Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 54: Tập làm thơ tám chữ

Ngày soạn : 22/ 10/ 2011
Ngày giảng : 29/ 10/ 2011
TIẾT 54
TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ
A. Mục tiêu
1. Kiờ́n thức
- Hs nhận thức được đặc điểm của thể thơ tám chữ.
2. Kĩ năng:
- Nhận biết thơ tám chữ
- Tạo đối vần, nhịp trong khi làm thơ tám chữ.
* Kĩ năng cơ bản được giáo dục : 
- Kĩ năng ứng phó, xử lí.
3. Thái độ:
- Có ư thức yêu thơ, tập làm thơ .
B. Kĩ thuật dạy học tích cực
- Động nóo
- Thảo luận nhóm
C. Chuẩn bị
Gv : giáo án
Hs : chuẩn bị theo hướng dẫn 
D. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học
1. Ổn định 
2. Kiểm tra bài cũ : 
3.Bài mới :
Hoạt động của GV -HS
TG
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1 : Hs nhận diện thể thơ tám chữ.
Hs đọc sgk-148-149
Hs trao đổi nhóm ( thời gian 4p)
Câu hỏi
1. Nêu nội dung đoạn thơ
2. Nhận xét về số chữ, số dòng ở mỗi câu thơ trên
3. Tìm những từ có chức năng gieo vần ở mỗi đoạn, và cho biết gieo vần gì ?
- HS thực hiện 
- Đại diện nhóm trình bày
GV chốt kết luận sau phần trình bày của hs
? Thế nào là thơ tám chữ
- Hs đọc
Hoạt động 2 ; Luyện tập nhận diện
- GV tổ chức thành trò chơi ‘‘thả thơ’’
+ Mỗi đội tiến hành điền từ vào chỗ còn thiếu trong các đoạn thơ, đội nào nhanh hơn, đúng hơn sẽ chiến thắng.
Hoạt động 3 Hs tập làm thơ
- Hs làm bài tập theo nhóm
- Mỗi nhóm thực hiện một bài 
- Hs thực hiện cá nhân đọc và bình bài thơ em tự sáng tác.
10
I. Nhận diện thể thơ tám chữ
1. Ví dụ
2. Nhận xét
a, Mỗi dòng thơ có tám chữ
b, Cách gieo vần
+ Đoạn a :Tiếng hiệp vần : tan – ngàn, mối – gợi, bừng – rừng, gắt – mật (gieo vần chân, liền)
+ Đoạn b : Về – nghe, học- nhọc, bà- xa (gieo vần chân, liền)
+ Đoạn c : Ngát – hát, non- son, đứng – dựng, tiên – nhiên (gieo vần chân, vần giãn cách)
-> Cách ngắt nhịp đa dạng không có khuôn mẫu cứng nhắc.
c, Cách ngắt nhịp
- Đa dạng linh hoạt
=> Thể thơ tám chữ.
3. Ghi nhớ sgk
II. Luyện tập nhận diện thể thơ tám chữ
Bài 1. 
Hãy cắt đứt những giây đàn ca hát
Những sắc tàn vị nhạt của ngày qua
Nâng đón lấy màu xanh hương bát ngát
Của ngày mai muôn thủa với muôn hoa
Bài 2. 
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất
Lòng tôi rộng những lượng trời cứ chật 
Không cho dài, thời trẻ của nhân gian, Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại !
Còn trời đất những chẳng tôi mãi, 
Nên buâng khuâng tôi tiếc cả đất trời
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt...
 Bài 3 :
 Chỉ ra lỗi sai, nêu lí do, và sữa lại cho đúng.
- hs thực hiện làm theo yêu cầu
Bài 4 :
- Hs tập làm thơ
III. Tập làm thơ tám chữ 
 Bài 1 ; Tìm từ thích hợp
- Chọn từ : vườn, qua
Bài 2 :Hoàn thành câu cuối bài thơ 
(theo sự sáng tạo của hs không gò ép, bắt buộc)
VD : Bóng ai thấp thoáng giữa màn sương
Bài 3 : Học sinh tự sáng tác một bài thơ (yêu cầu đúng thể thơ, ...) nội dung tuỳ chọn.
- Bình bài thơ em sáng tác
CỦNG CỐ DẶN DÒ
- Hoàn thành bài thơ
- Chuẩn bị : soạn bài Bếp lửa