Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 56: Bếp lửa (Bằng Việt)

Tuần : 12 
Tiết : 56 
 BÕP LöA
 (B»ng ViÖt )
A. Mục tiêu bài học 
1. Kiến Thức:
 - Những hiểu biết về tác giả Bằng Việt và hoàn cảnh ra đời bài thơ.
 - Những xúc cảm chân thành của nhà thơ và hình ảnh người bà hiàu tình thương và giàu đức hi sinh.
 - Việc sử dụng kết hợp nhuần nhuyễn với yếu tố tự sự, miêu tả, bình luận trong tác phẩm trữ tình.
 2. Kĩ năng: 
- Nhận dịên, phân tích được các yếu tố miêu tả, tự sự, bình luận và biểu cảm trong bài thơ..
- Liên hệ để thấy được nỗi nhớ về người bà trong hoàn cảnh tác giả đang ở xa Tổ quốc có mối liên hệ chặt chẽ với những tình cảm với quê hương, đất nước..
 3. Thái độ: 
 - Giaó dục tình cảm gia đình thiêng liêng.
B. Chuẩn bị 
D. Tiến trình dạy học 
1. Ổn định: (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Đọc thuộc lòng bài "Đoàn thuyền...". nêu ND chính của bài?
 3. Bài mới: Giới thiệu bài: (1’)
 Tình cảm bà cháu thật cảm động. Một thanh niên du học ở Liên Xô lai nhớ về bà mình, khi đang hàng ngày sử dụng bếp điện, bếp ga hiện đại, chợt thương về cái bếp lửa ấp iu tình bà cháu tuổi thơ xa.
 Hoạt động của thầy 
Hoạt động của thầy 
 Hoạt động1 (10’)
I.Đọc – Tìm hiểu chú thích 
II.Đọc – Tìm hiểu văn bản (20’)
? Trong ký ức người cháu có hình ảnh này ?
Bếp lửa gợi nỗi nhớ thương bà 
?Những lời thơ nào hiện lên hình ảnh ấy ?
? Tìm từ láy trong những câu thơ trên 
- Chờn vờn, ấp iu 
? Từ láy trong các lời thơ trên có giá trị gợi cảm ntn?
-> Bếp lửa hồng buổi sớm ở 1 miền quê yên tĩnh ,cảm giác ấm áp thân thuộc 
? Bếp lửa ấy gợi lên tình cảm gì? Vì sao nỗi thương nhớ bà gợi lê từ bếp lửa 
-> vì lo toan của người bà ở vùng quê gắn với bếp lửa 
? Câu “Cháu thương bà ..mưa ” có ý nghĩ gì?
Nắng mưa -> về thời tiết 
 -> về thời gian 
? Đoạn thơ mở đầu hé mở tình bà cháu ntn?
-> tình bà cháu gắn liền với bép lửa bền bỉ, sâu nặng 
?Phần vb tiếp theo tác giả tập trung diễn tả những gì?
2.Cảm nghĩ về bà và bếp lửa 
GV: cho hs đọc 
? Trong ký ức người cháu những kỷ niệm bên bếp lửa và bà hiện lên dần cùng những lứa tuổi nào của cháu ? Bằng những lời thơ nào hiện lên hình ảnh cháu cùng bà ?
tuổi ấu thơ
tuổi niê thiếu 
tuổi trưởng thành 
? Ấn tượng sâu đậm về bếp lửa gắn với tuổi cháu là gì?
“ Mùi khói 
“ Khói hun nhèm mắt cháu 
“ Nghĩ lại sống mũi còn cay 
? Khói bếp trong mỗi nhà có thể là dấu hiệu ấm no ,Mùi khói trong lời thơ này gợi 1 hình ảnh 1 cs ntn?
- cs nghèo khó ngày rước 
?Trong kỷ niệm tình bà cháu ấn tượng nhất về bếp lửa và trong quãng thời gian này là gì? = những lời thơ nào ?
Tiếng tu hú ,tiếng đốt làng 
? Vì sao tiếng tu hú lại ẩn hiện trong tâm trí người cháu đến thế ?
Tiếng tu hú : - âm thanh quen thuộc 
Nhớ nhà nhớ quê 
Nhắn gửi lời nhớ thương đến bà 
 ?lời thơ “Rồi sớm chiều ngọn lửa ”tác giả dùng nghệ thuật gì? Tác dụng 
-> Điệp ngữ thắp bằng tình yêu thương con cháu, = niềm tin kháng chiến thắng lợi 
? Bây giờ những gì được nhóm lên tờ bếp lửa của bà ?
? Từ bếp lởa của bà nhà thơ đã thốt lên “Ôi kỳ lạ .”em hiểu gì về lời thơ này ?
-> nơi ấy ấp ủ và sáng mãi tình bà cháu 
3.Suy nghĩ của người cháu 
“Giờ cháu đã trăm ngả ”người cháu tự thấy mình có những may mắn gì trong cuộc sống ?
-> Được đi học nước ngoài, tiếp nhận những điều tốt đẹp 
? Khi viết lời thơ “Nhưng vẫn chẳng lên chưa ”người cháu đã tự nhắc lòng mình điều gì?
- Không được quên những lận đận dời bà 
- Không được quên tấm lòng ấm áp của bà 
- lòng yêu thương và đức hy sinh của bà
? Từ cái có hiện hữu trong hàng trăm cái thứ cao siêu dài rộng dễ che lấp không chỉ 1 bếp lửa nhỏ bé của bà .Từ đó em có liên hệ gì đến cuộc sống của thế hệ trẻ hôm nay ?
? kể tên những bài thơ, hát những bài hát ca ngợi tình cảm này ?
* Ghi nhớ : (sgk)
 * Bài tập nhanh 
1 Nội dung chính của bài thơ là “
a. Miêu tả vẻ đẹp của hình ảnh bếp lửa trong buổi sớm mai 
b.Tình cảm sâu nặng thiêng liêng của người cháu đối với bà
c.Tình cảm yêu thương của ngưồi bà dành cho con và cháu 
d. Tình thương nhớ của con dành cho cha mẹ 
2. Nhận định nào nói đúng nhất ý nghĩa của hình ảnh bếp lửa 
a.Hiện diện nhơ tình cảm ấm ấp của người bà dành cho cháu 
b.Là chỗ dựa cho người cháu những năm tháng tuổi thơ 
c.Là sự cưu mang đùm bọc chi chút của bà dành cho cháu 
D.Cả A, B, C đúng 
3.Bài thơ chưa đựng 1 triết lý thầm kín ;Những gì là thân thiết nhất của tuổi thơ mõi người đều có sức tỏ sáng, nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời Đúng hay sai ?
A. Đúng B. Sai 
IV. Luyện tập: (5’)
- Cảm nhận của em về tình cảm bà cháu
Hoạt động 3: (3’)
* Cũng cố : hệ thống lại toàn bài
 * Dặn dò: Chuẩn bị phần còn lại của bài 
Đọc 
“Một bếp lửa ấp ” 
- Chờn vờn, ấp iu 
Suy nghĩ 
Tình cảm thương nhớ của cháu đối với bà 
Suy nghĩ trả lời 
hs đọc 
Suy nghĩ 
Suy nghĩ 
“Tu hú kêu ”
“Niềm yêu .. . 
hs đọc 
thảo luận 
 Cuộc sống đầy đủ nhưng không thể quên những điều thường như bếp lửa 
của bà 
hs đọc ghi nhớ 
nghe trả lời nhanh
nghe trả lời nhanh
nghe trả lời nhanh