng viÕt phÇn më bµi
 - Líp nhËn xÐt vµ söa 
 - GV nhËn xÐt vµ thèng nhÊt
I.§Ò bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn(hoÆc ®o¹n trÝch)
* C¸c d¹ng ®Ò :
 - §Ò ph©n tÝch : Ph©n tÝch c¸c mÆt cña nh©n vËt hoÆc cèt truyÖn -> nªu ra nhËn xÐt vÒ nh©n vËt hoÆc cèt truyÖn
 - §Ò suy nghÜ : §Ò xuÊt nhËn xÐt vÒ nh©n vËt trªn gãc ®é nh×n : quyÒn sèng cña con ng­êi,...(1 ®Ò ph©n tÝch råi míi rót ra nhËn xÐt, 1 ®Ò nªu nhËn xÐt ngay tõ ®Çu, c¸c dÉn chøng chØ lµ ®Ó minh häa cho nhËn xÐt ®ã.)
II.C¸c b­íc lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch)
*§Ò bµi:
 Suy nghÜ vÒ nh©n vËt «ng Hai trong truyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n.
1.T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý
 a.T×m hiÓu ®Ò
 -D¹ng ®Ò: N L vÒ mét nh©n vËt trong t¸c phÈm truyÖn
 -V§CNL: Lßng yªu lµng,yªu n­íc cña «ng Hai
 -T­ liÖu: trong t¸c phÈm lµng -Kim L©n
 b.T×m ý : Muèn t×m ®­îc ý ph¶i ®Æt c©u hái vµ tr¶ lêi c©u hái
 - T×nh yªu lµng yªu n­íc cña «ng Hai
 - §i t¶n c­ nh­ng lu«n nhí vÒ lµng
 - §au xãt tñi hæ khi nghe tin lµng theo giÆc
 - Vui mõng khi nghe tin c¶i chÝnh
 - §Æt nh©n vËt vµo t×nh huèng cô thÓ ®Ó miªu t¶
2.LËp dµn ý
 a.Më bµi :
 - Giíi thiªu truyÖn ng¾n lµng...
 - Giíi thiÖu nh©n vËt «ng Hai...
 b.Th©n bµi :
 - T×nh yªu lµng,yªu n­íc cña nh©n vËt «ng Hai lµ t×nh c¶m næi bËt xuyªn suèt toµn truyÖn
 +§i t¶n c­ lu«n nhí vÒ lµng, theo dâi tin tøc kh¸ng chiÕn
 +§au ®ín tñi hæ khi nghe tin lµng theo giÆc
 +Vui mõng khi tin ®ån ®­îc c¶i chÝnh
 - NghÖ thuËt x©y dùng truyÖn ®Æc s¾c
 +§Æt nh©n vËt vµo t×nh huèng cô thÓ ®Ó thÓ hiÖn tÝnh c¸ch nh©n vËt 
 +miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt ®Æc s¾c
c.KÕt bµi
 - Thµnh c«ng cña nhµ v¨n khi x©y dùng nh©n vËt.
- Suy nghÜ vµ hµnh ®éng cña b¶n th©n qua nh©n vËt
3.ViÕt bµi 
 a.Më bµi : Cã nhiÒu c¸ch
 - §i tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ (SGK)
 - Nªu trùc tiÕp nh÷ng suy nghÜ cña ng­êi viÕt (SGK)
 b.Th©n bµi : Mçi luËn ®iÓm viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n (nªu râ ý kiÕn nhËn xÐt cña m×nh vÒ t×nh yªu lµng,yªu n­íc cña «ng Hai .Cã ph©n tÝch ,chøng minh cô thÓ, chÝnh x¸c b»ng nh÷ng dÉn chøng trong t¸c phÈm. Gi÷a c¸c ®o¹n v¨n cã sù liªn kÕt , chuyÓn tiÕp.
 c.KÕt bµi : Sgk
4.§äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a
 *Ghi nhí : SGK
III.LuyÖn tËp
 *§Ò bµi : Suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt l·o H¹c trong truyÖn ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao
-ViÕt ®o¹n v¨n më bµi :
 + Giíi thiÖu truyÖn ng¾n L·o H¹c. 
 + Giíi thiÖu nh©n vËt l·o H¹c vµ c¸c phÈm chÊt yªu quÝ con trai,sèng hiÒn lµnh, l­¬ng thiÖn,chÕt trong s¹ch...
4.Cñng cè :
 - Qua tiÕt häc nµy c¸c em cÇn n¾m nh÷ng g× ?
 - Cho HS nh¾c l¹i c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch)
5.DÆn dß :
 - Häc bµi , tËp viÕt nh÷ng ®o¹n v¨n phÇn th©n bµi cña phÇn luyÖn tËp
 - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch)(chó ý ®äc kÜ ®Ò bµi ®äc l¹i truyÖn ng¾n ChiÕc l­îc ngµ vµ lËp dµn ý )
V.Rót kinh nghiÖm