Giáo án môn Sinh học 9 năm 2010 - Tiết 2: Lai một cặp tính trạng

Ngày soạn : 17/8/2010
Ngày giảng: 9A: 19/8/2010
9B : 19/8/2010
Tiết 2: Lai một cặp tính trạng
I - Mục tiêu:
1- Kiến thức: 
- Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Men Đen
- Nêu được các khái niệm: Kiểu gen, kiểu hình, thể đồng hợp,thể dị hợp
- Biết và phát biểu được nội dung định luật phân ly
- Biết và giải thích được kết quả thí nghiệm của Men Đen
2- Kỹ năng: Rèn các kỹ năng
- Quan sát, phân tích, so sánh
- Hoạt động nhóm
3- Thái độ
- Giáo dục lòng yêu thích bộ môn, ý thức say mê nghiên cứu
II- Đồ dùng cần chuẩn bị:
 - Tranh phóng to hình:1,2,3 SGK
 - Máy tính, máy chiếu
III-Hoạt động dạy học:
1.ổn định tổ chức 
 - Nêu các khái niệm: Di truyền, Biến dị, Di truyền học?
 - Tại sao Men Đen lại chọn các cặp tính trạng tương phản khi thực hiện các phép lai?
2-Khởi động : Men Đen dùng phương pháp phân tích giống lai để nghiên cứu di truyền.Vậy phương pháp này được thể hiện cụ thể thế nào? àBài mới
3-Bài mới:
Hoạt động 1: Thí nghiệm của Men Đen
Mục tiêu: Nờu được thớ nghiệm của Menđen về lai một cặp tính trạng và rỳt ra nhận xột.
Thời gian:20 phút
Đồ dùng : Tranh phóng to hình:2.1 và 2.2SGK
Cách tiến hành:
Hoạt động của GV-HS
Nội dung bài
Bước1:
GV: Chiếu hình 2.1 Yêu cầu HS tự đọc phần I
HS: đọc SGK, quan sát hình trả lời câu hỏi ?
? Trình bày cách tiến hành thí nghiệm của Menđen?
Bước 2:
GV: Chiếu hình bảng 2 
 Yêu cầu HS tự đọc các thông tin ở bảng 2 , điền vào cột tỉ lệ kiểu hình, trả lời câu hỏi
HS: đọc SGK, quan sát bảng , tính toán số liệu, trả lời câu hỏi ?
? Menđen thu được kết quả thí nghiệm như thế nào ở thế hệ F1 và F2?
Bước 3:
GV : kết quả thí nghiệm không đổi dù thay đổi vị trí bố mẹ
 Các tính trạng hoa đỏ, thân cao quả lục ở F1 gọi là tính trạng trội, còn tính trạng hoa trắng, thân lùn quả vàng gọi là tính trạng lặn
? Thế nào là tính trạng trội? Tính trạng lặn?
? Kiểu hình là gì ?
? Dựa vào kết quả thí nghiệm và cách gọi tên àHãy điền cụm từ thích hợp vào chỗ chấm. Rút ra kết luận
? Vậy bản chất của hiện tượng phân li là gì?
? Phát biểu nội dung của quy luật phân li
I. Thí nghiệm của Men Đen
1. Thí nghiệm
- Đối tượng: Đậu Hà Lan
- Lai hai bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản
 Hoa đỏ x Hoa trắng
 Thân cao x Thân lùn
 Quả lục x Quả vàng
2. Kết quả thí nghiệm
- F1chỉ một tính trạng của bố hoặc của mẹ được biểu hiện( đồng tính)
- F2 cả 2 tính trạng của bố và của mẹ đều được biểu hiện theo tỷ lệ: 3:1 
( phân tính) 
+ Tính trạng được biểu hiện ở F1 là tính trạng trội
+ Tính trạng đến F2 mới biểu hiện là tính trạng lặn
+ Kiểu hình là tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể
3. Kết luận: SGK-t9
Hoạt động 2: Men Đen giải thích kết quả thí nghiệm
Mục tiêu:Hs giải thích kết quả thí nghiệm củaMen Đen.
Thời gian:20 phút
Đồ dùng : Tranh phóng to hình:2.3 SGK
Cách tiến hành:
Bước1:
GV: Giới thiệu cho HS quan niệm đương thời về sự di truyền hoà hợp: Các TT của bố và mẹ trộn lẫn vào nhau
GV: chiếu sơ đồ hinh 2.2 yêu cầu HS đọc SGK phần II. Trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi
HS: Quan sát thật kỹ hình 2.2. đọc SGK phần II, trao đổi nhóm thống nhất ý kiến, cử đại diện trả lời câu hỏi
? Menđen giải thích kết quả TN như thế nào?
Mỗi tính trạng do yếu tố nào quy định? 
? Quan niệm của Men đen khác người đương thời ở điểm gì?
? Các nhân tố di truyền tồn tại như thế nào trong tế bào sinh dưỡng? trong giao tử? trong hợp tử
? Ông kí hiệu các nhân tố di truyền như thế nào?
? Cho biết tỷ lệ các loại giao tử ở F1 và tỷ lệ các loại giao tử ở F2?
? Tại sao F2 lại có tỷ lệ 3 trội 1 lặn?
Bước2:
GV: Treo tranh câm hình 2.3 gọi đại diện một số nhóm lên dán các chữ cái tương ứng với các nhân tố di truyên vào kiểu hình cho phù hợp. Các nhóm khác theo dõi để nhận xét và bổ sung.
*Chú ý: +Trong tế bào sinh dưỡng: nhân tố di truyền tồn tại thành từng cặp 
 +Trong tế bào sinh dục: nhân tố di truyền tồn tại thành từng chiếc
 +Trong hợp tử: nhân tố di truyền tồn tại thành từng cặp
II. Men Đen giải thích kết quả thí nghiệm
- Mỗi tính trạng trên cơ thể do 1 cặp nhân tố di truyền quy định( sau gọi là gen),2 nhân tố di truyền đứng cạnh nhau nhưng không hoà lẫn vào nhau( Hiện tương giao tử thuần khiết)
- Trong tế bào sinh dưỡng các nhân tố di truyền tồn tại thành từng cặp
- Trong quá trình phát sinh giao tử, các nhân tố di truyền về các tế bào con
( giao tử), mỗi giao tử có 1 nhân tố di truyền và giữ nguyên bản chất
- Chúng tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh hình thành hợp tử
- Ông dùng các chữ cái để kí hiệu nhân tố di truyền:
 A. quy định tính trạng màu hoa đỏ
 a. quy định tính trạng màu hoa trắng
Ta có sơ đồ lai
P Hoa đỏ x Hoa trắng
 A A x a a
G A , A a, a
F1 A a (Đỏ )
F1 xF1: A a (Đỏ ) x A a(Đỏ )
GF1 A, a A , a
F2:
 A
 a
 A
 A A
 A a
 a
 A a
 a a
*Kết luận: có sự phân li tính trạng là do
 sự phân ly và tổ hợp của các cặp nhân tố di truyền (cặp gen ) quy định cặp tính trạng tương phản ,thông qua quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh
4. Tổng kết và HDVN (5phút)
*.Củng cố.
 -Gọi học sinh đọc kỹ kết luận chung
 -Hướng dẫn trả lời câu hỏi
 Câu 4 +Vì F1 thu được toàn cá mắt đen à Đen là trội, Đỏ là lặn
 +Đặt tên gen
 +Sơ đồ lai
 +Kết quả
*. HDVN :
 +Học kỹ nội dung bài
 +Đọc trước bài lai một cặp tính trạng ( tiếp theo)