Một số vấn đề về: “Vận dụng phương pháp tích hợp trong môn ngữ văn”

I.§Æt vÊn ®Ò:
 M«n Ng÷ V¨n tr­íc hÕt lµ mét m«n häc thuéc nhãm khoa häc x· héi, ®iÒu ®ã nãi lªn tÇm quan träng cña nã trong viÖc gi¸o dôc quan ®iÓm, t­ t­ëng, t×nh c¶m cho häc sinh. M«n Ng÷ V¨n cßn lµ mét m«n häc thuéc nhãm c«ng cô. §iÒu ®ã nãi lªn mèi quan hÖ gi÷a Ng÷ V¨n vµ c¸c m«n kh¸c. Häc m«n Ng÷ V¨n sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn kÕt qu¶ häc tËp c¸c m«n kh¸c vµ c¸c m«n kh¸c còng gãp phÇn gióp häc tèt m«n Ng÷ V¨n. Cho nªn tù nã còng to¸t nªn yªu cÇu t¨ng c­êng tÝnh thùc hµnh gi¶m lý thuyÕt g¾n víi ®êi sèng.
 XuÊt ph¸t tõ nh÷ng c¨n cø ®ã, ch­¬ng tr×nh ®· nªu môc tiªu tæng qu¸t cña m«n ng÷ v¨n: M«n Ng÷ V¨n cã vÞ trÝ ®Æc biÖt trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu chung cña tr­êng trung häc c¬ së: gãp phÇn h×nh thµnh nh÷ng con ng­êi cã tr×nh ®é häc vÊn phæ th«ng c¬ së, chuÈn bÞ cho hä tiÕp tôc häc lªn bËc häc cao h¬n. §ã lµ nh÷ng con ng­êi cã ý tøc tù tu d­ìng, biÕt th­¬ng yªu quý träng gia ®×nh, bÌ b¹n, cã lßng yªu n­íc, yªu chñ nghÜa x· héi, biÕt h­íng tíi nh÷ng t­ t­ëng, t×nh c¶m cao ®Ñp nh­ lßng nh©n ¸i, tinh thÇn t«n träng lÏ ph¶i sù c«ng b»ng, lßng c¨m ghÐt c¸i xÊu, c¸i ¸c. §ã lµ nh÷ng con ng­êi biÕt rÌn luyÖn ®Ó cã tÝnh tù lËp, cã t­ duy s¸ng t¹o, b­íc ®Çu cã n¨ng lùc c¶m thô c¸c gi¸ trÞ ch©n, thiÖn, mü, cho nghÖ thuËt, tr­íc hÕt lµ trong v¨n häc, cã n¨ng lùc thùc hµnh vµ n¨ng lùc sö dông TiÕng ViÖt nh­ mét c«ng cô ®Ó t­ duy vµ giao tiÕp. §ã còng lµ nh÷ng ng­êi cã ham muèm ®em tµi trÝ cña m×nh cèng hiÕn cho sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc trong t­¬ng lai ®Ó h­íng con ng­êi tíi c¸c môc tiªu trªn th× ®èi víi c¸c m«n kh¸c, vÊn ®Ò tªn gäi tªn m«n häc cã lÏ kh«ng cÇn ®Æt ra, nh­ng ®èi víi m«n nµy tªn gäi Êy thÓ hiÖn mét c¸ch næi bËt mét trong nh÷ng ®iÓm c¶i tiÕn c¨n b¶n cña viÖc x©y dùng ch­¬ng tr×nh lÇn nµy lµ quan ®iÓm tÝch hîp, nÕu tr­íc ®©y ta th­êng nãi tíi ba ph©n m«n :V¨n häc - TiÕng ViÖt - TËp lµm v¨n th× hiÖn nay theo quan ®iÓm tÝch hîp triÖt ®Ó ranh giíi gi÷a ba ph©n m«n Êy sÏ cßn n÷a mµ thùc sù s¸p nhËp lµ mét . Cho nªn viÖc gi¶ng d¹y theo quan ®iÓm tÝch hîp kh«ng phñ ®Þnh viÖc d¹y c¸c tri thøc, kü n¨ng riªng cña tõng ph©n m«n.VÊn ®Ò lµ lµm thÕ nµo phèi hîp c¸c tri thøc, kÜ n¨ng thuéc tõng ph©n m«n thËt nhuÇn nhuyÔn nh»m ®¹t tíi môc tiªu chung cña m«n Ng÷ V¨n .
II. gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. 
 Tr­íc hÕt vÒ kiÕn thøc yªu cÇu häc sinh n¾m ®­îc nh÷ng ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ ng÷ nghÜa cña c¸c lo¹i ®¬n vÞ tiªu biÓu cña tõng bé phËn cÊu thµnh tiÕng ViÖt, nh÷ng tri thøc vÒ ng÷ c¶nh, vÒ ý ®Þnh, vÒ môc ®Ých, hiÖu qu¶ giao tiÕp, n¾m ®­¬c quy t¾c chi phèi viÖc sö dông TiÕng ViÖt ®Ó giao tiÕp trong nhµ tr­êng còng nh­ ngoµi x· héi .
 Cßn ®èi víi v¨n b¶n ph¶i n¾m ®­îc ®Æc ®iÓm vÒ v¨n b¶n tù sù, v¨n b¶n miªu t¶, v¨n b¶n biÓu c¶m, v¨n b¶n nhËt dông ®ång thêi n¾m ®­îc nh÷ng tri thøc thuéc c¸ch thøc h×nh héi vµ t¹o lËp c¸c kiÓu v¨n b¶n ®ã.
 NÕu tr­íc ®©y ch­¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa thiªn vÒ d¹y lý thuyÕt vµ d¹y qu¸ hÖ thèng th× nay ch­¬ng tr×nh nhÊn m¹nh: träng t©m cña viÖc rÌn luyÖn lµ rÌn luyÖn kü n¨ng nghe, nãi, ®äc, viÕt tiÕng ViÖt kh¸ thµnh th¹o theo c¸c kiÓu v¨n b¶n vµ cã kü n¨ng s¬ gi¶n vÒ ph©n tÝch t¸c phÈm v¨n häc, b­íc ®Çu cã n¨ng lùc c¶m nhËn vµ b×nh gi¸ v¨n häc, ®ång th¬× n©ng cao ý thøc gi÷ g×n sù giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt vµ tinh thÇn yªu quý c¸c thµnh tùu cña v¨n häc d©n téc vµ v¨n häc thÕ giíi, x©y dùng høng thó vµ th¸i ®é nghiªm tóc, khoa häc trong viÖc häc tËp tiÕng ViÖt vµ v¨n häc, cã ý thøc vµ biÕt c¸ch øng xö, giao tiÕp trong gia ®×nh, trong trõ¬ng häc vµ ngoµi x· héi mét c¸ch cã v¨n ho¸; yªu quý nh÷ng gi¸ trÞ ch©n thiÖn mÜ vµ khinh ghÐt nh÷ng c¸i xÊu xa, ®éc ¸c, gi¶ dèi ®­îc ph¶n ¸nh trong c¸c v¨n bµn ®· häc vµ ®· ®äc.
 VÒ vÊn ®Ò ph­¬ng ph¸p: ®Ó tÝch hîp mét c¸ch cã hÖ thèng häc sinh dÔ hiÓu, dÔ nhí, dÔ vËn dông th× ng­êi gi¸o viªn ®øng líp ph¶i biªt thùc hiÖn mäi yªu cÇu mét c¸ch linh ho¹t vµ s¸ng t¹o mµ mÊu chèt cña sù s¸ng t¹o ®ã lµ lu«n suy nghÜ vÒ môc tiªu cña bé m«n Ng÷ v¨n nãi chung ®Ó t×m ra nh÷ng yÕu tè ®ång quy gi÷a ba ph©n m«n thÝch hîp trong tõng thêi ®iÓm, theo tõng vÊn ®Ò . 
 TÝch hîp trong tõng thêi ®iÓm (mét tiÕt häc, mét bµi häc) lµ tÝch hîp ngang .
 VÝ dô:khi gi¶ng v¨n b¶n V­ît th¸c cña nhµ v¨n Vâ Qu¶ng trong s¸ch gi¸o khoa Ng÷ V¨n 6 tËp hai gi¸o viªn cÇn triÖt ®Ó khai th¸c mèi liªn hÖ mËt thiÕt gi÷a v¨n b¶n vµ hai vÊn ®Ò ®ang d¹y ë phÇn tiÕng ViÖt vµ phÇn TËp lµm v¨n lµ phÐp so s¸nh vµ ph­¬ng ph¸p t¶ c¶nh ë bµi ®ã.
 Gi¸o viªn cã thÓ ®Æt c©u hái qua chi tiÕt miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn em cã nhËn xÐt vÒ nghÖ thËt miªu t¶ c¶nh cña t¸c gi¶ ?
Em chØ ra nghÖ thuËt nh©n ho¸ vµ so so¸nh ? 
Em hiÓu thÕ nµo lµ “cæ thô’’, “m·nh liÖt”
Tõ H¸n ViÖt 
Qua c¸ch miªu t¶ cña nhµ v¨n em c¶m nhËn g× vÒ h×nh ¶nh c©y cæ thô?
 Nªu nhËn xÐt cña em vÒ bøc tranh thiªn nhiªn ®ã. Nh­ vËy víi hÖ thèng c©u hái ®ã häc sinh hiÓu bµi s©u vµ thÊy ®­îc trong bµi ®ã nhµ v¨n Vâ Qu¶ng t¶ c¶nh rÊt hay vµ sö dông phÐp tu tõ so s¸nh, nh©n ho¸ rÊt thµnh c«ng .Nh­ng ®ång thêi gi¸o viªn ph¶i cho häc sinh t×m hiÓu kÜ phÇn chó thÝch ®Ó thÊy ®­îc c¸ch gi¶i thÝch tõ H¸n ViÖt trong bµi dÜ nhiªn kh«ng thÓ ¸p dông mét c¸ch m¸y mãc ë bé phËn v¨n häc d©n gian vµ v¨n häc dÞch 
 TÝch hîp theo tõng vÊn ®Ò
 VÝ dô phÇn TiÕng ViÖt ®ang d¹y phÐp so s¸nh th× ë phÇn v¨n häc cã cÇn ph©n tÝch h×nh t­îng “t­îng H­¬ng Th­ nh­ mét pho t­îng ®ång ®óc n÷a kh«ng?’’ DÜ nhiªn, kh«ng ph¶i bao giê còng cÇn vµ còng cã thÓ ph©n tÝch toµn bé phÐp tu tõ ®­îc sö dông trong mét t¸c phÈm song nh÷ng chç cÇn ®Ò cËp ®Ó lµm râ gi¸ trÞ nghÖ thuËt th× kh«ng thÓ bá qua, cßn phÇn TiÕng ViÖt trªn c¬ së ®ã më réng, ®i s©u h¬n.
 - T×m phÐp so s¸nh trong c©u v¨n trªn? sù vËt nµo ®­îc so s¸nh víi sù vËt nµo?
 - T¸c gi¶ sö dông phÐp so s¸nh ®ã nh»m môc ®Ých g×?
 Nh­ vËy tÝch hîp theo tõng vÊn ®Ò l¹i cßn bao hµm c¶ tÝch hîp däc. Néi dung ®ang gi¶ng d¹y ë mét ph©n m«n cßn cã liªn hÖ ®Õn c¸c néi dung kh¸c ®· häc ë hai ph©n m«n kia hoÆc ë ph©n m«n ®ã.
 §èi víi kiÕn thøc ®· d¹y cÇn lîi dông c¬ héi nµy ®Ó cñng cè «n tËp, ®ång thêi qua ®ã rÌn luyÖn cho häc sinh ý thøc vµ kÜ n¨ng vËn dông mäi kiÕn thøc ®· häc ®Ó sö lý c¸c vÊn ®Ò tr­íc m¾t.
 §èi víi kiÕn thøc d¹y cã thÓ giíi thiÖu ë chõng mùc cÇn thiÕt cho sù hiÓu biÕt tèi thiÓu vÒ khÝa c¹nh ®ang ®Ò cËp, ®ång thêi qua ®ã kh¬i gîi trÝ tß mß, tinh thÇn ham hiÓu biÕt cña thÕ hÖ trÎ vµ ®Æt c¬ së thuËn lîi cho viÖc tr×nh bµy kiÕn thøc sÏ häc ë sau.
 Quan ®iÓm tÝch hîp ph¶i qu¸n triÖt trong mäi kh©u, kÓ c¶ kh©u ®¸nh gi¸. Cã thÓ cã nh÷ng bµi tËp riªng cho tõng ph©n m«n song chóng ta cÇn ®¸nh gi¸ cao nh÷ng häc sinh biÕt sö dông kiÕn thøc cña ph©n m«n nµy ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña ph©n m«n kh¸c.
 Cïng víi mét sè bµi tËp vÒ v¨n häc nh­ tr­íc ®©y, ngoµi nh÷ng tri thøc vµ kÜ n¨ng cã tÝnh chuyªn ngµnh, chóng ta ph¶i ®¸nh gi¸ chÆt chÏ h¬n vÒ thao t¸c lµm c¸c kiÓu bµi, vÒ c¸ch vËn dông lý thuyÕt vµ quy t¾c cña TiÕng ViÖt trong viÖc ®Æt c©u, dïng tõ ®Æc biÖt vÒ tr×nh ®é tiÕp cËn vµ vËn dông c¸c vÊn ®Ò cña TiÕng ViÖt vµ tËp lµm v¨n trong thêi gian ®ã hoÆc thêi gian tr­íc ®ã.Bªn c¹nh viÖc tÝch hîp th× gi¸o viªn cßn ph¶i ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña häc sinh, tÝnh s¸ng t¹o, chñ thÓ häc tËp ë tÊt c¶ mäi kh©u: tõ viÖc chuÈn bÞ bµi, s­u tËp t­ liÖu, ph¸t biÓu trong tæ, nhãm tù ®¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ b¹n, tham quan, ho¹t ®éng thùc tÕ theo ®Æc tr­ng bé m«n. 
 §èi víi ph©n m«n v¨n häc cÇn lµm cho häc sinh chñ ®éng tiÕp cËn t¸c phÈm theo h­íng ®äc hiÓu, suy ngÉm - vËn dông, liªn t­ëng - tÝch luü, kh¶ n¨ng ®äc hiÓu (bao gåm c¶ c¶m thô ) mét t¸c phÈm v¨n ch­¬ng lÖ thuéc kh«ng Ýt vµo viÖc cã thÓ tr¶ lêi ®­îc kh«ng nh÷ng c©u hái ®Æt ra ë nh÷ng cÊp ®é kh¸c nhau. Møc thÊp nhÊt lµ chØ cÇn sö dông nh÷ng th«ng tin ®· cã ngay trong v¨n b¶n. §ã lµ nh÷ng c©u hái ®· cã s½n trong bµi
VÝ dô: khi gi¶ng bµi “Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn” th× gi¸o viªn ®Æt c©u hái ph¸t hiÖn
- Em t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ vÒ chµng DÕ MÌn?
Häc sinh sÏ tù ph¸t hiÖn ngay trong v¨n b¶n.
Cßn ë møc cao h¬n lµ buéc häc sinh ph¶i suy nghÜ vµ sö dông nh÷ng th«ng tin trong bµi. §ã lµ tr­êng hîp ph¶i suy ra c©u tr¶ lêi tõ nh÷ng ®Çu mèi trong v¨n b¶n.
VÝ dô: C¸ch x­ng h« “chó mµy” víi “anh” gi÷a DÕ Cho¾t vµ DÕ MÌn gîi cho em suy nghÜ g× trong v¨n b¶n “Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn” ?
Cao h¬n n÷a lµ yªu cÇu kh¸i qu¸t, liªn hÖ gi÷a nh÷ng c¸i mµ häc sinh ®· häc víi thÕ giíi bªn ngoµi bµi häc.
VÝ dô: Qua c¸ch ®èi xö cña DÕ MÌn víi DÕ Cho¾t th× DÕ MÌn ®· rót ra bµi häc g× trong cuéc sèng?
- C©u chuyÖn nµy t¸c gi¶ muèn khuyªn r¨n chóng ta ®iÒu g×?
Häc sinh tù rót ra bµi häc g× cho b¶n th©n.
 Sau mét lo¹t hÖ thèng c©u hái cuèi bµi phÇn luyÖn tËp hoÆc ngay trong phÇn ®äc hiÓu gi¸o viªn cã thÓ rót ra c©u hái cho tæ, nhãm kh¸c nªu nhËn xÐt ý kiÕn cña m×nh. Cuèi cïng gi¸o viªn kÕt luËn cho ®iÓm tæ, nhãm, c¸ nh©n
VÝ dô: trong v¨n b¶n “Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn” cña T« Hoµi. Sau khi ®· häc xong ®o¹n trÝch xem h·y viÕt mét ®o¹n v¨n diÔn t¶ l¹i t©m tr¹ng cña DÕ MÌn khi ch«n cÊt DÕ Cho¾t?
 Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn viÕt mét ®o¹n v¨n sau ®ã cö ®¹i diÖn nhãm tr­ëng tr×nh bµy, nhãm kh¸c chó ý. Gi¸o viªn kÕt luËn cho ®iÓm.
Kh¸m ph¸ v¨n b¶n theo chiÒu h­íng Êy th× häc sinh kh«ng chØ høng thó, hiÓu s©u v¨n b¶n mµ cßn liªn hÖ ®­îc mét c¸ch sinh ®éng, tù nhiªn viÖc häc v¨n víi nh÷ng vÊn ®Ò cuéc sèng.
 Bªn c¹nh c¸c v¨n b¶n ®­îc gi¶ng t¹i líp, cã mét sè v¨n b¶n, tuy còng ®­îc chó thÝch vµ h­íng dÉn kÜ l­ìng song dµnh cho häc sinh häc ë nhµ. NÕu cÇn gi¸o viªn cã thÓ nhÊn m¹nh mét vµi träng ®iÓm ®Ó gîi ý thªm. CÇn nh¾c häc sinh cã thÓ n»m trong ph¹m vi néi dung cña c¸c ®Ò kiÓm tra vµ ®Ò thi, kÓ c¶ c¸c ®Ò thi cuèi cÊp.
 §èi víi viÖc d¹y TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n, viÖc ph©n tÝch mÉu vµ häc theo mÉu ®ãng vai trß quan träng theo h­íng ph¸t huy tÝch cùc cña chñ thÓ, cÇn ­u tiªn sö dông ph­¬ng ph¸p quy n¹p trong viÖc ph©n tÝch mÉu ®Ó rót ra kÕt luËn. Tuy nhiªn dï cho mÉu chän tèt ®Õn mÊy còng kh«ng bao giê ph¶n ¸nh hÕt thùc tiÔn phong phó vµ ®a d¹ng. CÇn cho häc sinh tham gia tèi ®a vµo qu¸ tr×nh s­u tÇm, tËp hîp ®Ó xö lý th«ng tin rót ra c¸c kÕt luËn, quy t¾c ®Þnh nghÜa. CÇn biÕt cËn träng trong viÖc sö dông phÐp quy n¹p vµ chØ cho häc sinh biÕt giíi h¹n cña nã, cÇn tr¸nh lèi kÕt luËn gi¶n ®¬n vµ kh¸i qu¸t ho¸ cùc ®oan trong viÖc sö dông phÐp qui n¹p vµ biÕt dïng ®óng chç, ®óng møc mäi ph­¬ng ph¸p khi cÇn thiÕt.
 Gi¸o viªn ®ãng vai trß lµ ng­êi h­íng dÉn tæ chøc ho¹t ®éng cña häc sinh, mçi häc sinh ®Òu ®­îc ho¹t ®éng , ®­îc béc lé m×nh vµ ®­îc ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng ®Çu tiªn lµ ph©n tÝch mÉu, mÉu lµ ng÷ liÖu ®iÓn h×nh (tõ, c©u, ®o¹n v¨n) ®­îc trÝch chñ yÕu tõ c¸c v¨n b¶n häc sinh ®· häc ë ph©n m«n V¨n häc. C¸c mÉu nµy ®­îc lùa chän theo ph­¬ng ch©m cµng ng¾n gän cµng dÔ thÓ hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ ®Æc ®iÓm cña hiÖn t­îng hoÆc ®¬n vÞ ng«n ng÷ d¹y trong tiÕt häc cµng tèt.
 Gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc viÖc ph©n tÝch mÉu theo tr×nh tù c¸c c©u hái trong s¸ch gi¸o khoa.
VÝ dô: Khi d¹y vÒ danh tõ sau khi cho häc sinh ®äc bµi tËp (VÝ dô) gi¸o viªn ®Æt c©u hái: Em h·y nhí l¹i kiÓn thøc bËc tiÓu häc t×m danh tõ trong c©u v¨n, ®o¹n v¨n,  trªn th× häc sinh dÔ nhËn ra.
 Sau khi ph©n tÝch mÉu, gi¸o viªn gióp c¸c em suy ra nh÷ng kÕt luËn c¬ b¶n nhÊt nªu trong phÇn ghi trªn. Còng cã khi, gi¸o viªn kh«ng cÇn chê häc sinh tr¶ lêi xong tÊt c¶ c¸c c©u hái hoÆc thùc hiÖn xong tÊt c¶ c¸c lÖnh ®­îc rót ra kÕt luËn, mµ cã thÓ h­íng dÉn c¸c em rót ra kÕt luËn sau mçi lÇn tr¶ lêi mét c©u hái thùc hiÖn mét lÖnh nhÊt ®Þnh.
 VÝ dô: Sau khi chØ ra ®­îc c¸c danh tõ trong c©u v¨n, ®o¹n v¨n. Gi¸o viªn tù cho häc sinh rót ra kh¸i niÖm vÒ danh tõ lu«n.
Qua ®ã em cho biÕt thÕ nµo lµ danh tõ?
Häc sinh tù rót ra ®­îc.
 Ho¹t ®éng thø hai lµ ho¹t ®éng thùc hµnh nhËn diÖn hoÆc ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu hiÖn cña c¸c hiÖn t­îng, ®¬n vÞ ng«n ng÷, thùc hµnh dïng tõ, ®Æt c©u, dùng ®o¹n, ch÷a lçi vÒ tõ, c©u vµ ®o¹n v¨n.
VÝ dô: Bµi vÒ danh tõ yªu cÇu häc sinh:
Em t×m mét sè danh tõ chØ sù vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm sau ®ã ®Æt c©u hái víi mçi danh tõ ®ã.
Mét ho¹t ®éng trong nhµ tr­êng nãi riªng lµ trao ®æi, gi¸o viªn cÇn khuyÕn khÝch häc sinh th¶o luËn vµ thùc hiÖn ho¹t ®éng nµy theo quan hÖ thÇy - trß, trß - thÇy, trß - trß; Kh¾c phôc t×nh tr¹ng suèt giê häc chØ cã thÇy hái, trß tr¶ lêi ®¬n ®iÖu vµ thiÕu d©n chñ.
VÝ dô: Gi¸o viªn viÕt vÝ dô vµo b¶ng phô yªu cÇu häc sinh ®äc sau ®ã ®Æt c©u hái cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm tæ, nhãm, theo líp. Gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, ®¹i diÖn nhãm kh¸c nhËn xÐt, nªu ý kiÕn. Cuèi cïng gi¸o viªn tæng hîp l¹i cho ®iÓm.
 Th«ng th­êng khi gÆp nh÷ng bµi tËp tÝch hîp mÉu thùc hµnh cã yªu cÇu thèng kª, ph©n tÝch ng÷ liÖu cô thÓ gi¸o viªn nªn ®Ó mçi häc sinh lµm viÖc ®éc lËp, cßn khi gÆp nh÷ng c©u hái cã tÝnh kh¸i qu¸t, tæng hîp th× nªn tæ chøc ho¹t ®éng theo nhãm. Ph­¬ng ph¸p d¹y häc nµy sÏ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña häc sinh, g©y høng thó cho c¸c em n©ng c¸c em lªn mét lÇn nhËn thøc míi.
 Cßn ®èi víi ph©n m«n TËp lµm v¨n ®ãng vai trß quan träng trong viÖc cung cÊp tri thøc c¬ b¶n vÒ c¸c kiÓu v¨n b¶n h×nh thµnh kü n¨ng nãi (kÓ chuyÖn, tãm t¾t), hiÓu kh¸i qu¸t vÒ v¨n b¶n vµ bè côc cña nã. B¶n th©n tËp lµm v¨n lµ m«n ho¹t ®éng tÝch hîp, tÝch hîp tri thøc v¨n b¶n ®äc hiÓu vµ tiÕng ViÖt vµo viÖc t¹o lËp v¨n b¶n míi. Häc sinh kh«ng chØ biÕt ph©n tÝch mµ cßn ph¶i biÕt häc theo mÉu. §õng nghÜ häc theo mÉu lµ kh«ng ph¸t huy ®­îc tÝnh tÝch cùc. Ph¶i ®éng n·o míi thÊy ®­îc c¸i hay cña mÉu, míi n¾m ®­îc quy c¸ch, thÓ thøc cÇn rót ra tõ c¸c mÉu, råi tõ ®ã míi cã thÓ häc theo mÉu mét c¸ch s¸ng t¹o. Còng cÇn ®Æt häc sinh vµo t×nh huèng ®Ó häc sinh høng thó häc tËp, cã dÞp tù gi¸c tr×nh bµy ý kiÕn, t×nh c¶m mét c¸ch ch©n thËt, song nh÷ng t×nh huèng ®ã ph¶i lµ t×nh huèng cã ý nghÜa kh«ng ph¶i c¸i cí hoÆc thñ thuËt ®Ó dÉn d¾t häc sinh häc tËp.
VÝ dô khi tÝm hiÓu vÒ b¶n tù sù gi¸o viªn ph¶i rÌn luyªn kü nang kÓ l¹i b»ng ng«n ng÷ cña m×nh.
Em h·y kÓ l¹i c©u chuyÖn Th¸nh Giãng b»ng ng«n ng÷ cña em?
Trªn c¬ së gi¸o viªn ph¶i cung cÊp kiÕn thøc vÒ nh©n vËt, viÖc bè côc, lêi v¨n, ®o¹n v¨n, ng«i kÓ, thø tù kÓ, tù sù ®êi th­êng, tù sù t­ëng t­îng, s¸ng t¹o. C¸c kiÕn thøc ®ã lµ ®iÒu kiÖn cho häc sinh n¨m ®­îc nhiÒu kh¶ n¨ng biÕn ho¸ tù sù, mÆt kh¸c còng t¸c ®éng ng­îc trë l¹i gióp häc sinh häc tèt phÇn ®äc - hiÓu v¨n b¶n tù sù trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 6. Nh÷ng ®iÒu chó ý lµ thùc hµnh x©y dùng bµi qua thùc hµnh, thùc hµnh nhËn biÕt vµ lµm v¨n b¶n. Ch­¬ng tr×nh chó träng phÇn luyªn nãi (Ho¹t ®éng Ng÷ v¨n, thi kÓ truyÖn, lµm th¬). Môc ®Ých cña nh­ngx tiÕt nµy lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh thãi quen b¹o d¹n ph¸t biÓu miÖng tr­ãc tËp thÓ. TiÕt tr¶ bµi yªu cÇu tæng hîp: LËp ý, dµn bµi, söa lçi ng÷ ph¸p, dïng tõ vµchÝnh t¶.
VÒ vÊn ®Ò kiÓm tra - ®¸nh gi¸ gi¸o viªn cã thÓ kiÓm tra ®¸nh gi¸ hµng ngµy, kiÓm tra bµi cò, kiÓm tra ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ lµm viÖc trªn líp.
	KiÓm tra ®¸nh gi¸ häc kú, cuèi n¨m häc.
	KiÓm tra ®¸nh gi¸ cña thÇy ®èi víi trß.
	Ho¹t ®éng tù kiÓm tra, ®¸nh gi¸ cña häc sinh.
 ViÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ cuèi häc kú, cuèi n¨m häc gi¸o viªn c¨n cø vµo yªu cÇu cô thÓ cña c«ng viÖc mµ ®Þnh h×nh thøc kiÓm tra.
VÝ dô: Yªu cÇu cña m«n Ng÷ v¨n lµ tÝch hîp th× khi ra ®Ò gi¸o viªn còng.
 Ph¶i ra ®Ò tÝch hîp ba ph©n m«n V¨n - TiÕng ViÖt - TËp lµm v¨n theo h×nh thøc tr¾c nghiÖm vµ tù luËn ®Ó kiÓm tra tæng hîp kiÕn thøc häc sinh, vµ l­îng kiÕn thøc ph¶i ra trong c¶ häc kú hoÆc c¶ n¨m häc. §©y chÝnh lµ c¸ch ®æi míi trong ch­¬ng tr×nh s¸ch Ng÷ v¨n 6.
 Cßn vÒ vÊn ®Ò trang thiÕt bÞ, ®å dïng d¹y häc ®Ó ®ãng gãp c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p theo h­íng tÝch cùc vµ tÝch hîp cã thÓ sö dông c¸c t­ liÖu ®å dïng d¹y häc phæ biÕn, thÝch hîp. CÇn khai th¸c tèt s¸ch t­ liÖu tham kh¶o trong th­ viÖn tr­êng, cÇn ph¸t huy t¸c dông cña kªnh h×nh qua phÇn minh ho¹ trong s¸ch gi¸o khoa, qua bé tranh t­ liÖu v¨n häc cña Trung t©m b¶n ®å vµ tranh ¶nh gi¸o dôc, qua c¸c b¨ng h×nh cña Trung t©m nghe nh×n gi¸o dôc, h­íng dÉn häc sinh xem v« tuyÕn truyÒn h×nh, nghe d©n ca hoÆc tæ chøc vÏ theo nh÷ng ®Ò tµi g¾n víi nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc.
 VÝ dô: VÏ mét bøc tranh minh ho¹ cho truyÖn Th¹ch Sanh, em chän chi tiÕt nµo vµ ®Æt tªn cho bøc tranh minh ho¹ Êy?.
 Ngoµi ra gi¸o viªn cßn cã thÓ dïng m¸y chiÕu, hoÆc b¶ng phô ®Ó ghi vÝ dô. Häc sinh theo dâi tr¶ lêi c¸c c©u hái do gi¸o viªn dÉn d¾t gîi më.
III. kÕt thóc vÊn ®Ò:
 M«n Ng÷ V¨n cã vÞ trÝ ®Æc biÖt trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu chung cña tr­êng trung häc c¬ së: gãp phÇn h×nh thµnh nh÷ng con ng­êi cã tr×nh ®é häc vÊn phæ th«ng c¬ së, chuÈn bÞ cho hä tiÕp tôc häc lªn bËc häc cao h¬n. §ã lµ nh÷ng con ng­êi cã ý tøc tù tu d­ìng, biÕt th­¬ng yªu quý träng gia ®×nh, bÌ b¹n, cã lßng yªu n­íc, yªu chñ nghÜa x· héi, biÕt h­íng tíi nh÷ng t­ t­ëng, t×nh c¶m cao ®Ñp nh­ lßng nh©n ¸i, tinh thÇn t«n träng lÏ ph¶i sù c«ng b»ng, lßng c¨m ghÐt c¸i xÊu, c¸i ¸c. §ã lµ nh÷ng con ng­êi biÕt rÌn luyÖn ®Ó cã tÝnh tù lËp, cã t­ duy s¸ng t¹o, b­íc ®Çu cã n¨ng lùc c¶m thô c¸c gi¸ trÞ ch©n, thiÖn, mü, cho nghÖ thuËt, tr­íc hÕt lµ trong v¨n häc, cã n¨ng lùc thùc hµnh vµ n¨ng lùc sö dông TiÕng ViÖt nh­ mét c«ng cô ®Ó t­ duy vµ giao tiÕp. ®èi víi c¸c m«n kh¸c, vÊn ®Ò tªn gäi tªn m«n häc cã lÏ kh«ng cÇn ®Æt ra, nh­ng ®èi víi m«n nµy tªn gäi Êy thÓ hiÖn mét c¸ch næi bËt mét trong nh÷ng ®iÓm c¶i tiÕn c¨n b¶n cña viÖc x©y dùng ch­¬ng tr×nh lÇn nµy lµ quan ®iÓm tÝch hîp, nÕu tr­íc ®©y ta th­êng nãi tíi ba ph©n m«n: V¨n häc -TiÕng ViÖt -TËp lµm v¨n th× hiÖn nay theo quan ®iÓm tÝch hîp triÖt ®Ó ranh giíi gi÷a ba ph©n m«n Êy sÏ cßn n÷a mµ thùc sù s¸p nhËp lµ mét . Cho nªn viÖc gi¶ng d¹y theo quan ®iÓm tÝch hîp kh«ng phñ ®Þnh viÖc d¹y c¸c tri thøc, kü n¨ng riªng cña tõng ph©n m«n.VÊn ®Ò lµ lµm thÕ nµo phèi hîp c¸c tri thøc, kÜ n¨ng thuéc tõng ph©n m«n thËt nhuÇn nhuyÔn nh»m ®¹t tíi môc tiªu chung cña m«n Ng÷ V¨n.
 Trªn ®©y lµ nh÷ng trao ®æi vÒ viÖc vËn dông ph­¬ng ph¸p d¹y häc tÝch hîp trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n mµ b¶n th©n t«i ®· rót ra tõ qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp ®Ó b¶n s¸ng kiÕn kinh nghiÖm cña t«i ®­îc hoµn thiÖn h¬n n÷a.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!