Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 41 đến 50

Ngày soạn: 15 / 10 / 2010 
Ngày giảng: 9B5: 18 / 10 / 2010 9C5: 17 / 10 / 2010
TIẾT 41 
 Văn bản : LỤC VÂN TIÊN GẶP NẠN
 ( Trích truyện Lục Vân Tiên) - Nguyễn Đình Chiểu -
 I. Môc tiªu cÇn ®¹t
1. Kiến Thức:
 - Sự đối lập giữa cái thiện - cái ác, thái độ, tình cảmvà lòng tin của tác giả đối với người lao động bình thường mà nhân hậu
 - Nghệ thuật sắp xếp tình tiết và nghệ thuật sử dụng ngôn từ trong đoạn trích
 2. Kĩ năng: 
- Đọc - hiểu một đoạn trích truyện thơ trung đại.
- Nắm được sự việc trong đoạn trích.
- Phân tích để hiểu được sự đối lập thiện – ác và niềm tin của tác giả vào những điều tốt đẹp trong cuộc đời.
 3. Thái độ: 
 - Sống lương thiện nhân từ, đấu tranh trước cái ác.
II. ChuÈn bÞ:
 III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp 1'
 Líp 9B: TS: 35 V:
 Líp 9C: TS: 35 V:
2/. KiÓm tra bµi cò 5'
 ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga"
 - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s
 3. Bài mới: 
Ho¹t ®éng 1: Giới thiệu bài
- Mục tiêu : Khởi động tiết học, tạo không khí vui tươi trước khi bắt đầu tiết học.
- Phương pháp : thuyết trình.
- Thời gian : 2 phút
 - Trên đời cái thiện và cái ác có nhiều khi lại đi liền, nối tiếp nhau như là một sự sắp xếp vô tình hay hữu ý của hoá công để thử thách và kiểm nghiệm lòng người, tình người. Tình huống Lục Vân Tiên gặp nạn trên sông và được cứu là một trong những tình huống đã được Nguyễn Đình Chiểu sáng tạo trong truyện thơ Lục Vân Tiên để nói lên quan niệm của mình về người anh hùng về cái thiện cái ác, về nhân dân lao động.
* HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm
- Môc tiªu: HS n¾m ®­îc s¬ l­îc vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm, bè côc vµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t cña v¨n b¶n.
- Ph­¬ng ph¸p: vÊn ®¸p t¸i hiÖn
- Thêi gian: 10'
H§ cña ThÇy
H§ cña Trß
 ND c¬ b¶n
? Cho biết vị trí của đoạn trích?
- Vân Tiên và Tiểu Đồng bị Trịnh Hâm hãm hại do đố kị, ghanh ghét tài năng của Vân Tiên.
? Cho biết chủ đề đoạn trích ?
- GV: Hướng dẫn H/s đọc: to, rõ, đúng nhịp thay đổi giọng đọc cho phù hợp với nhân vật
? Xác định bố cục của VB? (trích) nêu nội dung chính của từng phần?
 2 phần: 
 + 8 câu đầu: Trịnh Hâm hãm hại Vân Tiên
 + Còn lại: Vân Tiên được cứu giúp
HS: Dựa và chú thích 
trả lời.
- HS: Nhận xét
I. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n
1. vÞ trÝ: 
.2. §äc – t×m hiÓu chó thÝch
- Chủ đề: Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác
3) Bố cục
* Phương thức biểu đạt: Trữ tình
* HOẠT ĐỘNG 3 : T×m hiểu văn bản, Phân tích văn bản
- Môc tiªu: HS n¾m ®­îc néi dung cña v¨n b¶n
- Ph­¬ng ph¸p: Th¶o luËn nhãm, diÔn gi¶ng
- Thêi gian: 20
Một H/s đọc lại 8 câu thơ đầu
? Cho biết hoàn cảnh của Lục Vân Tiên lúc này?
- Hoàn cảnh của Lục Vân Tiên: Tiền hết, mù loà, bơ vơ nơi đất khách
? Lục Vân Tiên gặp Trịnh Hâm, có lời nhờ Trịnh Hâm giúp đỡ. Trịnh Hâm đó gúp đỡ bạn ntn?
- Trịnh Hâm đã "giúp đỡ" Lục Vân Tiên
"Đêm khuya lặng lẽ như tờ
khi ấy ra tay
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời
giả tiếng kêu trờilấy lời phui pha"
- GV: Chốt ý
? Nhận xét về việc làm của Trịnh Hâm?(Liệu đó có phải là hành động bộc phát?)
-> Việc làm có sự sắp xếp, chuẩn bị, mưu tính trước sau (Lừa Tiểu Đồng vào rừng trói lạira nói với Vân Tiên rằng tiểu đồng bị cọp vồ. Hắn đưa Vân Tiên lên thuyền rồi hứa đưa bạn về quê nhà, sau đó hắn ra tay hãm hại bạn)
? Hãy chỉ ra nguyên nhân dẫn tới hành động của Trịnh Hâm?
- Gv: Diễn giảng thêm.
( Ngay từ khi mới gặp nhau, kết bạn với nhau thấy Vân Tiên tài cao, Trịnh Hâm đó có thái độ: "Kiệm, Hâm là đứa so đo
Thấy Tiên dường ấy âu lo trong lòng
Khoa này Tiên ắt đầu công
Hâm dầu có đậu cũng không xong rồi")
? Giải thích vì sao ngay cả khi Vân Tiên bị mù loà mà hắn vẫn hóm hại bạn mình?
- Dù bạn đã mù song Trịnh Hâm vẫn ra tay hãm hại, chứng tỏ sự độc ác dường như đã ngấm vào máu thịt hắn, đó trở thành bản chất con người hắn.
? Trịnh Hâm hiện lên ở đây là con người ntn?
? Nhận xét về giá trị nghệ thuật của đoạn thơ?
Sắp xếp hợp lí các tình tiết, hành động nhanh, lời thơ mộc mạc. 
Gọi học sinh đọc phần còn lại
- GV : đặt câu hỏi nêu vấn đề:
? Vân Tiên bị Trịnh Hâm đẩy xuống sông, chàng ®· được ai cứu giúp?
- Được Giao Long "dìu đỡ"
- Được ông Ngư và gia đình cứu sống
? Tìm những câu thơ cho thấy sự giúp đỡ của gia đình ông Ngư với LVT?
- Hối con vầy lửa một giờ
Ông hơ bụng dạ mụ hơ mặt mày"
? Nhận xét về từ ngữ trong 2 câu thơ?
? 2 câu thơ cho em biết việc làm của gia đình ông Ngư ntn?
=> Cả nhà dường như nhốn nháo, hối hả lo chạy chữa để cứu sống Vân Tiên, mỗi người một việc. Đó chính là tình cảm chân thành của gia đình ông Ngư đối với người bị nạn.
? T/c gia đình ông Ngư dành cho LVT là T/c ntn?
- Ch©n thËt
? Sau khi cứu sống LVT, gia đình ông Ngư còn giúp LVT những gì?
- Biết tình cảnh khốn khổ của Vân Tiên :
+ Ông Ngư sẵn lòng cưu mang chàng
Ngư rằng: "Người ở cùng ta
Hôm mai hẩm hút với già cho vui"
? Cảm nhận cuộc sống của em về gia đình ông Ngư?
=> Cuộc sống phóng khoáng,hoà nhập bầu bạn với thiên nhiên. Đó là cuộc sống trong sạch, ngoài vòng danh lợi, hoàn toàn xa lạ với những toan tính nhỏ nhen, ích kỉ, mưu danh, trục lợi, sẵn sàng trà đạp lên đạo đức, nhân nghĩa.
? Qua những việc làm gia đình ông Ngư đối với LVT, em thấy họ là người ntn?
+ Không hề tính toán đến cái ơn cứu mạng 
"Lòng lão chẳng mơ
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn"
? Cuộc sống của gia đình ông Ngư được MT qua những câu thơ nào? Nhận xét về lời thơ, hình ảnh?
+ Cuộc sống của Ngư ông:
"Rày roi mai vịnh vui vầy
Tắm mưa chải gió trong vời Hàn Giang"
? Qua cuộc sống của ông Ngư, Nguyễn Đình Chiểu muốn gửi gắm khát vọng gì?
GV b×nh: Nguyễn Đình Chiểu gửi gắm khát vọng vào niềm tin về cái thiện vào con người lao động bình thường, bộc lộ quan điểm nhân dân tiến bộ. Ông hiểu cái xấu, cái ác thường lẩn khuất sau những mũ cao, áo dài của bọn người có địa vị cao sang, nhưng vẫn còn những cái đẹp, đáng kính trọng, đáng khao khát, tồn tại bền vững nơi những con người nghèo khổ mà nhân hậu, vị tha, trọng nghĩa khinh tài.
- GV: Khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp. một lối sống đáng mơ ước đối với con người.( Tác giả như nhập thân vào nhận vật ông Ngư)
? Qua nhân vật ông Ngư, Nguyễn Đình Chiểu gửi gắm điều gì về con người và cuộc đời?
Häc sinh ®äc
- HS: Trả lời:
-
 HS: Thảo luận trả lời
 - HS: th¶o luËn
Häc sinh th¶o luËn
- HS: NhËn xÐt
Häc sinh ®äc bµi
- HS : Tìm kiếm trả lời
- HS: Tìm kiếm trả lời
Häc sinh tr¶ lêi
- HS th¶o luËn
Häc sinh nghe.
II. t×m HIỂU VĂN BẢN:
1.Tội ác của Trịnh Hâm.
.
-> Việc làm có sự sắp xếp, chuẩn bị, mưu tính trước sau 
- Nguyên nhân: Tính đố kị, ganh ghét tài năng, lo cho con đường tiến thân của mình
=> Trịnh Hâm: độc ác, bất nhân (Dang tay hãm hại con người đang cơn hoạn nạn), bất nghĩa (Vân Tiên là bạn của hắn), mưu mô, xảo quyệt.
2. Việc làm nhân đức và nhân cách cao cả của ông Ngư:
+ Việc làm: 
-> Từngữmộcmạc,không gọt đẽo, trau chuốt
-> Kể lại sự việc
-> Tấm lòng bao dung, nhân ái, hào hiệp của ông Ngư đối lập với tính ích kỉ, nhỏ nhen, độc ác của Trịnh Hâm.
-> Lời thơ thanh thoát, uyển chuyển, hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm
=> Cuộc sống phóng khoáng, hoà nhập bầu bạn với thiên nhiên. 
* Nguyễn Đình Chiểu gửi gắm khát vọng vào niềm tin về cái thiện vào con người lao động bình thường, bộc lộ quan điểm nhân dân tiến bộ.
Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn Hs thùc hiÖn phÇn tæng kÕt
- Môc tiªu: HS n¾m ®­îc gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n
- Ph­¬ng ph¸p: vÊn ®¸p
- Thêi gian: 5'
? Ngôn ngữ đặc sắc về nghệ thuật của VB? 
? Nªu néi dung ®Æc s¾c cña truyÖn.
- Với đoạn trích này tác giả đã làm nổ bật sự đối lập giữa cái thiện và cái ác, giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn, đồng thời thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin của T/g vào những điều bình dị mà tốt đẹp trong cuộc sống đời thường
GV: gäi häc sinh ®äc ghi nhí:
HS suy nghÜ tr¶ lêi
HS tr¶ lêi
Hs ®äc
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Cách sắp xếp các tình tiết hợp lí, diễn biến hành động nhanh gọn.
- Sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, giàu chất Nam Bộ.
- Hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm, giàu cảm xúc
- Khắc hoạ các nhân vật đối lập thông qua lời nói,cử chỉ, hành động.
2. Nội dung: 
* Ghi nhí: SGK
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Cách sắp xếp các tình tiết hợp lí, diễn biến hành động nhanh gọn.
- Sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, giàu chất Nam Bộ.
- Hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm, giàu cảm xúc
- Khắc hoạ các nhân vật đối lập thông qua lời nói,cử chỉ, hành động.
2. Nội dung: 
- Với đoạn trích này tác giả đã làm nổ bật sự đối lập giữa cái thiện và cái ác, giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn, đồng thời thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin của T/g vào những điều bình dị mà tốt đẹp trong cuộc sống đời thường.
* HOẠT ĐỘNG 5 : Hướng dẫn tự học (2')
- Học bài: Học thuộc đoạn trích
- Soạn: + Bài chương trình địa phương phần văn 
 + Tổng kết về từ vựng
Ngày soạn: 17 / 2010
Ngày giảng: 9B1 : 20 / 10 / 2010 9C4 : 19 / 10 / 2010
Tiết 42	v¨n häc ĐỊA PHƯƠNG
V¨n b¶n: 	C©y trøng gµ bÊt tö
I. Mục tiêu cần đạt: 
1 – KiÕn thøc: Bổ sung vào vốn hiểu biết về văn học địa phương bằng việc hiểu thêm một số tác giả và tác phẩm từ sau 1975 viết về khu vực của địa phương.
2 – KÜ n¨ng: Biết và sưu tầm, tìm hiểu về tác giả, tác phẩm văn học địa phương.
3 –Th¸i ®é: GDHS thái độ yêu mến đối với văn học địa phương.
II. ChuÈn bÞ
 Gv chuÈn bÞ s¸ch v¨n häc ®Þa ph­¬ng, hs ®äc tr­íc v¨n b¶n c©y trøng gµ bÊt tö.
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp 1'
 Líp 9B: TS: 35 V:........	 Líp 9C: TS: 35 V:.......
2/. KiÓm tra bµi cò (2')
- Gv kiểm tra sự chuẩn bị bài của hs.
3) Bài mới.
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm
- Môc tiªu: HS n¾m ®­îc s¬ l­îc vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm
- Ph­¬ng ph¸p: vÊn ®¸p t¸i hiÖn, thuyÕt tr×nh
- Thêi gian: 5'
H§ cña ThÇy
 H§ cña Trß
 Néi dung c¬ b¶n
? Em h·y tãm t¾t ý chÝnh vÒ t¸c gi¶
- Cã nhiÒu t¸c phÈm thuéc nhiÒu thÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt, lÝ luËn phª b×nh th¬, kÞch b¶n phim.
- Gv: TruyÖn cña Hå Thuû Giang: dung dÞ, nhÑ nhµng, giµu c¶m xóc, gîi më nh÷ng triÕt lÝ nh©n sinh.
- Hs ®äc phÇn t¸c gi¶(tr. 96 - 97)
Bµi 1: C©y trøng gµ bÊt tö
I – T¸c gi¶ - t¸c phÈm
1) T¸c gi¶: Hå Thuû Giang tªn thËt lµ §µo ViÖt H¶i (20 – 6 – 1947)
Quª: KiÕn An – H¶i Phßng.
- Häc tËp ë Th¸i Nguyªn – d¹y häc ë §¹i Tõ
- HiÖn lµ uû viªn th­êng vô Héi VHNT TN, héi viªn héi nhµ v¨n ViÖt Nam.
- Cã nhiÒu t¸c phÈm thuéc nhiÒu thÓ lo¹i.
2) T¸c phÈm.
C©y trøng gµ bÊt tö rót tõ tËp “ mïa giã heo may”- nxb lao ®éng – 2005
Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn Hs t×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n
- Môc tiªu: HS n¾m ®­îc bè côc cña v¨n b¶n, ý nghÜa cña truyÖn vµ nghÖ thuËt cña nã
- Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, ®éng n·o
- Thêi gian: 20'
Gv h­íng dÉn hs ®äc nhÑ nhµng, c¶m xóc chó ý thay ®æi giäng ®äc cho phï hîp víi nh©n vËt.
? TruyÖn cã bè côc nh­ thÕ nµo(4 ®o¹n- v¨n häc ®Þa ph­¬ng)
? Tãm t¾t cèt truyÖn(1 hs – gv bæ sung)
? Nh©n vË ... g hîp, t¹o lËp v¨n b¶n. 
3 –Th¸i ®é: GDHS ý thức tự giác trong khi làm bài.
II. ChuÈn bÞ
 Gv chuÈn bÞ ®Ò bµi.
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp 1'
Líp 9B:	TS: 35 V:.......	
Líp 9C: TS: 35 V:......
2/. KiÓm tra bµi cò 
3) Bµi míi
§Ò bµi
I – Tr¾c nghiÖm (3 ®iÓm)
Khoanh trßn ch÷ c¸i cña c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt ë mçi c©u tr¶ lêi sau:
C©u 1: Phong c¸ch hiÖn ®¹i cña Hå ChÝ Minh trong v¨n b¶n phong c¸ch Hå ChÝ Minh ®­îc biÓu hiÖn ë néi dung:
A – B¸c ®i nhiÒu n¬i.
B – B¸c lµm nhiÒu nghÒ.
C – B¸c biÕt nhiÒu thø tiÕng.
D – B¸c cã tÇm hiÓu biÕt s©u réng c¸c nÒn v¨n ho¸ trªn thÕ giíi.
C©u 2: V¨n b¶n ®Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh chñ yÕu ®­îc viÕt theo ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?
A – Tù sù (kÝ)	C – NghÞ luËn
B – ThuyÕt minh	D – BiÓu c¶m
C©u 3: ý nµo nãi râ nhÊt nhiÖm vô cña céng ®ång thÕ giíi víi trÎ em?
A – Céng ®ång thÕ giíi ph¶i cã nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ.
B – Céng ®ång thÕ giíi ph¶i hµnh ®éng trªn nhiÒu ph­¬ng diÖn.
C – Ph¶i kÕt hîp gi÷a x· héi víi chÝnh trÎ em.
D – Céng ®ång thÕ giíi ph¶i hµnh ®éng cô thÓ, toµn diÖn.
C©u 4: Nh©n vËt chÝnh trong chuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng lµ ai?
A – Vò ThÞ ThiÕt	C – Tr­¬ng Sinh
B – Linh Phi	D – BÐ §¶n.
C©u 5: §iÒn côm tõ Vî chµng Tr­¬ng, chuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng vµo chç trèng trong c©u cho hîp lÝ.
Trong truyÖn cæ tÝch ........(1).......... h×nh ¶nh c¸i bãng ®­îc nh¾c tíi tr­íc khi cã sù nghi oan.
Trong .......(2)........... h×nh ¶nh c¸i bãng ®­îc nh¾c tíi tr­íc vµ sau khi Vò N­¬ng trÉm m×nh.
C©u 6: NhËn xÐt nµo ®óng vÒ gi¸ trÞ néi dung cña TruyÖn KiÒu?
A – Gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c.
B – Gi¸ trÞ hiÖn thùc lín lao.
C – Gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c.
D – Gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ yªu th­¬ng con ng­êi.
II – Tù luËn (7 ®iÓm).
C¶m nhËn vÒ vÎ ®Ñp cña ng­êi phô n÷ qua hai t¸c phÈm TruyÖn KiÒu vµ ChuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng.
§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm
- PhÇn tr¾c nghiÖm ( 3 ®iÓm, mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®­îc 0,5 ®iÓm)
C©u
1
2
3
4
5
6
§¸p ¸n
D
C
D
A
(1) Vî chµng Tr­¬ng. (2) chuyÖn ng­êi con g¸i.
C
- Tù luËn ( 7 ®iÓm)
* CÇn nªu ®­îc c¸c ý sau:
+) Giíi thiÖu chung vÒ hai nh©n vËt qua hai t¸c phÈm víi nh÷ng vÎ ®Ñp nhan s¾c t©m hån tµi n¨ng ( 1 ®iÓm)
VÎ ®Ñp cña Vò N­¬ng: §øc h¹nh, nÕt na, hiÕu th¶o, thuû chung, son s¾c (lÊy dÉn chøng) ( 1 ®iÓm)
Bi kÞch cña Vò N­¬ng: ChiÕn tranh, quan niÖm hÑp hßi hµ kh¾c cña chÕ ®é phong kiÕn à Ng­êi phô n÷ sinh ®Ñp, nÕt na kh«ng thÓ sèng cuéc sèng b×mh th­êng mµ buéc ph¶i chÕt oan uæng ( 1 ®iÓm)
VÎ ®Ñp cña Thuý KiÒu tµi s¾c vÑn toµn – Mét tuyÖt thÕ giai nh©n ( lÊy dÉn chøng)
Bi kÞch: Thuý KiÒu khao kh¸t yªu ®­¬ng, tù do yªu ®­¬ng à V­ît lªn lÔ gi¸o phong kiÕn ®Ó tù do ®Õn víi Kim Trong à chÕ ®é phonh kiÕn h¶ kh¾c ®Èy KiÒu vµo mét t×nh c¶nh bi th¶m à ph¶i b¸n m×nh chuéc cha trong c¬n gia biÕn cña gia ®×nh à lÇm g¸i lÇu xanh( 1 ®iÓm)
+) Kh¼ng ®Þnh: Hai nh©n vËt phô n÷ trªn tËp trung nh÷ng nÐt ®Ñp cña ng­êi phô n÷ ViÖt Namà T¸c gi¶ tr©n träng ngîi ca ( 1 ®iÓm)
* H×nh thøc: DiÔn ®¹t m¹ch l¹c, l­u lo¸t.( 1 ®iÓm)
4) cñng cè:
 - Gv thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi cña HS.
5) Dặn dò: Gv dặn hs chuẩn bị bài tổng kết từ vựng(tiếp theo)
Ngày soạn: 26 / 10 / 2010
Ngày giảng: 9B3: 28 / 10 / 2010 9C4: 28 / 10 / 2010
Tiết 49	TỔNG KẾT TỪ VỰNG (Tiếp theo)
I. Mục tiêu cần đạt: 
1 – KiÕn thøc: Nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vợng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 (sự phát triển của từ vựng, từ mượn, từ Hán Việt, thuật ngữ, biệt ngữ xã hội, các hình thức trau dồi vốn từ)
2 – KÜ n¨ng: KÜ n¨ng sö dông tõ vùng trong v¨n nãi, v¨n viÕt.
3 –Th¸i ®é: Có ý thức thực hành tốt các bài tập về từ vựng.
II. ChuÈn bÞ :
- ThÇy : B¶ng phô, gi¸o ¸n.
- Trß: chuÈn bÞ «n l¹i c¸c kh¸i niÖm
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp 1'
Líp 9B: TS: 35 V:........	Líp 9C: TS: 35 V:.......
2) KiÓm tra bµi cò: 5'
 Kiểm tra sự chuẩn bị bài của hs
3) Bµi míi
Hđ1: Gv giới thiệu tiết tổng kết- hs lắng nghe.(2')
- Môc tiªu: T¹o t©m thÕ, ®Þnh h­íng cho HS
- Ph­¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh
- Thêi gian: 2'
Hđ2: Gv hướng dẫn hs thực hiện tiết tổng kết
- Môc tiªu: Cñng cè l¹i c¸c néi dung sù ph¸t triÓn cña tõ vùng, tõ m­în, tõ h¸n viÖt, thuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ x· héi. 
- Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p, th¶o luËn
- Thêi gian: 35'
 Ho¹t ®éng cña ThÇy
H§ cña Trß
 Néi dung cÇn ®¹t
Bước1: Tổng kết cách phát triển từ vựng.
- Gv cho hs ôn lại khái niệm về cách phát triển từ vựng
? Em hãy nêu các cách phát triển từ vựng?
? Phát triển về số lượng cần thực hiện các yêu cầu nào?
- Gvkl:
Đó là tạo từ ngữ mới và mượn từ.
? Có thể có ngôn ngữ mà từ vựng chỉ phát triển số lượng từ ngữ hay không? Vì sao?
- Gv cho hs thảo luận nhóm
Gvkl:
Nếu không có sự phát triển nghĩa thì nói chung mỗi từ ngữ chỉ có một nghĩa, và để đáp ứng nhu cầu giao tiếp ngày càng tăng của người bản ngữ thì số lượng từ ngữ sẽ tăng lên gấp nhiều lần. Vì vậy ngôn ngữ đều phát triển theo tất cả các cách thức.
Bước 2: Ôn tập về từ mượn.
? Em hãy nêu khái niệm về từ mượn, và xác định đúng khái niệm về từ mượn?
- Gv nhắc lại cho đúng.
- Gv hướng dẫn hs thực hiện bài tập trong sgk
- Gvkl và ghi bảng:
Bước 3: Ôn lại từ hán việt và xác định quan niệm đúng về từ Hán Việt.
- Gv cho hs nhắc lại khái niệm về từ Hán Việt.
- Gv cho hs đọc bài tập trong sgk
? Cách giải nghĩa nào về từ Hán Việt là đúng?
- Gvkl và ghi bảng:
Bước 4: Ôn tập về thuật ngữ và biệt ngữ xã hội
- Gv cho hs nhắc lại khái niệm về thuật ngữ (văn 9) và biệt ngữ xã hội (văn 8)
? Thuật ngữ trong đời sống hiện nay ntn?
Gvkl:
Xã hội ngày nay phát triển về khoa học công nghệ.
Dân trí ngày càng phát triển và nâng cao.
Nhu cầu giao tiếp và nhận thức ngày càng tăng.
Thuật ngữ ngày càng quan trọng hơn.
? Liệt kê một số từ ngữ là biệt ngữ xã hội?
- Gv cho hs thảo luận nhóm
Bước 5: Ôn tập kiến thức về trau dồi vốn từ
- Gv cho hs nhắc lại khái niệm và làm bài tập trong sgk
- Có hai cách phát triển từ vựng là phát triển về nghĩa và phát triển về số lượng từ ngữ.
HS tr¶ lêi
HS th¶o luËn tr¶ lêi
- Hs nêu được khái niệm về từ mượn
Hs thực hiện
HS tr¶ lêi
HS suy nghÜ tr¶ lêi
HS th¶o luËn tr¶ lêi
HS nh¾c l¹i vµ lµm bµi tËp
I/ Sự phát triển của từ vựng
+ Các cách phát triển từ vựng
- Phát triển về nghĩa
- Phát triển về số lượng.
+ Ngôn ngữ đều phát triển cả về nghĩa và số lượng
II/ Từ mượn
Bài tập:
Các từ: săm, lốp, bếp ga, xăng, phanh là từ mượn nhưng đã được Việt hoá.
Các từ ra-đi-ô, a xít, vi ta min còn giữ nét ngoại lai.
III/ Từ Hán Việt
Cách b giải nghĩa đúng.
IV/ Thuật ngữ và biệt ngữ xã hội
V/ Trau dồi vốn từ
Hđ3: Cñng cè vµ h­íng dÉn vÒ nhµ (2')
Gv dặn hs học bài và chuẩn bị bài nghị luận trong văn tự sự.
Ngày soạn: 27 / 10 / 2010
Ngày giảng: 9B4:29 / 10 / 2010 9C2: 29 / 10 / 2010 
Tiết 50	NGHỊ LUẬN TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Mục tiêu cần đạt: 
1 – KiÕn thøc: Hiểu được thế nào là nghị luận trong văn bản tự sự, vai trò và ý nghĩa của yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự.
 - Luyện tập nhận diện các yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự và viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự.
2 – KÜ n¨ng: ViÕt bµi v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn hîp lÝ.
3 –Th¸i ®é: yªu thÝch viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. 
II. ChuÈn bÞ
 Gv so¹n bµi, hs häc tr­íc bµi ë nhµ
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp 1'
Líp 9B: TS: 35 V:......	Líp 9C: TS: 35 V:......
2/. KiÓm tra bµi cò 5'
? Thế nào là yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự? yếu tố miêu tả đó có tác dụng ntn trong văn bản tự sự? (Đáp án tiết 32)
3) Bài mới.
 Hđ1: Gv giới thiệu bài- hs lắng nghe 
- Môc tiªu: T¹o t©m thÕ, ®Þnh h­íng cho HS
- Ph­¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh
- Thêi gian: 2'
Hđ2: Gv hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung bài học
Môc tiªu: HS t×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n tù sù th«ng qua c¸c vÝ dô cô thÓ
ph­¬ng ph¸p: vÊn ®¸p, ph©n tÝch vÝ dô cô thÓ
Thêi gian: 20'
 Ho¹t ®éng cña ThÇy
H§ cña Trß
 Néi dung cÇn ®¹t
- Gv cho hs tìm hiểu yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự. 
- Gv gọi hs đọc đoạn trích 1 trong sgk (Lão Hạc của Nam Cao)
? Nhân vật trong đoạn trích nêu ra những luận điểm gì?
Suy nghĩ nội tâm của nhân vật Ông Giáo trong đoạn trích Lão Hạc của Nam Cao.
? Nhân vật đã đưa ra những luận điểm, luận cứ ntn?
Những luận điểm, luận cứ như một cuộc đối thoại ngầm, Ông Giáo đối thoại với chính mình, thuyết phục chính mình rằng: Vợ mình không ác để chỉ buồn mà không nì giận.
? Em hãy chỉ rõ các luận điểm và cách lập luận đó?
Gvkl:
Nêu vấn đề: Nếu ta không cố tìm và hiểu những người xung quanh thì ta luôn có cớ để tàn nhẫn và độc ác với họ.
Phát triển vấn đề: Vợ tôi không phải là người ác, nhưng sở dĩ thị trở nên ích kỉ, tàn nhẫn vì thị đã quá khổ lắm rồi.
Kết thúc vấn đề: Tôi biết vậy nên chỉ buồn mà không nở giận.
? Các câu trong đoạn văn thường là kiểu câu nào?
Gvkl:
Đoạn văn sử dụng các cặp câu hô ứng thể hiện các phán đoán: nếu thì đều là câu khẳng định ngắn gọn, khúc chiết như diễn đạt chân lí
? Em có nhận xét gì về cách lập luận này?
Gvkl:
Cách dùng lập luận phù hợp với người có học thức, hiểu biết, giàu lòng thương người, luôn suy nghĩ trăn trở của ông giáo 
- Gv cho hs đọc đoạn trích 2 (Thuý Kiều báo ân, báo oán)
? Cách lập luận của hoạn thư ntn?
Gvkl:
1. Chuyện ghen tuông là chuyện thường tình của người đàn bà.
2. Tôi cũng đã tốt với cô, khi cô trốn khỏi nhà tôi đã không đuổi theo.
3. Tôi- cô cảnh chồng chung, chắc gì ai nhường cho ai.
4. Dù sao tôi cũng đã trót gây đau khổ cho cô, nên bây giờ tôi chỉ chờ sự khoan dung của cô mà thôi.
? Lập luận đó của Hoạn Thư em thấy ntn?
Gvkl:
Cách lập luận của Hoạn Thư đầy tính thuyết phục
? Em hiểu ntn là lập luận trong văn bản tự sự?
- Gvkl:
Đó là các cuộc đối thoại với các nhận xét, phán đoán, các lí lẻ có tính thuyết phục người đọc, người nghe cao.
- Gv gọi hs đọc ghi nhớ trong sgk/ 138
HS ®äc
HS tr¶ lêi
HS tr¶ lêi
HS tr¶ lêi
Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi
HS tr¶ lêi
HS tr¶ lêi
- HS tr¶ lêi
I/ Tìm hiểu yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự
1/ Đoạn trích 1: sgk
- Suy nghĩ của nhân vật ông giáo
- Vợ mình không ác để chỉ nỡ buồn mà không nỡ giận.
- Sử dụng câu khẳng định ngắn gọn với cặp câu hô ứng: nếu thì
2/ Đoạn trích 2: Thuý Kiều báo ân,báo oán
- Hoạn Thư có cách lập luận đầy tính thuyết phục
* Ghi nhớ: sgk/ 138
Hđ3: Gv cho hs thực hiện phần luyện tập
Môc tiªu: vËn dông ®­îc lÝ thuyÕt vµo lµm c¸c bµi tËp
ph­¬ng ph¸p: Th¶o luËn, ®éng n·o
Thêi gian: 15'
- Gv lần lượt cho hs thực hiện các bài tập trong sgk
- Gvkl và ghi bảng:
HS lÇn l­ît lµm c¸c bµi tËp
II/ Luyện tập
Bài tập1:
Lời văn trong đoạn trích là của nhân vật ông Giáo, ông đang thuyết phục người đọc, người nghe hãy cố hiểu vợ ông (nói riêng) và mọi người xung quanh (nói chung).
Bài tập 2:
Cách lập luận có tính thuyết phục cao và sát đáng với hoàn cảnh chung, riêng.
Hđ4: Củng cố vµ h­íng dÉn vÒ nhµ(2')
- Gv củng cố nội dung bài học
- Gv dặn hs học bài và chuẩn bị bài Đoàn thuyền đánh cá