Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Bài 30 - Tiết 151 - 152: Văn bản: Bố của xi - Mông (Guy đơ mô - pa - xăng)

THIẾT KẾ BÀI DẠY- HỌC
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Người soạn: Trần Thị Hồng.
 Bài 30 ( 2 tiết) Tiết 151 152:
Văn bản: BỐ CỦA XI- MÔNG.
( Guy đơ Mô- pa- xăng).
A) Mục tiêu cần đạt.
Sau bài học này học sinh có được:
Kiến thức
Giúp học sinh thấy được niềm khát khao hạnh phúc gia đình của em bé Xi- mông và tình yêu cao cả của bác Phi- líp với em.
Hiểu thêm về văn học Pháp, tác giả Mô- pa- xăng.
Kĩ năng
Phân tích tâm trạng nhân vật, với diễn biến tâm lí tinh tế qua cử chỉ, lời nói, thái độ, hành động của nhân vật.
Đọc, tóm tắt văn bản.
Thái độ.
Biết chia sẻ những nỗi bất hạnh của người khác. Biết yêu quý gia đình và biết phê phán thái độ độc ác với con người.
B) Chuẩn bị 
1) Chuẩn bị của giáo viên
Sách giáo khoa, sách giáo viên, giáo án, một số sách tham khảo.
2) Chuẩn bị của học sinh.
Soạn và đọc bài, chuẩn bị đồ dùng học tập.
C) Ổn định tổ chức lớp
1) Kiểm tra sĩ số
Tổng số: 
Vắng:
2) Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Em hãy nêu nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Rô- bin- xơn ngoài đảo hoang của tác giả Đi- phô?
Đáp án:
Qua bức chân dung tự họa và giọng kể của Rô- bin- xơn trong đoạn trích Rô- bin- xơn ngoài đảo hoang của Đi- phô, ta hình dung được cuộc sống vô cùng khó khăn gian khổ và cả tinh thần lạc quan của nhân vật khi chỉ có một mình nơi đảo hoang vùng xích đạo suốt mười mấy năm ròng rã.
Giáo viên nhận xét và ghi điểm.
D) Hoạt động dạy và học
* Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới
- Mục tiêu: Định hướng, tạo tâm thế cho học sinh.
- Phương pháp: thuyết trình.
- Thời gian:
Nội dung cần đạt
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Trong chương trình Ngữ văn THCS các 
em đã được học rất nhiều tác phẩm văn
học nước ngoài, đặc biệt là văn học Pháp
như: 
Buổi học cuối cùng ( Đô- đê) lớp 6
Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục ( Môlie) lớp 7
Đi bộ ngao du ( Ru- xô) lớp 8
Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu một tác phẩm 
Văn học Pháp nữa là Bố của Xi- mông của
tác giả Mô- pa- xăng.
*) Hoạt động 2: Tìm hiểu chung.
- Mục tiêu: Nắm được những nét tiêu biểu về tác giả, cách đọc tác phẩm, thể loại, bố cục.
- Phương pháp: Thuyết trình, nêu vấn đề, giảng bình.
- Thời gian:
Nội dung cần đạt
Hoạt động của GV
HĐ của HS
Tác giả 
Gyu đơ Mô- pa- xăng 
( 1850- 1893) là nhà văn
Pháp. 
Ông có nhiều tiểu 
thuyết và truyện ngắn.
Các tác phẩm của
ông phản ánh sâu sắc hiện
hiện thực xã hội Pháp 
nửa cuối thế kỉ XIX.
2) Tác phẩm
a) Đọc
b) Chú thích
c) Bố cục
?) Qua sự chuẩn bị bài ở nhà
Em hãy nêu vài nét về tác giả 
Mô- pa- xăng?
-Mô pa- xăng ( 1850- 1893)
Là nhà văn Pháp, tuy chỉ 
sống hơn 40 tuổi, ông đã 
sáng tác khối lượng tác phẩm
lớn gồm một số tác tiểu 
thuyết như:
Một cuộc đời( 1883), Ông bạn đẹp
 ( 1885), và đặc biệt là 300 
truyện ngắn.
Các tác phẩm của ông phản ánh sâu
sắc các phương diện của xã hội 
Pháp nửa cuối thế kỉ XIX.
Ông nổi tiếng với thể loại truyện 
ngắn. Ngoài Bố của Xi- mông còn 
có thể kể thêm Mụ Vô- xa, lão 
Mi- lông, Món gia tài, Bà Éc- mê.
 ?) Em hãy nêu vài nét về tác 
phẩm?
Được trích từ truyện ngắn cùng 
tên Bố của Xi- mông.
 Ở bài này các em cần đọc với 
giọng to, rõ ràng, biểu cảm. Đối với 
 đoạn đối thoại thì cần phải đọc
 đúng giọng từng vai.
GV tổ chức cho HS đọc phân vai
theo 3 nhân vật chính: Xi- mông,
 Blăng- sốt, bác Phi- líp. Song nhân
 vật Blăng- sốt không có lời thoại.
GV gọi 1 HS dẫn truyện, 2 HS đọc 
phân vai.
GV nhận xét cách đọc của HS.
?) Cô mời một em đọc phần chú
 thích SGK trang 143.
?) Theo các em thì văn bản này có 
thể được chia làm mấy phần? Nội 
dung chính của từng phần là gi?
Chia làm 4 phần: 
Phần 1: từ đầu đến “ chỉ khóc
 hoài”. ND: Nỗi tuyệt vọng của Xi-
 mông. 
- Phần 2: Tiếp đến “ một ông bố”.
ND: Xi- mông gặp bác Phi- líp.
Phần 3: tiếp theo đến “ bỏ đi rất
Nhanh”.
ND: Bác Phi- lip đưa Xi- mông về
 nhà và nhận làm bố.
Phần 4: Còn lại
ND: Ngày hôm sau ở trường.
Tuy nhiên ở văn bản này chúng ta
 sẽ phân tích theo tuyến nhân vật:
 Xi- mông, Blăng- sốt, Phi- líp.
*) Hoạt động 4: Tìm hiểu văn bản:
- Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
- Phương pháp: Nêu vấn đề, giảng bình, vấn đáp.
- Thời gian:
Nội dung cần đạt
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1)Nhân vật Xi- mông
a) Tâm trạng ở bờ sông.
Tâm trạng đau đớn, tuyệt
 vọng vì không có bố.
- Khao khát được bình
 yên.
b) Tâm trạng của
 Xi- mông khi gặp bác
 Phi- líp và khi về nhà. 
- Tâm trạng buồn tủi, tuyệt 
vọng, em muốn có một 
ngườu bố.
Xi- mông khao khát có một 
ngừơi bố.
Em rất muốn nhận bác 
Phi- lip làm bố.
c) Tâm trạng của Xi- mông
ngày hôm sau ở trường.
Em có thêm sức mạnh để 
đối mặt với thử thách.
2) Nhân vật Blăng- sốt.
- là một thiếu phụ xinh đẹp, 
đức hạnh nhưng lại bị một
 người đàn ông lừa dối
Trước câu hỏi của đứa con, 
chị tê tái, nhục nhã và xấu 
hổ.
3) Nhân vật Phi- líp.
- Là người lao động lương
 thiện, biết sẻ chia, cảm 
thông với người khác.
- Bác yêu thương Xi- mông
 và nhận làm bố em.
Các em chú ý vào đoạn 1
?) Hãy tìm những chi tiết miêu tả tâm 
trạng bé Xi-Mông?
- Cảm giác uể oải thường thấy sau khi
 khóc, em nghĩ đến nhà, rồi nghĩ đến
 mẹ thấy buồn vô cùng, em lại khóc.
Người em run lên, em quỳ xuống và 
đọc kinh cầu nguyện em chẳng nghĩ 
ngợi gì nữa, chỉ khóc hoài.
?) Vì sao em lại buồn như thế?
- Vì em không có bố.
?) Qua những chi tiết đó em thấy tâm
 trạng Xi- mông như thế nào?
-Buồn tủi, tuyệt vọng vì không
có bố.
 Đúng vậy, tâm trạng của Xi- mông vô cùng tồi tệ sau khi bị các bạn trêu là không có
 bố. Lẽ ra như những đứa trẻ khác 
được cả cha lẫn mẹ yêu thương chăm
 sóc thì Xi- mông lại quá thiệt thòi, em chỉ nhận được sự yêu thương của mẹ mà thôi.
 Vì vậy sau khi bị trêu chọc em đã rất 
buồn và hụt hẫng, thậm chí em đã 
muốn tự tử để quên đi cảm giác ấy..
?) Ở đây có chi tiết đọc kinh cầu 
nguyện, vì sao Xi- mông lại đọc kinh 
cầu nguyện? 
Thông thường người theo đạo 
Thiên chúa trước khi ăn và đi ngủ đọc 
kinh để cầu xin từ Chúa sự bình an.
Vì em rất buồn và đau khổ, em
 muốn cầu xin từ chúa sự bình an.
?) Em có suy nghĩ gì về hoàn cảnh của
 Xi- mông?
-Hoàn cảnh đáng thương, tội nghiệp,
 thiếu đi tình thương của người cha.
?) Các em theo dõi vào SGK và cho cô
 biết là Xi- mông đã tỏ thái độ ntn khi
 em gặp bác Phi- líp ở bờ sông?
Khi gặp bác Phi- líp lời nói của
 em bị ngắt quãng, trả lời bác với 
giọng nghẹn ngào trong tiếng nấc 
buồn tủi “ Chúng nó đánh cháu vì 
 cháu cháu không có bố”.
câu nói cháu không có bố được nhắc 
lại hai lần
=> là lời khẳng định sự tuyệt vọng, bất 
lực của Xi- mông.
?) khi về nhà và gặp mẹ, tại sao 
Xi- mông lại khóc?
- khi gặp mẹ Xi-mông không mừng rỡ 
mà trái em đau đớn và buồn tủi hơn.
 Nỗi đau như bùng lên và vỡ ra trong
 cử chỉ của Xi- mông em nhảy lên ôm 
cổ mẹ, òa khóc và nhắc lại ý định tự tử 
của mình. Em không chịu được nỗi 
khổ không có bố, điều em không hiểu 
được trong khi những đứa trẻ khác dều
có bố.
?) Xi- mông muốn nói lên khoa khát 
và ước muốn gì của mình với bác
 Phi- líp?
Xi- mông có khát khao là có một 
Người bố yêu thương, che chở cho em.
Khi Xi- mông hỏi bác Phi- líp: bác có
 muốn làm bố cháu không? Chưa kịp
 để bác Phi- líp trả lời em đã nhắc lại ý 
định tự tử, như muốn ép buộc bác, khi
 bác nhận lời, em rất vui vẻ “ thế nhé,
 bác Phi- líp bác là bố cháu”. Xi- mông 
 khẳng định bằng một câu chắc nịch, 
đối với em thì không có chuyện gì 
trọng đại, nghiêm túc hơn.
 Thế là từ giây phút đó em đã có một
 người bố đàng hoàng, cầu được ước
 thấy như là trong mơ.
Các em theo dõi vào đoạn cuối và cho
 biết:
?) Tại sao trước những lời trêu cợt ác ý
 của lũ bạn ở trường Xi- mông lại quát
 vào mặt chúng?
- So với thường ngày, khi bị lũ bạn ở 
trường trêu cợt, Xi- mông chỉ biết khóc
 cam chịu trong đau buồn, sáng hôm
 sau thái độ và hành động của em lại 
khác hẳn. em đã chủ động trả lời, quát 
vào mặt chúng, những lời mạnh, nặng, 
như ném một hòn đá: bố tao ấy à? Bố 
tao tên là Phi- líp”
 trong câu trả lời đó đã thấy rõ sự hãnh
diện, tự hào và không dấu diếm.
?) Theo các em có phải việc nhận bác 
Phi- líp làm bố đã tiếp thêm sức mạnh 
Cho Xi- mông không? Vì sao?
- Phải. Vì bác Phi- líp người bố mới 
của Xi- mông đã cho em sức mạnh để
 em sẵn sàng thách thức và chịu sự 
hành hạ chứ nhất định không chịu bỏ
 chạy, không chịu đầu hàng lũ bạn.
?) Cảm nghĩ của em về nhân vật
 Xi-mông? - là người đáng thương, 
đáng yêu. Sinh ra trông hoàn cảnh gia 
đình bất hạnh nhưng sự tình cờ của 
cuộc sống đã đem lại cho em hạnh 
phúc, tiếp thêm sức mạnh cho em.
?) tác giả giới thiệu nhân vật 
Blăng- sốt qua nhưng chi tiết nào? Từ
 đó hãy nhận xét về hoàn cảnh của chị? 
 - Là một cô gái đẹp nhất vùng, cô gái 
cao lớn, xanh xao, đứng nghiêm nghị 
trước cửa nhà mình, như muốn cấm
 đàn ông bước qua ngưỡng cửa.
=> Hoàn cảnh: là một thiếu phụ bị lừa
 dối đã sinh ra bé Xi- mông và khiến 
cho Xi- mông trở thành đứa trẻ không
 có bố.
?) Ngôi nhà của chị Blăng- sốt Được
 miêu tả như thế nào? Qua đó thể hiện 
điều gì?
- một ngôi nhà nhỏ, quét vôi trắng, hết
 sức sạch sẽ.
=> Ngôi nhà ngăn nắp, gọn gàng như
 con người chị, không ai có thể bỡn 
cợt được.
?) Thái độ và tình cảm của chị khi ôm 
con vào lòng được thể hiện như thế 
nào?
- Đôi má chị đỏ bừng và tê tái đến tận
 xương tủy, chị ôm con, hôn lấy hôn để
 trong khi nước mắt lã trã tuôn rơi.
 Trước câu hỏi ngây thơ của con, chị 
Đã hổ thẹn, lặng ngắt và quằn quại, chị 
Dựa vào tường và hai tay ôm ngực.
Nỗi đau đớn, nhục nhã lại có dịp vò xé
 Trái tim. Câu hỏi ngớ ngẩn mà chính 
Đáng của đứa con khiến chị bàng 
Hoàng không thể trả lời, không biết 
làm sao, đành đứng im, khi không chịu
 nổi nữa chị phải dựa vào tường mà tê 
tái, thổn thức, khóc không ra tiếng.
?) Cảm nhận của em về nhân vật 
Blăng- sốt?
- là một thiếu phụ xinh đẹp, đức hạnh 
Và hết mực yêu thương con.
?) Các em hãy tìm những chi tiết mà 
Tác giả miêu tả bác Phi- líp?
- Một bác công nhân cao lớn, râu tóc 
đen, quăn, giọng nói ồm ồm.
Là người lao động chân chính,
biết chia sẻ và cảm thông với những 
người bất hạnh.
?) Thái độ và hành động của bác với 
bé Xi- mông ntn?
- đặt tay lên vai, nhìn em với vẻ nhân
 hậu, dắt tay Xi- mông, mỉm cười với 
em và còn nhận làm bố em.
?) Khi chưa gặp chị Blăng- sốt, bác 
nghĩ tuổi thanh xuân lầm lỡ rất có thể
 sẽ lỡ lầm lần nữa, nhưng khi đến nhà
 thì bác thay đổi ntn?
- Dứng trước chị Blăng- sốt bác
 Phi- líp dập tắt ý nghĩ đùa cợt, ngược 
Lại thấy rụt rè, ấp úng, nể trọng chi.
Lời lẽ của bác đối với chị trở nên trang
 Trọng và có phần khách sáo bất ngờ.
?) tại sao bác nhanh chóng nhận lời 
làm bố Xi- mông? Đây có phải câu nói
 để dỗ dành, an ủi trẻ con của một
 người tốt bụng không?
bác nhận lời làm bố Xi- mông ban 
đầu cũng chỉ là để làm yên lòng một
đứa trẻ đáng thương, nhuuwng sau đó, 
chính vì tình yêu đối với Xi- mông đã
 làm cho bác thực sự muốn trở thành
 bố của em, muốn bù đắp cho em
 những mất mát.
?) Em hãy nêu cảm nhận về nhân vật 
bác Phi- líp?
Là người lao động lương thiện, chân
 chính, biết chia sẻ, cảm thông với
 người bất hạnh, giành hết tình yêu
 thương cho Xi-mông.
*) Hoạt động 4: tổng kết
- Mục tiêu: khái quát lại nội dung và nghệ thuật của văn bản.
- Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình.
- Thời gian:
Nội dung cần đạt
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
III. Tổng kết
Nội dung
nghệ thuật
*) Ghi nhớ: 
IV) Luyện tập.
?) Em hãy nêu nội dung của văn bản 
này?
- Nhắc nhở về lòng yêu thương bạn bè,
Mở rộng ra là tấm lòng yêu thương 
con người, sự thông cảm với những
 nỗi đau hoặc lầm lỡ của người khác.
?) những nét tiêu biểu về nghệ thuật?
- Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật đặc 
Sắc.
Mời hs đọc ghi nhớ.
BT: Nêu cảm nghĩ của em sau khi học
 xong văn bản Bố của Xi- mông?
( giao cho HS về nhà làm)
*) Hoạt động 5: Củng cố và dặn dò:
Các em về học bài và soạn bài Con chó bấc.
E) Rút kinh nghiệm: