Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tuần 6 - Tiết 12 - Bài 12: Cơ chế xác định giới tính (tiếp)

Tuần 6	Ngày soạn: 
Tiết 12 Ngày dạy: 
Bài 12: cơ chế xác định giới tính
I.Mục tiêu:
* Kiến thức: HS
- Nêu được một số đặc điểm của NST giới tính và vai trò của nó đối với sự xác định giới tính.
- Giải thích được cơ chế xác định NST giới tính và tỉ lệ đực : cái ở mỗi loài là 1:1
- Nêu được các yếu tố của môi trường trong và môi trường ngoài đến sự phân hoá giới tính. 
* Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát, tự nghiên cứu SGK, phân tích, thu thập kiến thức từ kênh hình. 
* Thái độ : Giải thích được cơ sở khoa học của việc sinh con trai, con gái. Từ đó phê phán tư tưởng trọng nam kinh nữ.
II. Phương pháp: Trực quan, đàm thoại, thảo luận nhóm.
III. Chuẩn bị:
 - Giáo viên: Tranh phóng to H: 12.1, 12.2 SGK. Bảng phụ bài tập số 5 trang 41 
 - Học sinh: Xem trước bài ở nhà. 
IV. Tiến trình lên lớp
1.ổn định: Kiểm tra sĩ số học sinh
2. Kiểm tra bài cũ :
 ? Biến dị tổ hợp xuất hiên phong phú ở những loài sinh sản hữu tính được giải thích trên cơ sở tế bào như thế nào ?
( - Do sự phân li độc lập của các NST khi hình thành giao tử và sự tổ hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử đực và cái trong thụ tinh
- Do tổ hợp lại các gen vốn có ở tổ tiên, bố mẹ làm xuất hiện tính trạng đã có hoặc chưa có các thế hệ trước )
 Bài tập : Gọi học sinh lên giải bài 4 trang 36 (Đúng c)
3. Bài mới : 
a. Mở bài: Tại sao trong cấu trúc dân số, tỉ lệ nam: nữ xấp xỉ 1: 1
b. Phát triển bài:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
*Hoạt động 1: Tìm hiểu NST giới tính
GV : Treo tranh H: 12.1 SGKà hướng dẫn HS quan sát tranh và nghiên cứu SGK để xác định được đặc điểm cơ bản của NST giới tính 
HS : Quan sát tranh, đọc SGK, độc lập suy nghĩ để nêu lên được các đậc điểm cơ bản của NST giới tính
GV : Nhấn mạnh NST giới tính cũng có mặt trong tế bào sinh dưỡng chứ không chỉ có ở tế bào sinh dục
? Cặp NST nào là NST giới tính ?
 ( Cặp NST số 23 )
GV : Cặp NST số 23 là cặp NST giới tính nhưng có sự khác nhau giữa nam và nữ .
? NST giới tính có ở tế bào nào ? 
 ( ở TB lưỡng bội )
? ở người có bao nhiêu bộ NST ?
 ( 23 nhưng 22 NST thường còn 1 giới tính)
Hoạt động 2: Tìm hiểu cơ chế NST xác định giới tính
GV :Treo tranh H: 12.2 SGK à yêu cầu học sinh quan sát tranh H:12.2 tìm hiểu SGK, thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi phần II trang 39
? Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua giảm phân ?
 (Trứng có 1 loại là 22A +X còn tinh trùng có 2 loại 22A +X và và 22A +Y )
? Sự thụ tinh giữa các loại tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo hợp tử phát triển thành con trai hay con gái?
 ( Sự thụ tinh giữa trúng với :
 - Tinh trùng X àXX ( gái ) 
 -- Tinh trùng Y àXY ( trai )
? Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1: 1 ?
 ( 2 loại tinh trùng tạo ra với tỉ lệ ngang nhau ; Các tinh trùng tham gia thụ tinh với xác Suất ngang nhau )
? Sinh con trai hay gái do người mẹ đúng hay sai ?
GV : Liên hệ thực tế về quan niện sai lầm sinh trai gái
GV : Giải thích thêm nam nữ ở lứa tuổi khác nhau thì có khác nhau chút ít
Hoạt đông 3: Tìm hiểu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính
GV : Giới thiệu : Bên cạnh NST giới tính có các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính .
GV : Yêu cầu học sinh đọc SGK để nêu lên được sự ảnh hưởng của các yếu tố đến phát triển giới tính
HS : Tự nghiên cứu SGK và trả lời câu hỏi
? Yếu tố nào ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính 
 ( Hooc môn; Nhiệt độ, cường độ ánh sáng )
GV : Qua sự hiểu biết về cơ chế xác định giới tính người ta có thể chủ động điều chỉnh tỉ lệ đực, cái phù hợp với mục đích sản xuất. 
1.Nhiễm sắc thể giới tính
- Trong tế bào lưỡng bội (2n), ngoài các NST thường tồn tại thành từng cặp tương đồng, còn có một cặp NST giới tính XX (tương đồng) hoặc XY (không tương đồng)
- NST giới tính mang gen quy định tính trạng giới tính hay tính trạng liên quan đến giới tính và vai trò của nó đối với sự xác định giới tính.
II. Cơ chế NST xác định giới tính
- Qua giảm phân, ở người mẹ chỉ cho một trứng mang NST X, còn ở người bố thì cho ra 2 loại tinh trùng NST X và NST Y
- Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang NST giới tính X với trứng tạo ra hợp tử chứa XX sẽ phát triển thành con gái, còn tinh trùng mang NST giới tính Y với trứng tạo ra hợp tử chứa XY sẽ phát triển thành con trai
- Sở dĩ tỉ lệ con trai : con gái xấp xỉ là 1 : 1 là do 2 tinh trùng mang X và Y được tạo ra với tỉ lệ ngang nhau.
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá giới tính
- Sự phân hoá giới tính không hoàn toàn phụ thuộc vào cặp NST giới tính mà còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường. Dựa vào đó, người ta có thể chủ động điều chỉnh tỉ lệ đực : cái ở vật nuôi .
c. Tổng kết : 1HS đọc ghi nhớ 
4. Kiểm tra đánh giá :? Nêu điểm khác nhau giữa NST giới tính và NST thường ?
? Câu hỏi 5 SGK (Đáp án đúng a)
5. Dặn dò: - Học bài +Trả lời các câu hỏi SGK + Xem trước bài : “Di truyền liên kết”
V.Rút kinh nghiệm: