Giáo án môn Sinh học 9 - Tiết 25: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp)

Ngµy gi¶ng: 
9A:
9B
TuÇn:
 TiÕt 25 - Bµi 24: ®ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ (TiÕp)
I. Môc tiªu:
 1. KiÕn thøc: Häc xong bµi, häc sinh cÇn:Tr¶ lêi ®­îc "ThÓ ®a béi lµ g×?" vµ hiÖn t­îng ®a béi thÓ.
	- Tr×nh bµy ®­îc sù h×nh thµnh thÓ ®a béi do nguyªn ph©n, gi¶m ph©n vµ ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a hai tr­êng hîp trªn.
	- NhËn biÕt ®­îc mét sè thÓ ®a béi b»ng m¾t th­êng, qua tranh ¶nh vµ cã ®­îc c¸c ý niÖm sö dông c¸c ®Æc ®iÓm cña c¸c thÓ ®a béi trong chän gièng.
 2. KÜ n¨ng: RÌn cho häc sinh kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch. RÌn kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc lßng say mª t×m tßi, yªu thÝch m«n häc.
II. chuÈn bÞ: 
 GV: - S¬ ®å h24.5(H§2)
 HS: - §äc tr­íc bµi; vÏ s¬ ®å 24.5 vµo vë.
III. ho¹t ®éng d¹y häc.
 1. Tæ chøc: (1')9A: 9B
2. KiÓm tra:(4)ThÕ nµo lµ hiÖn t­îng dÞ béi thÓ? C¬ chÕ xuÊt hiÖn thÓ dÞ béi?
 9A: 9B:
 3. Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung
* Ho¹t ®éng 1: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ thÓ ®a béi vµ ph­¬ng h­íng sö dông c¸c ®Æc ®iÓm ®ã trong chän gièng.
GV: Yªu cÇu h/s nhí l¹i kiÕn thøc vÒ thÓ l­ìng béi 2n vµ tr¶ lêi c©u hái:
? C¸c c¬ thÓ mµ trong tÕ bµo sinh d­ìng cã bé NST 3n, 4n, 5n cã hÖ sè cña n kh¸c thÓ l­ìng béi nh­ thÕ nµo?
HS: C¸c c¬ thÓ ®ã cã bé NST lµ béi sè cña n.
? VËy, thÓ ®a béi lµ g×? C¸c c¬ thÓ cã sè l­îng NST 3n, 4n, 5n ®­îc gäi lµ g×? 
HS: Lµ hiÖn t­îng bé NST trong tÕ bµo sinh d­ìng t¨ng lªn theo béi sè cña n (nhiÒu h¬n 2)
 Sù t¨ng gÊp béi sè l­îng NST, ADN trong tÕ bµo ®· ¶nh h­ëng tíi c­êng ®é ®ång ho¸ vµ ¶nh h­ëng ®Õn kÝch th­íc cña tÕ bµo nh­ thÕ nµo? 
HS: Sù t¨ng nµy lµm t¨ng c­êng ®é trao ®æi chÊt, kÝch th­íc tÕ bµo, c¬ quan vµ søc chèng chÞu cña thÓ ®a béi.
GV: Yªu cÇu h/s quan s¸t c¸c h24.1¦h24.4 th¶o luËn nhãm vÒ néi dung: 
 + Sù t­¬ng quan gi÷a sè n vµ kÝch th­íc cña c¬ quan nh­ thÕ nµo?
 + Cã thÓ nhËn biÕt c©y ®a béi qua nh÷ng dÊu hiÖu nµo? 
 + Cã thÓ khai th¸c nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo cña c©y ®a béi trong chän gièng?
HS: C¸c nhãm quan s¸t kÜ h×nh vÏ vÒ tÕ bµo c©y rªu, c©y cµ ®éc d­îc, cñ c¶i, qu¶ t¸o, trao ®æi nhãm thèng nhÊt ý kiÕn. 
GV: Yªu cÇu ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c bæ sung.
HS: Nªu ®­îc:
 + T¨ng sè l­îng NST¦t¨ng râ rÖt kÝch th­íc tÕ bµo, c¬ quan.
 + NhËn biÕt qua dÊu hiÖu t¨ng kÝch th­íc c¸c c¬ quan cña c©y (C¬ quan sinh d­ìng vµ sinh s¶n)
 + KÝch th­íc tÕ bµo thÓ ®a béi lín, c¬ quan sinh d­ìng to, sinh tr­ëng, ph¸t triÓn m¹nh vµ chèng chÞu tèt.
GV: LÊy c¸c vÝ dô cô thÓ ®Ó minh ho¹.
*Ho¹t ®éng 2: Sù h×nh thµnh thÓ ®a béi do rèi lo¹n ph©n bµo nguyªn ph©n hoÆc gi¶m ph©n.
GV: Yªu cÇu h/s nh¾c l¹i kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n vµ gi¶m ph©n b×nh th­êng.
GV: Treo s¬ ®å 24.5, yªu cÇu h/s quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u hái: 
? TÕ bµo mÑ vµ 2 tÕ bµo con t¹o thµnh sau 1 lÇn ph©n bµo nguyªn ph©n cã sè l­îng NST nh­ thÕ nµo? (2n)
? Tr­êng hîp tõng NST tù nh©n ®«i nh­ng tÕ bµo kh«ng ph©n chia th× dÉn ®Õn hiÖn t­îng g×?
? Giao tö h×nh thµnh qua gi¶m nhiÔm vµ kh«ng qu¶ gi¶m nhiÔm kh¸c nhau vÒ sè l­îng NST nh­ thÕ nµo? 
HS: Tr¶ lêi, bæ sung. 
GV: Cho c¸ nh©n h/s thùc hiÖn 6- sgk: 
? Trong 2 tr­êng hîp h24.5, tr­êng hîp nµo minh ho¹ thÓ ®a béi do nguyªn ph©n, gi¶m ph©n bÞ rèi lo¹n?
HS: + H.a: Rèi lo¹n do nguyªn ph©n.
 + H.b: Rèi lo¹n do gi¶m ph©n.
GV: NhËn xÐt vµ kÕt luËn.
 20'
15'
I. HiÖn t­îng ®a béi thÓ.
- HiÖn t­îng ®a béi thÓ lµ tr­êng hîp bé NST trong tÕ bµo sinh d­ìng t¨ng lªn theo béi sè cña n (>2) h×nh thµnh c¸c thÓ ®a béi.
- DÊu hiÖu nhËn biÕt: T¨ng kÝch th­íc c¸c c¬ quan.
- øng dông: 
 + T¨ng kÝch th­íc th©n cµnh ¦t¨ng s¶n l­îng gç.
 + T¨ng kÝch th­íc th©n, l¸, cñ¦t¨ng s¶n l­îng rau, mµu.
 + T¹o gièng cã n¨ng suÊt cao.
II. Sù h×nh thµnh thÓ ®a béi.
* C¬ chÕ h×nh thµnh thÓ ®a béi: Do rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n hoÆc gi¶m ph©n kh«ng b×nh th­êng¦kh«ng ph©n li tÊt c¶ c¸c cÆp NST¦thÓ ®a béi
- Xö lÝ tÕ bµo trong nguyªn ph©n, gi¶m ph©n b»ng t¸c nh©n lÝ, ho¸ hoË­c ¶nh h­ëng phøc t¹p cña m«i tr­êng trong c¬ thÓ.
 4. Cñng cè: (4')
	- Yªu cÇu h/s tr¶ lêi c©u hái:
? Sù h×nh thµnh thÓ ®a béi do nguyªn ph©n vµ gi¶m ph©n kh«ng b×nh th­êng diÔn ra nh­ thÕ nµo?
*§¸p ¸n: Sù tù nh©n ®«i cña tõng cÆp NST trong hîp tö nh­ng kh«ng x¶y ra nguyªn ph©n ë lÇn ®Çu dÉn ®Õn h×nh thµnh thÓ ®a béi, sù h×nh thµnh giao tö kh«ng qua gi¶m nhiÔm vµ sù phèi hîp gi÷a chóng trong thô tinh còng dÉn ®Õn h×nh thµnh thÓ ®a béi.
 5. DÆn dß: (1')
	- Häc bµi theo néi dung sgk.
	- Lµm c©u 3 vµo vë bµi tËp.
	- S­u tÇm tranh ¶nh sù biÕn ®æi kiÓu h×nh theo m«i tr­êng sèng.
	- ChuÈn bÞ mÉu vËt: C©y dõa ( ven bê, c¹n, d­íi n­íc), c©y mòi m¸c, su hµo./.