Giáo án môn Ngữ văn khối lớp 9 - Bài 15: Cố Hương (Lỗ Tấn) năm 2007 - 2008

Ngµy so¹n : 15 / 12 / 07 
Ngµy gi¶ng : 17 / 12 / 07 
Bµi 15 Cè H­¬ng
( Lç TÊn )
TiÕt 77 + 78 : §äc - HiÓu v¨n b¶n
A.Môc tiªu cÇn ®¹t.
1.KiÕn thøc:
-Tinh thÇn phª ph¸n s©u s¾c x· héi Trung Quèc ®­¬ng thêi vµ niÒm tin trong s¸ng vµo sù xuÊt hiÖn tÊt yÕu cña cuéc sèng míi, x· héi míi, mµu s¾c tr÷u t×nh ®Ëm ®µ qua giäng kÓ vÒ nh÷ng håi øuc tuæi th¬, biÖn ph¸p so s¸nh, ®èi chiÕu qu¸ khø, hiÖn t¹i ®­îc sö dông thµnh c«ng.
2.KÜ n¨ng.
- RÌn luþªn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, kÓ chuyÖn tãm t¾t, ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt vµ mét sè h×nh ¶nh mang tÝnh chÊt biÓu tr­ng trong t¸c phÈm.
3.Th¸i ®é.
-BiÕt yªu quÝ tr©n träng t×nh c¶m yªu quª h­¬ng.
B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh.
-Gi¸o viªn: ¶nh ch©n dung nhµ v¨n Lç TÊn.
-Häc sinh: §äc tãm t¾t cèt truyÖn, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong s¸ch gi¸o khoa.
C.Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc.
* Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò. ( 7’) 
? KÓ tãm t¾t truyÖn ng¾n Cè h­¬ng ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trªn thuyÒn vÒ quª nh­ thÕ nµo? Em h·y ph©n tÝch?
* Ho¹t ®éng 2: Giíi thiÖu bµi : ( 1’)
Hai tiÕt 76, 77 chóng ta ®· t×m hiÓu ®­îc phÇn nµo néi dung cña truyÖn , ®Ó gióp c¸c em n¾m ®­îc toµn bé diÔn biÕn cÊu chuyÖn chóng ta cïng t×m hiÓu tiÕp bµi.
* Ho¹t ®éng 3: Bµi míi ( 80’)
Ho¹t ®éng cña
gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña h/s
Néi dung cÇn ®¹t
 GV kh¸i qu¸t néi dung hai tiÕt ®Çu
Trªn thuyÒn vÒ quª nh©n vËt t«i ®· gÆp h×nh ¶nh lµng quª ven s«ng nh­ thÕ nµo?
?Tr­íc c¶nh lµng xãm quª h­¬ng nh©n vËt t«i cã c¶m xóc g×?
?V× sao nh©n vËt t«i cã t©m tr¹ng nh­ thÕ ?
GV yªu cÇu häc sinh theo dâi phÇn 2.
? PhÇn 2 tËp chung giíi thiÖu sù viÖc nµo?
?Trong nh÷ng ngµy ë quª nh©n vËt T«i ®· gÆp vµ trß chuyÖn víi nh÷ng ai?
?H/¶ chÞ Hai D­¬ng vµ NhuËn Thæ trong cuéc gÆp gì ®­îc hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? So víi qu¸ khø hä ®· thay ®æi nh­ thÕ nµo? NhËn vËt t«i ®· suy nghÜ g× vÒ hä?
?Th«ng qua c¶nh d©n lµng ®i nhÆt nh¹nh, xin ®å... nh©n vËt t«i suy nghÜ g× vÒ quª h­¬ng?
?V× sao con ng­êi lµng quª nghÌo ®ãi nh­ vËy?
GV b×nh chuyÓn ý
GV yªu cÇu häc sinh theo dâi phÇn T«i n»m xuèng... hÕt.
?Trªn thuyÒn dêi quª c¶m xóc vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i ®­îc diÔn t¶ nh­ thÕ nµo ?
? V× sao nh©n vËt t«i l¹i cã t©m tr¹ng kh«ng chót l­u luyÕn nh­ thÕ ?
? H×nh ¶nh Thñy Sinh vµ Hoµng ®Ó l¹i suy nghÜ g× cho nh©n vËt t«i?
?H×nh ¶nh NhuËn Thæ ®­îc hiÖn lªn qua c¶m nhËn cña nh©n vËt nµo?
?Trong cuéc trß chuyÖn NhuËn Thæ ®· cã cö chØ vµ c¸ch x­ng h« nh­ thÕ nµo? 
?V× sao NhuËn Thæ cã cö chØ nh­ vËy? 
?NhuËn Thæ so víi cËu bÐ NhuËn Thæ trong qu¸ khø cã ®iÒu g× kh¸c so víi NhuËn Thæ hiÖn t¹i?
?Qua cuéc trß chuyÖn nh©n vËt T«i ®· c¶m nhËn g× vÒ ng­êi b¹n th©n th­ë nhá cña m×nh?
?V× sao NhuËn Thæ l¹i thay ®æi hoµn toµn nh­ vËy?
?Cã ý kiÕn cho r»ng NhuËn Thæ míi lµ nh©n vËt trung t©m cña truyÖn? ý kiÕn cña em nh­ thÕ nµo?
?Khi x©y dùng nh©n vËt NhuËn Thæ t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo?T¸c dông cña biÖn ph¸p ®ã?
GV kh¸i qu¸t chuyÓn ý.
GV gäi Häc sinh ®äc nh÷ng ®o¹n v¨n miªu t¶ con ®­êng.
?Trong truyÖn ®· ®Ò cËp ®Õn h/¶ con ®­êng nµo?
GV ®äc c©u v¨n nãi vÒ con ®­êng ë cuèi t¸c phÈm k× thùc trªn mÆt ®Êt lµm g× cã ®­êng...
? H/¶ con ®­êng trong c©u v¨n mang ý nghÜa biÓu tr­ng g×?
?H×nh ¶nh Cè h­¬ng trong t¸c phÈm cã ý nghÜa g×?
GV h­íng dÉn häc sinh tæng kÕt
?Tr×nh bµy chñ ®Ò cña truyÖn?
?NghÖ thuËt thµnh c«ng cña truyÖn?
GV kh¸i qu¸t häc sinh ®äc ghi nhí.
-Nghe
Ph¸t hiÖn
-NhËn xÐt
-LÝ gi¶i
-Ph¸t hiÖn
-Ph¸t hiÖn
-NhËn xÐt
-Tr×nh bµy
- HS nghe-ghi
HS theo dâi
-Th¶o luËn-tr¶ lêi
- LÝ gi¶i
-LÝ gi¶i
-Suy luËn
- Ph¸t hiÖn
-LÝ gi¶i
-So s¸nh
-NhËn xÐt
-Lý gi¶i
-Ph©n tÝch
-§äc
-Ph¸t hiÖn
- Hs nghe
- HS ®äc
- Ph¸t hiÖn
- Hs nghe
-Kh¸i qu¸t
-Tr×nh bµy
-NhËn xÐt
- NhËn xÐt
- HS ®äc
I.§äc - T×m tiÕp xóc v¨n b¶n
II.§äc- HiÓu v¨n b¶n.
1.Nh©n vËt T«i
* Nh©n vËt T«i trªn ®­êng vÒ quª.
-Th«n xãm tiªu ®iÒu, hoang v¾ng, n»m im...
-C¶m xóc: Lßng ph¶ng phÊt buån se s¾t, råi ng¹c nhiªn, kh«ng tin ®ã lµ lµng cò...
-V× mong ­íc vµ hi väng cña nh©n vËt t«i vÒ lµng kh«ng gièng nh­ thùc tÕ.
-TÊm lßng nh©n vËt t«i hÉng hôt, thÊt väng.
-C¶nh vËt trong håi øc ®Ñp ®Ï h¬n hiÖn t¹i.
* Nh÷ng ngµy nh©n vËt T«i ë quª nhµ.
-GÆp vµ trß chuyÖn víi chÞ Hai D­¬ng
-GÆp trß chuyÖn víi nh©n vËt NhuËn Thæ.
-ChÞ Hai D­¬ng l­ìng quyÒn nh« ra, hai ch©n nh­ chiÕc Com-Pa...
-NhuËn Thæ tr«ng giµ ®i...
-> Con ng­êi thay ®æi, vÒ c¶ h×nh thøc vµ t©m hån, tÝnh c¸ch.
- C¶nh vËt, con ng­êi xa sót, nhÕch nh¸c, v× nghÌo ®ãi, v× lÔ gi¸o phong kiÕn, v× sù ng¨n c¸ch gi÷a nh©n vËt t«i vµ ng­êi b¹n th©n thêi th¬ Êu.
- ChÕ ®é phong kiÕn Trung Quèc hµ kh¾c ®· ®Èy con ng­êi ®Õn tha hãa, nhÕch nh¸c.
* C¶m xóc vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trªn thuyÒn rêi cè h­¬ng.
-Con thuyÒn dêi xa quª, xa ng«i nhµ cò...
-Lßng T«i kh«ng chót l­u luyÕn.
-> C¸i lµng cò, c¶nh cò, hiÖn t¹i ®au buån, qu¸ khø t­¬i ®Ñp kh«ng bao giê trë l¹i.
-H×nh ¶nh 2 ®øa trÎ thÓ hiÖn thÕ hÖ trong t­¬ng lai.
2.Nh©n vËt NhuËn Thæ.
-Nh©n vËt NhuËt Thæ hiÖn lªn trong c¶m nhËn cña nh©n vËt T«i.
-NhuËn Thæ gäi b¹n lµ «ng, x­ng con...
-Cö chØ khÐp nÐp...
-NhuËn Thæ cho r»ng m×nh lµ kÎ d­íi...
NhuËn Thæ trong qu¸ khø
NhuËn Thæ hiÖn t¹i
-Cæ ®eo vßng b¹c, khu«n mÆt trßn trÜnh...
-Dòng c¶m oai hïng..
-Da vµng s¹m nhiÒu nÕp r¨n s©u ho¾m, mò ¸o r¸ch t­îm, ng­êi co ro cóm róm...
- NhuËn Thæ thay ®æi hoµn toµn, tõ d¸ng ®i lêi nãi, cö chØ,
-> X· héi thay ®æi, ®iªu tµn nghÌo ®ãi, l¹c hËu.
-NhuËn Thæ kh«ng ph¶i lµ nh©n vËt chÝnh cña truyÖn.
-Håi øc, ®èi chiÕu.
-Lµm cho næi bËt sù thay ®æi cña con ng­êi vµ c¶nh vËt.
*H×nh ¶nh con ®­êng.
-Con ®­êng thñy , ®­êng s«ng ®­a nh©n vËt t«i trë vÒ quª vµ ®­a gia ®×nh rêi quª.
-Con ®­êng mang ý nghÜa triÕt lÝ, con ®­êng mang ®Õn tù do h¹nh phóc cña con ng­êi, con ®­êng cña tù th©n hµnh ®éng.
-Con ®­êng kh«ng tù nhiªn mµ cã, kh«ng do thÇn linh hay Chóa trêi ban tÆng mµ do chÝnh con ng­êi nhiÒu ng­êi ®i m·i ®i nhiÒu mµ thµnh...
-Cè h­¬ng lµ h×nh ¶nh thu nhá cña x· héi ®Êt n­íc .
-Sù thay ®æi cña cè h­¬ng ph¶n ¸nh ®iÓn h×nh sù biÕn ®æi cña x· héi Trung Quèc nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ 20. CÇn ph¶i t×m nh÷ng con ®­êng míi trong t­¬ng l¹i.
IV.Tæng kÕt.
1.Néi dung.
-TruyÖn phª ph¸n x· héi lÔ gi¸o phong kiÕn vµ ®Æt ra vÊn ®Ò con ®­êng ®i cña n«ng d©n cña x· héi Trung Quèc qua nh÷ng rung ®éng vµ suy nghÉm trong mét chuyÕn vÒ quª tr­íc sù thay ®æi cña cè h­¬ng.
2.NghÖ thuËt.
-TruyÖn ®Ëm chÊt håi kÝ, ®Ëm chÊt tr÷ t×nh.
-So s¸nh ®èi chiÕu víi hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai, h×nh ¶nh biÓu tr­ng cã ý nghÜa...
* Ghi nhí SGK/202
* Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn häc ë nhµ ( 2’)
-§äc tãm t¾t t¸c phÈm trong kho¶ng 10 dßng.
-Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ cña nh©n vËt t«i.
-N¾m ch¾c nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng, cèt truyÖn.
- ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra häc k× I