Giáo án lớp 9 môn Sinh học - THCS Mường Cang – Than UYên – Lai Châu - Tuần : 16 - Tiết : 31 - Bài 30 : Di truyền học với con người

Tuần : 16 Tiết : 31
 BÀI 30 : DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI 
I/ MỤC TIÊU
 1/ Kiến Thức : học xong bài này Hs phải
Hiểu được di truyền học tư vấn là gì và nội dung của lĩnh vực khoa học này
Giải thích được cơ sở di truyền học của việc nghiên cấm nam giới lấy hiều vợ hoặc nữ giới lấy nhiều chồng, cấm những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn với nhau.
Hiểu được tại sao phụ nữ không nên sinh con ở tuổi ngoài 35 và tác hại của ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất của tính di truyền của con người
 2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát, nhận biết 
 3/ Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
 II/ PHƯƠNG PHÁP và ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
 1/ Phương pháp: Trực quan, vấn đáp, hoạt động nhóm
 2/ Đồ dùng dạy học:
Bảng 30.1 và 30,2 SGK
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
 1/ Ổn định
 2/ Kiểm tra bài cũ
Có thể nhận biết bệnh nhân Đao và bệnh nhân Tơcnơ qua các đặc điểm hình thái nào?
Nêu các đặc điểm di truyền cảu bệnh bạch tạng, bệnh câm điếc bẩm sinh và tật 6 ngón tay ở người
Nêu các nguyên nhân phát sinh các tật, bệnh di truyền ở người và một số biện pháp hạn chế phát sinh các tật, bệnh đó?
 3/ Bài mới:
 Mở bài: SGK
 Tiến trình tổ chức tiết học
 I/ HOẠT ĐỘNG 1: DI TRUYỀN HỌC TƯ VẤN
 * Mục tiêu: Hiểu được di truyền học tư vấn là gì và nội dung của lĩnh vực khoa học này
 * Tiến hành
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Gv yêu cầu Hs đọc thông tin mục I SGK, trả lời các câu hỏi SGK
- Gv nhận xét, hoàn chỉnh
+ Đây là bệnh di truyền
+ Bệnh do gen lặn qui định vì ở đời trước của 2 gia đình này đã có người mắc bệnh
+ Không nên tiếp tục sinh con vì ở họ đã mang gen lặn gây bệnh
- Gv cung cấp thông tin về Di truyền học tư vấn và nội dung của lĩnh vực này rồi cùng với học sinh tổng kết
? Em hiểu thế nào là Di truyền học tư vấn?
- Gv nhận xét, hoàn chỉnh và chốt ý
- Hs đọc thông tin, trả lời
- Hs khác nhận xét, bổ sung
- Hs phát biểu
- Hs khác nhận xét, bổ sung
 * Tiểu kết: Di truyền học tư vấn bao gồm việc chẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên liên quan đến các tật và bệnh di truyền
 II/ HOẠT ĐỘNG II: DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ KẾ HOẠCH HOÁ GIA ĐÌNH
 * Mục tiêu: Giải thích được cơ sở di truyền của luật hôn nhân gia đình
 * Tiến hành:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
a) Di truyền học với hôn nhân
- Gv hướng dẫn HS phân tích tư liệu để giúp các em thấy được nguy hại của kết hôn họ hàng gần, từ đó nhận thức được việc nghiêm cấm kết hôn họ hàng gần là hợp lí và có cơ sở khoa học
- Gv yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK mục 1, trả lời các câu hỏi SGK
- Gv nhận xét, hoàn chỉnh và chốt ý
+ Kết hôn gần tạo cơ hội cho những gen lặn gây hại dễ gặp nhau ở thể đồng hợp, gây suy thoái nòi giống
+ Luật hôn nhân và gia đình cho phép những người có quan hệ huýêt thống từ đời thứ 5 trở đi kết hôn với nhau vì sự sai khác về mặt di truyền nhiều hơn, các gen lặn có hại khó gặp nhau hơn
b) Cơ sở di truyền của việc “ Hôn nhân một vợ một chồng”
- GV yêu cầu Hs phân tích bảng 30.1 để thấy được sự thay đổi tỉ lệ nam/nữ theo độ tuổi, HS phải thấy được ý nghĩa của tỉ lệ nam/nữ là 1:1 ở độ tuổi 18 – 35. Từ đó hiểu được điều luật có cơ sở khoa học
 Cấm chuẩn đoán giới tính thai nhi để hạn chế việc sinh con trai theo tư tưởng “ Trọng nam kinh nữ” dẫn đến làm mất cân đối tỉ lệ nam/nữ ở tuổi trưởng thành ( VD : nước Trung Quốc)
c) Di truyền học và kế hoạch hoá gia đình
- Gv hướng dẫn Hs phân tích bảng 30.2
? Các bà mẹ ở độ tuổi nào sinh con dễ bị mắc bệnh Đao?
? Nên sinh con ở độ tuổi nào để đảm bảo giảm thiểu tỉ lệ trẻ mắc bệnh Đao và hợp lí nhất?
- Gv nhận xét, hoàn chỉnh và chốt ý
+ Các bà mẹ sinh con có độ tuổi từ 35 trở lên thì tỉ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh Đao tăng rõ rệt
+ Phụ nữ nên sinh con trong độ tuổi từ 25 – 34 là hợp lí nhất: tránh hiện tượng hai lần sinh gần nhau và đảm bảo việc học tập, giữ được qui mô gia đình hợp lí ( mỗi cặp vợ chồng chỉ nên sinh từ 1 -2 con)
- Hs phân tích tư liệu
- Hs đọc thông tin, trả lời câu hỏi
- Hs khác nhận xét, bổ sung
- Hs nghiên cứu bảng 30.1 để hiểu rõ hơn về luật “ Hôn nhân gia đình”
- Hs phân tích bảng 30.2, trả lời câu hỏi
- Hs khác nhận xét, bổ sung
 * Tiểu kết: 
Di truyền học đã giải thích qui định trong Luật Hôn nhân và gia đình:
Những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn với nhau.
Hôn nhân một vợ, một chồng
Phụ nữ tuổi đã cao thì không nên sinh con
 II/ HOẠT ĐỘNG III: HẬU QUẢ DI TRUYỀN DO Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
 * Mục tiêu: Thấy được tác hại của ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất của tính di truyền của con người. Giáo dục HS có ý thức bảo vệ môi trường
 * Tiến hành:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Yêu cầu Hs đọc thông tin mục III SGK, cho biết
? Cho biết hậu quả di truyền do ô nhiễm môi trường?
? Để hạn chế các bệnh, tật có liên quan đến di truyền chúng ta phải làm gì?
- Gv nhận xét, hoàn chỉnh, chốt ý
- Hs đọc thông tin, trả lời câu hỏi
- Hs khác nhận xét, bổ sung
 * Tiểu kết: 
- Các chất phóng xạ và các hoá chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền
- Cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học và chống ô nhiễm môi trường
IV/ CỦNG CỐ:
Di truyền học tư vấn có chức năng gì?
Giải thích tại so trong luật hôn nhân gia đình có qui định:
Những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời thì không được kết hôn với nhau.
Hôn nhân một vơ, một chồng
Phụ nữ không nên sinh con ở ngoài độ tuổi 35
V/ DẶN DÒ:
 Học bài, trả lời câu hỏi SGK, soạn bài 31