Giáo án môn Vật lý 9 - Bài 48: Mắt

Bài: 48 MẮT
	I. Mục tiêu:
Nêu và chỉ ra được trên hình vẽ (hay trên mô hình) hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thuỷ tinh và màng lưới.
Nêu được chức năng của thể thuỷ tinh và màng lươi, so sánh được chúng với các bộ phận tương ứng của máy ảnh.
trình bày khái niệm sơ lược về sự điều tiết, điểm cực cận và điểm cực viễn.
Biết cách thử mắt
II. Chuẩn bị 
 + Cho cả lớp:
1 tranh vẽ con mắt bổ dọc
1 mô hình con mắt.
1bảng thử thi lực của y tế .
 + Cho mỗi nhóm:
 - Bảng phụ.
III. Gợi ý tổ chức hoạt động dạy và học.
 1. Ổn định lớp: 
 2. Kiểm tra bài cũ:
? Nêu cấu tạo của máy ảnh. 
? Vật kính của máy ảnh là thấu kính gì?
? Nêu tính chất ảnh của một vật trên phim.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
NỘI DUNG
Hoạt động 1: Đặt vấn đề.
- 2 HS đọc phần mở bài của SGK.
- Hai thấu kính hội tụ đó ở 2 con mắt.
GV cho HS đọc phần mở đầu SGK và nêu câu hỏi: theo em hai thấu kính hội tụ đó ở đâu?
Hoạt động 2: Tìm hiểu về cấu tạo của mắt.
Từng HS đọc mục 1 phần I SGK về cấu tạo của mắt và trả lời các câu hỏi của GV.
Yêu cầu HS đọc mục 1 phần I và trả lòi các câu hỏi sau:
? Tên hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì?
? Bộ phận nào quan trọng nhất của mắt là thấu kính hội tụ? Tiêu cự của nó có thể thay đổi được không? Bằng cách nào?
? Aûnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện ở đâu?
I. Cấu tạo của mắt:
1. Cấu tạo:
Mắt có hai bộ phận quan trong nhất là thể thuỷ tinh và màng lưới.
Thể thuỷ tinh là một thấu kính hội tụ bằng một chất trong suốt và mềm.
Màng lưới là một màng ở đáy mắt, tại đó ảnh của mà ta nhìn thấy sẽ hiện lên rõ nét. 
2. So sánh mắt và máy ảnh.
- Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, còn màng lướùi coi như phim. 
Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự điều tiết của mắt:
Từng HS đọc phần II trong SGK
Từng HS làm câu C2 : Dựng ảnh của một vật tạo bởi thể thuỷ tinh khi vật ở xa và khi ở gần.
1, 2 HS lên bảng vẽ lại câu C2 .
Từ đó hs rút ra nhận xét về kích thước của ảnh trên màng lưới và tiêu cự của thể thuỷ tinh trong hai trường hợp khi vật ở xa và khi vật ở gần.
Yêu cầu 1,2 Hs trả lời từng câu hỏi nêu trong C2
- Hướng dẫn Hs dựng ảnh của cùng một vật tạo bởi thể thuỷ tinh khi vật ở xa và khi vật ở gần, trong đó thể thuỷ tinh được biểu diễn bằng thấu kính hội tụ và màng lưới được biểu diễn bằng một màng hứng ảnh như hình:
II. Sự điều tiết:
- Trong quá trình điều tiết thể thuỷ tinh bị co giãn, phông lên hoặc dẹt xuống để cho ảnh hiện lên màng lưới được rõ nét.
Hoạt động 4:Tìm hiểu về điểm cực cận và điểm cực viễn.
Đọc hiểu thông tin về điểm cực viễn, trả lời các câu hỏi của GV và làm câu C3.
Đọc hiểu thông tin về điểm cực cận, trả lời các câu hỏi của GV và làm câu C4.
Đề nghị HS căn cứ vào tia quang tâm để rút ra nhận xét về kích thước của ảnh trên màng lưới khi mắt nhìn cùng một vật ở gần và ở xa mắt.
Đề nghị HS căn cứ vào tia song song với trục chính để rút ra nhận xét về tiêu cự của thể thuỷ tinh khi mắt nhìn cùng một vật ở gần và ở xa mắt.
? Điểm cực viễn là điểm nào?
? Điểm cực viễn của mắt tốt nằm ở đâu?
? Mắt có trạng thái như thế nào khi nhìn một vật ở điểm cực viễn?
? Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn được gọi là gì?
? Điểm cực cận là điểm nào?
? Mắt có trạng thái như thế nào khi nhìn một điểm ở cực cận?
? Khoảng cách từ mắt đến điểm cực cận được gọi là gì? 
III. Điểm cực cận và điểm cực viễn.
- Điểm xa nhất mà mắt ta có thể nhìn rõ được khi không điều tiết gọi là điểm cực viễn.
- Điểm gần nhất mà mắt ta có thể nhìn rõ dược gọi là điểm cực cận.
Hoạt động 5: Củng cố. Vận dụng.
- Từng HS trả lời các câu hỏi của GV.
- HS thảo luận và làm theo cá nhân câu C5, C6.
+ Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
? Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì? Bộ phận nào của mắt được xem là thấu kính hội tụ?
? Để cho ảnh hiện lên màng lưới một cách rõ nét thì thể thuỷ tinh phải như thế nào trong quá trình điều tiết?
? Điểm xa nhất và gần nhất mà ta có thể nhì thấy được gọi là gì?
+ Hướng dẫn HS giải câu C5 .
+ HS thảo luận và trả lời C6.
IV. Vận dụng.
* DẶN DÒ:
+ Xem lại nội dung bài, học thuộc ghi nhớ cuối bài ; làm bài tập trong SBT.
+ Chuẩn bị bài 49. “MẮT CẬN VÀ MẮT LÃO”.
 + Mỗi nhóm chuẩn bị trước một kính cận và một kính lão.
* RÚT KINH NGHIỆM QUA TIẾT DẠY: