Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Nguyễn Lê Minh Quân - Tiết 61: Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên

Chương IV: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Mục tiêu: 
	- Phân biệt được 3 dạng tài nguyên thiên nhiên.
- Nêu được tầm quan trọng và tác dụng của việc sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên.
- Hiểu khái niệm phát triển bền vững.
- Hiểu và giải thích được vì sao cần khôi phục môi trường, giữ gìn thiên nhiên hoang dã.
- Nêu được ý nghĩa của các biện pháp bảo vệ thiên nhiên hoang dã.
- Trình bày được hiệu quả của các biện pháp bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái, từ đó đề xuất được những biện pháp bảo vệ phù hợp với hoàn cảnh của địa phương.
- Sự cần thiết phải ban hành luật bảo vệ môi trường. 
- Nắm được những nội dung chính của chương II và III trong luật bảo vệ mọi trường.
Tiết PPCT : 61 SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN 
Ngày dạy : 
 1/ Mục tiêu :
	a- Kiến thức :
- Phân biệt được 3 dạng tài nguyên thiên nhiên.
- Nêu được tầm quan trọng và tác dụng của việc sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên.
- Hiểu khái niệm phát triển bền vững.
	b- Kĩ năng :
- Kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tế.
- Kĩ năng hoạt động nhóm.
- Khả năng khái quát hóa kiến thức.
c- Thái độ :
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường giữ gìn nguồn tài nguyên thiên nhiên.
2/ Chuẩn bị :
	a- Giáo viên : 
- Hình 58.1 58.2 SGK.
	b- Học sinh :
+ Tìm hiểu các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu.
+ Cách sử dụng tài nguyên thiên nhiên hợp lí.
3/ Phương pháp dạy học :
	- Quan sát, phân tích.	
4/ Tiến trình :
	4.1 Oån định tổ chức :
	Kiểm tra sỉ số HS. Dụng cụ học tập.
	4.2 Kiểm tra bài cũ :
 4.3 Giảng bài mới :
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
I/ HOẠT ĐỘNG1:
* Mục tiêu: HS phân biệt được dạng tài nguyên không tái sinh, tài nguyên tái sinh và dạng tài nguyên năng lượng vĩnh cửu.
- GV nêu câu hỏi:
- Em hãy kể tên và cho biết những đặc điểm của các dạng tài nguyên thiên nhiên?
- Tài nguyên không tái sinh ở Việt Nam có những loại nào?
- Tài nguyên rừng là loại tài nguyên gì? Vì sao?
+ Cá nhân nghiên cứu SGK tr.173 ghi nớ kiến thức.
+ Trao đổi nhóm hoàn thành nội dung bảng 58.1 tr.173, yêu cầu:
+ Ở Việt Nam có tài nguyên không tái sinh là: than đá, dầu mỏ, mỏ thiếc 
+ Tàn nguyên rừng là loại tài nguyên tái sinh vì khai thác rồi có thể phục hồi.
+ Đại diện nhóm trình bày, lớp nhận xét bổ sung.
- GV thông báo đáp án đúng của bảng 58.1.
- GV đánh giá kết quả thảo luận của các nhóm.
- GV yêu cầu HS khái quát kiến thức.
+ HS dựa vào bảng 58.1 và nội dung SGK tóm tắt kiến thức.
II/ HOẠT ĐỘNG2:
* Mục tiêu: HS chỉ ra các biện pháp sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên đất, nước và rừng. Liên hệ thực tế ở Việt Nam.
- GV yêu cầu HS làm bài tập tr.174 177 SGK.
+ Cá nhân nghiên cứu SGK tr.174 177.
+ Thảo luận nội dung trong các bảng hoàn thành.
- GV thông báo đáp án đúng trong các bài tập.
+ HS tự sửa chữa nếu cần.
- GV nêu vấn đề: những nội dung chúng ta vừa nghiên cứu thấy rõ hậu quả của việc sử dụng không hợp lí tài nguyên đất, nước, rừng Vậy cần có biện pháp gì để sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên này?
- Cho viên HS thảo luận hoàn thành các nội dung sau:
- Đặc điểm, Loại tài nguyên, cách sử dụng hợp lí.
+ HS hoàn thành nội dung GV yêu cầu.
- GV kẻ lên bảng ghi nội dung.
+ HS hoàn thành nội dung dựa trên nghiên cứu SGK và kiến thức thực tế.
+ Đại diện nhóm ghi đáp án lên bảng, các nhóm khác bổ sung.
- GV nhận xét và thông báo đáp án đúng.
I/ CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN CHỦ YẾU:
- Có 3 dạng tài nguyên thiên nhiên.
+ Tài nguyên tái sinh: có khả năng phục hồi khi sử dụng hợp lí.
+ Tài nguyên không tái sinh: là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: là tài nguyên sử dụng mãi mãi, không gây ô nhiễm môi trường.
II/ SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
 Loại TN
Nội dung
Tài nguyên đất
Tài nguyên nước
Tài nguyên rừng
1. Đặc điểm
- Đất là nơi ở, nơi sản xuất lương thực, thực phẩm nuôi sống con người và sinh vật khác.
- Tái sinh
- Nước là nhu cầu không thể thiếu của tất cả các sinh vật trên trái đất.
- Tái sinh.
- Rừng là nguồn cung cấp lâm sản, thuốc, gỗ 
- Rừng điều hòa khí hậu.
- Tái sinh.
2. Cách sử dụng hợp lí
- Cải tạo đất, bón phân hợp lí.
- Chống xói mòn đất, chống khô cạn, chống nhiễm mặn.
- Khơi thông dòng chảy.
- Không xả rác, chất thải công nghiệp và sinh hoạt xuống sông, hồ, biển.
- Tiết kiệm nguồn nước ngọt.
- Khai thác hợp lí, kết hợp trồng bổ sung.
- Thành lập khu bảo tồn thiên nhiên.
* Liên hệ:
- Em hãy cho biết tình hình sử dụng nguồn tài nguyên rừng, đất, nước ở Việt Nam hiện nay?
+ HS có thể nêu:
+ Chủ trương của Đảng, nhà nước phủ xanh đất trống đồi trọc.
+ Ruộng bậc thang.
+ Khử mặn, hạ mạch nước ngầm.
* GV thông báo thêm một số dẫn chứng:
- Trái đất có khoảng 1.400.000 triệu tỷ lít nước và chỉ có 0,0001% nước ngọt sử dụng được.
- Hàng năm ở Việt Nam đất bị xói mòn là: 200 tấn/1 ha đất trong đó có 6 tấn mùn.
- GV đưa thêm khái niệm phát triển bền vững từ hiểu biết về sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên.
+ HS nêu được: sử dụng hợp lí tàn nguyên là vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại nhưng phải đảm bảo cho thế hệ tương lai.
- Bản thân em làm gì để góp phần sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên hợp lí.
+ Bản thân hiểu giá trị của tài nguyên.
+ Tham gia vào các hoạt động bảo vệ nguồn nước, bảo vệ cây, rừng 
+ Tuyên truyền cho bạn bè và người xung quanh để cùng có ý thức bảo vệ tài nguyên.
* Khái niệm phát triển bền vững:
- Phát triển bền vững là sự phát triển không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu của thế hệ hiện nay mà không làm tổn hại đến thế hệ tương lai đáp ứng lại các nhu cầu của họ.
Sự phát triển bền vững là mối liên hệ giữa công nghiệp hóa và thiên nhiên.
4.4 Củng cố luyện tập :
- Phân biệt tài nguyên tái sinh và tài nguyên không tái sinh?
- Tại sao phải sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên?
 4.5 Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
	- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Chuẩn bị:
+ Tìm hiểu sưu tầm về khu bảo tồn thiên nhiên, công việc khôi phục rừng.
+ Xem trước bài: 59, nghiên cứu hình 59.tr178 và bảng 59 tr.179.
 	 5- Rút kinh nghiệm: