Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tuần 27 - Tiết 54: Ô nhiễm môi trường

TUẦN 27 - TIẾT 54. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
I. Mục tiêu:
 Hs có khả năng:
Xác định được các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường
Thấy được hiệu quả của việc phát triển bền vững
Có ý thức bảo vệ môi trường
 Rèn kỹ năng quan sát, thu nhận kiến thức từ hình vẽ
II. Phương tiện
Tranh phóng to hình 54.1 ® 6 sgk
III. Phương pháp
Nêu vấn đề
Quan sát
Nghiên cứu sgk
IV. Tiến trình bài giảng
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài giảng:
Gv – Hs
Mở bài:
Gv yêu cầu hs đọc sgk để xác định được ô nhiễm môi trường là gì
Hs đọc sgk, thảo luận nhóm, đại diện trình bày
Gv: gợi ý: Ô nhiễm chủ yếu do hoạt động của con người gây ra, và còn do một số hoạt động của tự nhiên: núi lửa, thiên tai....
Chuyển tiếp:
Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk, thực hiện bảng 54.1
Bảng
Bài 54. Ô nhiễm môi trường
I. Ô nhiễm môi trường là gì
Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời làm thay đổi các tính chất vật lí, hoá học, sinh học của môi trường, gây tác hại đến đời sống của con người và các sinh vật khác
II. Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm
1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt
Hs nghiên cứu sgk, thảo luận nhóm, hoàn thành bảng phụ
Gv: các chất CO, SO2, CO2, NO2... và bụi đều là những chất có hại cho cơ thể sinh vật
Hoạt động
Nhiên liệu bị đốt cháy
1. Giao thông vận tải
ô tô
Xe máy
Tàu hoả
Xăng dầu
Than đá
...
2. Sản xuất công nghiệp
Máy cày, máy bừa
Máy gặt...
Than đá
Xăng, dầu
3. Sinh hoạt
Đun nấu
Chế biến thực phẩm
Than, củi, gỗ, khí đốt
Rác thải, bã lên men
Gv: yêu cầu hs đọc sgk, quan sát tranh trả lời câu hỏi:
? Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học thường tích tụ ở những môi trường nào
? Hãy mô tả con được phát tán các loại hoá chất đó
Hs quan sát hình, đọc sgk, thảo luận nhóm, đại diện trình bày
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học
- Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học thường tích tụ ở trong hồ, ao, trong đất, trong đại dương và phát tán trong không khí, bám và ngấm vào cơ thể sinh vật
- Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học theo mưa thấm xuống đất làm ô nhiễm nguồn nước ngầm hoặc chảy xuống ao, hồ hoặc đại dương (một phần hoà tan trong nước, bốc hơi vào không khí). Các chất độc trong không khí theo mưa đi khắp nơi trên mặt đất
Gv: cho hs quan sát hình 54.3 –4 sgk, đọc sgk trả lời câu hỏi:
? Nguyên nhân và tác hại của ô nhiễm chất phóng xạ là gì
Hs quan sát hình, đọc sgk, thảo luận nhóm, đại diện trình bày
Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk, hoàn thành bài tập bảng 54.2 sgk
Hs đọc sgk, thảo luận nhóm, đại diện trình bày
3. Ô nhiễm do chất phóng xạ
- Nguyên nhân gây ô nhiễm phóng xạ chủ yếu là do chất thải của công trường khai thác chất phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử và bãi thử vũ khí hạt nhân
- Tác hại của ô nhiễm phóng xạ là chất phóng xạ có khả năng gây đột biến ở người và sinh vật (gây bệnh di truyền và ung thư)
4. Ô nhiễm do chất thải rắn
Tên chất thải
Chất thải từ hoạt động
- Giấy vụn
- Sinh hoạt, sản xuất, công nghiệp
- Túi nilon
- Sinh hoạt
- Hồ, vữa xây nhà
- Xây dựng nhà, công sở...
- Bông băng y tế
- Chất thải bệnh viện
- Rác thải
- Sinh hoạt
...
...
Gv: yêu cầu hs quan sát hình54.5 -6 nghiên cứu sgk, thực hiện bài tập sgk
5. Ô nhiễm do vi sinh vật gây bệnh
- Nguyên nhân của bệnh tả lị là do thức ăn không vệ sinh, bị nhiễm các sinh vật gây bệnh như: E. coli...
- Nguyên nhân của bệnh giun sán là ăn thức ăn không nấu chín, không rửa sạch có mang mầm bệnh như trứng giun, ấu trùng sán...
- Cách phòng tránh bệnh sốt rét là tiêu diệt muỗi mang kí sinh trùng sốt rét bằng nhiều cách (diệt bọ gậy, giữ cho nơi ở thoáng đãng sạch sẽ, giữ vệ sinh nguồn nước để muỗi không có nơi đẻ trứng, đi ngủ phải móc màn....
Củng cố:
Đánh dấu + vào câu trả lời đúng nhất
? Các tác nhân gây ô nhiễm môi trường là gì.
Các khí thải hoạt động công nghiệp và sinh hoạt*
Hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học*
Các chất thải rắn*
Các chất phóng xạ*
Các chất thải do hoạt động xây dựng
Ô nhiễm do sinh vật gây ra*
BTVN: Trả lời tất cả các câu hỏi trong sgk