Giáo án Ngữ văn lớp 7 - Tiết 9: Ca dao dân ca (những câu hát về tình cảm gia đình)

Tuần 3 CA DAO DÂN CA
 Tiết: 9 (Những câu hát về tình cảm gia đình) 
 Ngày :30/08/08
 A/Mục tiêu :-Nắm được thế nào là ca dao dân ca, nội dung và ý nghĩa của những bài ca dao dân ca, những biện pháp nghệ thuật được sử dụng
-Tình cảm yêu quý nhớ thương và ơn nghĩa thấm thía sâu nặng dành cho những người ruột thịt
-Nắm được hình thức lục bát với các hình ảnh so sánh, ẩn dụ quen thuộc có thể dùng để hát ru.
-Hình thành tình cảm yêu thích ca dao dân ca, rèn luyện kỹ năng tìm hiểu ca dao dân ca.
B/Chuẩn bị -gv:giáo án ,bảng phụ tài liệu tham khảo,
 -hs:dụng cụ học tập,chuẩn bị bài, phiếu học tập
c/Tiến trình
1/Ổn định lớp
2/KTBC ? Em hiểu thế nào là mạch lạc trong văn bản.
3/Bài mới 
 Phương Pháp
 Nội dung 
 Bổ sung
HD1:Hd tìm hiểu khái niệm ca dao dân ca
-Hs đọc chú thích * (sgk)
?Thế nào là ca dao, dân ca
-Hs dựa vào chú thích trả lời, dân ca gồm các hình thức ca hát dân gian: các điệu hò, hát ru, hát quan họ, các điệu lí
-Hd đọc văn bản, nhận xét vb
-Tìm hiểu chú thích `
Hđ2:Hd tìm hiểu chi tiết
?Nêu hiểu biết của em về thể thơ lục bát
-Gieo vần, nhịp, 
?Trình bày nội dung ý nghĩa của bài ca dao trên, sử dụng cù lao chín chữ có gì đặc biệt
?Lời ru của ai, nói trong hoàn cảnh nào, nghệ thuật được sử dụng
-Lời của mẹ ru con
?Vì sao những câu ca dao thường sử dụng thể thơ lục bát
-Quen thuộc dễ nhớ
?Nêu một số câu ca dao nói về cha mẹ
?Bài ca dao trên là lời của ai
-Cô gái lấy chồng xa
?Ta có thể hình dung được gì về hoàn cảnh làm dâu xa xứ của cô gái, cảnh ngộ ấy có phổ biến không, hãy tìm những câu ca dao tương tự
“Chiều..xuôi
Ngó không thấy mẹ, bùi ngùi nhớ thương”
“ Vẳng nghe chim vịt kêu chiều
Buâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau”
“Mẹ già ở túp liều tranh
Đói no không biết rách lành không hay”
?Nhận xét về thời gian và không gian qua bài ca dao
-Không gian: ngõ sau
-Thời gian : buổi chiều
?Ta có nhận xét gì về tâm trạng của người phụ nữ qua bài ca dao trên
-Cô đơn, buồn
?Nghệ thuật được sử dụng qua bài ca dao trên 
-So sánh , liên tưởng
?Nhận xét về cách nói qua bài ca dao
-Gần gũi thân thộc
-Dùng nuộc lạc để thể hiện tình cảm
?Phát biểu nội dung của bài ca dao, nhận xét cách nói qua bài, bài ca dao cò phù hợp với ngày nay không
-Lời nói chân thành giản dị, gần gũi mộc mạc thiết tha.
?Một số bài ca dao tương tự
-Hs trả lời gv chốt lại
-Hs đọc ghi nhớ
I.Ca dao dân ca
1.Ca dao, dân ca
2.Đọc và tìm hiểu chú thích
II.Đọc hướng dẫn tìm hiểu chi tiết
Bài 1: “ Công cha..ơi”
-Thể thơ lục bát
-Nghệ thuật so sánh nhằm nhắc nhỡ răn dạy con cháu luôn ghi lòng tạc dạ công ơn dưỡng dục của cha mẹ
Bài 2: “Chiều.chín chiều”
-Qua bài ca dao ta thấy đó là tâm trạng của người phụ nữ lấy chồng xa đang nhớ về quê hương của mình
Bài 3: “Ngó lên.bấy nhiêu”
-Lối so sánh gần gũi quen thuộc thể hiện được tình cảm của con cái dành cho ông bà, tổ tiên. Đó là tình cảm thiêng liêng trong đi72 sống tâm linh của người Việt Nam
Bài 4: “Anh emvui vầy”
-Khuyên nhủ chúng ta là anh em phải biết yêu thương nhau
*Ghi nhớ (sgk).
 4.Củng cố: Nội dung của những bài ca dao điều tập trung vào những vấn đề gì, nét chung của 4 bài ca dao trên 
 5.Dặn dò : Học thuộc bài, sọan bài “Những câu hát về quê hương đất nước”, trả lời câu hỏi (sgk) , bài tập 
 Rút kinh nghiệm