Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tuần 15 - Trường THCS Song Vân

Tuần: 15
Tiết: 71
ChiÕc l­îc ngµ
NguyÔn Quang S¸ng
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
1. KiÕn thøc
Giúp HS: 
- Cảm nhận được tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
- Nắm được nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc biệt là nhân vật bé Thu.
- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện bất ngờ thú vị, tự nhiên của tác giả .
2. Kü n¨ng
- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, phát hiện những chi tiết nghệ thuật đáng chú ý trong một truyện ngắn. 
3. Th¸i ®é: 
Gi¸o dôc häc sinh t×nh yªu gia ®×nh, quª h­¬ng, ®Êt n­íc
 II. Chuẩn bị:
- GV: Chân dung tác giả, 
- HS: Đọc - tóm tắt truyện, tìm hiểu câu hỏi SGK.
III. Tiến trình hoạt động:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng I: Khëi ®éng
1 – kiểm tra : 
 Ấn tượng của em khi học xong truyện lặng lẽ Sa Pa ? Vì sao trong truyện tác giả không đặt tên cho nhân vật? 
2. Giíi thiÖu bµi
Ho¹t ®éng II: H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu chung v¨n b¶n.
Gv : H­íng dÉn ®äc, ®äc mÉu.
Hs. 2-3 em ®äc toµn v¨n b¶n – nhËn xÐt
Gv. NhËn xÐt, uèn n¾n
Yªu cÇu häc sinh tãm t¾t l¹i cèt truyÖn cña ®o¹n trÝch.
Hs. §äc phÇn chó thÝch *
H. Tãm t¾t nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Quang S¸ng?
Gv. Giíi thiªu ch©n dung nhµ v¨n, nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm cÇn l­u ý.
H. TruyÖn ng¾n chiÕc l­îc ngµ ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh vµ thêi gian nµo?
H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch x©y dùng truyÖn cña nhµ v¨n?
Gv. TruyÖn ng¾n kh¸ dµi viÕt theo c¸ch truyÖn lång trong truyÖn mµ phÇn chÝnh lµ truyÖn cña b¸c Ba (§ång ®éi cò cña «ng S¸u) kÓ vÒ cha con «ng S¸u.
H. Em h·y cho biÕt thÓ lo¹i vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña truyÖn?
H. Ngoµi ph­¬ng thøc tù sù cßn kÕt hîp víi ph­¬ng thøc nµo? (Xen miªu t¶)
H. Ng«i kÓ vµ t¸c dông cña ng«i kÓ ®ã?
( Ng«i thø nhÊt – T¨ng ®é tin cËy vµ tÝnh tr÷ t×nh cña truyÖn)
Gv. §Æt c©u hái häc sinh t×m hiÓu tõ khã ë nhµ.
 Ho¹t ®éng III: H­íng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
H. Néi dung chÝnh cña c©u truyÖn lµ g×?
( Béc lé t×nh c¶m cña cha con «ng S¸u)
H. Trong ®o¹n trÝch t¸c gi¶ ®É x©y dùng ®­îc nh÷ng t×nh huèng nµo ®Ó béc lé t×nh c¶m cña cha con «ng S¸u ?
H. §©u lµ t×nh huèng c¬ b¶n ?
H. ë hai t×nh huèng ®ã ®· béc lé t×nh c¶m g× cña nh©n vËt lµm ng­êi ®äc xóc ®éng ?
H. Dùa vµo hai t×nh huèng trªn x¸c ®Þnh bè côc v¨n b¶n ?
Hs/ §äc l¹i t×nh huèng 1.
H. DiÔn biÕn t©m lý vµ t×nh c¶m cña nh©n vËt bÐ Thu trong ®o¹n trÝch cña truyÖn cã rhÓ chia thµnh mÊy giai ®o¹n, ®ã lµ nh÷ng giai ®o¹n nµo?
H. T×m nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh chøng tá bÐ Thu kh«ng nhËn «ng S¸u lµ cha?
- Nghe «ng S¸u gäi: GiËt m×nh trßn m¾t ng¬ ng¸c l¹ lïng.....
- MÆt bçng t¸i nhît ®i, chíp chíp m¾t nh×n anh Ba nh­ muèn hái
- Vôt ch¹y kªu thÐt lªn gäi m¸
H. Qua nh÷ng cö chØ hµnh ®éng ®ã em c¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng g× ®ang diÔn ra trong bÐ Thu ?
H.Ph¶n øng t©m lý cña bÐ Thu diÔn ra trong hoµn c¶nh cô thÓ nµo?
Em h·y ph©n tÝch t©m lý cña bÐ Thu trong tõng hoµn c¶nh?
- H/c1: Khi mÑ b¶o nã mêi ba ra ¨n c¬m 
- H/c2: Khi nÊu c¬m vµ cÇn sù gióp ®ì.
H. Khi mêi «ng S¸u vµo ¨n c¬m. bÐ Thu mêi ntn?
- Nãi trèng kh«ng ....
H. BÐ Thu ®· vi ph¹m ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo trong giao tiÕp?
- Ph­¬ng ch©m lÞch sù
H. ë trong hoµn c¶nh thø 2 khi «ng S¸u g¾p thøc ¨n cho bÐ Thu, khi bÞ «ng S¸u ®¸nh bÐ Thu ph¶n øng ntn?
- HÈy ra, bá sang ngo¹i .
H. Qua nh÷ng ph¶n øng ®ã Thu muèn chøng tá víi mäi ng­êi ®iÒu g×?
H. Theo em v× sao bÐ Thu l¹i cã ph¶n øng ®ã?
Cã ph¶i ®ã lµ dÊu hiÖu cña ®øa trÎ h­ kh«ng?
- BÐ Thu ®· bµy tá t×nh c¶m s©u s¾c, t×nh yªu m·nh liÖt ®èi víi ng­êi cha trong ¶nh cña m×nh. BÐ Thu kh«ng coi «ng S¸u lµ cha, chØ lµ ng­êi ®µn «ng xa l¹ kh«ng tèt.
Trong hoµn c¶nh xa c¸ch tr¾c trë cña chiÕn tranh, bÐ Thu cßn nhá kh«ng hiÓu hÕt ®­îc nh÷ng t×nh thÕ kh¾c nghiÖt cña c/s ng­êi lín, còng kh«ng kÞp ®ãn nhËn nh÷ng kh¶ n¨ng bÊt th­êng nh­ng l¹i th­êng x¶y ra trong h/c chiÕn tranh.
Gv. Qua sù gi¶i thÝch cña bµ ngo¹i Thu ®· hiÓu ra tÊt c¶ vËy th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña bÐ Thu trong buæi chia tay – khi Thu nhËn ra cha ntn?-> T2
5
15
20
§äc – T×m hiÓu chó thÝch
T¸c gi¶, t¸c phÈm
T¸c gi¶
NguyÔn Quang S¸ng sinh n¨m 1932, quª ë chî Míi – An Giang
Tham gia phong trµo kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p 1954 sau ®ã trë vÒ ho¹t ®éng t¹i chiÕn tr­êng miÒn Nam tiÕp tôc viÕt v¨n.
Næi tiÕng víi truyÖn gn¾n vµ tiªu thuyÕt
§Ì tµi chñ yÕu viÕt vÒ cuéc sång vµ con ng­êi nam bé.
T¸c phÈm
ViÕt n¨m 1966 khi «ng tham gia chiÕn ®Êu t¹ chiÕn tr­êng Nam bé.
ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n
Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: Tù sù
Gi¶i thÝch tõ khã
§äc – HiÓu v¨n b¶n
*Bè côc
- T×nh huèng truyÖn:
+ Hai cha con gÆp nhau sau 8 n¨m xa c¸ch, bÐ Thu kh«ng nhËn cha, khi nhËn ra cha th× «ng S¸u ph¶i ®i-> BiÓu lé t×nh c¶m m·nh liÖt cña bÐ Thu.
+ ë n¬i c¨n cø «ng S¸u ®· dån t×nh yªu th­¬ng nhí con vµo lµm chiÕc l­îc ngµ.
H×nh ¶nh bÐ Thu trong lÇn cha vÒ th¨m nhµ.
Tr­íc khi bÐ Thu nhËn ra «ng S¸u lµ cha.
BÐ Thu ng¹c nhiªn , lo l¾ng, sî h·i vµ xa l¸nh
Cù tuyÖt mét c¸ch quyÕt liÖt tr­íc nh÷ng t×nh c¶m cña «ng S¸u giµnh cho m×nh- Kh«ng chÊp nhËn «ng S¸u lµ cha.
*. Cñng cè (3’)
 - Em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× trong t©m tr¹ng cña bÐ thu khi «ng S¸u gäi Thu lµ con.
*. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
- §äc vµ tãm t¾t l¹i t¸c phÈm
- Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña nh©n vËt bÐ Thu khi ch­a nhËn ra «ng S¸u lµ cha
- T×m hiÓu tiÕp phÇn 2
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuần: 15
Tiết: 72
ChiÕc l­îc ngµ
NguyÔn Quang S¸ng
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
I. Mục tiêu bài học:
1. KiÕn thøc
Giúp HS: 
- Cảm nhận được tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
- Nắm được nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc biệt là nhân vật bé Thu.
- Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện bất ngờ thú vị, tự nhiên của tác giả .
2. Kü n¨ng
- Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, phát hiện những chi tiết nghệ thuật đáng chú ý trong một truyện ngắn. 
3. Th¸i ®é: 
Gi¸o dôc häc sinh t×nh yªu gia ®×nh, quª h­¬ng, ®Êt n­íc
 II. Chuẩn bị:
- GV: Chân dung tác giả, 
- HS: Đọc - tóm tắt truyện, tìm hiểu câu hỏi SGK.
III. Tiến trình hoạt động:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng I: Khëi ®éng
1 – kiểm tra : 
 Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Thu tr­íc khi nhËn ra «ng S¸u lµ cha? 
Giíi thiÖu bµi 
Ho¹t ®éng I. H­íng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
 H. Buæi s¸ng cuèi cïng cña ngµy phÐp khi anh S¸u lªn ®­êng Thu ®· cã th¸i ®é vµ hµnh ®éng nh­ thÕ nµo?
Hs. Th¶o luËn nhãm t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶.
§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, nhËn xÐt, bæ sung.
Th¸i ®é : mÆt sÇm l¹i buån rÇu, nh×n kh«ng ng¬ ng¸c, kh«ng l¹ lïng, vÎ mÆt nghÜ ngîi s©u xa.
Hµnh ®éng : Gäi thÐt, «m chÇm, bÝu chÆt, h«n cïng kh¾p, tay siÕt cæ, ch©n c©u chÆt
H. TÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng cña bÐ Thu nãi lªn ®iÒu g× ?
H. NÕu chøng kiÕn c¶nh t­îng ®ã em c¶m thÊy nh­ thÕ nµo ?
H. Em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bÐ Thu qua ®o¹n trÝch ?
Hs. Nªu ý kiÕn
Gv, NhËn xÐt vµ b×nh gi¶ng
H. H·y nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt cña t¸c gi¶?
H. V× sao ng­êi th©n «ng S¸u khao kh¸t ®­îc gÆp mÆt nhÊt l¹i chÝnh lµ ®ø a con?
- V× ®· 8 n¨m «ng ch­a mét lÇn gÆp mÆt ®øa con g¸i ®Çu lßng...
H. H·y chØ ra nh÷ng chi tiÕt biÓu hiÖn t×nh c¶m cña «ng S¸u ®èi víi con trong ba ngµy phÐp?
Hs. Th¶o luËn nhãm 
§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ nhËn xÐt bæ sung.
Gv. NhËn xÐt kÕt luËn
- Gäi Thu ! con – cïng víi ®iÖu bé võa b­íc võa khom ng­êi ®­a tay ®ãn chµo con.
- Suèt ngµy quanh quÈn bªn con
- Vç vÒ ch¨m sãc con
H. Nh÷ng chi tiÕt ®ã biÓu lé t×nh c¶m nh­ thÕ nµo cña «ng S¸u ®èi víi bÐ Thu ?
H. Khi ®øa con tõ chèi nh÷ng t×nh c¶m ®ã cña «ng S¸u «ng cã nh÷ng biÓu hiÖn g× ?
- MÆt sÇm l¹i, 2 c¸nh tay bu«ng nh­ bÞ g·y
H.Nh÷ng biÓu hiÖn ®ã cho thÊy t©m tr¹ng «ng S¸u ntn ?
H. §Õn khi bÐ Thu chÞu nhËn «ng S¸u lµ cha t©m tr¹ng cña «ng ntn ?
Hs. Th¶o luËn nhãm vµ t×m chi tiÕt biÓu hiÖn
H. Nh÷ng chi tiÕt ®ã gióp em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× diÔn ra trong t©m tr¹ng cña «ng ?
H. T×nh c¶m s©u s¾c cña «ng S¸u víi bÐ Thu cÇn ®­îc thÓ hiÖn tËp trung ë phÇn nµo trong c©u chuyÖn ?
- Khi «ng S¸u ë n¬i c¨n cø
H. ¤ng ®· lµm g× ®Ó béc lé t×nh c¶m nhí th­¬ng yªu con cña m×nh?
T×m nh÷ng chi tiÕt béc lé t×nh c¶m cña «ng S¸u khi «ng lµm c©y l­îc ngµ?
- C­a r¨ng l­îc thËn träng, tØ mØ
- Trªn sèng l­ng l­îc kh¾c ch÷...
- Khi nhí con th× lÊy l­îc ra ng¾m.
H. Qua nh÷ng chi tiÕt ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh c¶m cña «ng S¸u ®èi víi con m×nh?
H. Khi lµm xong chiÕc l­îc t­ëng nh­ lµm dÞu ®i nçi ©n hËn day døt trong «ng S¸u nh­ng ®iÒu g× ®· x¶y ra?
- «ng S¸u hy sinh khi ch­a kÞp trao c©y l­îc ®Õn tay con g¸i.
H. Qua c©u chuyÖn vÒ chiÕc l­îc ngµ kh«ng chØ nãi ®Õn t×nh c¶m cha con th¾m thiÕt mµ cßn ph¶n ¸nh ®­îc ®iÒu g×?
- Nh÷ng ®au th­¬ng mÊt m¸t do chiÕn tranh g©y ra cho bao gia ®×nh, bao con ng­êi.
Ho¹t ®éng III. H­íng dÉn tæng kÕt
H. §iÓm lín nhÊt ®Ó t¹o nªn ng«n ng÷ hÊp dÉn cña chuyÖn lµ g×?
H. C¸ch lùa chän ng«i kÓ cã hiÖu qu¶ ntn?
Néi dung ph¶n ¸nh cña ®o¹n trÝch lµ g×?
Hs. Nªu ý kiÕn
Gv. KÕt luËn theo ghi nhí
H. Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ t×nh cha con qua truyÖn ng¾n ChiÕc l­îc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng?
5
10
10
8
7
§äc – T×m hiÓu chó thÝch
§äc – hiÓu v¨n b¶n
1. Nh©n vËt bÐ Thu
 a. Tr­íc khi nhËn ra «ng S¸u lµ cha.
 b. Khi nhËn ra «ng s¸u lµ cha.
- Sù ngê vùc vÒ cha trong bÐ Thu ®· ®­îc gi¶i to¶, Thu ©n hËn vµ hèi tiÕc, t×nh yªu cha vµ nçi nhí mong cha Èn s©u ttrong lßng bïng ra m¹nh mÏ.
* Thu lµ mét em bÐ cã t×nh c¶m s©u s¾c, m¹nh mÏ, m·nh liÖt trong t×nh yªu th­¬ng nhÊt lµ ®èi víi ng­êi cha cña m×nh. Nh­ng ë em còng cã biÓu hiÖn cña mét ®øa trÎ b­íng bØnh gan l× vµ c­¬ng quyÕt.
* Nhµ v¨n rÊt am hiÓu t©m lý trÎ em vµ diÔn t¶ hÕt søc sinh ®éng b»ng c¶ tÊm lßng yªu mÕn vµ tr©n träng t×nh c¶m cña trÎ th¬.
2.Nh©n vËt «ng S¸u
a. Trong ba ngµy phÐp
- Buån , thÊt väng nh­ng ®Çy lßng tha thø khi ®øa con tõ chèi t×nh c¶m cña m×nh.
- Sung s­íng, h¹nh phóc khi c¶m nhËn ®­îc t×nh ruét thÞt tõ con m×nh.
b. ë n¬i c¨n cø.
- ¤ng ®· dån hÕt t©m huyÕt, lßng yªu th­¬ng con vµo lµm chiÕc l­îc ngµ 
III. Tæng kÕt.
* Ghi nhí (SGK)
IV. LuyÖn tËp
 *. Cñng cè (3’)
 - §iÓm lín nhÊt t¹o nªn ng«n ng÷ cña c©u truyÖn lµ g×?
 - NhËn xÐt vÒ t×nh huèng truyÖn vµ c¸ch x©y dùng tÝnh c¸ch nh©n vËt.
 *. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
- §äc vµ tãm t¾t l¹i t¸c phÈm
- Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ t×nh cha con qua truyÖn ng¾n ChiÕc l­îc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng 
- ¤n tËp tiÕng viÖt theo néi dung SGK
----------------------------------------------------------------------------------
TuÇn 15
TiÕt: 73
«n tËp tiÕng ViÖt
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
Môc tiªu bµi häc.
1. KiÕn thøc
Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc. C¸c c¸ch x­ng h« trong héi tho¹i, c¸ch dÉn trùc tiÕp, dÉn gi¸n tiÕp.
VËn dông vµo giao tiÕp hµng ngµy.
 2 . Kü n¨ng
- RÌn kü n¨ng giao tiÕp
 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc trong giao tiÕp hµnh ngµy
ChuÈn bÞ.
 - Gv. Gi¸o ¸n, bµi tËp mÉu, b¶ng phô
 - Hs. ¤n tËp kiÕn thøc theo néi dung h­íng dÉn SGK.
 III. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Tg
Néi dung ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng I: Khëi ®éng
KiÓm tra : KiÓm tra trong phÇn «n tËp lý thuyÕt
Giíi thiÖu bµi
Ho¹t ®éng I: H­íng dÉn häc sinh tæng hîp kiÕn thøc vÒ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i.
H. H·y kÓ tªn c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc ?
Hs. Th¶o luËn nhãm
§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, nhËn xÐt, bæ sung.
Gv. NhËn xÐt,kÕt luËn.
Ho¹t ®éng II: H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu tõ ng÷ x­ng h« trong héi tho¹i.
Hs: Chia lµm 3 nhãm 
N1. LiÖt kª c¸c ®¹i tõ nh©n x­ng
N2. LiÖt kª c¸c tõ ng÷ x­ng h« chØ quan hÖ hä hµng.
N3. LiÖt kª c¸c tõ ng÷ x­ng h« lµ danh tõ chØ tªn ng­êi
Y/c c¸c nhãm nªu c¸ch dïng cña tõng lo¹i tõ ng÷ x­ng h«thoe b¶ng mÉu.
Hs. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶
NhËn xÐt, bæ sung.
Gv. NhËn xÐt, uèn n¾n, söa ch÷a.
Gv. Trong tiÕng ViÖt khi x­ng h« th­êng theo ph­¬ng ch©m x­ng khiªm, h« t«n.
H. Em hiÓu thÕ nµo lµ x­ng khiªm, h« t«n?
LÊy vÝ dô cho c¸hc x­ng h« ®ã.
H. Qua t×m hiÓu em cã nhËn xÐt g× vÒ tõ ng÷ x­ng h« TiÕng ViÖt?
H. VËy ta ph¶i c¨n cø vµo ®©u ®Ó lùa chän vµ sö dùng tõ ng÷ x­ng h« cho phï hîp khi giao tiÕp?
Ho¹t ®éng III: H­íng dÉn t×m hiÓu vÒ c¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp.
H. ThÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp?
Ho¹t ®éng IV: H­íng dÉn luyÖn tËp
BT2 (III): Chuyển lời thoại thành lời dẫn gián tiếp. 
10
15
5
10
A.Lý thuyÕt.
C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i. 
Cã 5 ph­¬ng ch©m héi tho¹i
+ Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng
+ Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt
+ Ph­¬ng ch©m c¸ch thøc
+ Ph­¬ng ch©m quan hÖ
+ Ph­¬ng ch©m lÞch sù
X­ng h« trong héi tho¹i
C¸c tõ ng÷ x­ng h« trong tiÕng ViÖt vµ c¸ch dïng.
+ §¹i tõ nh©n x­ng:
T«i, tí, chóng t«i, chóng tí.......
CËu, b¹n, c¸c b¹n, c¸c cËu,........
Nã, h¾n, chóng nã,..........
-> Dïng ë ng«i thø nhÊt, hai, ba víi sè Ýt, sè nhiÒu.
 + §¹i tõ dïng ®Ó chØ quan hÖ hä hµng, chøc vô, nghÒ nghiÖp.
- Anh, em, chÞ, chÞ, chó, b¸c, c«.....
- Thñ t­íng, gi¸m ®èc, b¸c sÜ.....
-> Dïng theo vai quan hÖ trªn d­íi
 + Danh tõ chØ tªn ng­êi: Mai, Lan, Hoa, Hång, HuÖ..........
-> Dïng ®Ó gäi vµ x­ng tªn
Ph­¬ng ch©m x­ng khiªm, h« t«n.
+ X­ng khiªm: Ng­êi nãi tù x­ng mét c¸ch khiªm nh­êng.
( X­a: ThÇn, ®Ö, muéi....
 Nay: )
+ H« t«n: Gäi ng­êi ®èi tho¹i mét c¸ch khiªm tèn ( Quý bµ, quý c«, gäi b¸c thay con.....)
Lùa chän tõ ng÷ x­ng h« trong giao tiÕp.
- TN x­ng h« tiÕng ViÖt v« cïng phong phó vµ ®a d¹ng
+ C¨n cø vµo t×nh huèng giao tiÕp (th©n hay s¬)
+ C¨n cø vµo quan hÖ gi÷a ng­êi nãi víi ng­êi nghe
C¸ch dÉn trùc tiÕp, dÉn gi¸n tiÕp.
LuyÖn tËp
Chú ý cách xưng hô.
 * Tôi => nhà ma.
 * Chúa công => Qung Trung.
 * Bây giờ => Bấy giờ.
*.Củng cố: (2’) 
 Các PCHT ? Từ ngữ xưng hô trong hội thoại? Cách dẫn gián tiếp và dẫn trực tiếp? 
 *. H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
- ¤n tËp l¹i kiÕn thøc bµi häc.
- ChuÈn bÞ lµm bµi kiÓm tra 1 tiÕt.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
TuÇn 15
TiÕt: 74
KiÓm tra tiÕng ViÖt
Ngµy so¹n:
 /  / 09
Ngày giảng:
 /  / 09
I. Mục tiêu bài học:
Giúp HS: 
- Kiểm tra HS nắm các bài thơ, truyện hiện đại đã học.
- Đánh giá kết quả HS về tri thức, về kĩ năng để khắc phục những điếm còn yếu.
 II. Chuẩn bị:
- GV: Ra đề kiểm tra
- HS: Chuẩn bị giấy kiểm tra, kiến thức làm bài. 
III. Tiến trình hoạt động:
Ổn định phát đề: (2phút)
 2. HS làm bài: (42 phút)
 §Ò bµi
C©u 1: Chän ®¸p ¸n ®óng .
Trong c©u v¨n: “Kh«ng ! Cuéc ®êi ch­a h¼n ®· ®¸ng buån hay vÉn ®¸ng buån nh­ng l¹i ®¸ng buån theo mét nghÜa kh¸c” (L·o H¹c – Nam Cao)
Côm tõ “®¸ng buån theo mét nghÜa kh¸c” ë ®©y ®­îc hiÓu víi nghÜa nµo?
Buån v× L·o H¹c chÕt thËt th­¬ng t©m.
Buån v× mét ng­êi tèt nh­ L·o H¹c l¹i ph¶i chÕt mét c¸ch d÷ déi.
Buån v× cuéc ®êi cã qu¸ nhiÒu ®au khæ vµ bÊt c«ng.
C¶ ba ý trªn.
Trong c¸c tõ sau tõ nµo kh«ng ph¶i lµ tõ t­îng thanh.
 VËt v· C. X«n xao
 Rò r­îi D. Xéc xÖch
Tõ nµo d­íi ®©y kh«ng ph¶i lµ tõ H¸n ViÖt?
V« ®Þch C. Bé ãc
Nh©n d©n D. Ch©n lý
4.Tõ nµo cã thÓ thay thÕ ®­îc tõ “BÊt th×nh l×nh” trong c©u: “ Ch¼ng ai hiÓu l·o chÕt v× bÖnh g× mµ ®au ®ín vµ bÊt th×nh l×nh nh­ vËy” ( L·o H¹c – Lam Cao)
A. Nhanh chãng C. D÷ déi
B. §ét ngét D. Qu»n qu¹i.
C©u 2: §äc ®o¹n th¬ sau:
“ M×nh vÒ víi B¸c ®­êng xu«i
Th­a dïm ViÖt B¾c kh«ng ngu«i nhí ng­êi
Nhí ¤ng Cô m¾t s¸ng ngêi,
¸o n©u tói v¶i ®Ñp t­¬i l¹ th­êng”
 (ViÖt B¾c – Tè H÷u)
Trong ®o¹n trÝch trªn cã mÊy tõ ng÷ x­ng h«?
Mét tõ C. Ba tõ 
Hai tõ D. Bèn tõ
C¸ch x­ng h« “B¸c, Ng­êi, ¤ng Cô” gièng nhau ë ®iÓm nµo?
Hå Chñ TÞch víi t­ c¸ch lµ ng­êi n«ng d©n.
ThÓ hiÖn sù thµnh kÝnh víi Hå Chñ TÞch.
C¶ hai ®¸p ¸n trªn.
Sù kh¸c nhau vÒ s¾c th¸i biÓu c¶m gi÷a c¸c tõ trªn?
 ( Häc sinh nèi cét A víi cét B cho phï hîp)
A
B
B¸c
Thµnh kÝnh, b×nh d©n, méc m¹c
Ng­êi
Thµnh kÝnh, th©n thiÕt, ruét thÞt
¤ng Cô
Thµnh kÝnh, thiªng liªng, cao quý.
C©u 3: X¸c ®Þnh biÖn ph¸p tu tõ trong c©u th¬ sau vµ ph©n tÝch t¸c dông cña viÖc sö dông biÖn ph¸p tu tõ trong c©u th¬ ®ã?
 “ MÆt trêi xuèng biÓn nh­ hßn löa
 Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa”
 §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm
C©u 1: (2 ®iÓm) Chän mçi ®¸p ¸n ®óng: 0,5 ®iÓm
 1- D ; 	 2- C ; 	 3 – C; 	 4 – B
C©u 2: (3 ®iÓm)
D (0.5 ®iÓm)
C (0.5 ®iÓm)
B¸c – Thµnh kÝnh, th©n thiÕt, ruét thÞt
Ng­êi - Thµnh kÝnh, thiªng liªng, cao quý.
 ¤ng Cô - Thµnh kÝnh, b×nh d©n, méc m¹c ( 2 ®iÓm)
C©u 3: (5 ®iÓm)
* Hai c©u th¬ sö dông biÖn ph¸p tu tõ so s¸nh vµ nh©n ho¸ ( 1®iÓm)
* T¸c dông
 - “ MÆt trêi xuèng biÓn nh­ hßn löa”
“MÆt trêi” ®­îc so s¸nh nh­ “hßn löa” gîi lªn sù Êm ¸p, rùc rì cña khung c¶nh hoµng h«n trªn biÓn , kh¸c víi hoµng h«n trong c¸c c©u th¬ cæ ®ã lµ c¶nh hoµng h«n buån hiu h¾t. (2 ®iÓm)
 “Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa”
BiÖn ph¸p nh©n ho¸, g¸n cho vËt nh÷ng hµnh ®éng cña con ng­êi: Sãng “Cµi then”, ®ªm “SËp cöa”. Gîi c¶m gi¸c vò trô nh­ m«t ng«i nhµ lín, víi mµn ®ªm bu«ng xuèng lµ tÊm cña khæng lå vµ nh÷ng gîn sãng lµ then cµi cöa. Con ng­êi ®i trong biÓn ®ªm mµ nh­ ®i trong ng«i nhµ th©n thuéc cña m×nh. Thiªn nhiªn vò trô b¾t ®Çu nghØ ng¬i, con ng­êi l¹i b¾t ®Çu c«ng viÖc, cho thÊy sù h¨ng say vµ nhiÖt t×nh x©y dùng ®Êt n­íc cña ng­êi lao ®éng. (2 ®iÓm)
Thu bài làm của HS (1 phút).
HDVN (2’)
 ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc vÒ tõ vùng tiÕng viÖt
 ¤n tËp vÒ th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i chuÈn bÞ kiÓm tra