Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tiết 20: Tập làm văn Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự

NS:
NG:
Tiết 20
Tập làm văn 
Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự
A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
 - Ôn lại MĐ & cách thức tóm tắt VB TS.
 - Rèn kĩ năng tóm tắt VB TS.
B. Chuẩn bị của thầy & trò:
 - GV: SGK, SGV, bài tóm tắt mẫu.
 - HS: Xem lại bài tóm tắt VB TS ở lớp 8.
 Tập tóm tắt VB TS đã học.
C. Phương pháp:
 - Gợi tìm, tóm tắt
D. Tiến trình giờ dạy:
I. ổn định: (1 phút).
II. Kiểm tra: (4 phút ).
 ? Thế nào là tóm tắt VB TS?
 ? Tóm tắt ngắn gọn VB “Chuyện người con gái Namm Xương” của Nguyễn Dữ.
III. Nội Dung Bài Mới:
1. Giới thiệu bài: (1phút ): GV giới thiệu vào bài.
2. Tiến trình:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung
* HĐ1: Tìm hiểu lí thuyết (8phút)
? Đọc các tình huống/SGK?
G YC HS trao đổi để rút ra NX về sự cần thiết phải tóm tắt VB TS.
? Nêu YC từng tình huống?
? Qua các tình huống trên, em thấy tóm tắt VB TS có TD gì?
G: Trong thực tế không phải lúc nào chúng ta cũng có thời gian & điều kiện để trực tiếp xem phim, đọc TP Vì vậy việc tóm tắt VB TS là 1 nhu cầu tất yếu do CS đặt ra. Do tước đi những chi tiết, nhân vật & các yếu tố phụ không quan trọng, nên VB tóm tắt làm nổi bật được các sự việc & nhân vật chính. VB tóm tắt thường ngắn gọn, dễ nhớ.
? Hãy nêu các tình huống khác trong CS mà em thấy cần vận dụng kĩ năng tóm tắt VB TS?
* HĐ2: HS thực hành 1 số bài tập (7 phút)
? Đọc mục 1.
? Người bạn đã nêu được mấy sự việc & nhân vật chính trong “Chuyện người con gái Nam Xương”?
? Đối chiếu với VB đã học, bạn tóm tắt còn thiếu sự việc quan trọng nào không? Nếu có thì dó là sự việc gì?
? Vì sao đó là sự việc quan trọng?
? Các sự việc bạn nêu trên đã hợp lí chưa? Có gì cần thay đổi không?
? Dựa vào các sự việc & nhân vật chính đã được bổ sung, điều chỉnh hợp lí. Em hãy tóm tắt văn bản “Chuyện người con gái Nam Xương” khoảng 20 dòng.
? Nếu phải tóm tắt ngắn gọn hơn, em sẽ tóm tắt ntn để có số dòng ít nhất mà người đọc vẫn hiểu được ND chính của VB?
? Tóm tắt VB nhằm MĐ gì? YC 1 VB tóm tắt phải ntn?
? Đọc ghi nhớ?
* HĐ2: Luyện tập (10 phút)
? Tóm tắt truyện “Lão Hạc”?
? Tóm tắt 1 câu chuyện xảy ra trong CS mà em được chứng kiến?
- Đọc các tình huống.
- 1 bàn 1 nhóm thảo luận 2 phút -> Đại diện các nhóm trình bày.
- Tình huống 1: Phải kể lại diễn biến của bộ phim cùng tên TP VH đã học để người không đi xem nắm được.
- Tình huống 2: Người đọc phải trực tiếp đọc TP trước khi học, do đó 1 khi có tóm tắt được TP người đọc sẽ hứng thú hơn khi tiếp cận TP.
- Tình huống 3: Kể lại 1 TP VH mà mình thích, do đó người kể phải trung thực với cốt truyện, khách quan với nhân vật .
-> Tóm tắt VB giúp người đọc (nghe) dễ nắm được ND chính của 1 câu chuyện.
- Báo cáo vắt tắt cho thầy giáo chủ nhiệm về 1 hiện tượng vi phạm nội quy của trường, lớp. (Sự việc gì? Ai vi phạm? hậu quả?)
- Chú bộ đội kể về 1 trận đánh.
- Đọc.
- Đã nêu 7 sự việc chính.
- Thiếu 1 sự việc quan trọng đó là: Sau khi vợ chết, 1 đêm Trương Sinh ngồi cùng con bên ngọn đèn, con chỉ chiếc bóng trên tường & nói đó là người hay tới đêm đêm.
- Vì chính sự việc này làm Trương Sinh hiểu vợ bị oan.
- Sự việc thứ 7 nêu ra chưa hợp lí vì Trương Sinh hiểu ra nỗi oan của vợ ngay sau khi Vũ Nương chết chứ không phải đến lúc Phan Lang về kể lại việc gặp Vũ Nương dưới động Linh Phi.
- Thêm sự việc: Sau khi vợ chết 1 đêm Trương Sinh ngồi sau sự việc thứ 4 trong SGK.
- Lớp NX, bổ sung (sự việc, nhân vật, sắp xếp hợp lí chưa, số dòng có đảm bảo không?)
- Tóm tắt ngắn gọn: Xưa có chàng Trương Sinh, vừa cưới vợ xong đã phải đi lính. Giặc tan Trương Sinh trở về nghe lời con nhỏ nghi ngờ vợ khôg thuỷ chung. Vũ Nương bị oan, gieo mình xuông sông tự vẫn. 1 đêm Trương Sinh cùng con trai ngồi bên ngọn đèn, đứa con chỉ chiếc bóng trên tường & nói đó chính là người hay đến đêm đêm. Lúc dó chàng mới hiểu vợ bị oan. Phan Lang tình cờ gặp Vũ Nương dưới thuỷ cung. Khi Phan Lang trở về trần gian, Vũ Nương gửi chiếc thoa vàng cùng lời nhắn cho Trương Sinh. Trương Sinh lập đền giải oan trên bến Hoàng Giang, Vũ Nương trở về ngồi trên chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng lúc ẩn lúc hiện.
 - Mục đích: Giúp người đọc (nghe) nắm được ND chính của VB.
- YC: Ngắn gọn nhưng đầy đủ nhân vật, sự việc chính.
- Đọc ghi nhớ.
- HS tóm tắt.
I. Sự cần thiết của việc tóm tắt VB TS:
1. VD:
2. NX:
- Giúp người đọc (nghe) dễ nắm dược nội dung chính của TP.
II. Thực hành tóm tắt VB TS:
1. VD:
2. NX:
- Thiếu 1 sự việc chính.
- Sự việc thứ 7 chưa hợp lí.
3. Ghi nhớ/59
II. Luyện tập:
Bài 1/59:
Bài 2/59:
IV. Củng cố: (2 phút )
 - Nhắc lại ND bài.
V. HDVN:
 - Chuẩn bị bài sau (2 phút )
 - Học bài & tập tóm tắt các TP TS đã học.
 - Chuẩn bị bài: “Sự phát triển của từ vựng”.
E. Rút kinh nghiệm:
 ....
.
..