Giáo án môn học Ngữ văn lớp 9 - Tiết 126: Mây và sóng

S:
G: 	 Tiết 126
MÂY VÀ SểNG
	 Ra-bin-đra-nỏt Ta-go
A. MỤC TIấU CẦN ĐẠT
*KT: Giỳp học sinh:
- Cảm nhận được ý nghĩa thiờng liờng của tỡnh mẫu tử.
- Thấy được đặc sắc nghệ thuật trong việc tạo dựng những cuộc đối thoại tưởng tượng và xõy dựng cỏc hỡnh ảnh thiờn nhiờn.
*KN: PT thơ tự do, pt những hình ản tượng trưng
*TĐ: thấy đc tình mẫu tử thiêng liêng
B. CHUẨN BỊ
-GV: giáo án, sgk, máy chiếu, đĩa nhạc
-HS: sgk, cbb
C.PP: nêu và giải quyết vấn đề
D.tiến trình DẠY HỌC
I.ổn định
2.KTBC
3.Bài mới: 
-Hs nghe bài hát: Mẹ yêu con- Nguyễn Văn Tí
Mẹ là tiếng gọi thiêng liêng từ muôn nơi và muôn triệu trái tim con người. Tình mẫu tử có lẽ là 1 trong những tình cảm thiêng liêng và gần gũi, phổ biến nhất của con ngươì, đthời cũng là nguồn thi cảm ko bao giờ vơi cạn của thi ca.
Đại thi hào Ân Độ-Tago, trong nhữngnăm tháng đau thương mất mát ghê gớm của c/đ va gia đình đã viết nhữg tp nổi tiếng: trên bờ biển, thuyền giấy, Hoa Chăm pađó là tiếng hát đau buồn sâu thẳm nhg vẫn chứa chan tình yêu thươgn và niềm tin vào thế hệ tương lai. Trog đó Mây và sóng là 1 trong những thi phẩm nổi tiếng.
?Nờu vài nột về tỏc giả?
Chiếu hình ảnh Ân Độ
?Giới thiệu vài nét về tác phẩm?
-Ta-go là nhà thơ mất mỏt nhiều trong cuộc sống gia đỡnh, trong vũng 6 năm ụng đó mất đi những người thõn yờu nhất: vợ, con gỏi, cha, anh và con trai, cũng chớnh vỡ sự mất mỏt đú khiến cho tỡnh cảm gia đỡnh đó trở thành một trong những đề tài quan trọng nhất trong thơ của Ta-go
Chiếu các tp thơ
-52 tập thơ, 42 vở kịch, 12 bộ tiểu thuyết, khoảng 100 truyện ngắn.
- Được nhận giải thưởng Nụ-ben (1913).
- Thơ của ụng đa dạng về nội dung hỡnh thức, thể hiện sự kết hợp hài hũa, nhuần nhuyễn giữa hiện đại và truyền thống, quốc tế và dõn tộc.
Chiếu bthơ bằng tiếng Ben-gan và tiếng Anh
-Đọc giọng có sự thay đổi giữa lời kể của em bé với những lời đối thoại giữa em bé và những người trên mây.
2 câu cuối đọc jọng say sưa, tràn trề, hạnh phúc.
Cho hs nghe băng đọc mẫu
Bản dịch thơ từ ngữ dễ hiểu không cần giải thích
?Cho biết kiểu loại ?
-Thể thơ văn xuôi: câu thơ dài ngắn khác nhau, ko vần nhưg vẫn có nhạc điệu do yếu tố lặp lại và nhịp điệu bên trog lời thơ
?PTBĐ chính là j?
?Em hóy tỡm hiểu bố cục bài thơ?
- Phần 1: xanh thẳm: Em bộ kể với mẹ về lời rủ rờ của mõy và trũ chơi do em tưởng tượng ra.
- Phần 2: cũn lại: Em bộ kể với mẹ về lời rủ rờ của súng và trũ chơi do em tự sỏng tạo ra.
->Trong từng đoạn lại có bố cục chi tiết hơn:
+Thuật lại lời rủ rê
+Thuật lại lời từ chối và lí do từ chối
+Tả trò chơi do em bé tự nghĩ ra
?Em có n/x j về bố cục bthơ?
-2 phần jống nhau về số dòng thơ, có sự lặp lại 1 số từ ngữ, cấu trúc, cách xd hình ảnh nhưg ko htoàn trùg lặp
-Lời tâm tình của bé đặt trong 2 tình huống thử thách khác nhau, diễn tả tình cảm dạt dào, dâng trào của em.
Hs đọc đoạn 1 và 2
-Đ1: tâng mây.
-Đ2: từ :trong sóng có ngừơi gọi connâng đi.
GV đọc: 
Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lỳc chiều tà.
Bọn tớ chơi với bỡnh minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc.
Bọn tớ ca hỏt từ bỡnh minh đến tối, 
Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ
Mà khụng biết mỡnh đó đến nơi nao.
?Những người sống trờn mõy trong sóng đó núi gỡ với em bộ? Thế giới của họ cú gỡ hấp dẫn, được thể hiện qua những hỡnh ảnh thơ nào?
Chiếu:
-Mây: 
Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lỳc chiều tà.
Bọn tớ chơi với bỡnh minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc.
-Sóng: 
Bọn tớ ca hỏt từ bỡnh minh đến tối, 
Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ
Mà khụng biết mỡnh đó đến nơi nao.
- Những người sống trờn mõy trờn súng đó vẽ ra một thế giới hấp dẫn:
 Chiếu: +Giữa vũ trụ rực rỡ sắc màu với bỡnh minh vàng, với vầng trăng bạc, với tiếng ca du dương bất tận và được đi khắp nơi này nọ.
- Thiờn nhiờn rực rỡ bớ ẩn bao điều thỳ vị hấp dẫn với tuổi thơ thật khú cú thể từ chối.
-Cách đến và hoà nhập với họ cũng rất thú vị và hấp dẫn: Hãy đến nơi tận cùng Trái đất, đưa tay lên trời 
 Hãy đến rìa biển cả, hãy nhắm nghiền mắt.
Chiếu:
?Khi mới nghe mây và sóng rủ rê, em bé có muốn đi chơi ko?Vỡ sao cú thể biết được điều đú?
Chiếu sơ đồ:
-Khi mới được mời, em bộ cũng rất muốn đi chơi. Em hỏi :Nhưng làm thế nào mà mình lờn trờn ấy được?
?Vậy điều gỡ nớu giữ em bộ?
-E bé nói với mây: Mẹ mình đang đợi ở nhà làm sao cú thể rời mẹ mà đến được?
-E bé nói với sóng: Buổi chiều mẹ luụn muốn mình ở nhà làm sao cú thể rời mẹ mà đi được?
- Em bộ từ chối lời mời mọc đầy quyến rũ của mõy và súng vỡ một lý do thật dễ thương, khiến cho những người trờn mõy và trờn súng đều cười với em.
Chiếu tiếp sơ đồ
- Mặc dự tuổi nhỏ thường ham chơi, em cũng bị quyến rũ, và dĩ nhiờn em đầy luyến tiếc những cuộc vui chơi, nhưng tỡnh yờu thương với mẹ đó chiến thắng.
Tinh thần nhõn văn sõu sắc của bài thơ thể hiện ở sự vượt lờn ham muốn ấy, đú chớnh là sức nớu giữ của tỡnh mẫu tử.
Chiếu->
=>Trong lời núi và trớ tưởng tượng của em về mõy và súng. Đất trời, mõy súng là bạn mà em cú thể tõm tỡnh.
 Mõy hết rong chơi, hết giỡn với súng và cựng trăng bạc. 
Súng hết ca hỏt sớm chiều và đi đi mói, khụng rừ là đi qua những đõu. 
Song cả mõy lẫn súng đều khụng hiểu, cả 2 đều mỉm cười trước lời khước từ của em bộ...
Với em những trũ chơi ấy sao bằng trũ chơi với mẹ của em.
Hs đọc phần cuối của 2 đoạn
?E bộ đó tưởng tượng ra những trũ chơi khỏc như thế nào?
Chiếu
-Trò chơi có mẹ, cùng mẹ, với mẹ; trò chơi do e bé tự nghĩ ra:
Con là mây, mẹ là trăng, 
Con là sóng, mẹ sẽ là bến bờ kì lạ
Con lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ
Và ko ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở đâu.
?Trò chơi đc miêu tả ntn? Có j đặc biệt?
Chiếu sơ đồ
Sóng Trăng
 Em bé-Mẹ 
Mây Bến bờ
àSự hũa hợp tuyệt diệu giữa em bộ và thiờn nhiờn trong cuộc vui chơi ấm ỏp của tỡnh mẫu tử. 
Chiếu
- Hỡnh ảnh thiờn nhiờn thơ mộng qua trớ tưởng tượng của em bộ càng trở nờn lung linh, gợi nhiều liờn tưởng về những chỳ tiờn đồng, những ụng tiờn trờn trời xanh, những nàng tiờn cỏ dưới biển cả...
?Cảm xỳc của em về những hỡnh ảnh thơ được miờu tả? 
Chiếu sơ đồ tình mẹ con
+ Hỡnh ảnh thiờn nhiờn mang ý nghĩa tượng trưng:
 “Mõy” và “súng” là biểu tượng về con. 
“Trăng” và “bờ biển” tượng trưng cho tấm lũng dịu hiền, bao la của mẹ.
-> Ta-go lấy “Mõy - trăng”, “súng- bờ” để núi về tỡnh mẫu tử.
Và khụng ai trờn thế gian này biết mẹ con ta đang ở đõu.
Cõu thơ cuối vừa là lời kết cho phần 2 vừa là lời kết cho cả bài thơ, tỡnh mẫu tử ở khắp nơi thiờng liờng, bất diệt.
Chiếu
Chiếu Câu hỏi thảo luận:
?Ngoài ý nghĩa ca ngợi tỡnh mẹ con bài thơ cũn cú thể gợi cho ta suy ngẫm thờm điều gỡ nữa (cõu 6 SGK-88)
-Thơ Ta-go thường đậm ý nghĩa triết lý:
+Tình mẫu tử thiêng liêng sâu nặg lf 1 trong những tình cảm cao đẹp và gần gũi của con người. Nó có thể biến thành smạnh júp con người vượt qua nhữg cám dỗ, ham muốn nhất thời. Nó biến thành điểm tựa vững chắc trong c/s con người
+Hạnh phỳc khụng phải là điều gỡ xa xụi, bớ ẩn do ai ban cho, mà ở ngay trờn trần thế, do chớnh con người sỏng tạo; sự hũa hợp giữa con người với thiờn nhiờn.
?Nờu cảm nhận của em về nội dung và nghệ thuật của tỏc phẩm. 
HS đọc phần ghi nhớ trong SGK.
1.Nét đặc sắc ndug bthơ trên là j?
a)Tỡnh mẫu tử thiờng liờng và triết lý sõu sắc về tỡnh yờu cuộc sống
b)Thể hiện ước mơ tự do bay bổng lóng mạn
c)Tỏi hiện bức tranh thiờn nhiờn đẹp, thơ mộng, kỳ ảo 
->a)
2.Nhận xột nào sau đõy là đỳng về hỡnh ảnh thiờn nhiờn trong bài thơ?
A.Vừa lung linh, kỡ ảo vừa chõn thực, sinh động.
B. Được thể hiện qua cỏc phộp so sỏnh, ẩn dụ, độc đỏo.
C.Mang ý nghĩa tượng trưng sõu sắc.
D.Cả 3 ý trờn.
->D
I. Tỏc giả - tỏc phẩm
1.Tỏc giả:
- R.Ta-go (1861-1941)
- Là nhà thơ hiện đại lớn nhất Ấn Độ.
- Sinh ra ở Can-cỳt-ta (Ben-gan)
- Làm thơ rất sớm, sự nghiệp sỏng tỏc đồ sộ.
-Tinh thần nhõn văn cao cả, chất trữ tỡnh, triết lý nồng đượm. Sử dụng thành cụng những hỡnh ảnh của thiờn nhiờn mang ý nghĩa tượng trưng.
2.Tỏc phẩm: 
-Mõy và súng viết bằng tiếng Ben-gan, in trong tập Si-su (Trẻ thơ), xuất bản 1909,
Được tỏc giả dịch sang tiếng Anh, in trong tập Trăng non, xuất bản 1915
3. Đọc, chú thích
a)Đọc
b)Chú thích
II.PTVB:
1.Kết cấu, bố cục
-Kiểu loại: tự do (thơ văn xuôi)
-PTBĐ: tự sự, b.c
- Bố cục: 2 phần
2.PT:
1. Lời mời gọi của những người sống trờn mõy, trong súng.
- Lời mời gọi của những người sống trờn mõy trờn súng là tiếng gọi của một thế giới diệu kỳ - vụ cựng thỳ vị và hấp dẫn.
2. Lời chối từ của em bộ.
-Sức níu giữ của tình mẫu tử đã chiến thắng lời mời mọc đầy quyến rũ của mây và sóng
3. Trũ chơi của em bộ
Trũ chơi của em bộ có Sự hũa hợp tuyệt diệu giữa em bộ và thiờn nhiờn trong cuộc vui chơi ấm ỏp của tỡnh mẫu tử.
III. Tổng kết
1.Nội dung
- Ta- go ca ngợi tỡnh mẫu tử thiờng liờng bất diệt.
2.Nghệ thuật
- Hỡnh thức đối thoại lồng trong độc thoại.
- Hỡnh ảnh thiờn nhiờn giàu ý nghĩa tượng trưng - gợi tả - tưởng tượng phong phỳ.
3.Ghi nhớ
IV.Luyện tập: làm bài tập trắc nghiệm
 IV.Củng cố: trọng tâm bài
 V.HDVN: hoc bài và soạn bài ôn tập về thơ
E.RKN: