Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tiết: 46 - Bài 44: Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Ngày soạn : 1/ 2/ 2010. 
Ngày dạy : 4/ 2/ 2010.
Tiết: 46
bài 44 : ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật.
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức :
- Học sinh nhận biết được thế nào là nhân tố sinh vật.
- Học sinh tóm tắt được các môi quan hệ giữa các sinh vật cùng loài và sinh vật khác loài. 
2. Kĩ năng :
- Kĩ năng quan sát kênh chữ, kênh hình, vận dụng, HĐN.
3. Thái độ :
- Giáo dục học sinh có ý thức bảo vệ thiên nhiên đặc biệt là động vật có ích.
II. Đồ dùng dạy học:
- Giáo viên: 
 + Tranh, ảnh: Rừng tre, rừng trúc, rừng thông.
 + Quần thể ngựa, bò, cá, chim cánh cụt 
- Học sinh: 
 + Sưu tầm tranh ảnh về quần thể thực vật và quần thể động vật. 
III. Phương pháp : 
 Quan sát, đàm thoại, HĐN
IV.Tổ chức dạy học: 
1.ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra đầu giờ:5’
- Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm hình thái và sinh lí của sinh vật như thế nào?
- Hãy so sánh đặc điểm khác nhau giữa hai nhóm cây ưa ẩm và chịu hạn. 
* Khởi động: GV cho học sinh quan sát một số tranh về: Đàn bò, đàn trâu, khóm tre, rừng thôngThỏ bị hổ ăn thịt và hỏi:
? Những bức tranh này cho em suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa các sinh vật?
3.Tiến trình bài giảng:
Hoạt động 1. 18’
Tìm hiểu quan hệ cùng loài.
- Mục tiêu: 
 + Học sinh nhận biết được những mối quan hệ giữa các sinh vật cùng loài.
 + Tóm tắt được ý nghĩa của môi quan hệ đó.
- Tiến hành: HĐN
Hoạt động của thầy & trò
Nội dung 
->GVyêu cầu HS đọc œ phần I, QS tranh hình 44.1( a,b,c).
-> Chọn những bức tranh thể hiện mối quan hệ cùng loài, Để trả lời câu hỏi:
 ? Khi có gió bão, thực vật sống cùng nhóm có lợi gì so với thực vật sống riêng rẽ?
? Động vật sống bầy đàn có lợi gì so với ĐV sống đơn lẻ?
->GV nhận xét hoạt động nhóm và đánh giá kết quả.
-> GV yêu cầu HS làm bài tập theo ẹ SGK trang 131, chọn câu trả lời đúng và giải thích.
? Vậy sinh vật cùng loài có những mối quan hệ nào?
* Liên hệ: Trong chăn nuôi người dân đã lợi dụng quan hệ hỗ trợ cùng loài để làm gì?
I.Quan hệ cùng loài:
- Các sinh vật cùng loài sống gần nhau liên hệ với nhau, hình thành nên nhóm cá thể.
- Trong một nhóm có những mối quan hệ:
/ Hỗ trợ: Sinh vật được bảo vệ tốt hơn, kiếm được nhiều thức ăn hơn.
/ Cạnh tranh: Ngăn ngừa gia tăng số lượng cá thể và sự cạn kiệt nguồn thức ăn.
Hoạt động 2. 17’
Tìm hiểu quan hệ khác loài. 
- Mục tiêu:
 + Học sinh tóm tắt được những mối quan hệ giữa các sinh vật khác loài và chỉ rõ ý nghĩa các mối quan hệ đó.
- Tiến hành:HĐCN
->Cho HS quan sát tranh: Hổ ăn thịt thỏ hình 44.2 và 44.3.
-> Y/C học sinh phân tích và gọi tên các mối quan hệ của các sinh vật trong tranh.
- Đánh giá giúp HS hoàn thiện kiến thức.
? Tìm ví dụ về mối quan hệ giữa các sinh vật khác loài mà em biết?
-> Y/C HS nghiên cứu bảng 44 SGK trang 132, thực hiện ẹ vào vở bài tập.
->GV chữa bằng cách cho các nhóm nhận xét kết quả và bổ xung cho nhau.
-> GV mở rộng kiến thức: Một số sinh vật tiết ra chất đặc biệt kìm hãm sự phát triển của sinh vật-> Gọi là: ức chế giảm nhiễm.
II. Quan hệ khác loài:
Học theo nội dung bảng 44 SGK trang 132.
-> Kết luận: SGK. 
4. Củng cố và đánh giá: 5’
- Các sinh vật cùng loài hỗ trợ hoặc cạnh tranh lẫn nhau trong những điều kiện nào?
- Hoàn thành sơ đồ sau: 
Quan hệ giữa các sinh vật.
quan hệ đối địch,hai bên cùng bị hại: - -
quan hệ đối địch, một bên có lợi, bên kia bị hại: + -
quan hệ hỗ trợ cùng có lợi:+ +
quan hệ hỗ trợ một bên có lợi, một bên không có lợi: + 0
Cộng sinh. Hội sinh (có lợi về thức ăn). Sinh vật ăn sinh vật. Cạnh tranh.
 ( Kí sinh và nửa kí sinh) 
5. Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi SGK trang 134.
- Sưu tầm một số tranh, ảnh về động vật, thực vật ở những môi trường khác nhau.
- Đọc mục “em có biết”.
- Chuẩn bị bài 45: Thực hành: Chuẩn bị giấy Ao, bút dạ.
6.Rút kinh nghiệm giờ dạy: