Giáo án Ngữ văn khối lớp 9 - Tiết 74: Những đứa trẻ ôn tập thơ, truyện hiện đại

Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng
 Tiết 74: Nh÷ng §øa trÎ ( HD§T)
 ÔN TẬP Th¬, truyÖn HIỆN ĐẠI 
I. Mục tiêu cần đạt
1.Kiến thức : 
- Hs n¾m ®­îc c¸ch ®äc, t×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n Nh÷ng ®øa trÎ
- Học sinh nắm tên các văn bản thơ , truyện hiện đại đã học trong chương trình ngữ văn 9 kì 1. 
Trong đó nắm được tên tác giả , hoàn cảnh , thời gian ra đời , thể loại , nội dung và nghệ thuật , nhân vật chính của từng văn bản cũng như phương thức biểu đạt chính của các văn bản .
2.Kĩ năng :
- Biết vận dụng , phân tích , nêu suy nghĩ của mình về một số hình ảnh thơ , nhân vật trong truyện , cũng như những cái độc đáo trong việc sử dụng biện pháp tu từ ....
3.Thái độ :
- Biết trân trọng, vận dung những cái hay , cái đẹp , những việc làm tốt của con người , học tập để làm cho bản thân tốt hơn 
II. Chuẩn bị : 
1. Giáo viên : Soạn bài theo mục tiêu 
2. Học sinh : Soạn bài theo câu hỏi giáo viên cho trước 
III. Các bước lên lớp 
1. Ổn định lớp 
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra việc soạn bài của học sinh .
3. Bài mới 
 Ho¹t ®éng 1: HD §äc thªm Nh÷ng ®øa trÎ
MT: Hs n¾m ®­îc c¸ch ®äc, néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n
PP: h­íng dÉn, ®äc mÉu
TG: 15’
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV cho hs t×m hiÓu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm trong phÇn chó thÝch ë SGK
Gv h­íng dÉn häc sinh ®äc: To , râ rµng , rµnh m¹ch, thay ®æi giäng : «ng ®¹i t¸: qu¸t n¹t, cÊm ®o¸n, ®e däa, bän trÎ: ng©y th¬ hån nhiªn h¸o høc, tß mß
Gv ®äc mÉu, Gv gäi 3 hs ®äc chó ý tíi hs ®äc yÕu
Hs l¾ng nghe
 Hs ®äc
HD ®äc
HD t×m hiÓu néi dung vµ nghÖ thuËt
NghÖ thuËt
KÓ chuyÖn ®êi th­êng, giµu h×nh ¶nh.
ND
- T×nh b¹n th©n thiÕt cña nh÷ng ®øa trÎ
Ho¹t ®éng 2: ¤n tËp
MT: HÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i
PP: §µm tho¹i, diÔn gi¶ng
TG: 15’
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
? KÓ tªn c¸c v¨n b¶n th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i ®· ®äc thªm vµ häc trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 tõ bµi 10 ®Õn bµi 15 
9 bµi th¬: §ång chÝ, Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh, §oµn thuyÒn ®¸nh c¸,BÕp löa, Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín lªn trªn l­ng mÑ, ¸nh tr¨ng
 3 v¨n b¶n truyÖn: Lµng, LÆng lÏ Sa Pa, ChiÕc l­îc ngµ 
Gv cho hs «n tËp c¸c VB th¬ theo c¸c cét sau
GV cho hs th¶o luËn nhãm
Nhãm 1: VB §ång chÝ, Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh
Nhãm 2: §oµn thuyÒn ®¸nh c¸, BÕp löa
Nhãm 3: Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín lªn trªn l­ng mÑ, ¸nh tr¨ng
Trong qu¸ tr×nh hs tr×nh bµy, Gv nhÊn m¹nh néi dung «n tËp b»ng c¸c c©u hái nh­:
? T¹i sao c©u th¬ §ång chÝ l¹i ®­îc t¸c gi¶ ®¹t ë gi÷a bµi th¬? T¸c dông cña c¸h bè trÝ nµy?
? H×nh ¶nh ng­êi lÝnh trong bµi th¬ §ång chÝ vµ Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau ?
? Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ §oµn thuyÒn ®¸nh c¸? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn ©m h­ëng chung cña bµi th¬?
Hs kÓ tªn
Hs «n tËp b»ng c¸ch ®iÒn vµo b¶ng sau
Hs thaá luËn nhãm vµ b¸o c¸o kÕt qu¶
Gv gäi hs tr¶ lêi
HÖ thèng c¸c v¨n b¶n th¬
STT
Tªn v¨n b¶n
T¸c gi¶
N¨m s¸ng t¸c
 ThÓ lo¹i
NghÖ thuËt
Néi dung
1
§ång chÝ
ChÝnh H÷u
1948
Th¬ tù do
- Chi tiÕt, h×nh ¶nh, ng«n ng÷ gi¶n dÞ, ch©n thùc, c« ®äng, giµu søc biÓu c¶m
Ca ngîi t×nh ®ång chÝ keo s¬n g¾n bã, nã gãp phÇn t¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn cña ng­êi lÝnh
2
Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh
Ph¹m TiÕn DuËt
1969
Th¬ tù do
- Ng«n ng÷ th¬ gi¶n dÞ,tù nhiªn giµu tÝnh khÈu ng÷
Kh¾c häa h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh. H×nh ¶nh nh÷ng ngõêi lÝnh l¸i xe ë Tr­êng S¬n
3
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸
Huy CËn
1958
Th¬ tù do
H×nh ¶nh th¬ ®Ñp, tr¸ng lÖ
- Ca ngîi sù hµi hßa gi÷a thiªn nhiªn vµ con ng­êi lao ®éng
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè
MT: GV hÖ thèng l¹i bµi gi¶ng
PP. TruyÕt tr×nh
Tg: 2’
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: cho hs ®äc l¹i 3 bµi th¬ võa «n tËp
Hs l¾ng nghe
Ho¹t ®éng 5: HDHB
MT: Hs x¸c ®Þnh néi dung häc vµ «n bµi
PP: ThuyÕt tr×nh
TG: 2,
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
¤n tËp toµn bé c¸c v¨n b¶n th¬, truyÖn hiÖn ®¹i tiÕp tôc «n tËp vµo tiÕt sau 
Hs «n bµi vµ chuÈn bÞ bµi míi ë nhµ
IV. Rót kinh nghiÖm
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
TiÕt 75: ¤n tËp th¬ vµ truyÖn hiÖn ®¹i
Môc tiªu
KiÕn thøc:
Hs hÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ c¸c v¨n b¶n truyÖn th¬ hiÖn ®¹i ViÖt Nam sau c¸ch m¹ng th¸ng 8 ®· häc tõ bµi 10 ®Õn bµi 15.
Kü n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng tæng hîp, kh¸I qu¸t cña hs
Th¸I ®é
- Yªu v¨n häc sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, tr©n träng nh÷ng t×nh ¶m cao ®Ñp cña con ng­êi ®­îc ph¶n ¸nh trong c¸c t¸c phÈm th¬ vµ truyÖn
II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß
1. ThÇy: So¹n bµi, SGK, GiÊy, bót d¹, ®Çu chiÕu
2. Trß: ¤n tËp, SGK
III. TiÕn tr×nh lªn líp
Tæ chøc
KTBC
Bµi míi
Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi míi
MT: T¹o t©m lÝ vµ høng thó cho hs
PP : ThuyÕt tr×nh
TG : 2’
Ho¹t ®éng 2: ¤n tËp c¸c v¨n b¶n th¬
MT: ¤n tËp l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¸c v¨n b¶n th¬
PP: §µm tho¹i, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò
TG: 15’ 
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV cho hs nh¾c l¹i c¸c v¨n b¶n th¬ ®· «n tËp ë tiÕt häc tr­íc
- 3 v¨n b¶n: §ång chÝ, bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh, ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸
GV tiÕp tôc cho hs hÖ thèng c¸c v¨n b¶n th¬ cßn l¹i
Gv hái thªm mét sè c©u hái kh¸c s©u
? Bµi th¬ BÕp löa ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo?
? Côm tõ BÕp löa ®­îc nh¾c ®I nh¾c l¹i bao nhiªu lÇn?
BÕp löa kh¬I gîi nh÷ng kØ niÖm vÒ bµ qua nh÷ng thêi gian nµo? V× sao t¸c gi¶ l¹i ViÕt “ ¤I k× l¹ vµ thiªng liªng bÕp löa”
Ng­êi ch¸u ®· tù nhñ víi m×nh ®iÒu g×?
? Bµi th¬ ¸nh tr¨ng cã mÊy líp néi dung?
T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ph¶I tù nhñ m×nh nh­ vËy?
? Kh¸i qu¸t néi dung ph¶n ¸nh cña th¬ hiÖn ®¹i 
Hs ph¸t biÓu
Hs tr×nh bµy
Hs tr¶ lêi
Hs tr¶ lêi
HÖ thèng kiÕn thøc vÒ c¸c v¨n b¶n th¬
STT
Tªn v¨n b¶n
T¸c gi¶
N¨m s¸ng t¸c
ThÓ lo¹i
NghÖ thuËt
Néi dung
1
§ång chÝ
ChÝnh H÷u
1948
Th¬ tù do
- Chi tiÕt, h×nh ¶nh, ng«n ng÷ gi¶n dÞ, ch©n thùc, c« ®äng, giµu søc biÓu c¶m
Ca ngîi t×nh ®ång chÝ keo s¬n g¾n bã, nã gãp phÇn t¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn cña ngêi lÝnh
2
Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh
Ph¹m TiÕn DuËt
1969
Th¬ tù do
- Ng«n ng÷ th¬ gi¶n dÞ,tù nhiªn giµu tÝnh khÈu ng÷
Kh¾c häa h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh. H×nh ¶nh nh÷ng ngõêi lÝnh l¸i xe ë Trêng S¬n 
3
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸
Huy CËn
1958
Th¬ tù do
H×nh ¶nh th¬ ®Ñp, tr¸ng lÖ
- Ca ngîi sù hµi hßa giòa thiªn nhiªn vµ con ngêi lao ®éng
4
BÕp löa
B»ng ViÖt
1963
Th¬ tù do
- H×nh ¶nh BÕp löa g¾n liÒn víi ngõêi bµ
- KØ niÖm vÒ ng­êi bµ vµ t×nh bµ ch¸u
5
Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ
NguyÔn Khoa §iÒm
1971
Th¬ tù do
- Giäng ®iÖu th¬ ngät ngµo tr×u mÕn
- T×nh yªu th¬ng con g¾n víi t×nh yªu ®Êt níc cña bµ mÑ Tµ «i
6
¸nh tr¨ng
NguyÔn Duy
1978
Th¬ tù do
Giäng ®iÖu tù nhiªn, h×nh ¶nh giµu tÝnh biÓu c¶m
- Lêi nh¾c nhë cña ngõêi lÝnh vÒ lèi sèng ©n nghÜa thñy chung víi qu¸ khø
* Th¬ hiÖn ®¹i ®· thÓ hiÖn nh÷ng néi dung chñ yÕu:
§Êt n­íc vµ con ng­êi ViÖt Nam trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng MÜ gian khæ, tr­êng k× nh­ng ®Çy niÒm tin vµo th¾ng lîi vÎ vang ( §ång chÝ, Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh, Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ) vµ c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc ( BÕp löa, §oµn thuyÒn ®¸nh c¸, ¸nh tr¨ng)
- Ca ngîi t×nh yªu quª h­¬ng, ®Êt n­íc; t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi, t×nh c¶m mÑ con, bµ ch¸u gÇn gòi, thiªng liªng bÒn chÆt g¾n liÒn víi nh÷ng t×nh c¶m chung- víi nh©n d©n, ®Êt nøíc
Ho¹t ®éng 3: ¤n tËp phÇn truyÖn
MT: ¤n tËp kiÕn thøc phÇn truyÖn ng¾n
PP: §µm tho¹i, diÔn gi¶ng, ph©n tÝch
TG: 25’
Gv cho hs thèng kª c¸c v¨n b¶n truyÖn hiÖn ®¹i theo b¶ng thèng kª
? GV cho hs tãm t¾t ng¾n gän l¹i 3 truyÖn ng¾n 
? T¹i sao truyÖn l¹i cã tªn lµng?
? Nhan ®Ò truyÖn LÆng lÏ Sa pA cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?
? ChiÕc l­îc ngµ cã liªn quan g× tíi néi dung c©u chuyÖn?
? Em h·y nªu t×nh huèng cña truyÖn Lµng, LÆng lÏ Sa Pa, ChiÕc l­îc ngµ? ý nghÜa cña t×nh huèng truyÖn? 
GV cho hs ®iÒn theo b¶ng thèng kª
* BT t¾c nghiÖm
GV: §©y lµ 3 nh©n vËt chÝnh, trung t©m cña 3 v¨n b¶n truyÖn 
? §Æc ®iÓm chÝnh cña 3 nh©n vËt
? Em yªu thÝch nh©n vËt nµo nhÊt? V× sao?
GV: C¶ 3 nh©n vËt ®Òu ®¸ng yªu, ®¸ng quý vµ ®¸ng tr©n träng. Hä chÝnh lµ nh÷ng tÊm g­¬ng s¸ng ®Ó chóng ta n«i theo 
Hs tr¶ lêi
Hs tr¶ lêi
Hs tr¶ lêi
Hs nªu c¸c t×nh huèng vµ ý nghÜa
Hs lµm BT tr¸c nghiÖm
¤n tËp phÇn truyÖn
Thèng kª c¸c v¨n b¶n truyÖn
STT
Tªn v¨n b¶n
( §o¹n trÝch)
T¸c gi¶
N¨m s¸ng t¸c
ThÓ lo¹i
1 
Lµng
Kim L©n
1948
TruyÖn ng¾n
2
L½ng lÏ Sa Pa
NguyÔn Thµnh Long
1970
TruyÖn ng¾n
3
ChiÕc l­îc ngµ
NguyÔn Quang S¸ng
1966
TruyÖn ng¾n
T×m hiÓu t×nh huèng truyÖn vµ ý nghÜa cña t×nh huèng truyÖn
STT
Tªn v¨n b¶n
T×nh huèng truyÖn
ý nghÜa, vai trß cña t×nh huèng truyÖn
1
Lµng
¤ng Hai nghe tin lµng m×nh theo “T©y”
Béc lé ®­îc s©u s¾c t×nh c¶m yªu lµng, yªu n­íc cña «ng Hai
2
LÆng lÏ Sa Pa
Cuéc gÆp gì ®Çy bÊt ngê gi÷a «ng häa sÜ giµ, c« kÜ s­ víi anh thanh niªn c«ng t¸c khÝ t­îng ë ®Ønh nói Yªn S¬n, 
 T¹o sù xuÊt hiÖn tù nhiªn cña anh thanh niªn, kh¾c häa ®­îc vÎ ®Ñp cña anh thanh niªn, qua ®ã kh¼ng ®Þnh vÎ ®Ñp cña con ng­êi lao ®éng
3
ChiÕc 
l­îc ngµ
Cuéc gÆp gì cña cha con «ng S¸u- bÐ Thu sau 8 n¨m xa c¸ch
 ¤ng S¸u ë khu c¨n cø 
- Béc lé t×nh c¶m cña cha con ¤ng S¸u – bÐ Thu s©u nÆng vµ cao ®Ñp trong c¶nh ngé Ðo le cña chiÕn tranh
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè
MT: GV hÖ thèng l¹i bµi gi¶ng
PP. TruyÕt tr×nh
Tg: 2’
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
GV: Häc vµ ®äc thªm 9 v¨n b¶n th¬ truyÖn hiÖn ®¹i
Hs l¾ng nghe
Ho¹t ®éng 5: HDHB
MT: Hs x¸c ®Þnh néi dung häc vµ «n bµi
PP: ThuyÕt tr×nh
TG: 2,
H§ cña thÇy
H§ cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
¤n tËp toµn bé c¸c v¨n b¶n th¬, truyÖn hiÖn ®¹i chuÈn bÞ cho bµi KiÓm tra 1 tiÕt ( TiÕt 78)
 So¹n bµi Cè h­¬ng 
Hs «n bµi vµ chuÈn bÞ bµi míi ë nhµ
IV. Rót kinh nghiÖm