Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 30 - Năm học 2019-2020

 Ngày soạn: 15/02/2019 Tuần: 30 
 Ngày dạy : / 3 /2019 Tiết: 145
 NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
 (Trích) 
 - Lê Minh Khuê - 
 I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 
 1. Kiến thức:
 - Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc sống 
chiến đấu nhiều gian khổ, hy sinh nhưng vẫn lạc quan của những cô dái thanh niên 
xung phong trong truyện.
 - Thành công trong việc miêu tả tâm lí nhân vật, lựa chọn ngôi kể, ngôn ngữ 
kể hấp dẫn.
 - QP- AN: Tấm gương gan dạ, mưu trí, sáng tạo của thanh niên xung phong 
trong kháng chiến.
 2. Kĩ năng: 
 - Đọc – hiểu một văn bản tự sự sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mĩ 
cứu nước.
 - Phân tích tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng “ Tôi”.
 - Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng nhân vật trong tác phẩm.
 - Phân tích nét đặc sắc trong cách kể chuyện, miêu tả tâm lí nhân vật.
 - MT: Môi trường bị hủy hoại nghiêm trọng trong chiến tranh.
 3. Thái độ: Giáo dục Hs biết yêu quê hương tha thiết.
 4. Năng lực, phẩm chất:
 - Năng lực chung: Cảm thụ văn học, nhận xét, đánh giá, giao tiếp, hợp tác.
 - Phẩm chất: Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước; Yêu quý, tự hào, biết ơn 
những anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống giành độc lập, tự do cho dân tộc.
 II. CHUẨN BỊ 
 1. Giáo viên: Bài soạn, Sgk, tài liệu tham khảo.
 2. Học sinh: Đọc văn bản, trả lời các câu hỏi hướng dẫn ở Sgk.
 III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 1. Ổn định (1 p): Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số, vệ sinh lớp học.
 2. Kiểm tra bài cũ: Lồng vào bài mới.
 3. Bài mới:
 Hoạt động của Gv và Hs Nội dung
 Hoạt động 1: Khởi động (2 p)
 - Mục đích: tạo tâm thế, định hướng chú ý cho Hs.
 - Cách thức thực hiện: 
 Gv đặt câu hỏi: Ba cô gái thanh niên xung phong có những vẻ đẹp chung nào?
 → Vẻ đẹp chung của ba cô gái thanh niên xung phong:
 + Dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao, sẵn sàng hi sinh vì nhiệm vụ.
 + Đều là những cô gái trẻ trung, yêu đời, hồn nhiên, trong sáng.
 1 
+ Tình đồng đội gắn bó sâu sắc.
Gv giới thiệu bài: Cùng sống trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt, nguy hiểm, ngoài 
những vẻ đẹp chung thì mỗi cô gái lại có những vẻ đẹp rất riêng, riêng về sở thích, 
riêng về tính cách, nhưng vẻ đẹp nào cũng đáng trân trọng, đáng tự hào.
Hoạt động 2: Tìm tòi, tiếp nhận kiến thức ( 35 p)
Kiến thức 1: Phân tích văn bản II. Phân tích 
(tt)
Mục đích của hoạt động: Hs nắm 2. Vẻ đẹp riêng của từng nhân vật
được giá trị nội dung, nghệ thuật 
của văn bản.
* Cách thức thực hiện:
Gv: Trong chiến đấu, chị Thao a. Chị Thao
được nhận xét như thế nào? - Trong chiến đấu: từng trải, bản lĩnh, cương 
Hs: Tổ trưởng tổ trinh sát mặt quyết, táo bạo.
đường, dứt khoát, mạnh mẽ trong 
công việc.
Gv: Tìm những chi tiết giới thiệu về - Trong đời thường: vẫn có những rung 
sở thích của chị Thao. động khát khao của tuổi trẻ và rất nữ tính.
Hs: Áo lót thích thêu chỉ màu, thích 
tỉa đôi lông mày nhỏ như chiếc tăm, 
thích chép bài hát,...
Gv: Nét nữ tính của chị còn được 
thể hiện ở chi tiết nào?
Hs: Chị Thao sợ máu và sợ vắt.
Gv: Khi Nho bị thương, chị Thao đã 
có tâm trạng như thế nào?
Hs: Lúng túng, cuống quýt, lo lắng, - Đối với đồng đội: Yêu thương đồng đội 
cố gắng hát (Dù không thuộc lời và hơn bản thân mình.
hát không hay).
Gv: Nhân vật Nho được giới thiệu b. Nho
như thế nào? Nho nhỏ nhắn, hồn nhiên, đáng yêu nhưng 
Hs: cũng rất bản lĩnh trong công việc nguy 
- Sở thích: thích ăn kẹo, thích thêu hiểm.
thùa.
- Hình dáng: nhỏ nhắn, trắng trẻo 
như que kem.
- Trong công việc: dũng cảm, mạnh 
mẽ, coi thường nguy hiểm.
Gv: Vai trò của nhân vật Phương c. Nhân vật trung tâm - Phương Định: 
Định trong truyện ? 
Gv: Hs đọc đoạn tự thuật - hồi 
tưởng của nhân vật Phương Định .
Gv: Hãy phân tích nhân vật này để 
thấy rõ nghệ thuật miêu tả tâm lí 
của tác giả .
 2 
Hs trao đổi nhóm bàn với các nội 
dung sau:
+ Nhân vật tự quan sát, đánh giá về - Là cô gái khá đẹp, được nhiều người để ý.
mình như thế nào ở phần đầu - Là cô gái nhạy cảm, hồn nhiên, hay mơ 
truyện. mộng và thích hát.
+ Tâm trạng của cô ra sao ở lần phá - Yêu những người đồng đội. 
bom. - Dũng cảm, tự trọng, tinh thần trách nhiệm 
+ Cảm xúc trước trận mưa đá. cao trong công việc (khi đi phá bom): thể 
Gv hướng dẫn Hs tìm dẫn chứng hiện sự dày dạn kinh nghiệm và bản lĩnh.
minh hoạ cho đặc điểm tính cách 
của Phương Định.
Vd: Đoạn phá bom:
- Ban đầu, PĐ có sợ nhưng khi biết 
có các anh chiến sĩ dõi theo mình, 
PĐ không sợ nữa (sự tự trong, tình 
đồng chí kích thích sự dũng cảm).
- Bình tĩnh, cẩn thận thực hiện từng 
thao tác phá bom.
- Có nghĩ đến cái chết nhưng mờ 
nhạt, cái chính là không biết bom có 
nổ. Đây là nét tâm lí rất tự nhiên.
Hs trả lời, Hs khác nhận xét.
Gv: kết luận.
Gv: Em có nhận xét gì về nghệ → Tâm lí nhân vật được miêu tả chân thực 
thuật miêu tả tâm lí nhân vật của sinh động, thể hiện thế giới nội tâm phong 
tác giả ? phú, trong sáng.
- Việc Phương Định tự đánh giá 
về mình.
- Tâm lí nhân vật khi phá bom.
→ Thế giới nội tâm phong phú 
nhưng trong sáng, không phức 
tạp, rất tự nhiên.
Gv kết luận. => Là con người mới, tiêu biểu cho lớp trẻ 
 thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. 
Gv: Nhan đề tác phẩm có ý nghĩa 
gì?
Hs:
- Những ngôi sao là ẩn dụ cho 
những cô gái thanh niên xung 
phong.
- Xa xôi: sự cống hiến, hi sinh thầm 
lặng.
→ Vẻ đẹp của sự cống hiến, hi sinh 
thầm lặng, những cô gái như những 
vì sao tỏa sáng trên bầu trời Trường 
Sơn.
 3 
 Kiến thức 3: Hướng dẫn tổng kết III. Tổng kết
 Gv: Nêu nét đặc sắc về nội dung, 1. Nghệ thuật
 nghệ thuật của truyện ngắn " Những - Cách kể chuyện tự nhiên.
 ngôi sao xa xôi ". - Ngôn ngữ sinh động.
 Hs trả lời, Gv chốt ý. - Nghệ thuật miêu tả tâm lí nv.
 Hs đọc to ghi nhớ. 2. Nội dung
 Hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ 
 Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống 
 Mĩ được thể hiện qua tâm hồn trong sáng, 
 mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống 
 chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất 
 hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh 
 niên xung phong trên tuyến đường Trường 
 Sơn.
 Hoạt động IV (6’): Vận dụng, mở rộng
 - Mục tiêu: Học sinh củng cố khắc sâu kiến thức bài học. 
 - Phương pháp dạy học: Phương pháp đàm thoại, phương pháp thuyết trình.
 - Cách thực hiện:
 + Tích hợp môi trường: Chiến tranh đã đem đến cho con người nhiều đau 
 thương, mất mát. Không những thế, nó còn ảnh hưởng đến môi trường 
 ntn?Thái độ của em đối với thực trạng này.
 Hs: Môi trường bị hủy hoại nghiêm trọng trong chiến tranh. Bom nổ, gây ảnh 
 hưởng đến môi trường, làm cây chết hàng loạt ảnh hưởng đến sức khỏe con 
 người, làm mất đi nơi cư trú của động vật. Chúng ta cần ngăn chặn chiến 
 tranh, vì nó để lại rất nhiều hậu quả.
 + Tích hợp QP – AN: Qua truyện ngắn này, em hình dung và cảm nghĩ như 
 thế nào về tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ (các thanh 
 niên xung phong) . 
 Hs: Gan dạ, mưu trí, sáng tạo (Trên tuyến đường Trường Sơn). Vẻ đẹp trẻ 
 trung, lạc quan, yêu đời; tình đồng chí, đồng đội sâu sắc.
 + Bình liên hệ với những tác phẩm cùng viết về đề tài người lính trong kháng 
 chiến chống Mỹ (bài thơ, truyện ngắn, nhật kí, bài hát,...).
 Gv: cho Hs hát bài: "Cô gái mở đường".
 4. Hướng dẫn về nhà, hoạt động tiếp nối (1 phút)
 - Mục tiêu: Dặn dò, hướng dẫn học sinh làm bài tập về nhà và chuẩn bị cho tiết 
học tiếp theo.
 - Phương pháp dạy học: Phương pháp thuyết trình.
 - Hình thức tổ chức dạy học: Trong lớp (cá nhân)
 - Thực hiện cụ thể: Giáo viên dặn dò, hướng dẫn học sinh: 
 + Bài cũ: Đọc lại văn bản, học bài, làm phần luyện tập.
 + Bài mới: Chuẩn bị bài Chương trình địa phương Tập làm văn: Nộp lại 
bài viết tìm hiểu về các sự việc, hiện tượng tiêu biểu ở địa phương Bạc Liêu.
 IV. RÚT KINH NGHIỆM
 4 
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Kí duyệt tuần 30
 Ngày tháng 3 năm 2019
 Trần Thị Chầm
 5