Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết 11, 12: Tuyên bố thế giới về sự sống còn, bảo vệ và phát triển của trẻ em

Tuần 03	Ngày soạn :18 / 9
Tiết 11, 12	Ngày dạy : 20 / 9
TUYÊN BỐ THẾ GIỚI VỀ SỰ SỐNG CÒN, 
BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ EM
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp Hs:
- Thấy được phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay, tâm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em.
 - Hiểu được tầm quan trọng và sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
 - Học sinh cảm thụ cách lập luận của văn bản chính luận. Cảm nhận sự quan tâm và ý thức được sống trong sự bảo vệ chăm sóc của cộng đồng. 	
 Trọng tâm: Tiết 11 đọc, hiểu chung, tìm hiểu phần 1.
ĐỒ DÙNG THIẾT BỊ:
- Tranh ảnh về các nhà lãnh tụ quan tâm đến thiếu nhi. (Hồ Chủ Tịch, Nông Đức Mạnh)
TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
Ổn định lớp : KT sĩ số + vệ sinh . 
Kiểm tra bài cũ :
 Kiểm tra : Văn bản :”Đấu tranh cho một thế giới hoà bình” 
Gọi 01 HS
? Trình bày luận điểm chính của văn bản ? Thông điệp mà tác giả muốn gởi đến tất cả mọi người là gì ?
Gọi 01 HS khác 
? Cảm nhận về nội dung và nghệ thuật của văn bản “Đấu tranh cho một thế giới hoà bình”
G.v nhận xét và ghi điểm
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC 
Giới thiệu : Thế giới ngày nay đang có xu hướng xích lại gần nhau hơn . Đây là điều kiện thuận lợi đối với nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc trẻ em . Song bên cạnh đó cũng có không ít khó khăn như : sự phân hoá giàu – nghèo , chiến tranh trẻ em bị bốc lột , thất học ngày càng nhiều . Bản tuyên bố mà chúng ta tiếp cận hôm đã chứng tỏ sự quan tâm toàn diện , sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề bảo vệ và phát triển của trẻ em .
Hoạt động của Thầy 
Ø Hoạt động 1: Giới thiệu xuất xứ văn bản.
Hỏi : Em hiểu gì về nguồn gốc văn bản ?
Hỏi : Thời gian ?
Hỏi : Em hiểu thế nào là lời tuyên bố ?
(GV gợi lại những khó khăn thế giới cuối thế kỷ 20 liên quan đến vấn đề bảo vệ chăm sóc trẻ em. Thuận lợi, khó khăn).
- GV hướng dẫn đọc, tìm hiểu chú thích.
- Tìm hiểu các chú thích. (Cho Hs đọc, GV kiểm tra một số từ).
- GV đọc mẫu 1 đoạn văn bản và gọi HS đọc tiếp .
Hỏi : Bố cục văn bản chia mấy phần ? Tính liên kết chặt chẽ của văn bản? (Dựa vào nội dung các phần để giải thích).
Ø Hoạt động 2: Hướng dẫn phân tích văn bản.
* Tìm hiểu phần 1.
- G.V : gọi HS đọc lại đoạn 1.
Hỏi: Phần này gồm bao nhiêu mục ?
Hỏi : Văn bản đã chỉ ra những thực tế cuộc sống của trẻ em trên thế giới như thế nào? Đó là những hiểm họa gì ? Chỉ ra những mặt gây hiểm hoạ cho trẻ trên thế giới?
-Tình trạng bị rơi vào hiểm họa, cuộc sống khổ cực trên nhiều mặt của trẻ em trên thế giới.
- Nạn nhân của chiến tranh và bạo lực, sự phân biệt chủng tộc, sự xâm lược chiếm đóng và thôn tính của nước ngoài.
G.v : giải thích “Chế độ Apacthai”
Hỏi : Bên cạnh đó , trẻ em còn phải chịu đựng thảm họa gì ?
Hỏi : kết quả số phận của những trẻ em này như thế nào ?
- GV đưa tranh ảnh về tình trạng nạn đói ở Nam Phi, giới thiệu một số bộ phận . Mở rộng : nạn AIDS , ma túy , môi trường ô nhiễm 
Hỏi : Em có nhận xét gì về cách trình bày và phân tích của phần văn bản này ? 
Em biết gì về tình hình đời sống trẻ em nước ta hiện nay.
Củng cố dặn dò.
Tiết 12 (tiếp)
Ø Hoạt động 3: Phân tích văn bản.
* Gọi HS đọc phần 2.
Yêu cầu: HS giải nghĩa các từ: “Công ước”, “quân bị”.
(Dựa vào chú thích).
Hỏi: Tóm tắt các điều kiện thuận lợi cơ bản để cộng đồng quốc tế hiện nay có thể đẩy mạnh việc chăm sóc bảo vệ trẻ em?
Hỏi: Trình bày suy nghĩ của em về điều kiện của đất nước ta hiện tại?
(Sự quan tâm cụ thể của Đảng và Nhà nước: Tổng Bí thư thăm và tặng quà cho các cháu thiếu nhi, sự nhận thức và tham gia tích cực của nhiều tổ chức xã hội vào phong trào chăm sóc bảo vệ trẻ em, ý thức cao của toàn dân về vấn đề này ).
GV dùng tranh minh hoạ, băng hình.
Hỏi: Em biết những tổ chức nào của nước ta thể hiện ý nghĩa chăm sóc trẻ em Việt Nam?
Hỏi : Em đánh giá gì về những cơ hội trên ?
Gv khái quát phần 2, chuyển phần 3. 
* HS đọc phần 3.
Phần này bao gồm bao nhiêu mục? Mỗi mục nêu những nhiệm vụ gì? 
Hỏi : Các nhiệm vu trên được nêu ra như thế nào ? Nó có đáp ứng nhu cầu thực tại không ?
Ø Hoạt động 5: Hướng dẫn trình bày nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
- GV tổ chức học sinh trả lời câu hỏi số 5 dựa vào sự chuẩn bị ở nhà của HS.
Nhận xét gì về cách trình bày theo các mục, các phần của văn bản?
(Tính chất như hiến pháp, công lệnh )
Qua văn bản em nhận thấy vấn đề được cộng đồng quốc tế quan tâm như thế nào?
GV khái quát -> HS đọc ghi nhớ.
Ø Hoạt động 6: Hướng dẫn luyện tập.
Hoạt động của Trò
- HS đọc chú thích.
- Trích: Tuyên bố của hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em.
- Hoàn cảnh: 30/9/1990.
-Là nói lên cho mọi người biết điều mà mình khẳng định là đúng .
-Apacthai ?
-Giải trừ quân bị ?
-HS đọc tiếp
Gồm 3 phần:
- Sự thách thức: Thực trạng cuộc sống và hiểm họa.
- Cơ hội: Khẳng định những điều kiện sống thuận lợi -> bảo vệ chăm sóc trẻ em.
- Nhiệm vụ: Nêu nhiệm vụ cụ thể.
-05 mục .
-SGK / 32
- Chịu đựng những thảm họa của đói nghèo, khủng hoảng kinh tế, của tình trạng vô gia cư, dịch bệnh, mù chữ, môi trường xuống cấp.
- Nhiều trẻ em chết mỗi ngày do sự suy dinh dưỡng và bệnh tật.
=> Ngắn gọn nhưng nêu lên khá đầy đủ cụ thể các nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của con người -> đặc biệt là trẻ em.
GV khái quát phần 1.
-HS xem tranh
Các điều kiện thuận lợi cơ bản để cộng đồng quốc tế có thể đẩy mạnh việc chăm sóc trẻ em.
- Sự liên kết các quốc gia cùng ý thức cao của cộng đồng quốc tế trên lĩnh vực này. Đã có Công ước về quyền trẻ em làm cơ sở -> cơ hội mới.
- Sự hợp tác và đoàn kết quốc tế ngày càng có hiệu quả cụ thể trên nhiều lĩnh vực phong trào giải trừ quân bị được đẩy mạnh tạo điều kiện cho một số tài nguyên to lớn có thể được chuyển sang phục vụ các mục tiêu kinh tế tăng cường phúc lợi xã hội.
-Chăm sóc trẻ em , trẻ có nhiều điều kiện phát triển toàn diện .
-Quĩ nhi đồng LHQ : UNICEF .
=> Những cơ hội khả quan đảm bảo cho Công ước thực hiện.
-08 mục ( SGK )
- Quan tâm đến đời sống vật chất dinh dưỡng cho trẻ -> giảm tử vong.
- Vai trò của phụ nữ cần được tăng cường, trai gái bình đẳng, củng cố gia đình, xây dựng nhà trường xã hội, khuyến khích tham gia sinh hoạt văn hoá.
=> Các nhiệm vụ nêu ra cụ thể, toàn diện. Chỉ ra nhiệm vụ cấp thiết của cộng đồng quốc tế đối với việc chăm sóc bảo vệ trẻ em.
TỔNG KẾT
- Bảo vệ quyền lợi, chăm lo đến sự phát triển của trẻ là một trong những nhiệm vụ có ý nghĩa quan trong hàng đầu của từng quốc gia và quốc tế -> liên quan đến tương lai của đất nước.
- Thực hiện qua những chủ trương chính sách, những hoạt động cụ thể với việc bảo vệ chăm sóc trẻ em mà ta nhận ra trình độ văn minh của một xã hội.
- Vấn đề bảo vệ chăm sóc trẻ em được quốc tế quan tâm thích đáng với các chủ trương nhiệm vụ đề ra có tính cụ thể, toàn diện.
LUYỆN TẬP
1. Phát biểu ý kiến về sự quan tâm, chăm sóc của Đảng, Nhà nước, của các tổ chức xã hội đối với trẻ em hiện nay.
(Quan tâm sâu sắc )
2. Nhận thức hoạt động của bản thân.
Nội dung cần đạt
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Xuất xứ văn bản
- Trích: Tuyên bố của hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em.
-Thời gian : 30/9/1990.
2.Đọc, tìm hiểu chú thích (SGK )
3. Bố cục : 03 phần 
II. PHÂN TÍCH :
1. Sự thách thức :
-Trẻ em bị rơi vào hiểm hoạ :
+ Chiến tranh và bạo lực .
+ Nạn phân biệt chủng tộc 
+Sự xâm lược , thôn tính 
-Chịu đựng thảm họa : kinh tế , đói nghèo , mù chữ 
-Trẻ em bệnh tật , suy dinh dưỡng , chết .
2. Cơ hội
-Liên kết các quốc gia .
-Lấy công ước về quyền trẻ em làm cơ sở .
-Sự hợp tác và đoàn kết quốc tế .
3. Nhiệm vụ
-Tăng cường sức khỏe , chế độ dinh dưỡng .
-Nâng cao vai trò của phụ nữ .
-Củng cố gia đình , xây dựng môi trường xã hội 
-Khuyến khích trẻ em tham gia sinh hoạt văn hoá  
c Nhiệm vụ : cụ thể , toàn diện , cấp thiết .
Ghi nhớ SGK / 35
	4. Đánh giá :
	Ở địa phương em , các cơ quan nhà nước , các cấp lãnh đạo , các tổ chức xã hội quan tâm đến trẻ em như thế nào ? Dẫn chứng ?
5. Hướng dẫn học ở nhà
 - Yêu cầu nắm được ghi nhớ: văn bản có ý nghĩa gì trong cuộc sống ngày nay?
 - Lý giải tính chất nhật dụng của văn bản.
 - Chuẩn bị bài: Các phương châm hội thoại (tiếp theo).
G.v nhận xét và đánh giá giờ học .