Giáo án Tự chọn Ngữ văn 9 - Tiết 1, 2, 3

Ngày soạn: 07/8/2010 Ngày dạy:11/8/2010
Tiết 1+2:	 LUYỆN TẬP LÀM VĂN THUYẾT MINH
(Loại bám sát)
I. Mục tiêu:
 Giúp HS:
	- Biết cách làm bài văn thuyết minh có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả làm cho VB thuyết minh thêm sinh động, hấp dẫn.
	- Hiểu được yêu cầu về nội dung và hình thức bài văn thuyết minh.
	- Có kĩ năng làm bài văn thuyết minh.
II.Tài liệu hỗ trợ: -SGK Ngữ văn 9-T1-Bài 1.
	 -Tài liệu Tham khảo NV9.
III.Nội dung:
1.*Tóm tắt lí thuyết:
	-Một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng: kể chuyện, tự thuật,nhân hóa, ẩn dụ
	-Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong VB thuyết minh: làm nổi bật đặc điểm đối tượng TM, gây hứng thú cho người đọc.
*Cách làm:
	-Vận dụng lí thuyết-> làm bài tập về văn thuyết minh.
1.Bài tập:
Hướng dẫn cần thiết
Nội dung
*Tiết 1: 
Hoạt động 1: Hướng dẫn làm BT1(42’).
 -GV đọc và chép đề bài lên bảng.
 -GV tổ chức cho HS:
 +Tìm hiểu yêu cầu của đề: nội dung, hình thức.
 +Tìm ý cho bài văn.
 +Xác định con vật mà em định TM.
-HS thảo luận chung-> GV nhận xét, bổ sung.
 -GV tổ chức cho NS thảo luận nhóm xây dưng dàn ý cho bài văn.
- GV chia tổ cho HS viết đoạn văn thuyết minh:
 Tổ 1: viết ý 1 phần thân bài.
 Tổ 2: viết ý 2 phần thân bài.
 Tổ 3 : viết ý 3 phần thân bài.
 Tổ 4 : viết ý 4 phần thân bài.
 -HS đọc lại bài và sửa.
 -GV gọi 2 HS đọc bài, chỉ ra biện pháp nghệ thuật mà em sử dụng trong đoạn văn. Cả lớp nhận xét, góp ý. GV nhận xét ,bổ sung và cho điểm.
 -GV thu 4 bài về nhà chấm.
 -GV củng cố cách làm bài và nhận xết tiết học. Yêu cầu HS về nhà hoàn chỉnh bài văn.(3’)
(Hết tiết 1)
*Tiết 2: (Ngày dạy:18/8/2010)
 -GV kiểm tra bài tâp làm ở nhà của HS.(6’)
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS làm BT2(14’)
 - GV hướng dẫn HS làm BT 2.
 - GV yêu cầu HS đọc lại đoạn văn ở BT1 và chỉ ra yếu tố miêu tả trong đoạn văn.
 - HS trình bày trước lớp(4 em):nêu các yếu tố miêu tả và tác dụng của yếu tố miêu tả trong đoạn văn-> lớp nhận xét, góp ý->GV nhận xét,bổ sung.
 Hoạt động 3: Hướng dẫn HS làm BT3 (20’).
 -GV chép đề bài lên bảng.
 -HS đọc và nêu yêu cầu BT.
 -GV hướng dẫn cách làm và phân công:
 +Tổ 1 và tổ 2: BT3(a)
 +Tổ 2 và tổ 4:BT3(b)
 -HS thực hành viết bài vào vở.
 -GV gọi HS lên bảng đọc bài (mỗi tổ 1 em) và chỉ ra yếu tố miêu tả trong đoạn văn, tác dụng của yếu tố miêu tả ấy.
 -HS cả lớp nhận xét, góp ý.
 -GV nhận xét, bổ sung, cho điểm HS làm bài tốt. 
3.Củng cố(3’):Vai trò của yếu tố miêu tả và một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh?
4.Hướng dẫn việc làm tiêp theo(2’)
 -Hoàn chỉnh bài tập ở nhà.
 -Chuẩn bị: Luyện tập về các phương châm hội thoại.
Bài tập 1:Thuyết minh về một vật nuôi trong gia đình mà em yêu thích nhất.
1.Tìm hiểu đề, tìm ý
 -Kiểu bài:Thuyết minh.
 -Nội dung: Giới thiệu,trình bày về một vật nuôi trong gia đình mà em yêu thích nhất.
 -Yêu cầu: TM có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật.
2.Lập dàn ý
 a.Mở bài:Giới thiệu khái quát về loài vật nuôi em định thuyết minh.
b.Thân bài:Giới thiệu:
 -Nguồn gốc, xuất xứ, phân loại của vật nuôi mà em yêu thích.
 -Cấu tạo, đặc điểm
 -Vai trò, công dụng
 -Cách chăn nuôi.
c.Kết bài:
 -Khẳng định giá trị của vật nuôi.
 -Suy nghĩ về tương lai của loài vật nuôi này.
3.Tập viết đoạn văn thuyết minh
Bài tập 2: Chỉ ra yếu tố miêu tả em đã sử dụng trong đoạn văn ở bài tập 1.
Bài tập 3:Tập viết đoạn văn thuyết minh có sử dung yếu tố miêu tả:
 a. Giới thiệu đặc điểm cây lúa hoặc cây nho.
 b. Giới thiệu đặc điểm một di tích hoặc thắng cảnh ở quê em.
*****************************************
 	Ngày soạn: 22/8/2010 Ngày dạy:25/8/2010
Tiết 3: 	LUYỆN TẬP VỀ CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
(Loại bám sát)
I.Mục tiêu: Giúp HS:
 -Hiểu và biết phân biệt các phương châm hội thoại đã học.
 -Biết vận dụng lí thuyết để làm bài tập về các phương châm hội thoại.
 -Rèn kĩ năng vận dụng các PC hội thoại trong giao tiếp.
II.Các tài liệu hỗ trợ
 -SGK Ngữ văn 9-tập 1-Bài 2,3.
 -Tư liệu NV9, Ngữ văn nâng cao.
III.Nội dung
 1*Tóm tắt lí thuyết
 -Khái niệm về các phương châm hội thoại.
 -Vì sao trong giao tiếp có trường hơp PC hội thoại không được tuân thủ?
 *Cách làm
	Vận dụng lí thuyết ->làm bài tập.
 2.Bài tập
Hướng dẫn cần thiết
Nội dung
Hoạt động 1:Hướng dẫn HS làm BT 1,2.3(20’).
 -GV treo bảng phụ ghi nội dung BT 1.
 -HS quan sát, trao đổi ,thảo luận chung->trình bày->GV nhận xét ,bổ sung.
 -GV chép BT 2 lên bảng.
 -HS thảo luận nhóm-> trình bày, góp ý->GV nhận xét, bổ sung.
 -HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 3 trên bảng phụ.
 -GV tổ chức cho HS trao đổi chung-> nêu cách sửa ->GV nhận xét, bổ sung.
Hoạt động 2:Hướng dẫn HS làm bài tâp 4(5’).
 -GV treo bảng phụ-BT 4.
 -HS thảo luận nhóm nhỏ(2 em)-> trình bày, giải thích-> GV nhận xét ,bổ sung.
-GV nêu yêu cầu BT 5(15’).
-HS làm cá nhân vào vở.
-GV thu bài 4 em chấm và nhận xét ,cho điểm HS làm bài tốt.
Bài tập 1:Các câu sau đây có tuân thủ phương châm về lượng không? Vì sao?
 a.Nó đá bóng bằng chân. ->Thiếu thông tin.
 b.-Anh làm ở đâu? 
 -Tôi làm giám đốc công ti X.
 ->Thừa thông tin.
Bài tập 2:Các thành ngữ sau liên quan đến PC hội thoại nào?
 a.ăn ngay nói thật-> PC về chất.
 b.nói phải củ cải cũng nghe->PC về chất.
 c. lắm mồm lắm miệng-> PC về lượng.
 d.câm miệng hến-> PC về lượng.
Bài tập 3: Trong đoạn hội thoại sau, câu nào vi phạm PC hội thoại và vi phạm PC hội thoại nào?
 a.-Nam đâu ấy nhỉ?
 -Cậu có bút không?-> vi phạm PC quan hệ.
 b.-Bơm cho cái xe!-> vi phạm PC quan hệ.
 -Bơm của bác bị hỏng rồi, cháu ạ.
Bài tập 4: Sau khi khám cho người bệnh, theo em, bác sĩ nên nói cách nào trong 2 cách nói sao?
 a.Bệnh của anh không thể chữa khỏi được.
 b.Bệnh của anh cũng không nặng lắm. Anh chịu khó chữa rồi cũng khỏi thôi.
-> Cách nói a-> có thể vi phạm PC về chất nhưng tuân thủ PC lịch sự.
Bài tập 5: Tập đặt 2 đoạn hội thoại trong đó có 2 phương châm hội thoại không đươc tuân thủ.
3.Củng cố
 -Phân biệt 5 phương châm hội thoại đã học.
 -Vì sao chúng ta cần tuân thủ các PC hội thoại khi giao tiếp?
4.Hướng dẫn việc làm tiếp theo
 -Hoàn chỉnh các bài tập.
*********************************************