Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 44 - Bài: Tổng kết từ vựng

Tuần 9 - Tiết 44 Ngày soạn: 15/10/12
 Ngày dạy : 19/10/12
 BÀI : TỔNG KẾT TỪ VỰNG 
 I/ Mục tiêu bài học:
 1. Kiến thức: Giuùp hoïc sinh:
 -Naém vöõng, hieåu saâu hôn vaø bieát vaän duïng nhöõng kieán thöùc veà töø vöïng ñaõ hoïc từ lôùp 6 ñeán lôùp 9 (töø ñôn, töø phöùc, thaønh ngöõ, nghóa cuûa töø)
 2. Tư tưởng: Có ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng việt.
 3. Kĩ năng: Duøng töø đúng, chính xaùc, linh hoaït vaø hieäu qủa trong nói viết .
 II/ Thiết bị và tài liệu:
 - GV: Baûng phuï veà heä thoáng câú taïo töø, caùc thaønh ngöõ, nghóa cuûa töø.
 - HS: OÂn taäp caùc noäi dung trong saùch giaùo khoa
 III/ Tiến trình dạy và học: 
 1.Ổn định:
 2.Kiểm tra bài cũ:(2p) Kiểm tra vở bài soạn
 3.Bài mới: Giôùi thieäu (1p) Ñeå vieäc giao tieáp ñöôïc thuaän lôïi, ñaëc bieät laø vieäc tieáp nhaän, phaân tích vaên baûn ñöôïc toát, chuùng ta caàn phaûi naém vöõng heä thoáng töø vöïng Tieáng Vieät. Hoâm nay chúng ta sẽ heä thoáng laïi toaøn boä phaàn töø vöïng ñaõ hoïc töø lôùp 6 ñeán lôùp 9.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
 GHI BẢNG
HĐ1:(10p)OÂn taäp veà töø ñôn vaø töø phöùc.
H:Xét về cấu tạo thì từ trong tiếng việt được phân loại như thế nào? (GV treo bảng phụ có kẻ sơ đồ cấu tạo – yêu cầu học sinh điền vào)
H: Phaân bieät töø ñôn vaø töø phöùc?
H: Trong töø phöùc coù nhöõng loaïi naøo?
H: Phaân bieät töø gheùp vaø töø laùy ôû caùc töø in nghieâng baøi taäp 2.
-GV taïo hai caâu traéc nghieäm
H: Töø laùy naøo coù söï giaûm nheï nghóa hoaëc maïnh hôn so vôùi tieáng goác?
HĐ2:(10p)Tìm hieåu thaønh ngöõ
-GV ñöa moät caâu söû duïng thaønh ngöõ vaø cho HS phaùt hieän.
H:Theá naøo laø thaønh ngöõ?
H: Phaân bieät thaønh ngöõ vaø tuïc ngöõ? 
H: GV yêu cầu 4 nhoùm thi tìm nhanh trong 4’ veà 2 loaïi thaønh ngöõ.
H: Söu taàm nhöõng baøi thô coù söû duïng thaønh ngöõ?
HĐ3:(8p)Hướng dẫn ôn tập về nghĩa của từ.
H: Theá naøo laø nghóa cuûa töø?
H: Ñoïc baøi taäp vaø löïa choïn caùch hieåu?
H: Ñoïc baøi taäp vaø löïa choïn caùch giaûi thích?
HĐ4:(8p) Ôn tập từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ.
H: Phaân bieät töø nhieàu nghóa vaø hieän töôïng chuyeån nghóa cuûa töø?
H: Ñoïc baøi taäp vaø giaûi thích töø “hoa” trong “hoa leä”?
- HS lên bảng điền – HS khaùc nhaän xeùt .
- HS traû lôøi – HS khaùc nhaän xeùt 
-HS: thaûo luaän- cöû 2 em leân baûng ghi 2 loaïi töø:
- HS traû lôøi - HS khaùc nhaän xeùt 
- HS xác ñònh – HS khaùc nhaän xeùt 
-HS:Trả lời- HS khác nhận xét.
-HS: trả lời – HS khác nhận xét.
- HS: trả lời
-HS:làm theo nhóm mỗi nhóm thi nhau tìm, dán nội dung trên bảng –các nhóm nhận xét.
- HS traû lôøi - HS khaùc nhaän xeùt 
- HS traû lôøi – HS khaùc nhaän xeùt 
- HS ñoïc vaø löïa chonï – HS khaùc nhaän xeùt 
- HS ñoïc vaø löïa chonï – HS khaùc nhaän xeùt 
- HS phaân bieät – HS khaùc nhaän xeùt 
- HS ñoïc vaø giaûi thích – HS khaùc nhaän xeùt 
-HS: “Hoa” trong “hoa leä”--> nghóa chuyeån nhöng khoâng phaûi laø töø nhieàu nghóa.
I. TỪ ĐƠN VÀ TỪ PHỨC:
1. Khaùi nieäm vaø caáu taïo:
- Từ đơn :là từ một tiếng
- Từ phức: là từ có 2 hoặc nhiều tiếng.
2. Baøi taäp:
Baøi taäp 1:
+Töø gheùp: töôi toát, coû caây, mong muoán, boù buoäc ,ñöa đón, nhöôøng nhòn
+Töø laùy: nho nhoû, gaät guø, laïnh luøng, laáp laùnh, xa xoâi.
Baøi taäp 2:
- Töø laùy coù nghóa giaûm nheï: Ñeøm ñeïp, traêng traéng
-Töø laùy coù nghóa taêng maïnh: Nhaáp nhoâ, saïch saønh sanh.
II. THÀNH NGỮ:
1. Khaùi nieäm:
-Thaønh ngöõ laø cuïm töø coá ñinh, bieåu thò 1 yù nghóa hoaøn chænh.
2. Baøi taäp:
Baøi taäp1:
+Thaønh ngöõ: b- d- e
+Tuïc ngöõ: a- c
Baøi taäp 2:
+Thaønh ngöõ chæ ñoäng vaät:
.Choù chui gaàm chan.
.Môõ mieäng ñeå meøo.
+Thaønh ngöõ chæ ñoäng vaät:
.Caây cao boùng caû.
Caây nhaø laù vöôøn.
Baøi taäp 3:
+Moät ñôøi ñöôïc maáy anh huøng.
Boõ khi caù chaäu chim loàng maø chôi.
+Thaân em .. troøn.
Baûy noãi  nöôùc non
III. NGHĨA CỦA TỪ:
1. Khaùi nieäm:
- Là nội dung mà từ biểu thị
2. Baøi taäp:
Baøi taäp 1:
+Caùch hieåu a
+Caùch hieåu b chöa ñaày ñuû, caùch hieåu c nghóa chuyeån, caùch d chöa chuaån
Baøi taäp 2:
+Choïn b: Roäng löôïng, deã thoâng caûm vôùi ngöôøi coù sai laàm vaø deã tha thöù.
IV. TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ:
Baøi taäp:
- “Hoa” trong “hoa leä”-> nghóa chuyeån nhöng khoâng phaûi laø töø nhieàu nghóa.
 4. Củng cố :(5p)
 -học sinh nhắc lại toaøn boä phaàn töø vöïng ñaõ toång keát
 - Làm bài tập trắc nghiệm:
 5. Dặn dò: (1p)
 - Về nhà học thuộc bài(từ đơn từ phức,từ nhiều nghĩa,hiện tượng chuyển nghĩa của từ).
 - Laøm laïi caùc baøi taäp ñaõ höôùng daãn.
 - Soaïn kó caùc phaàn coøn laïi cuûa baøi toång keát töø vöïng.(Từ đồng âm ,từ đồng nghĩa,từ trái nghĩa, cấp độ khái quát nghĩa của từ,trường từ vựng).
 6. Rút kinh nghiệm
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................