Đề thi học sinh giỏi vòng huyện năm học: 2010-2011 môn thi: sinh học thi gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian phát đề)

PHÒNG GD-ĐT DUYÊN HẢI
TRƯỜNG THCS DÂN THÀNH
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG HUYỆN
NĂM HỌC: 2010-2011
M«n thi: Sinh häc
Thêi gian lµm bµi: 150 phĩt (không kể thời gian phát đề)
Lý thuyÕt: (15 điểm)
 C©u 1. (4 ®iĨm)
 Thể dị bội là gì ? Trình bày cơ chế phát sinh các thể dị bội có (2n +1) và (2n-1) nhiễm sắc thể. Hãy nêu một hậu quả của hiện tượng dị bội thể có ở người ?
C©u 2. (2 ®iĨm)
Cơ thể Aa cho 2 loại giao tử, cơ thể AaBb cho 4 loại giao tử . Vậy cơ thể AaBbCc cho mấy loại giao tử ? Giải thích ?
C©u 3. (2 ®iĨm)
Hãy giải thích hai hiện tượng dưới đây và rút ra được điều gì trong chăn nuôi trồng trọt ?
Hiện tượng 1: Cùng cho ăn uống đầy đủ như nhau nhưng lợn Ĩ Nam Định chỉ đạt khối lượng 50 Kg/năm, còn lợn Đại Mạch lại đạt tới 185Kg/năm.
Hiện tượng 2: Cũng giống lợn Đại Mạch đó nhưng cho ăn và chăm sóc kém thì khối lượng chỉ đạt 40-50 Kg/năm.
C©u 4. (3 ®iĨm)
a/ Môi trường sống của cây hoa hồng là đất và không khí. Hãy cho biết, trong môi trường này đâu là các nhân tố vô sinh, đâu là các nhân tố hữu sinh tác động đến cây hoa hồng.
b/ Hãy nêu điểm khác nhau giữa “môi trường” và “nhân tố sinh thái”
C©u 5. (2 ®iĨm)
Kỹ thuật gen (Kỹ thuật di truyền ) là gì ? Trình bày các khâu trong kỹ thuật gen. kể ra những ứng dụng của công nghệ gen.
Câu 6. (2 ®iĨm)
a/ Giới hạn sinh thái là gì ? 
b/ Hãy vẽ sơ đồ mô tả giới hạn sinh thái của loài vi khuẩn suối nước nóng có giới hạn nhiệt độ từ O0C đến +900C trong đó điểm cực thuận là +550C 
Bµi tËp: (5 ®iĨm)
Tõ mét phÐp lai gi÷a 2 c©y đậu Hà lan ng­êi ta thu ®­ỵc:
120 c©y cã th©n cao, h¹t dµi.
119 c©y cã th©n cao, h¹t trßn.
121 c©y cã th©n thÊp, h¹t dµi.
120 c©y cã th©n thÊp, h¹t trßn.
 BiÕt hai tÝnh tr¹ng chiỊu cao th©n vµ h×nh d¹ng h¹t di truyỊn ®éc lËp víi nhau, th©n cao vµ h¹t dµi lµ hai tÝnh tr¹ng tréi.
 H·y gi¶i thÝch kÕt qu¶ ®Ĩ x¸c ®Þnh kiĨu gen vµ kiĨu h×nh cđa bè, mĐ vµ lËp s¬ ®å lai.
biĨu ®IĨm vµ ®¸p ¸n 
Câu 1: (4đ)
-Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp nhiễm sắc thể bị thay đổi về số lượng. (0,5 đ)
-Cơ chế phát sinh thể dị bội:
Là sự không phân ly của một cặp nhiễm sắc thể tương đồng nào đó (ví dụ cặp NST 21 ở người). (0,5đ)
+ Kết quả là một giao tử có 2 NST của một cặp, còn một giao tử không mang NST nào của cặp đó. (0,5đ)
+ Sự thụ tinh của các giao tử này với các giao tử bình thường sẽ tạo ra các thể dị bội (một kiểu hợp tử có 3 NST 21, một kiểu hợp tử thêm 1 NST 21, hình thành hai cơ thể: 3 nhiễm và 1 nhiễm).(0,5đ)
	0,5®
II
II
TÕ bµo sinh d­ìng Bè	 X	 MĐ
II
I
I
Gi¶m ph©n	 giao tư	 gi¶m ph©n rèi lo¹n 0,5®
I
III
 3 NST 21	
 1 NST 21 0,5®
(BƯnh ®ao)
(2n + 1)	 (2n – 1)
-Bệnh Đao: lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra,bị si đần bẩm sinh và không có con (0,5® )
Câu 2: (2đ )
*Cơ thể AaBbCc cho 8 loại giao tử (1đ)
*Gọi n là số cặp gen dị hợp (1đ)
Ta có số loại giao tử là 2n =23 =8 loại giao tử
Câu 3: (2đ)
Hiện tượng 1: Khả năng phản ứng khác nhau của hai cơ thể khác nhau về kiểu gen có giới hạn do kiểu gen quy định (0,5® )
Hiện tượng 2: Cùng một kiểu gen quy định tính trạng số lượng có thể phản ứng thành nhiều kiểu hình khác nhau tùy thuộc vào điều kiện môi trường (0,5® )
*Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen và môi trường (0,25® )
-Aùp dụng kĩ thuật chăn nuôi trồng trọt thích hợp (tạo điều kiện thuận lợi nhất để đạt tới kiểu hình tối đa nhằm tăng năng suất và hạn chế các điều kiện ảnh hưởng xấu).(0,5® )
-Cải tạo hoặc thay giống cũ bằng giống mới có tiềm năng năng suất cao hơn.(0,25®) 
Câu 4: (3đ)
a/ *Nhân tố vô sinh: đất, không khí, ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, gió, nước,. (0,5đ)
 *Nhân tố hữu sinh:
+ Nhân tố các sinh vật khác: sâu bọ (sinh vật ăn thực vật) (0,5đ)
+ Nhân tố con người: con người chăm sóc cây, hái hoa, chặt cây,(0,5đ)
b/ *Môi trường là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng.
Môi trường sống của sinh vật gồm nhiều yếu tố : thức ăn, nước uống, nơi cư trú và khoảng không gian, khi bất kì một trong những yếu tố của môi trường sống mất đi sẽ gây ảnh hưởng cho sinh vật sống trong môi trường đó (1đ)
*Nhân tố sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động tới sinh vật, có thể tác động có lợi hoặc có hại cho sinh vật sống trong môi trường đó (0,5đ)
Câu 4: (2đ)
-Kỹ thuật gen: là các thao tác tác động lên AND để chuyển một đoạn AND mang 1 hoặc 1 cụm gen từ tế bào của loài cho sang tế bào của loài nhận. (0,5đ)
_Kỹ thuật gen gồm 3 khâu cơ bản: (0,75 đ)
+ Tách AND, NST của tế bào cho và AND làm thể truyền
+ Tạo AND tái tổ hợp (AND lai) nhờ enzim
+ Chuyển AND tái tổ hợp vào tế bào nhận
_Ứng dụng của cộng nghệ gen (0,75 đ)
+ Tạo ra các chủng vi sinh vật mới
+ Tạo giống cây trồng biến đổi gen
+ Tạo động vật biến đổi gen
Câu 5: (2đ)
a/ Giới hạn sinh thái: là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định. (1đ)
b/ (1đ)
	0 550 900 t0 
II. Bài tập (5đ)
Theo bµi ra ta quy ­íc: Gen A th©n cao, a th©n thÊp.	0,5®
	 Gen B h¹t dµi, b h¹t trßn.
Ph©n tÝch tõng cỈp tÝnh tr¹ng cđa con lai F1.
 - VỊ chiỊu cao c©y: 	0,5®
 Lµ tû lƯ cđa phÐp lai ph©n tÝch suy ra P cã 1 c©y m¹ng tÝnh tr¹ng lỈn aa vµ mét c©y dÞ hỵp Aa.	0,5®
	P. Aa (cao)	X	aa (thÊp)
 - VỊ h×nh d¹ng h¹t. 	0,5®
 Lµ tû lƯ cđa phÐp lai ph©n tÝch. Suy ra ë P cã 1 c©y mang tÝnh tr¹ng lỈn bb vµ 1 c©y dÞ hỵp Bb
	P: Bb(h¹t dµi)	X	bb (h¹t trßn)	0,5®
Tỉ hỵp 2 cỈp tÝnh tr¹ng, suy ra kiĨu gen, kiĨu h×nh cđa P cã thĨ lµ.
P: AaBb (cao, h¹t dµi)	X	aabb (thÊp, h¹t trßn)	0,25®
HoỈc: P: Aabb(cao, h¹t trßn)	X	aaBb (thÊp, h¹t dµi)	0,25®
 S¬ ®å lai:
- NÕu: P: AaBb (cao, h¹t dµi)	X	aabb (thÊp, h¹t trßn)
GP: AB, Ab, aB, ab	ab
F1: AaBb, Aabb, aaBb, aabb	1®
KiĨu h×nh: 	1 c©y cao, h¹t dµi ; 1 c©y cao, h¹t trßn.
	1 c©y thÊp, h¹t dµi ; 1 c©y thÊp, h¹t trßn.	
- NÕu P: Aabb (cao, h¹t trßn)	X	aaBb (thÊp, h¹t dµi)	 1®
GP: Ab; ab	aB,ab
F1: AaBb; Aabb; aaBb; aabb.	
KiĨu h×nh: 	1 c©y cao, h¹t dµi ; 1 c©y cao, h¹t trßn.
	1 c©y thÊp, h¹t dµi ; 1 c©y thÊp, h¹t trßn.