Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 102: Dùng cụm chủ - Vị để mở rộng câu

Năm Học 2009 - 2010Chaøo möøng quí thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh Giáo Viên: Phan Kim ThoaThứ 6 ngày 19 tháng 03 năm 2010.bÀI 25Tiết 102 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂUTrường :THCS Đoàn Thị ĐiểmLớp :7AGV:Phan Thị Kim ThoaI Đoàn TTSP Trường CĐSP DaklakThứ 6, ngày 19 tháng 03 năm 2010.Kiểm tra bài cũEm hãy trả lời các câu hỏi sau đây.Câu1: Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động? . Có 2 cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động - Chuyển từ (cụm từ )chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị hay được vào sau từ (cụm từ) ấy. - Chuyển từ (cụm từ)chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu,đồng thời lược bỏ hoặc biến từ ( cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu Câu 2: Chuyển đổi các câu sau đây thành câu bị động. A. Bố tặng Lan con mèo B. Hôm nay,cô giáo khen cả lớp ngoan a.Lan được bố tặng con mèo b.Hôm nay,cả lớp được cô giáo khen ngoan Thứ 6 ngày 19 tháng 03 năm 2010.BÀI 25Tiết 102 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU I.ThÕ nµo lµ dïng côm chñ - vÞ ®Ó më réng c©u 1.VÝ dô.(SGK/68) V¨n ch­¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã, luyÖn nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã.(?) T×m c¸c côm danh tõ cã trong vÝ dô? - C¸c côm danh tõ: (1) nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã (2) nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã/?/.Ph©n tÝch cÊu tróc ng÷ ph¸p cña c¸c côm danh tõ ®ã? (1) nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã (2) nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã§NCNVN§NVNCN2.NhËn xÐt(?) NhËn xÐt cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña côm tõ “Ta kh«ng cã”., “Ta s½n cã” ?-Côm C-V “Ta không cã.”, “Ta s½n cã”.-Lµ ®Þnh ng÷ bæ sung ý nghÜa cho danh tõ “ t×nh c¶m”. => côm C-V ®· ®­îc sö dông ®Ó më réng c©u.3.Ghi nhí Më réng c©u lµm phong phó, chi tiÕt c¸ch diÔn ®¹t, t¹o sù hÊp dÉn trong lêi nãi. Khi nãi hoÆc viÕt, có thÓ dïng nh÷ng côm tõ cã h×nh thøc gièng c©u ®¬n b×nh th­êng, gäi lµ côm C-V lµm thµnh phÇn của c©u hoÆc của côm tõ ®Ó më réng c©u.II.C¸C TR¦êNG HîP DïNG CôM CHñ-VÞ §Ó Më RéNG C¢U1.VÝ dô.(SGK/68)a. ChÞ Ba ®Õn khiÕn t«i rÊt vui vµ v÷ng t©m.Côm C-V lµ chñ ng÷ vµ bæ ng÷ ®Ó më réng c©u.CNCNVNVNBNVNXác định cụm C-V làm nòng cốt câu?CN Côm C-V lµ vÞ ng÷ ®Ó më réng c©u.b.Khi b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, nh©n d©n ta tinh thÇn rÊt h¨ng h¸i.Tr.NVNCNVNCNc. Chóng ta cã thÓ nãi r»ng trêi sinh l¸ sen ®Ó bao bäc cèm, còng nh­ trêi sinh cèm n»m ñ trong l¸ sen.CNCNVNVNBN1BN2VNCN Côm C-V lµ bæ ng÷ ®Ó më réng c©u.CNVN Côm C-V lµ ®Þnh ng÷ ®Ó më réng c©u.d.Nãi cho ®óng th× phÈm gi¸ cña TiÕng ViÖt chØ míi thùc sù ®­îc x¸c ®Þnh vµ ®¶m b¶o tõ ngµy C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng.CNVN§Ne. Tay cầm quyển sách, Lan bước xuống cầu thang CNVNTr.N c¸ch thøcCNVNCôm C-V lµ tr¹ng ng÷ c¸ch thøc ®Ó më réng c©u.2.Nhận xét-Cụm C-V được sử dụng mở rộng các thành phần: CN, VN, bổ ngữ, định ngữ,trạng ngữ trong câuĐoan TTSP Trường CĐSP DaklakThứ 6, ngày 19 tháng 03 năm 2010.I.Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu? Ngữ văn: Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu II. Các trường hợp dùng cụm C – V để mở rộng câu? Có một HS khi mở rộng câu:”Lan học toán”. Bạn đã mở rộng câu như sau: “Lan học Toán còn Tuấn học Văn”Theo em bạn đã mở rộng câu như vậy đã đúng chưa ? Lan làm bài tập toán (mà) cô giáo ra .Lan học to¸n cßn TuÊn häc v¨n.CN VNCN VNCN VN CN VNĐNBNDTĐg.TCHÚ ÝKhông thể đồng nhất cụm C-V để mở rộng câu với cụm C-V làm nòng cốt câu vì:Cụm C-V đó chỉ làm thành phần của câu hoặc của phụ ngữ trong cụm từ để mở rộng câu.3.Ghi nhí(SGK/69) C¸c thµnh phÇn c©u nh­ chñ ng÷, vÞ ng÷ vµ c¸c phô ng÷ trong côm danh tõ, côm ®éng tõ, côm tÝnh tõ ®Òu cã thÓ ®­îc cÊu t¹o b»ng côm C-V. Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p, t×m côm C-V lµm thµnh phÇn c©u hoÆc thµnh phµn côm tõ trong c¸c c©u sau:1.C¸i bót b¹n t¨ng t«i rÊt ®Ñp.2.Tay «m cÆp,nã chạy nhanh tíi tr­êng.3.C¸i c©y nµy l¸ vÉn cßn t­¬i.4.Hoa häc giái, lµm cha mÑ rÊt vui lßng.THẢO LUẬN NHÓM1. C¸i bót b¹n tÆng t«i rÊt ®Ñp.CNVNCNVNCụm c-v làm định ngữ trong câu2. Tay «m cÆp, nã ch¹y nhanh tíi tr­êng. Côm c-v lµ tr¹ng ng÷ c¸ch thøc ®Ó më réng c©u.ĐNCNVNCNTr.NVN3. C¸i c©y nµy l¸ vÉn cßn t­¬i. Côm c-v lµ vÞ ng÷ ®Ó më réng c©u.4. Lan häc gái lµm cha mÑ rÊt vui lßng. Côm c-v lµ chñ ng÷ vµ bæ ng÷ ®Ó më r«ng c©u.VNCNVNBN§gTCNVNCNCNVNCNVN.III.LuyÖn tËp ( SGK/69)1.Trung ®éi tr­ëng BÝnh khu«n mÆt ®Çy ®Æn.2.Bçng mét bµn tay ®Ëp vµo vai khiÕn h¾n giËt m×nh.CN Côm C-V lµ vÞ ng÷ ®Ó më réng c©u. Côm C-V lµ chñ ng÷ vµ bæ ng÷ ®Ó më réng c©u.CNVNCNVNCNVNVNBNVNCNĐoàn TTSP Trường CĐSP DaklakThứ 6, ngày 19 tháng 03 năm 2010.III.LUYỆN TẬP Ngữ văn: Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu Bài 1: Tìm cụm C- V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu cụm C – V làm thành phần gì ?3.Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, mở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.Đáp án3.Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, mở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.C - V C - V Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ.Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ. BÀI TẬP TRẮC nghiÖm cñng cè Câu 1: Cụm C – V dùng để mở rộng câu cũng chính là cụm C – V làm nòng cốt câu. Nhận xét trên đúng hay sai? A. Đúng B. SaiCâu 2: Trong câu: “ Chúng em làm bài tập cô giáo ra” cụm C – V nào dùng để mở rộng câu? A. Chúng em làm bài tập cô giáo ra. B. Cô giáo raCâu 3: Ta có thể mở rộng câu bằng cách: A. Biến đổi một câu có cụm C – V làm nòng cốt thành câu có hai cụm C-V làm nòng cốt B. Thêm trạng ngữ cho câu C. Dùng cụm C – V để mở rộng thành phần CN, VN hoặc thµnh phÇn của cụm từ D. Kết hợp ý B và C Câu 4: Trong một câu chỉ có thể dùng một cụm C – V có hình thức giống câu đơn bình thường để mở rộng câu ! Nhận xét trên đúng hay sai ? A. Đúng B. SaiCN - VNC - VH­íng dÉn häc ë nhµHäc thuéc ghi nhớ trong SGK.Đọc và soạn trước bài “Tim hiểu chung về phep lập luận giải thich. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n