Tiết 87:
TRẢ BÀI KIỂM TRA VĂN
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
- Nhằm thông báo kết quả đạt được trong bài kiểm tra đến từng học sinh.
- Học sinh nắm được những ưu điểm cũng như những mặt còn hạn chế của mình để rút kinh nghiệm và có hướng phấn đấu.
- Rèn kỹ năng đánh giá, tự đánh giá, kỹ năng phát hiện và chữa lỗi.
CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ
- Giáo viên: - Chấm bài và trả bài cho học sinh trước giờ trả bài.
- Bảng phụ ghi bài chữa lỗi.
- Học sinh: - Kiểm tra lại bài làm và chữa lại những lỗi của bài làm theo gợi ý của giáo viên.
CÁC BƯỚC LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức lớp:
2. Kiểm tra bài cũ.
? Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
3. Bài mới.
I - Hoạt động 1: Giới thiệu bài.
Các em đã làm bài kiểm tra văn học. Để thông báo kết quả đạt được của các em cũng như giúp các em nhận thấy những ưu điểm và hạn chế trong bài viết của mình hôm nay chúng ta học tiết trả bài.
III - Ho¹t ®éng 3: Tæ chøc ch häc sinh tù nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ bµi viÕt. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H§ cña häc sinh §¹i ®a sè c¸c bµi lµm ®óng yªu cÇu cña ®Ò bµi. NhiÒu bµi lµm kü lìng, chi tiÕt, cã hÖ thèng:NguyÔn T H¬ng, Bïi T Trang (9C); Vò kim TuyÕn, Ph¹m Tµi Linh, NguyÔn T Thñy(9D) . - Mét sè bµi tr×nh bµy s¹ch ®Ñp râ rµng: TuyÕn, Linh, H¬ng, ... - Mét sè bµi cha hiÓu vai trß cña tõ xng h«: §øc Linh, Ngäc, C«ng, M¹nh Hïng . - Mét sè bµi phÇn c bµi 3 cßn lµm l¹c ®Ò: - Mét sè em cha hiÓu ý nghÜa cña c©u tôc ng÷, v× vËy x¸c ®Þnh ph¬ng ch©m héi tho¹i sai. - §a sè c¸c em ch÷a nh÷ng lçi sai cha ®óng yªu cÇu quy ®Þnh. - Cßn sai chÝnh t¶ nhiÒu nh c¸c bµi cña : ThÝch, §¶ng, Lam Nghe GV nhËnh xÐt bµi lµm, chó ý ®Î rót kinh nghiÖm. IV - Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc sinh söa lçi. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Néi dung c¬ b¶n - Gi¸o viªn dïng b¶ng phô ghi l¹i ®o¹n v¨n héi tho¹i trong bµi 4 cña NguyÔn ThÞ Liªn. ? NhËn xÐt vÒ bµi cña b¹n ? ? CÇn söa nh÷ng lçi ®ã nh thÕ nµo ? - Gi¸o viªn chèt råi chuyÓn - Häc sinh quan s¸t ®äc bµi cña b¹n. - Häc sinh nhËn xÐt. + Lçi h×nh thøc tr×nh bµy. + Néi dung lñng cñng, s¬ sµi. + Sai chÝnh t¶. - Häc sinh ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n ch÷a lçi. III- Ch÷a lçi. - Lçi. - C¸ch ch÷a lçi. - Gi¸o viªn th«ng b¸o kÕt qu¶ chung c¶ líp vµ lÊy ®iÓm Líp §iÓm SÜ sè 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ®¹t tØ lÖ % 9C 44 % 9D 47 % V - Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn HS ®äc Häc ë nhµ. - Xem l¹i bµi kiÓm tra vµ rót kinh nghiÖm. - ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc lµm cha tèt trong bµi. - ChuÈn bÞ bµi míi: Xem va ch÷a l¹i bµi kiÓm tra v¨n. ---------------------*****--------------------- Ngµy so¹n: 05 th¸ng 12 N¨m 2009 Ngµy d¹y: 09 th¸ng 12 n¨m 2009 TiÕt 87: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n Môc tiªu cÇn ®¹t. - Nh»m th«ng b¸o kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong bµi kiÓm tra ®Õn tõng häc sinh. - Häc sinh n¾m ®îc nh÷ng u ®iÓm còng nh nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ cña m×nh ®Ó rót kinh nghiÖm vµ cã híng phÊn ®Êu. - RÌn kü n¨ng ®¸nh gi¸, tù ®¸nh gi¸, kü n¨ng ph¸t hiÖn vµ ch÷a lçi. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß - Gi¸o viªn: - ChÊm bµi vµ tr¶ bµi cho häc sinh tríc giê tr¶ bµi. - B¶ng phô ghi bµi ch÷a lçi. - Häc sinh: - KiÓm tra l¹i bµi lµm vµ ch÷a l¹i nh÷ng lçi cña bµi lµm theo gîi ý cña gi¸o viªn. C¸c bíc lªn líp. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò. ? KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bµi míi. I - Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi. C¸c em ®· lµm bµi kiÓm tra v¨n häc. §Ó th«ng b¸o kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña c¸c em còng nh gióp c¸c em nhËn thÊy nh÷ng u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong bµi viÕt cña m×nh h«m nay chóng ta häc tiÕt tr¶ bµi. II - Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn HS X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò bµi. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Néi dung c¬ b¶n ? Nh¾c l¹i c¸c bµi trong ®Ò kiÓm tra vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu cña c¸c bµi tËp ®ã ? ? Víi yªu cÇu ®ã cÇn gi¶i quyÕt tõng bµi nh thÕ nµo ? - Gi¸o viªn bæ sung thªm cho ®Çy ®ñ ®¸p ¸n (riªng phÇn biÓu ®iÓm) - Gi¸o viªn chèt råi chuyÓn - Häc sinh nh¾c l¹i yªu cÇu cña ®Ò bµi vµ ®Ò xuÊt híng lµm bµi - C¸c häc sinh bæ sung cho hoµn chØnh - Häc sinh ®èi chiÕu víi bµi cña m×nh ®Ó tù ®¸nh gi¸ I- Yªu cÇu cña ®Ò bµi. Néi dung vµ Yªu cÇu cña ®Ò bµi trong tiÕt 75 III - Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn HS ®¸nh gi¸, nhËn xÐt bµi cña b¹n. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung c¬ b¶n GV gîi ý c¸ch nhËn xÐt ®¸nh gi¸ bµi ®Ó häc sinh nhËn xÐt. ? Bµi kiÓm tra ®· ®¹t ®îc nh÷ng u ®iÓm g× vÒ mÆt nhËn thøc ? C¸c bµi ®· ®¹t ®îc nh÷ng u ®iÓm g× vÒ mÆt diÔn ®¹t ? VÒ mÆt nhËn thøc cßn m¾c ph¶i nh÷ng h¹n chÕ g× ? ? Nªu nh÷ng lçi diÔn ®¹t thêng m¾c ph¶i ? Gi¸o viªn chèt råi chuyÓn - §¹i ®a sè lµm ®óng yªu cÇu cña ®Ò bµi. -Tr×nh bµy kh¸ s©u s¾c néi dung cña bµi tù luËn. - NhiÒu bµi s¹ch ®Ñp, râ rµng: Phîng, Quúnh, Thu Th¶o (9D); Trinh, Dung, H¬ng (9C). - NhiÒu bµi diÔn ®¹t phÇn tù luËn hay xóc ®éng, c¸c ý chÆt chÏ: Bïi Trang (C), Quúnh, Linh (9D). - Mét sè bµi phÇn tù luËn cßn s¬ sµi, cÈu th¶: D©n, B×nh, H¶i (9D); Cêng, M¹nh, L©m (9C) - Mét sè em cßn cha hiÓu yªu cÇu cña ®Ò bµi, lµm l¹c ®Ò sang bµi kh¸c. - Mét sè bµi cha biÕt c¸ch lµm bµi tr¾c nghiÖm cßn ®¸nh dÊu c¹nh ph¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng. - Mét sè bµi diÔn ®¹t phÇn tù luËn lñng cñng kh«ng râ ý: TuÊn, Linh Trêng(9C); TuÊn, Nga, Tróc (9D) - Cßn tr×nh bµy cÈu th¶, g¹ch xo¸ nhiÒu. - Cßn sai chÝnh t¶, lçi c©u. II- NhËn xÐt. 1. ¦u ®iÓm a. NhËn thøc b DiÔn ®¹t. 2. H¹n chÕ. a. NhËn thøc. b. DiÔn ®¹t. IV - Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn HS söa nh÷ng lçi sai c¬ b¶n. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi bµi cña tõng yªu cÇu häc sinh ®äc. ? NhËn xÐt vÒ bµi 3 cña b¹n ? ? Víi c¸c lçi ®ã cÇn söa ch÷a nh thÕ nµo ? - Gi¸o viªn chèt råi chuyÓn - Häc sinh ®äc vµ nhËn xÐt. + Lçi nhËn thøc: L¹c ®Ò. + Lçi dïng tõ, chÝnh t¶. - Häc sinh ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n ch÷a lçi - Gi¸o viªn th«ng b¸o kÕt qu¶ chung cña c¶ líp vµ lÊy ®iÓm Líp §iÓm SÜ sè 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ®¹t tØ lÖ % 9C 44 % 9D 47 V - Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn HS häc ë nhµ. - Xem l¹i bµi kiÓm tra vµ rót kinh nghiÖm. - ¤n l¹i nh÷ng chç lµm cha tèt trong bµi kiÓm tra. - §äc vµ ch÷a lçi bµi viÕt tËp lµm v¨n ---------------------*****--------------------- Ngµy so¹n: 05 th¸ng 12 N¨m 2009 Ngµy d¹y: 09 th¸ng 12 n¨m 2009 TiÕt 81 : Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3 Môc tiªu cÇn ®¹t. 1. KiÕn thøc: - Qua tiÕt tr¶ bµi häc sinh n¾m ®îc yªu cÇu cña ®Ò bµi vµ c¸ch lµm bµi tËp lµm v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ néi t©m vµ tù sù nh»m th«ng b¸o kÕt qu¶ ®Õn häc sinh. 2. Kü n¨ng - Qua tiÕt tr¶ bµi häc sinh rót kinh nghiÖm bµi viÕt cña m×nh n¾m ®îc nh÷ng u ®iÓm vµ nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ cña m×nh, tõ ®ã cã híng phÊn ®Êu. - Häc sinh ®îc rÌn kü n¨ng ph¸t hiÖn vµ ch÷a lçi. 3. Gi¸o dôc: - Th«ng qua néi dung bµi kiÓm tra gi¸o dôc cho häc sinh ý thøc tÝch cùc lµm bµi vµ nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp kh¸c. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß - Gi¸o viªn: + Tr¶ bµi tríc cho häc sinh vµ híng dÉn häc sinh c¸ch ®äc, söa bµi + B¶ng phô ghi mét sè ®o¹n ch÷a lçi cho häc sinh. - Häc sinh: + §äc vµ ch÷a l¹i bµi tõ ë nhµ. C¸c bíc lªn líp. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp 2. KiÓm tra bµi cò. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi I - Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi. - C¸c em ®· lµm bµi viÕt sè 3 vÒ v¨n tù sù nh»m th«ng b¸o kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc cña c¸c em vÒ bµi viÕt h«m nay chóng ta sÏ cã tiÕt tr¶ bµi. II - Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn HS X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò bµi. * Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc cho häc sinh t×m hiÓu yªu cÇu cña ®Ò bµi. - Môc tiªu: Häc sinh n¾m ®îc yªu cÇu cña ®Ò bµi vµ ph¬ng híng gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu ®ã. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H§ cña häc sinh Néi dung c¬ b¶n ? Nh¾c l¹i ®Ò bµi 1? ? X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò bµi ? ? CÇn gi¶i quyÕt yªu cÇu ®ã nh thÕ nµo ? - Gi¸o viªn vµo biÓu ®iÓm. ? Nh¾c l¹i ®Ò bµi 2 ? ? X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò bµi. Víi yªu cÇu ®ã cÇn gi¶i quyÕt nh thÕ nµo? - Gi¸o viªn nªu dµn ý trong tiÕt 68+69. - Gi¸o viªn chèt råi chuyÓn. - Häc sinh nªu yªu cÇu cña ®Ò vµ nªu híng gi¶i quyÕt. - Häc sinh nªu c¸c phÇn dµn ý cña tõng ®Ò. - Ghi nhí vµ ®èi chiÕu víi bµi viÕt. I- Yªu cÇu cña ®Ò bµi. - Néi dung vµ yªu cÇu trong tiÕt 68+69 III- Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn HS NhËn xÐt, ®¸nh gi¸. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn H§ cña häc sinh ? VÒ mÆt nhËn thøc em ®· ®¹t ®îc nh÷ng u ®iÓm g× ? - Gi¸o viªn bæ sung thªm ? Em cã nh÷ng u ®iÓm g× vÒ mÆt diÔn ®¹t ? - Gi¸o viªn bæ sung vµ nªu cô thÓ tõng tªn häc sinh ? ? VÒ mÆt diÔn ®¹t em thêng m¾c ph¶i nh÷ng lçi nµo ? - Gi¸o viªn gäi 2 - 4 häc sinh tr¶ lêi vµ bæ sung thªm. - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh ®äc vµ rót kinh nghiÖm vÒ bµi viÕt. - Gi¸o viªn cã thÓ ®äc bµi mÉu cña : Bïi Trang, Quúnh, Linh - Lµm ®óng thÓ lo¹i, ®ñ néi dung. - Bè côc râ rµng. - Bµi v¨n trong s¸ng giµu c¶m xóc: Bïi Trang, Quúnh, Linh, TuyÕn, H¬ng - NhiÒu bµi s¹ch ®Ñp: Bïi Trang, Dung, TuyÕn, Th¶o .. * NhËn thøc: Mét sè bµi l¹c ®Ò, ®i kh«ng ®óng träng t©m theo yªu cÇu cña ®Ì bµi. - Mét sè bµi cha lµm ®óng yªu cÇu cña ®Ò bµi cßn thiÕu phÇn kÓ vÒ nh÷ng t©m tr¹ng cña ngêi lÝnh, cha lµm næi bËt ®îc nh÷ng chi tiÕt quan träng cã liªn quan ®Õn cuéc sèng cña ngêi lÝnh. * DiÔn ®¹t: - Mét sè bµi cã bè côc cha râ rµng: Ngäc, Bé (9C); CÇm, Nguyªn (9D) - Mét sè bµi s¬ sµi, mê nh¹t, kh«ng cã néi dung hoÆc kh«ng ®óng néi dung. - Cha kÕt hîp tèt víi miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn. (X¶y ra ë nhiÒu bµi) - NhiÒu bµi sai chÝnh t¶, dÊu c©u, g¹ch xo¸. - tù nhËn xÐt vÒ bµi viÕt cña m×nh. - T×m nh÷ng lçi mµ b¶n th©n hay m¾c sau ®ã tr¶ lêi vµ rót inh nghiÖm cho c¶ líp. - Nghe vµ rót kinh nghiÖm. IV- Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn HS Söa lçi. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi l¹i bµi cña Dung vµ S¬n. ? §äc ®o¹n trÝch ë b¶ng phô ? ? NhËn xÐt vÒ ®o¹n v¨n cña b¹n ? ? Víi ®o¹n ®ã cÇn söa ch÷a nh thÕ nµo ? - Gi¸o viªn tæng hîp kÕt qu¶ råi chuyÓn. - HS ®äc b¶ng phô. - NhËn xÐt: + Lêi nhËn thøc (cha ®óng). + Lçi diÔn ®¹t lñng cñng, lÆp ý. + Sai chÝnh t¶. + G¹ch xo¸ nhiÒu. - Häc sinh ch÷a bµi. - Gi¸o viªn th«ng b¸o kÕt qu¶ chung cña c¶ líp vµ lÊy ®iÓm Líp §iÓm SÜ sè 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ®¹t tØ lÖ % 9C 44 % 9D 47 V - Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn HS häc ë nhµ. - Xem l¹i bµi viÕt vµ rót kinh nghiÖm. - ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng cßn yÕu kÐm. - ChuÈn bÞ tríc bµi: ¤n tËp lµm v¨n ---------------------*****--------------------- Ngµy so¹n: 05 th¸ng 12 N¨m 2009 Ngµy d¹y: 11 th¸ng 12 n¨m 2009 TiÕt: 82,83 Môc tiªu cÇn ®¹t. Gióp häc sinh : - N¾m ®îc c¸c néi dung chÝnh cña phÇn tËp lµm v¨n ®· häc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n chÝn; thÊy ®îc tÝnh chÊt tÝch hîp cña chóng trong c¸c v¨n b¶n. - ThÊy ®îc tÝnh kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cña c¸c néi dung tËp lµm v¨n häc ë líp chÝn b»ng c¸ch so s¸nh víi c¸c néi dung trong c¸c kiÓu v¨n b¶n ®· häc ë líp díi. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß - Gi¸o viªn : So¹n gi¸o ¸n, lµm b¶ng phô. - Häc sinh : ¤n tËp c¸c lo¹i v¨n b¶n ®· häc. C¸c bíc lªn líp. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò : ? KÓ tªn c¸c kiÓu v¨n b¶n ®· häc tõ líp s¸u ®Õn líp chÝn vµ nªn ®Æc ®iÓm cña tõng v¨n b¶n ? 3. Bµi míi : I - Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi. - Trong ch¬ng tr×nh THCS chóng ta ®îc häc nhiÒu thÓ lo¹i v¨n kh¸c nhau, trong tiÕt häc ngµy h«m nay, thÇy cïng c¸c em «n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ thÓ lo¹i tËp lµm v¨n ®ã. II - Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn HS «n tËp. Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Néi dung ho¹t ®éng - Yªu cÇu häc sinh ®äc c©u 1 trang 206. - Trong s¸ch ng÷ v¨n 9 tËp I cã nh÷ng néi dung lín nµo ? Néi dung nµo lµ träng t©m ? - So víi c¸c líp tríc, c¸c néi dung tËp lµm v¨n trong ch¬ng tr×nh líp 9 cã nh÷ng néi dung nµo míi? Gv chèt ý vµ ghi b¶ng. - Yªu cÇu häc sinh ®äc c©u 2 trang 206. ? YÕu tè thuyÕt minh cã vai trß g× ? - GV ®äc c¸c ®o¹n v¨n mÉu. ? YÕu tè miªu t¶ cã vai trß g×? Yªu cÇu ®äc c©u 3 trang 206. ? So s¸nh gi÷a yÕu tè gi¶i thÝch trong v¨n thuyÕt minh vµ v¨n nghÞ luËn gi¶i thÝch? Gv gîi: V¨n TM dïng ph¬ng ph¸p tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. Gåm cã s¸u ph¬ng ph¸p: nªu ®Þnh nghÜa, vÝ dô, liÖt kª, sè liÖu, so s¸nh, ph©n lo¹i. - NghÞ luËn gi¶i thÝch lµ nh»m n©ng cao nhËn thøc, trÝ tuÖ, båi dìng t tëng t×nh c¶m cho con ngêi. Thêng dïng ph¬ng ph¸p nªu ®Þnh nghÜa, so s¸nh, ®èi chiÕu. - V¨n b¶n thuyÕt minh thÝ ph¶i quan s¸t, nh©n xÐt, liªn tëng, tëng tîng, so s¸nh. GV dïng b¶ng phô ®Ó kÕt luËn vµ chèt nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n Yªu cÇu ®äc c©u 4 trang 206. Nªu c¸c néi dung lín trong v¨n b¶n tù sù ®· häc ë líp chÝn ? Gv ®äc ®o¹n v¨n mÉu. - Yªu cÇu ®äc c©u 5 trang 206. - Cho häc sinh nh¾c l¹i ®o¹n v¨n lµng sgk / 168, 169. - VÝ dô : §o¹n v¨n Þ Lµng (Mô chñ nhµ Þ b©y giê.) (168,169). - Yªu cÇu ®äc c©u 6 trang 206. - GV gîi nh v¨n b¶n ngµy th¬ Êu kÓ ng«i thø nhÊt, truyÖn lµng ë ng«i thø ba. §äc trang 206 - Nhí l¹i kiÕn thøc vµ tr¶ lêi - T×m, trao ®æi vµ tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ xung. T×m vÝ dô. - Häc sinh th¶o luËn. Häc sinh th¶o luËn. Tr¶ lêi, nhËn xÐt. Tr¶ lêi. Ghi chÐp nh·ng kiÕn thøc c¬ b¶n. Häc sinh t×m vÝ dô. Häc sinh th¶o luËnÓtT¶ lêi theo tõng nhãm nhá, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung bµi cho b¹n. Häc sinh chó ý nghe vµ ghi chÐp trªn b¶ng phô. Suy nghÜ, trao ®æi vµ tr¶ lêi c©u hái. §äc trang 206. Nªu ®îc t¸c dông cña c¸c ng«i kÓ. §äc c©u 5 theo yªu cÇu. Tr¶ lêi Nªu lªn t¸c dông, c¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung. §äc theo yªu cÇu. Tr¶ lêi c©u hái I) ¤n tËp. C©u 1 trang 206. a) V¨n b¶n thuyÕt minh: - TM kÕt hîp víi miªu t¶. - TM kÕt kîp víi lËp luËn vµ gi¶i thÝch. b) V¨n b¶n tù sù: - Tù sù kÕt hîp víi biÓu c¶m vµ miªu t¶ néi t©m; gi÷a tù sù vµ nghÞ luËn. - Mét sè néi dung míi trong v¨n b¶n tù sù nh ®èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®èi tho¹i néi t©m. - Ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. C©u 2 trang 206. - Vai trß, vÞ trÝ, t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. - ThuyÕt minh gióp ngêi ®äc nghe hiÓu biÕt vÒ ®èi tîng do ®ã cÇn ph¶i gi¶i thÝch c¸c thuËt ng÷, c¸c kh¸i niÖm cã liªn quan ®Õn tri thøc vÒ ®èi tîng. Gióp ngêi nghe, ngêi ®äc dÔ dµng hiÓu ®îc ®èi tîng. - CÇn ph¶i miªu t¶ ®Ó gióp ngêi nghe, ngêi ®äc cã høng thó khi t×m hiÓu ®Õn ®èi tîng, tr¸nh ®îc sù kh« khan, nhµm ch¸n. C©u 3 trang 206. a) V¨n b¶n thuyÕt minh: - Trung thµnh víi ®Æc ®iÓm vÒ ®èi tîng mét c¸ch kh¸ch quan, khoa häc. Cung cÊp ®Çy ®ñ tri thøc vÒ ®èi tîng cho ngêi nghe, ngêi ®äc. b) V¨n b¶n lËp luËn gi¶i thÝch: - Dïng vèn sèng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ®Ó gi¶i thÝch mét vÊn ®Ò nµo ®ã ®Ó gióp ngêi ®äc, ngêi nghe hiÓu vÊn ®Ò ®ã; Gi¶i thÝch cho ngêi ®äc, ngêi nghe hiÓu vÊn ®Ò theo mét lËp trêng nhÊt ®Þnh. c) V¨n b¶n miªu t¶ : X©y dùng h×nh tîng vÒ mét néi dung nµo ®ã th«ng qua quan s¸t, liªn tëng, so s¸nh vµ c¶m xóc chñ quan cña ngêi viÕt, mang ®Õn cho ngêi nghe, ngêi ®äc mét c¶m nhËn míi vÒ ®èi tîng. C©u 4 trang 206. - Nh÷ng néi dung lín ë v¨n b¶n tù sù ®· häc ë líp chÝn : + NhËn diÖn c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m, nghÞ luËn, ®èi tho¹i, ®éc tho¹i, ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. + ThÊy râ vai trß t¸c dông cña c¸c yÕu tè trªn trong v¨n b¶n tù sù. + Kû n¨ng kÕt hîp c¸c yÕu tè trªn trong mét v¨n b¶n tù sù. VÝ dô : a) §o¹n v¨n tù sù cã yÕu tè miªu t¶ néi t©m. -Thùc sù mÑ kh«ng lo l¾ng ®Õn nçi kh«ng ngñ ®îc. MÑ tin ®øa con cña mÑ lín råi. MÑ tin vµo sù chuÈn bÞ rÊt chu ®¸o cho con tríc ngµy khai trêng. Cßn ®iÒu g× lo l¾ng n÷a ®©u ! MÑ kh«ng lo nhng vÉn kh«ng ngñ ®îc. Cø nh¾m m¾t l¹i lµ dêng nh vang bªn tai tiÕng häc bµi trÇm bæng : “ H»ng n¨m cø vµo cuèi thu ... MÑ t«i ©u yÕm n¾m tay t«i dÉn ®i trªn con ®êng lµng dµi vµ hÑp.” ( Lý Lan - Cæng trêng më ra.) b) §o¹n v¨n cã yÕu tè nghÞ luËn ë bµi Hoµng Lª nhÊt thèng trÝ, trang 65,66. ( Vua Quang Trung ... nãi tríc. ) C©u 5 trang 206. - §èi tho¹i lµ h×nh thøc ®èi ®¸p trß chuyÖn gi÷a hai hoÆc nhiÒu ngêi. - §éc tho¹i lµ nãi víi chÝnh m×nh hoÆc nãi víi ai ®ã trong tëng tîng. - §éc tho¹i néi t©m: Nh trªn nhng kh«ng thµnh lêi. + T¸c dông: §i s©u vµo néi t©m nh©n vËt, ®éc tho¹i néi t©m ®Ó thÊy râ diÔn biÕn t©m lý nh©n vËt, béc lé ®îc t×nh c¶m cña nh©n vËt Þ gióp cho v¨n b¶n sinh ®éng, t¹o cho c©u chuyÖn cã kh«ng khÝ nh cuéc sèng thËt. C©u 6 trang 206. T¸c dông : - ë ng«i thø nhÊt : Ngêi kÓ trùc tiÕp kÓ ra nh÷ng g× m×nh nghe, thÊy tr¶i qua, cã thÓ trùc tiÕp nãi ra c¶m tëng, ý nghÜ cña m×nh. - ë ng«i thø ba : Linh ho¹t thÓ hiÖn tù do nh÷ng g× diÔn ra mét c¸ch kh¸ch quan, thuËn lîi bao qu¸t c¸c ®èi tîng. - Ngêi kÓ qua ng«n ng÷ cña mét nh©n vËt th× t¹o ra c¸i nh×n nhiÒu chiÒu, thay ®æi, ®iÓm nh×n, g©y t¸c gi¶ béc lé t tëng, t×nh c¶m, suy nghÜ cña m×nh mét c¸ch sèng ®éng khi th× trùc tiÕp, khi th× gi¸n tiÕp, khi th× ®i s©u vµo t©m lý nh©n vËt, khi th× miªu t¶ mét c¸ch kh¸ch quan. TiÕt 2 Ho¹t ®éng cña thÇy H§ cña trß Néi dung ho¹t ®éng - Yªu cÇu ®äc c©u 7 trang 220. - So s¸nh c¸c v¨n b¶n cã ®iÎm nµo gièng nhau vµ kh¸c nhau? - Yªu cÇu ®äc c©u 8 trang 220. - Sau khi häc sinh th¶o luËn, GV cho c¸c em nhËn xÐt vµ bæ xung. - GV kÕt luËn vµ cho häc sinh ghi chÐp. C©u 9 häc sinh ®iÒn vµo b¶ng. §äc c©u 10 trang 220. Gv gîi: Gióp t duy cÊu tróc v¨n b¶n khi x©y dùng v¨n b¶n vµ nã bao gåm ba thao t¸c t duy: khoa häc, h×nh tîng, cÊu tróc. Khi trëng thµnh, häc sinh cã thÓ viÕt tù do, pha c¸ch nh c¸c nhµ v¨n. Yªu cÇu ®äc c©u 11 trang 220. Gv ®a vÝ dô ph©n tÝch: §o¹n ®éc tho¹i néi t©m cña KiÒu, hay lµng cña Kim L©n. Yªu cÇu ®äc c©u 12 trang 220. VÝ dô: Bøc tranh cña em g¸i t«i, t«i ®i häc, cæng trêng më ra, lÆng lÏ Sa Pa. §äc trang 220. - Häc sinh th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái, c¸c em kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung. - §äc vµ th¶o luËn. - Mét sè em tr¶ lêi, nhËn xÐt vµ bæ xung bµi. - HS nghe vµ ghi chÐp. - Häc sinh th¶o luËn. Häc sinh th¶o luËn ChuÈn mùc ®Ó x©y dùng mét v¨n b¶n. Häc sinh th¶o luËn. §äc vµ lµm viÖc nhãm. C©u 7 trang 220. - So s¸nh a) Gièng : V¨n b¶n tù sù ph¶i cã nh©n vËt chÝnh vµ nh©n vËt phô. Cèt truyÖn th× cã sù viÖc chÝnh vµ mét sè viÖc phô. b) Kh¸c : ë líp chÝn cã thªm- KÕt hîp gi÷a tù sù + biÓu c¶m + miªu t¶ néi t©m. - KÕt hîp gi÷a tù sù + yÕu tè nghÞ luËn. - §èi tho¹i, ®éc tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù. - Ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. C©u 8 trang 220. - V× c¸c yÕu tè miªu t¶, nghÞ luËn, biÓu c¶m chØ lµ nh÷ng yÕu tè bæ trî nh»m lµm næi bËt ph¬ng thøc chÝnh lµ ph¬ng thøc tù sù. - Khi gäi tªn mét v¨n b¶n, ngêi ta c¨n cø vµo ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña mét v¨n b¶n ®ã. - Trong thùc tÕ khã cã mét v¨n b¶n nµo ®ã chØ vËn dông mét ph¬ng thøc biÓu ®¹t duy nhÊt. C©u 9 trang 220. Ts + mt + nl + bc + tm. Mt + ts + bc + tm. Nl + mt + bc + tm. Bc + ts + mt + nl. Tm + mt + nl. C©u 10 trang 220. - Bè côc ba phÇn lµ bè côc mang tÝnh quy ph¹m ®èi víi häc sinh khi viÕt tËp lµm v¨n. - Mét sè t¸c phÈm tù sù ®îc häc tõ líp s¸u ®Õn líp chÝn kh«ng ph¶i bao giê còng ph©n biÖt râ rµng bè côc ba phÇn nh nãi ë trªn. V× c¸c nhµ v¨n kh«ng bÞ c©u thóc bëi tÝnh quy ph¹m trêng èc n÷a mµ ®iÒu quan träng nhÊt lµ ®èi víi hä lµ vÊn ®Ò tµi n¨ng vµ c¸ tÝnh s¸ng t¹o. C©u 11 trang 220. - Nh÷ng kiÕn thøc vµ kû n¨ng vÒ kiÓu v¨n b¶n tù sù cña phÇn tËp lµm v¨n ®· soi s¸ng thªm rÊt nhiÒu cho viÖc ®äc - hiÓu v¨n b¶n - t¸c phÈm v¨n häc t¬ng øng trong s¸ch gi¸o khoa ng÷ v¨n. C©u 12 trang 220. - Nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng vÒ c¸c t¸c phÈm tù sù cña phÇn ®äc hiÓu v¨n b¶n vµ phÇn tiÕng ViÖt t¬ng øng gióp häc sinh häc tèt h¬n khi lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn. - VÝ dô : Cung cÊp cho häc sinh c¸c ®Ò tµi, néi dung, c¸ch kÓ chuyÖn, c¸ch dïng ng«i kÓ, ngêi kÓ chuyÖn, x©y dùng miªu t¶ nh©n vËt, sù viÖc, cèt truyÖn, t×nh huèng III - Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn HS häc ë nhµ. - N¾m v÷ng c¸c kiÓu v¨n b¶n ®· häc. - ChuÈn bÞ phÇn luyÖn tËp cho tiÕt sau. ---------------------*****---------------------
Tài liệu đính kèm: