Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 1 đến tiết 49

Buæi 1 VẺ ĐẸP CỦA VĂN XUÔI TRUNG ĐẠI QUA
 MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐÃ HỌC Ngµy soạn: 
I . MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
Giúp học sinh:
Hiểu được khái niệm văn xuôi trung đại: Những đặc điểm nổi bật của thể loại này nhằm phân biệt với văn xuôi hiện đại.
Nắm được vẻ đẹp nội dung và đặc sắc nghệ thuật của văn xuôi trung đại được thể hiện qua mỗi tác giả, tác phẩm đã học.
Biết cảm nhận , phân tích một tác phẩm văn xuôi trung đại. Có kĩ năng để nhận ra những khác biệt giữa truyện trung đại với truyện hiện đại.
Có kĩ năng tổng hợp khái quát để đánh giá về ý nghĩa giá trị của tác phẩm.
II. CHUẨN BỊ:
	G: Soạn giáo án, chuẩn bị hệ thống các bài tập.
	H: - Đọc lại các tác phẩm văn xuôi Trung đại đã học trong chương 
 trình Ngữ văn 9.
Nắm chắc các giá trị nội dung và nghệ thuật của các truyện.
IV. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1Kiểm tra: - Hãy kể tên các tác phẩm văn xuôi trung đại mà em đã được học trong chương trình? Cho biết trong các tác phẩm ấy em thích nhất tác phẩm nào? Tại sao?
 2. Bài mới: Trong chương trình Ngữ văn, bộ phân văn học trung đại chiếm một số lượng không nhiều, nhưng các truyện văn xuôi trung đại là những câu chuyện có những vẻ đẹp riêng. Vậy vẻ đẹpcủa những tác phẩm này ở những điểm nào? Cách hiểu và phân tích những tác phẩm này như thế nào?
G: Giới thiệu nội dung chuyên đề.
?: Em hiểu thế nào về khái niệm văn xuôi trung đại?
H: Trao đổi, thống nhất.
?: Trong chương trình Ngữ văn THCS em đã được học những tác phẩm văn xuôi trung đại nào?
H: Phát biểu cá nhân.
?: Giới thiệu những nét chính về vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật của “Chuyên người con gái Nam xương”?
H: Trao đôi, bổ sung
G; Chốt
?: Phân tích ý nghĩa của yếu tố kì ảo trong chuyện NCGNX ?
H: Thảo luận, trao đổi, dại diện phát biểu.
?: Vẻ đẹp về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm? So sánh với thể truyện?
H: Bàn bạc, thống nhất, trả lời.
?: Đặc sắc về giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích?
H: Trao đổi, thống nhất.
?: Khi phân tích một tác phẩm truyên trung đại cần chú ý điểm gì? 
G: Hướng dẫn H luyện tập.
H: Viết từng đoạn văn phần TB.
I. Khái niệm văn xuôi trung đại:
- Văn xuôi trung đại là những tác phẩm văn xuôi ra đời từ thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XIX, hết thế kỉ XIX
- Là những tác phẩm văn xuôi ra đời và phát triển trong môi tường xã hội phong kiến trung đại qua nhiều giai đoạn.
- Văn xuôi ở thời kì trung đại có nhiều đặc điểm chung về tư tưởng, về quan điểm thẩm mĩ, về ngôn ngữ.
- Văn xuôi trung đại có những giai đoạn phát triển mạnh mẽ, kết tinh được thành tựu ở những tác giả lớn, những tác phẩm xuất sắc cả về chữ Hán và chữ Nôm.( Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Dữ, Ngô Gia Văn Phái...)
II. Những tác giả, tác phẩm văn xuôi trung đại đã học trong chương trình ngữ văn THCS: 
- Chiếu dời đô – Lí Công Uẩn
- Hịch tướng sĩ – Trần Quốc Tuấn.
- Đại cáo Bình Ngô – Nguyễn Trãi.
- Chuyện người con gái Nam Xương – Nguyễn Dữ
- Hoàng Lê Nhất thống chí – Ngô gia Văn Phái.
- Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh – Phạm Đình Hổ.
III. Vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật của văn xuôi trung đại qua một số tác phẩm cụ thể:
“ Chuyện người con gái Nam Xương” của 
Nguyễn Dữ:
* Nội dung:
- Chuyện người con gái Nam Xương là một trong hai mươi tác phẩm của Tuyền kì mạn lục. 
- Qua câu chuyện về cuộc sống và cái chết thương tâm của Vũ Nương Chuyện người con gái Nam Xương thể hiện niềm thương cảm đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Việt nam dưới chế độ phong kiến; đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của họ. 
- Qua cuộc đời của Vũ Nương, Nguyễn Dữ tố cáo cuộc chiến tranh phi nghĩa đã làm tan vỡ hạnh phúc lứa đôi, đồng thời thể hiện sự cảm nhận sâu sắc với khát vọng cũng như bi kịch của người phụ nữ trong xã hội xưa.
- Tác phẩm cũng là sự suy ngẫm , day dứt trước sự mỏng manh của hạnh phúc trong kiếp người đầy bất trắc.
* Nghệ thuật:
- Tác phẩm là một áng văn hay, thành công về nghệ thuật xây dựng truyện, miêu tả nhân vật, tự sự kết hợp với trữ tình.
- Tác phẩm cho thấy nghệ thuật XD tính cách nhân vật già dặn. Sự đan xen thực - ảo một cách nghệ thuật, mang tính thẩm mĩ cao.
- Yếu tố kì ảo, có ý nghĩa hoàn chỉnh thêm nét đẹp của nhân vật VN:
+ Nàng vẫn nặng tình với cuộc đời, với chồng con, với quê nhà...
+ Khao khát được phục hồi danh dự ( dù không còn là con người của trần gian)
+ Những yếu tố kì ảo đã tạo nên một kết thúc có hậu cho truyện, thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân về lec công bằng( Người tốt dù bị oan khuất cuối cùng đã được đèn trả xứng đáng, cái thiện bao giờ cũng chiến thắng)
+ Tuy vậy kết thúc có hậu ấy cũng không làm giảm đi tính bi kịch của câu chuyện: Nàng chỉ trở về trong chốc lát, thấp thoáng, lúc ẩn, lúc hiện giữa dòng sông rồi biến mất không phải chỉ vì cái nghĩa với Linh Phi, mà điều chủ yếu là ở nàng chẳng còn gì để về, đàn giải oan chỉ là một chút an ủi với người bạc phận chứ không thể làm sống lại tình xư, nỗi oan được giải, nhưng hạnh phúc thực sự đâu có thể tìm lại được.
+ VN không quay trở về, biểu hiện thái độ phủ định , tố cáo xã hội PK bất công đương thời không có chỗ dung thân cho người phụ nữ èKhẳng định niềm thương cảm của tác giả đối với số phận bi thương của người phụ nữ trong chế độ PK.
+ Kết thúc truyện như vậy sẽ càng làm tăng thêm sự trừng phạt đối với T. Sinh. VN không trở cề TS càng phải cắn dứt, ân hận vì lỗi lầm của mình.
2. “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” của Phạm Đình Hổ.
* Nội dung:
- Tái hiện cuộc sống xa hoa bề ngoài và sự mục ruỗng của kỉ cương phép nước mục ruỗng của kỉ cương phép nước thời chúa Trịnh: 
+ Chúa Trịnh Sâm ham mê tuần du triền miên, hết ngự li cung... 
+ Biết ý chúa thích chơi “ Trân cầm dị thú, cổ mộc quái thạch, và chậu hoa cây cảnh ở chôn dân gian”, bọn hoạn quan thừa gió bẻ măng gây ra không biết bao nhiêu tai họa cho dân.
- Tỏ thái độ phê phán đối với thói hư tật xấu của vương triều trước, đồng thời nhắc nhở cảnh tỉnh với triều đại đương thời.
* Nghệ thuật:
- Bài văn được ghi chép theo thể tùy bút: 
 + Ghi chép người thực việc thực một cách chân thực, sinh động, qua đó tác giả bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, nhận thức, đánh giá về con người và cuộc sống.
 + Nhà văn ghi chép tùy hứng, tản mạn, không cần theo hệ thống, cấu trúc nào cả, nhưng vẫn nhất quán theo cảm hứng chủ đạo, giàu chất trữ tình.
( Truyện thuộc loại văn tự sự, có cốt truyện, hệ thống nhân vật được khắc họa nhờ hệ thống chi tiết nghệ thuật phong phú, đa dạng bao gồm các sự kiện, các sung đột, chi tiết miêu tả nội tâm, ngoại hình, khắc họa tính cách nhân vật).
3.“Hoàng Lê nhất thống chí” – Hồi thứ 
mười bốn của Ngô Gia Văn Phái. 
* Nội dung:
- Kể lại chiến công oanh liệt, sức mạnh và tài năng quân sự của quang Trung tiêu diệt hai mươi vạn quân Thanh.
- Khắc họa chân thực sự hèn nhát, bất lực của quận Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống.
 * Nghệ thuật: - Nghệ thuật tương phảnà khắc họa rõ nét , sắc sảo tính cách nhân vật è Người đọc thấy được tính khách quan, tinh thần dân tộc và thái độ phê phán của tác giả.
IV. Cách phân tích một tác phẩm truyện trung đại:
- Khi phân tích một tác phẩm truyện cần chú ý về nhân vật, về chủ đề, về giá trị nội dung, hay giá trị nghệ thuật của truyện.
- Cần biết đưa ra những nhận xét đánh giá một cách rõ ràng, có luận cứ và lập luận thuyết phục.
- Trong quá trình phân tích cần thể hiện sự cảm thụ và ý kiến riêng của mình về tác phẩm .
- Bài nghị luận về tác phẩm truyện cần đảm bảo các ý sau:
 a) Mở bài: + Giới thiệu tác phẩm ( Đôi nét về tác giả, tác phẩm, ...)
 + Đánh giá sơ bộ về tác phẩm.
 b) Thân bài:
 - Phân tích các giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. ( có luận cứ luận chứng cho từng luận điểm)
 c) Kết bài: Tổng kết nhận định, đánh giá chung về tác phẩm, khẳng định ý nghĩa của truyện đối với đời sống.
V. Luyện tập: 
BT1: Em hãy phân tích “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ để nêu bật giá trị tố cáo xã hội và giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm này.
*Dàn ý:
a) MB: giới thiệu tác giả và tác phẩm.
VD: + “CNCGNX” là truyện ngắn hay trong “Truyện truyền kì mạn lục”, một tác phẩm văn xuôi bằng chữ Hán ở Việt Nam TKXVI.
 + Truyện được Nguyễn Dữ trên cơ sở một truyện DGVN có truyện và nhân vật gắn với một không gian, một chứng tích cụ thể để phản ánh một vấn đề bức thiết của xã hội đương thời, đó là thân phận con người nói chung, người phụ nữ trong XHPK.
b) TB:
* Giá trị tố cáo xã hội của truyện thể hiện qua : 
 - Cuộc đời bất hạnh của nhân vật VN
- Những nguyên nhân xã hooijtaoj nên nỗi bất hạnh đó.
*Giá trị nhân đạo:
- Đề cao phẩm giá, ca ngợi tài đức và những tình cảm cao đẹp của VN.
- Xót xa trước bất hạnh của nàng, ao ước cho nàng được sống hạnh phúc.
c) KB: - Đánh giá nội dung và nghệ thuật của truyện.
 - Ý nghĩa của truyện đối với đời sống.
H­íng dÉn häc ë nhµ - Ôn tập kĩ.
 - Viết thành bài văn hoàn chỉnh.
 Rót kinh nghiÖm 
===================================
 Buæi 2 TỪ HÁN – VIỆT: VAI TRÒ, Ý NGHĨA VÀ 
 NHỮNG LỖI CẦN TRÁNH
 DuyÖt ngµy : Ngµy lËp kÕ ho¹ch:
 Ngµy thùc hiÖn : 
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp học sinh:
Nắm được khái niệm từ Hán – Việt, phân biệt với các từ mượn.
Hiểu được nội dung, ý nghĩa, vai trò và giá trị của việc sử dụng từ Hán – Việt.
Thấy được những lỗi cần tránh trong việc sử dụng từ Hán – Việt: Nguyên nhân, hậu quả.
Có kĩ năng sử dụng đúng từ Hán – Việt và kĩ năng phát hiện sửa lỗi loại từ này.
II.CHUẨN BỊ:
G: Soạn bài chuẩn bị hệ thống bài tập.
H: Ôn kĩ phần kiến thức đã học về từ Hán – Viê ... ng c¬ së nµo?
? T¹i sao c©u th¬ thø bÈy l¹i chØ cã hai tiÕng "®ång chÝ" vµ dÊu chÊm c¶m? C¸ch viÕt ®ã ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ g×?
TiÕt 2
- §äc thÇm 3 c©u th¬ ®Çu phÇn 2.
? T×m chi tiÕt, tõ ng÷ cã thÓ khai th¸c? 
? Em cã thÊy trong 3 c©u th¬ biÓu hiÖn nµo cña t×nh ®ång chÝ? 
? Vµ ch©n dung ng­êi lÝnh?
? ë 6 c©u tiÕp, ng­êi lÝnh ph¶i tr¶i qua nh÷ng gian khã nµo?
?Qua ®ã ta cã thÊy biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ vµ ch©n dung tinh thÇn ng­êi lÝnh?
? Bµi th¬ kÕt thóc b»ng h×nh ¶nh?
? Ph©n tÝch vÎ ®Ñp ®éc ®¸o cña bøc tranh rõng ®ªm n¬i chiÕn hµo?
?§¸nh gi¸ tæng hîp vÒ néi dung – nghÖ thuËt vµ ý nghÜa cña bµi th¬?
- HS ®äc ghi nhí SGK
I. Giíi thiÖu chung
1. T¸c gi¶: ChÝnh H÷u (tªn TrÇn §×nh §¾c) sinh 1926, quª ë huyÖn Can Léc Hµ TÜnh. ¤ng ®­îc nhµ n­íc trao tÆng gi¶i th­ëng HCM vÒ VHNT (n¨m 2000)
2. T¸c phÈm: Bµi th¬ s¸ng t¸c ®Çu n¨m 1948 khi t¸c gi¶ tham gia chiÕn dÞch ViÖt B¾c (thu ®«ng 1947)
II. §äc- HiÓu v¨n b¶n
1. §äc
2. Chó thÝch
- §ång chÝ: x­ng h« cña nh÷ng ng­êi cïng chung chÝ h­íng trong qu©n ®éi, xuÊt hiÖn vµ dïng phæ biÕn mÊy m­¬i n¨m qua.
3. Bè côc
- §o¹n 1 (7 c©u ®Çu): Nh÷ng c¬ së cña t×nh ®ång chÝ.
- §o¹n 2 (10 c©u tiÕp): Nh÷ng biÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ.
- §o¹n 3: (3 c©u cuèi): Bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ
4. Ph©n tÝch
a. C¬ së cña t×nh ®ång chÝ.
- "Quª h­¬ng anh n­íc mÆn ®ång chua 
Lµng t«i nghÌo ®Êt cµy lªn sái ®¸"
-> T×nh ®ång chÝ b¾t nguån s©u xa tõ sù t­¬ng ®ång vÒ c¶nh ngé xuÊt th©n nghÌo khã.
- " Sóng bªn sóng thµnh ®«i tri kØ"
® Hä cïng chung nhiÖm vô s¸t c¸nh bªn nhau trong chiÕn ®Êu.
=> Tõ giai cÊp mµ nªn, tõ lý t­ëng mµ cã, b¾t nguån tõ nh÷ng c¬ së Êy, t×nh ®ång chÝ trë nªn thiªng liªng vµ cã lý do ®Ó bÒn chÆt m·i m·i
- “§ång chÝ!” -> Gi÷a nh÷ng c©u dµi, nhiÒu ©m tiÕt, tõ “®ång chÝ” ®Æt riªng, cuèi ®o¹n, kÕt hîp víi dÊu chÊm c¶m khiÕn ®o¹n th¬ gièng nh­ mét ®Þnh nghÜa, mét lËp luËn cã tÝnh quy n¹p vÒ thø t×nh c¶m ®Ñp ®Ï, thiªng liªng vµ ®¸ng tù hµo cña qu©n ®éi ta mÊy m­¬i n¨m qua. H¬n thÕ “§ång chÝ!” cßn ®­îc coi lµ b¶n lÒ khÐp l¹i c¬ së vµ më ra nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ cña t×nh ®ång chÝ trong khæ th¬ tiÕp. Hay nãi kh¸c ®i, “®ồng chí” đứng riêng t¸ch bµi th¬ thµnh hai phÇn: nửa trên là quy nạp (như thế là đồng chí), nửa dưới là diễn dịch (đồng chí là như thế này nữa), t¹o cấu trúc chính luận hÕt søc ®éc ®¸o cho bài thơ trữ tình.
b. BiÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ
- "Ruéng n­¬ng anh  ng­êi ra lÝnh"
® Hä c¶m th«ng s©u xa nh÷ng t©m t­, nçi lßng cña nhau: ®ã lµ nçi nhí nhµ, lµ t×nh c¶m lóc lªn ®­êng tßng qu©n ®¸nh giÆc -> BiÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ: hiÓu nhau.
- Chµng trai cµy vèn g¾n bã víi m¸u thÞt víi m¶nh ruéng, víi ng«i nhµ tranh nghÌo cña m×nh -> yªu quª s©u nÆng.
- “MÆc kÖ” -> hi sinh tuæi trÎ, hi sinh h¹nh phóc c¸ nh©n, gi· tõ gia ®×nh, quª h­¬ng lªn ®­êng chiÕn ®Êu -> lý t­ëng sèng ®Ñp
- "Anh víi t«i... kh«ng giµy”
+ Thêi tiÕt buèt gi¸, kh¾c nghiÖt
+ Qu©n trang thiÕu thèn, ¸o quÇn s¬ sµi, phong phanh
+ BÖnh tËt hµnh h¹
® Gian khã nh­ng hä cïng nhau sÎ chia. 
- Nô c­êi buèt gi¸- bõng s¸ng lªn trong giã rÐt -> l¹c quan, yªu ®êi
- Tay n¾m... bµn tay -> t×nh c¶m ch©n thµnh, méc m¹c 
c.Bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ
- " §ªm nay tr¨ng treo"
® Næi lªn trªn nÒn c¶nh rõng ®ªm gi¸ rÐt lµ ba h×nh ¶nh g¾n kÕt víi nhau: ng­êi lÝnh, khÈu sóng, vÇng tr¨ng. Trong c¶nh "rõng hoang s­¬ng muèi" nh÷ng ng­êi lÝnh phôc kÝch, ®øng bªn nhau, chñ ®éng ”chê giÆc tíi.” Søc m¹nh cña ®ång ®éi ®· v­ît lªn tÊt c¶ nh÷ng kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt vµ mäi gian khæ, thiÕu thèn. T×nh ®ång chÝ ®· s­ëi Êm lßng hä gi÷a c¶nh rõng hoang mïa ®«ng, s­¬ng muèi gi¸ rÐt khiÕn hä trë nªn m¬ méng l·ng m¹n -> më lßng cho ¸nh tr¨ng thiªn nhiªn ïa tíi
- C©u th¬ cuèi bµi thËt ®Ñp: h×nh ¶nh ®èi nhau, ng¾t lµm hai nhÞp nh­ nhÞp l¾c cña c¸i g× l¬ löng ch«ng chªnh trong sù b¸t ng¸t. “§Çu sóng”- g¾n víi kh«ng gian trËn ®Þa, ®¹n bom, khãi löa cßn “tr¨ng treo” l¹i lµ h×nh ¶nh cña thiªn nhiªn trong m¸t vµ cuéc sèng thanh b×nh. Sù kÕt hîp tù nhiªn gi÷a “®Çu sóng” vµ “tr¨ng treo” lµm to¸t lªn ý nghÜa ch©n chÝnh, cao c¶ cña cuéc chiÕn tranh cøu n­íc: chóng ta bÒn gan chiÕn ®Êu, gian khæ hi sinh chÝnh v× vÇng tr¨ng kia, v× cuéc sèng thanh b×nh. KÕt hîp ®­îc mét c¸ch hµi hoµ thùc t¹i vµ m¬ méng, chÊt chiÕn ®Êu vµ chÊt tr÷ t×nh, t©m hån chiÕn sÜ vµ t©m hån thi sÜ, c©u th¬ lµ biÓu t­îng cao ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ vµ ch©n dung ng­êi lÝnh. Nã còng ®ñ hµm sóc ®Ó lµm tùa ®Ò cho c¶ tËp th¬ vµ lµ biÓu t­îng cña th¬ ca kh¸ng chiÕn mét thêi - nÒn th¬ kÕt hîp chÊt hiÖn thùc vµ l·ng m¹n.
5. Tæng kÕt: SGK
III. LuyÖn tËp:
? Thö nhËn diÖn ch©n dung tinh thÇn cña anh bé ®éi thêi chèng P qua bµi th¬?
- XuÊt th©n n«ng d©n
- LÝ t­ëng sèng ®Ñp
+ S½n sµng ra trËn
+ S½n sµng v­ît qua khã kh¨n thö th¸ch ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô
- §êi sèng tinh thÇn phong phó
+ L¹c quan, yªu ®êi
+ M¬ méng l·ng m¹n
+ NÆng lßng víi quª h­¬ng
+ G¾n bã víi ®ång ®éi
4. Cñng cè - h­íng dÉn vÒ nhµ :
- ViÕt ®o¹n v¨n ph©n tÝch h×nh ¶nh " §Çu sóng tr¨ng treo"
- LËp dµn ý chi tiÕt ®Ò Ph©n tÝch h×nh ¶nh ng­êi lÝnhtrong bµi
- So¹n bµi: Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh
 ______________________________________
TuÇn10- TiÕt 49 
Ngày so¹n: 24/ 10/ 2011 
Ngày d¹y: 27/ 10/ 2011
kiÓm tra truyÖn trung ®¹i
GV phát đề phô tô 
A/ Môc tiªu cÇn ®¹t:
1. KiÕn thøc: 
- Nắm được kiến thức cơ bản về truyện trung đại Việt Nam : những thể loại chủ yếu , giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm tiêu biểu 
- Qua bài kiểm tra : Đánh giá được trình độ HS về các mặt kiến thức và năng lực diễn đạt 
2. KÜ n¨ng: 
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ó lµm bµi viÕt
3. Th¸i ®é: 
- Gi¸o dôc HS ý thøc häc bµi ë nhµ
B/ ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß
- ThÇy: §Ò
- Trß: GiÊy KT
C/ Ph­¬ng ph¸p: 
D/ TiÕn tr×nh bµi d¹y
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò
3. Bµi míi
I. §Ò bµi
I/ Phần trắc nghiệm:(3 điểm) chọn đáp án đúng nhất, mỗi câu 0,25 điểm
Câu 1: Trong 6 câu thơ đầu, khi ở lầu Ngưng Bích, Kiều đã nhìn thấy những gì?
A.Núi, trăng, cát vàng,bụi hồng, mây. 
B. Non xa, trăng gần, cồn cát, mây sớm, đèn khuya. 
C. Núi, trăng, cồn cát, bụi hồng, mây, đèn.
D. Núi, trăng, cồn cát vàng, bụi hồng. 
Câu2: Có thể thay thành ngữ “nghi gia nghi thất” bằng cách diễn đạt nào ?
A . Đông con nhiều cháu ; 	 B . Trong ấm ngoài êm 
 C.Nên cửa nên nhà ; D. Bách niên giai lão
Câu 3: Nhận xét nào đúng nhất về các cuộc dạo chơi của chúa trong văn bản “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh”
 A Bày đặt cầu kì ; 	 B . Bắt chước, lố lăng 
 C .Nhiều người hầu hạ ; 	 D. Chuẩn bị tỉ mỉ 
Câu 4: Nhận xét nào đúng về giá trị nội dung của “Truyện Kiều”?
 A. Giá trị nhân đạo sâu sắc ; B . Giá trị hiện thực lớn lao 
 C Giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc; 
 D . Giá trị hiện thực và yêu thương con người 
Câu 5: Nguyễn Du dùng bút pháp nghệ thuật gì để tả chị em Thúy Kiều?
 A . Bút pháp tả thực ; B . Bút pháp ước lệ 
 C . Bút pháp tự sự ; D. Bút pháp lãng mạn 
Câu 6 : Đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều” cho ta thấy khả năng nào của Nguyễn Du ? 
 A . Khắc họa tính cách nhân vật ; 	 B . Tả cảnh thiên nhiên 
 C . Phân tích diễn biến tâm lí	 ; D . Sử dụng từ ngữ dân gian
Câu 7: Nhận xét nào thể hiện rõ cách dụng binh tài giỏi của Quang Trung?
 A. Tổ chức cuộc hành quân thần tốc giành thắng lợi; 
 C . Giữ được bí mật tuyệt đối
 B. Sắp xếp quân tiền, hậu, tả, hữu, trung hợp lí; D. Vừa hành quân vừa đánh giặc
Câu 8: Truyện Lục Vân Tiên có kết thúc như thế nào ?
 A . Đầu cuối tương ứng; 	 	 B . Không có hậu 
 C. Dang dở ; 	 D. Có hậu 
Câu 9:Sau khi dẹp xong lũ kiến chòm ong, ai là người trả lời câu hỏi “Ai than khóc ở trong xe nầy”?
 A Nguyệt Nga ; 	 B . Kim Liên 
 C . Người hầu Vân Tiên ; 	 D. Một trong số tàn quân của Phong Lai 
Câu 10: Gia đình Ngư ông đã làm gì để cứu Vân Tiên?
 A. Hơ lửa ấm ; 	B . Đổ cháo nóng 
 C Cuốn chăn chiếu; 	D . Hô hấp nhân tạo 
Câu 11: Nội dung chính của đoạn trích “Cảnh ngày xuân” là gì?
 A . Tả vẻ đẹp của ba chị em ; 
 B . Tả lại cảnh chị em Thúy Kiều đi chơi xuân 
 C . Tả cảnh mọi người đi lễ hội trong tiết thanh minh ; 
 D. Tả lại cảnh thiên nhiên rực rỡ 
Câu 12 : Cụm từ “khóa xuân” trong câu “Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân” được hiểu là gì? 
 A . Khóa kín tuổi xuân ; 	 	 B . Mùa xuân đã hết 
 C . Bỏ phí tuổi xuân	 ; 	 D . Tuổi xuân đã tàn phai
 II/ Tự luận điểm : 7 điểm 
Câu1: (2đ) “Chuyện người con gái Nam Xương” câu chuyện có thể kết thúc khi qua lời bé Đản, Trương Sinh hiểu vợ bị oan. Thế nhưng Nguyễn Dữ lại thêm phần Vũ Nương ở cung nước, trở về trần gian rồi ra đi. Điều đó có ý nghĩa gì ?
Câu 2: (1đ) Nêu việc dạo chơi của chúa Trịnh qua đoạn trích “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” ?
Câu 3: (4đ) . Phân tích vẻ đẹp của Thúy Vân trong đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”?
	Hoạt động 2 : Đáp án
Phần trắc nghiệm
1. C	; 2. C	 ; 3. A ; 4. C	; 5. B	; 6. A	
7. A	; 8. D	 ; 9. B ; 10. A	; 11. B	; 12. A	
	II. Phần tự luận
Câu 1: (2đ) – Truyện có những yếu tố hoang đường, kì ào tạo sự hấp dẫn cho tác phẩm.
Tác giả Nguyễn Dữ thấu hiểu , thông cảm với những người phụ nữ trong xã hội phong kiến luôn phải chịu những oan trái, bất hạnh. Nên ông muốn câu chuyện kết thúc có hậu. Những người phụ nữ như Vũ Nương phải có một cuộc sống êm ấm hạnh phúc, như qui luật của cuộc sống “Ở hiền gặp lành”.
Câu 2: ( 1điểm)Việc dạo chơi của chúa Trịnh:
- Mỗi tháng ba, bốn lần
-Binh lính dàn hầu vòng quanh bốn mặt hồ.
-Các nội thần đều bịt khăn, mặc áo đàn bà, bày bách hóa chung quanh bờ hồ để bán.
-Xây dựng đền đài liên miên gây tốn kém, lãng phí.
Câu 3: (4điểm)Vẻ đẹp của Thúy Vân:
Khuôn mặt phúc hậu
Lông mày đẹp
Miệng cười tươi như hoa
Tiếng nói trong như ngọc
Tóc óng mượt hơn mây
Da trắng hơn tuyết
* Thúy Vân có một vẻ đẹp đoan trang phúc hậu, vẻ đẹp của nàng được thiên nhiên ban tặng nhường cho, như dự báo cuộc đời nàng sau này sẽ được êm ấm, hạnh phúc.
MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA VĂN 9 – TIẾT 49
Câu /
Phần TN
Bài
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
TN
TL
TN
TL
TN
TL
TN
TL
1
Kiều ở lầu Ngưng Bích
x
2
Chuyện người con gái Nam Xương
x
3
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
x
4
Truyện Kiều
x
5
Chị em Thúy Kiều
x
6
Mã Giám Sinh mua Kiều
x
7
Hoàng Lê Nhất Thống Chí
x
8
Truyện Lục Vân Tiên
x
9
Lục Vân Tiên Cứu Kiều Nguyệt Nga
x
10
Lục Vân Tiên Gặp Nạn
x
11
Cảnh Ngày Xuân
x
12
Cảnh Ngày Xuân
x
Phần TL
1
Chuyện người con gái Nam Xương
x
2
Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
x
3
Chị em Thúy Kiều
x
Tổng số câu (13 câu)
Tổng điểm
6
(1.5đ)
6
(1.5đ)
3
(3.0đ)
1
(4.0đ)
 Tỉ lệ %
15 %
15 %
30 %
40 %