Giáo an Ngữ văn 9 - Tiết 13 + 14 Văn bản: Lão Hạc

Bài 4
Tiết 13+14
Văn bản:Lão Hạc
Nam Cao
A/MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
-Giúp hs thấy được tình cảnh khốn cùng và nhân cách cao quý của nv Lão Hạc,qua đóhiểu thêm về số phận đáng thương và vẻ đẹp tâm hồn người nông dân trước CM.
-Thấy được tấm lòng nhân đạo sâu sác của Nam Cao đv người nông dân.
-Tìm hiểunhững đặc sắc trong nghệ thuật viết truyện của Nam Cao:cách xây dựng nv,văn tự sự kết hợp với triết lý,trữ tình.
B/TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC :
1/Ổn định 
2/Kiểm tra bài cũ
- Phân tích diễn biến tâm lý chị Dâïu trong vb “Tức nước vỡ bờ”,nêu nhũng phẩm chất tốt đẹp của chị Dậu 
- Giá trị nghệ thuật của vb trong viêc xd hình tượng nhân chị Dậu ?
3/Giới thiệu bài mới :
-Xuất hiện sau Ngô Tất Tố,Nguyên Hồng, Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng,nhưng Nam Cao nhanh chóng khẳng định tên tuổi của mình trong dòng văn học HT 1930-1945. Đặc biệt là 5 năm cuối .Các sáng tác về người nông dân của ông chân thật đến đau lòng và tràn đầy tinh thần nhân đạo sâu xa.Tiêu biểu cho những sáng tác là “lão Hạc”
Hoạt động của thầy và trò
Địng hướng nội dung
Ghi bảng
ư Hoạt động 1:Giới thiệu tg,tp.->hs tự giới thiệu.
ưHoạt động 2: Đọc hiểu VB 
-Hãy cho biết vì sao lão Hạc phải bán con Vàng ?
-Thảo luận: hs phân tích những chi tiết truyện thể hiện tâm trạng đau đớn của lão khi bán chó. Qua đó hình dung ra phẩm chất của lão Hạc ?
-Tìm chi tiết miêu tả cái chết của lão Hạc?Đ ây là cái chết ntn ?
Thảo luận:
- Theo em,nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của lão?
- Tại sao lão không chọn cái chết êm ái ,nhẹ nhàng mà lại chọn bã chóđễ kết liễu cuộc đời?
- Qua những điều lão thu xếp ,nhờ cậy ông Giáo,em hiểu thêm điều gì ở lão Hạc?
- Thảo luận :Nv ông giáo đã bộc lộ thái độ ,tình cảm đ/v lão Hạc ntn?hãy phân tích.
-Khi nói “cuộc đờinghĩa khác”Nên hiểu ý nghĩa cách nói đó ntn ? 
-Nv ông Giáo tượng trưng cho ai?
ưHoạt động 3: Tổng kết.
-Cái hay của truyện được thể hiện ở những điểm nào?(về xd nv,về văn phong,việc sử dụng ngôn ngữ,ngôi kể thứ nhất?)
-Qua truyện ,em có suy nghĩ gì vềsố phận của người nd trước CM?
Hs thảo luận->rút ra ghi nhớ.
=>Nam Cao thành công với 2 đề tài:Trí thức và người nông dân,là người đưa ra nhiều tuyên ngôn nghệ thuật có giá trị,hi sinh trong lúc tài năng đang độ chín .
-Hs đọc tóm tắt trong SGK để liên kết với phần văn bản trích
=>Tình cảnh túng quẩn,sau trạnä ốm nặng ,lão thất nghiệp ,bão tàn phá khu vườn. Không còn nguồn lợi nhuận nào khác ,lão đành phãi bán con vàng bởi không muốn phạm vào tiền đễ dàng cho con trong tâm trạng đau đớn.
-Lão cố làm ra vẻ vui-> cười như mếu,đôi mắt ầng ậng nước->tưởng tượng ra lời trách móc của cậu Vàng ->tiếng khóc đầy chất người->khóc vì trót lừa một con chó ->phải là người biết khóc mới tả được đoạn ấy.Ít chữ mà chan nỗi đau cùng cái đẹp,thấm thía tuổi già hạt lệ như sương.->vỡ oà nhiều nỗi niềm.=>Bằng những từ ngữ, các chi tiết nghệ thuật miêu tả bộ dạng , cử chỉ của lão thể hiện một cõi lòng đang vô cùng đau đớn ,xót xa ân hận.
=>tấm lòng yêu thương con sâu sắc,nhân cách cao quý của lão Hạc
-Hs tìm các chi tiết thuộc vb.
-Tình cảnh đói khổ ,túng quẫn ,đặc biệt là tinh thần:thương con, hối hận vì lừa con chó ->lão tìm đến cái chết như sự giải thoát. =>Qua đó ta thấy số phận đáng thương của nguòi nd trước CM. Lão giữ lại tất cà:cho con, không làm phiền hàng xóm->cái chếtlà sự hy sinh cao cả, thể hiện lòng tự trọng đáng kính đến phút cuối của cuộc đợi.
-Nhân vật ông Giáo là hình bóng của nv trí thức nghèo của NC-> là hiện thân của nhà văn. Là người hiểu biết ,yêu thương con người ,biết nhìn nhận cái đẹp và trân trọng cái đẹp -> lo sợ cái đẹp trong con người lão Hạc mất-> tìm thấy con người có bề ngoài lẩm cẩm, bên trong chứa đựng mọi vẻ đẹp sáng ngời=> nv ông Giáo ban đầu lạnh lùng càng về sau càng tha thiết.
-Có cách nhìn,trân trọng vẻ đẹp của người nông dân ->tìm cách giúp đỡ họ, thông cảm và là bạn của lão .Tuy không phải là nv chính nhưng tấm lòng và sự hiểu biết của ông Giáo không thể thiếu được trong tp
=>Là hình bóng ,hiện thân của nhà văn.
Tập trung miêu tả cử chỉ, bộ dạng cái chết đau đớn, vật vã gây ấn tượng mạnh mẽ;lời văn đa giọng điệu: tự sự ,trữ tình triết lý kể kết hợp vói tả, hồi tưởng, sử dụng ngôi kể thứ nhất làm câu truyện trở nên gần gũi,chân thực, tg như kéo người đọc cùng sống ,cùng chứng kiến với nv ;ngôn ngữ sinh động ấn tượng ,gợi hình, gợi cảm.
=>thấy được tình cảnh khốn cùng và nhân cách cao đẹp cũa lão Hạc ->của người nd VN trứơc CM.
I/Giới thiệu :
1/Tác giả:
-Nam Cao (1915-1951)
-Là nhà văn hiện thực xuất sắc.
-Tp:SGK.
2/Tác phẩm:
-Lão Hạc là truyện ngắn xuất sắc viết về đề tài nd.
-Đăng báo lần đầu 1943
II/Tìm hiểu văn bản:
1/Diễn biến tâm trạng lão Hạc xung quang việc bán con chó .
-Cười như mếu, mắt ầng ậng nước ->cố vui vẻ.
- Mặt lão ..co dúmvết nhăn xôépđầu nghoẹo miệng móm mémhu hu khóc->ăn năn day dứt.
-Tôigià lừa con chó->cõi lòng xót xa ân hận.
=>Là người sống thuỷ chung tình nghĩa trung thực ->người cha nghèo thương con sâu sắc.
2/Cái chết của lão Hạc:
-Lão Hạc vật vãrũ rượixộc xệchlong sòng sọctru tréo vật vã chết=>cái chết đau đớn dữ dội->sự tự trừng phạt->lòng tự trọng của nhân cách cao đẹp.=>cái chết gây ấn tượng mạnh mẽ.
3/Thái độ tình cảm của nv “tôi” đ/v lão Hạc.
*Khi nghe lão Hạc kể chuyện :
-Chứng kiến và lắng nghe tâm sự xúc động của lão Hạc : “đôi mắthu hu khóc”=>Là bạn của người đau khổ->Tấm lòng rất mực càm thông đ/v người nd.
-Giấu giếm giúp ngầm lão
->Đồng cảm ,xót xa ,yêu thương.
*Khi nghe Bình Tư kể chuyện:
-Từ thương cảm ->sửng sốt ->thất vọng.
*Trước cái chết của lão Hạc:
- Cuộc đời đáng buồn-> biết trân trọng vẻ đẹp, nhân cách cao quý của lão Hạc.
III/Ghi nhớ :
(SGK trang 48)
4/Củng cố :
-Phát biểu suy nghĩ ,cảm nhận của em sau khi học truyện này.
5/ Dặn dò:
-Học bài ,tìm đọc thêm những sáng tác của NC.
-Soạn từ tượng hình ,tượng thanh.
*Rút kinh nghiệm: