SOẠN NGỮ VĂN 9
Bài 1
Tuần 1
Tiết 1- 2
Văn học
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
(trích)
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
1. Kiến thức:
- Thấy được vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại. dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị
- Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo gương Bác
2-Tích hợp với Tiếng Việt ở bài "các phương châm hội thoại", với tập làm văn ở bài "Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh", với văn bản đã học ở lớp 7 (Đức tính giản dị của Bác Hồ), với những hiểu biết của hs về Bác.
3- Rèn kĩ năng đọc, tìm hiểu, phân tích văn bản nhật dụng
4. Chuẩn bị
- Giáo viên hướng dẫn hs sưu tầm tranh ảnh, bài viết về nơi ở và làm việc của Bác trong khuôn viên Chủ Tịch phủ; có thể tổ chức xem phim tài liệu về Bác hoặc tốt nhất tổ chức hs tham quan lăng và nơi ở của Bác trước hoặc sau khi học bài.
- Sách : Bác Hồ- Con người - Phong cách - Nhiều tác giả, NXB trẻ, thành phố HCM, 2005.
II. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học
Hoạt động 1 : Giới thiệu dẫn vào bài mới
1. Cho hs xem ảnh, tranh Bác Hồ làm việc ở nhà sàn Việt Bắc hoặc Bác đọc báo trong vườn Chủ tịch Phủ, ngôi nhà sàn của Bác ở Hà Nội, cảnh Bác cuốc đất trồng rau, Bác cho cá ăn, Bác đạp guồng tát nước với nông dân Từ đó khái quát phong cách sống và làm việc, phong cách văn hóa HCM
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc, giải thích từ khó, tìm hiểu kiểu loại và bố cục.
1. Đọc: Giọng chậm rãi, bình tĩnh, khúc triết. GV đọc đoạn 1,2 HS đọc tiếp đến hết bài. GV nhận xét cách đọc.
2. Giải thích từ khó: GV chọn và giải thích 1 số từ khó. Giải thích thêm từ: "bất giác": một cách tự nhiên, ngẫu nhiên, không dự định trước; đạm bạc; sơ sài, giản dị, không cầu kì, bày vẽ.
SOẠN NGỮ VĂN 9 Bài 1 Tuần 1 Tiết 1- 2 Văn học PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH (trích) I. Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh: 1. Kiến thức: - Thấy được vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại. dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị - Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo gương Bác 2-Tích hợp với Tiếng Việt ở bài "các phương châm hội thoại", với tập làm văn ở bài "Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh", với văn bản đã học ở lớp 7 (Đức tính giản dị của Bác Hồ), với những hiểu biết của hs về Bác. 3- Rèn kĩ năng đọc, tìm hiểu, phân tích văn bản nhật dụng 4. Chuẩn bị - Giáo viên hướng dẫn hs sưu tầm tranh ảnh, bài viết về nơi ở và làm việc của Bác trong khuôn viên Chủ Tịch phủ; có thể tổ chức xem phim tài liệu về Bác hoặc tốt nhất tổ chức hs tham quan lăng và nơi ở của Bác trước hoặc sau khi học bài. - Sách : Bác Hồ- Con người - Phong cách - Nhiều tác giả, NXB trẻ, thành phố HCM, 2005. II. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học Hoạt động 1 : Giới thiệu dẫn vào bài mới 1. Cho hs xem ảnh, tranh Bác Hồ làm việc ở nhà sàn Việt Bắc hoặc Bác đọc báo trong vườn Chủ tịch Phủ, ngôi nhà sàn của Bác ở Hà Nội, cảnh Bác cuốc đất trồng rau, Bác cho cá ăn, Bác đạp guồng tát nước với nông dân Từ đó khái quát phong cách sống và làm việc, phong cách văn hóa HCM Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc, giải thích từ khó, tìm hiểu kiểu loại và bố cục. 1. Đọc: Giọng chậm rãi, bình tĩnh, khúc triết. GV đọc đoạn 1,2 HS đọc tiếp đến hết bài. GV nhận xét cách đọc. 2. Giải thích từ khó: GV chọn và giải thích 1 số từ khó. Giải thích thêm từ: "bất giác": một cách tự nhiên, ngẫu nhiên, không dự định trước; đạm bạc; sơ sài, giản dị, không cầu kì, bày vẽ. 3. Kiểu loại : Văn bản nhật dụng 4. Văn bản này được viết theo phương thức kể và bình luận 5. Bố cục của đoạn trích: - Văn bản có thể chia làm 3 đoạn: +Đoạn 1: Từ đầu đến rất hiện đại: quá trình hình thành và điều kì lạ của phong cách văn hoá HCM + Đoạn 2: tiếp theo..hạ tắm ao: Những vẻ đẹp cụ thể của phong cách sống và làm việc của Bác Hồ + Đoạn 3: Phần còn lại: Bình luận và khẳng định ý nghĩa của phong cách văn hoá HCM. Hoạt động 3: hướng dẫn đọc và phân tích chi tiết. 1.Luận điểm thứ nhất mà người viết nêu lên là con đường hình thành phong cách văn hoá HCM. - Theo cách lập luận của tác giả thì đoạn văn đã khái quát vốn tri thức văn hoá của Bác Hồ như thế nào? Bằng những con đường nào, Người có được vốn văn hoá ấy? ( Trong c/đ bôn ba, người đã sống dài ngày ở Anh, ở Pháp. Lúc làm bồi, lúc cuốc tuyết, lúc làm nghề rửa ảnh Chế Lan Viên có lần viết: "Đời bồi tầu lênh đênh theo sóng bể Người đi hỏi khắp bóng cờ châu Mĩ, châu Phi Những đất tự do, những trời nô lệ Những con đường cách mạng đang tìm đi" ( Người đi tìm hình của nước) - Điều kì lạ nhất trong phong cách văn hoá HCM là gì? Vì sao có thể nói như vậy? - Qua tìm hiểu luận điểm 1, hãy nhận xét về cách gợi mở, dẫn dắt vấn đề của tác giả? Cách đưa căn cứ để lý giải vấn đề? - Theo em,trong những lập luận trên, lập luận nào quan trọng nhất làm sáng tỏ luận điểm chính nói trên? - Trong thực tế, các yếu tố "dân tộc", và "nhân loại"; "truyền thống"và "hiện đại"luôn có xu hướng loại trừ nhau.Yếu tố này trội lên sẽ lấn át yếu tố kia. Ấy vậy mà các yếu tố mang nhiều nét đối lập ấy vẫn kết hợp một cách hài hoà trong một phong cách. Quả là kì diệu! Điều đó chỉ có thể thực hiện được bởi yếu tố nào trong phẩm chất của chủ Tịch HCM vượt lên trên tất cả? 2. Sau đó tác giả đã đưa ra luận điểm 2:Vẻ đẹp của phong cách HCM được thể hiện trong phong cách sống và làm việc của Người. - Để giải thích và chứng minh cho luận điểm này của mình, tác giả đã kể và bình luận trên những mặt nào? (nơi ở, trang phục, cách ăn mặc) - Con có nhận xét gì về những dẫn chứng mà tác giả đưa ra để củng cố cho lập luận của mình? GV lấy thêm 1 số vd về sự giản dị của Bác 3- Hs đọc đoạn cuối bài. Trong phần cuối bài, tác giả đã bình luận phong cách HCM để làm cho bài viết thêm sâu sắc.Tác giả đã bình luận phong cách HCM bắng cách nào? ( Nối giữa quá khứ với hiện tại. Từ nếp sống "giản dị và thanh đạm"của Bác, tác giả liên hệ đến Nguyễn Trãi, đến NBK – các vị "hiền triết"của non sông đất việt. - Vì sao có thể nói lối sống của Bác là sự kết hợp giữa giản dị và thanh cao? 1. Luận điểm 1: Con đường hình thành phong cách văn hoá HCM - Vốn tri thức văn hoá của chủ tịch HCM hết sức sâu rộng: ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân thế giới, văn hoá thế giới sâu sắc như Bác Hồ. Cách viết so sánh bao quát để khẳng định giá trị của nhận định. - Nhưng đó không phải là trời cho một cách tự nhiên mà nhờ thiên tài, nhờ Bác đã dày công học tập, rèn luyện, tu dưỡng không ngừng trong suốt bao nhiêu năm, suốt cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian truân, vất vả. + Chủ Tịch HCM đã đi qua nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều nền văn hoá từ phương Đông tới Phương Tây. Người có hiểu biết sâu rộng nền văn hoá các nước châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Mĩ. +Nắm vững phương tiện giao tiếp là ngôn ngữ (nói và viết thạo nhiều thứ tiếng nước ngoài như Pháp, Anh, Hoa, Nga) đó là công cụ giao tiếp quan trọng bậc nhất để tìm hiểu và giao lưu văn hoá với các dân tộc trên thế giới. + có ý thức học hỏi sâu sắc toàn diện đến mức uyên thâm, vừa tiếp thu tinh hoa vừa phê phán cái tiêu cực của chủ nghĩa tư bản. + Học trong công việc, trong lao động, ở mọi nơi, mọi lúc - Điều quan trọng và kì lạ nhất của phong cách văn hoá HCM là : Những ảnh hưởng quốc tế sâu đậm đã nhào nặn với cái gốc văn hoá dân tộc không gì lay chuyển được ở Người, để trở thành một nhân cách rất VN. - Một lối sống rất bình dị, rất phương Đông, rất Việt Nam nhưng cũng đồng thời rất mới, rất hiện đại. - Nói cách khác, chỗ độc đáo, kì lạ nhất trong phong cách văn hoá HCM là sự kết hợp hài hoà những phẩm chất rất khác nhau, thống nhất trong một cong người HCM. Đó là truyền thống và hiện đại, phương Đông và phương Tây, xưa và nay, dân tộc và quốc tế, vĩ đại và bình dị. Đó là sự kết hợp và thống nhất hài hoà bậc nhất trong ls dân tộc VN từ xưa đến nay. * Cách gợi mở, dẫn dắt vấn đề của t/g rất tự nhiên và hiệu quả. Để lý giải sự thống nhất giữa dân tộc và nhân loại, tác giả đã dẫn ra cuộc đời hoạt động đầy truân chuyên, tiếp xúc với văn hoá nhiều nước, nhiều vùng trên thế giới. - Kết luận được đưa ra sau đó hoàn toàn hợp lô gíc: "có thể nói ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân thế giới, văn hoá thế giới sâu sắc như Chủ Tịch HCM Người cũng chịu ảnh hưởng tất cả các nền văn hoá, đã tiếp thu cái đẹp và cái hay"Đó cũng là những căn cứ xác đáng để lý giải về tính nhân loại, tính hiện đại- một vế của sự hoà hợp, thống nhất trong phong cách HCM. - Lập luận quan trọng nhất : "nhưng điều kì lạ là tất cả những ảnh hưởng quốc tế đó đã nhào nặn với cái gốc văn hoá dân tộc không gì lay chuyển được ở Người, để trở thành một nhân cách rất VN, một lối sống rất bình dị, rất VNPT, rất phương Đông nhưng cũng đồng thời rất mới, rất hiện đại" - Sự kết hợp hài hoà của các yếu tố mang nhiều nét đối lập trong một phong cách chỉ có thể thực hiện được bởi một yếu tố vượt lên trên tất cả : đó là bản lĩnh, ý chí của một người chiến sĩ cộng sản, là tình cảm cách mạng được nung nấu bởi lòng yêu nước, thương dân vô bờ bến và tinh thần sẵn sàng quên mình vì sự nghiệp chung. HCM là người hội tụ đầy đủ những phẩm chất đó. 2. Luận điểm 2: Nét đẹp trong lối sống giản dị mà thanh cao của Chủ tịch HCM. - Ở cương vị lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước nhưng Chủ tịch HCM có một lối sống vô cùng giản dị: + Nơi ở, nơi làm việc đơn sơ: "chiếc nhà sàn nhỏ bằng gỗ bên cạnh chiếc ao"như cảnh làng quê quen thuộc; "chiếc nhà sàn đó cũng chỉ vẻn vẹn có vài phòng tiếp khách, họp Bộ Chính trị, làm việc và ngủ.."(có thể cho HS xem lại hình ảnh ngôi nhà sàn) + Trang phục hết sức giản dị: bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ", tư trang ít ỏi: "chiếc va li con với bộ quần áo, vài vật kỉ niệm" + Ăn uống đạm bạc với những món ăn dân tộc "cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa" + Cs một mình không xây dựng gia đình, suốt cuộc đời hi sinh vì dân vì nước. - Lời bình luận so sánh: Chưa có vị nguyên thủ quốc gia xưa nay nào có cách sống như vậy, giản dị, lão thực đến vậy. Đó là nếp sống của các vị hiền triết xưa như Nguyễn Trãi, NBK- nếp sống thanh đạm, thanh cao. - GV đọc đoạn : "tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc.. đến khi đó, tôi sẽ) => Những dẫn chứng trên là những chi tiết hết sức cụ thể, phổ biến đã đi vào thơ ca như một huyền thoại (ngôi nhà sàn, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp, là cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, là tình cảm thắm thiết đối với đồng bào, nhất là đối với các em thiếu nhi). Tác giả sử dụng thủ pháp liệt kê những dẫn chứng nhưng không gây nhàm chán, đơn điệu mà còn các tác dụng thuyết phục hơn hẳn. 3. Luận điểm 3: Ý nghĩa phong cách HCM - Cách sống giản dị, đạm bạc của CTHCM lại vô cùng thanh cao, sang trọng: + Đây không phải là lối sống khắc khổ của những con người tự vui trong cảnh nghèo khó + Đây cũng không phải là cách tự thần thánh hoá, tự làm cho khác đời, hơn đời. + Đây là một cách sống có văn hoá đã trở thành một quan niệm thẩm mĩ; cái đẹp là sự giản dị, tự nhiên. - Giống các vị danh nho: không phải tự thần thánh hóa, tự làm cho khác đời, lập dị mà là cách di dưỡng tinh thần, một quan niệm thẩm mĩ về lẽ sống. - Khác các vị danh nho: đây là lối sống của một người cộng sản lão thành, một vị chủ tịch nước, linh hồn của dân tộc trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mĩ và công cuộc xây dựng CNXH Hoạt động 4: hướng dẫn tổng kết - Tìm hiểu những biện pháp nghệ thuật trong văn bản làm nổi bật vẻ đẹp phong cách HCM. - Nêu cảm nhận của em về những nét đẹp trong phong cách HCM? - Em học tập được những gì về phong cách HCM? (nhất là trong xã hội hiện nay đang trong xu hướng hoà nhập với khu vực và quốc tế) - Từ bài học này, em hiểu thế nào là lối sống có văn hoá, thế nào là "mốt", là hiện đại trong cách ăn mặc, nói năng? (cho hs tự do thảo luận) - Cuối cùng, GV cho học sinh đọc phần ghi nhớ -sgk. 4. Tìm hiểu những biện pháp nghệ thuật trong văn bản. - Kết hợp giữa kể chuyện, phân tích và bình luận. Đan xen giữa những lời kể là lời bình luận 1 cách tự nhiên : "có thể nói ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân thế giới, văn hoá thế giới sâu sắc như CTHCM", "Quả như một câu chuyện thần thoại, như câu chuyện về một vị tiên, một con người siêu phàm nào đó trong cổ tích.." - Chọn lọc những chi tiết tiêu biểu (dẫn chứng trong văn bản) -So sánh với các bậc danh nho xưa, đối lập giữa các phẩm chất, khái niệm. - Dẫn chứng thơ cổ, dùng từ Hán Việt, gợi cho người đọc thấy sự gần gũi giữa HCM với các bậc hiền triết của dân tộc. - Sử dụng NT đối lập: vĩ nhân mà hết sức giản d ... hoại của nhân vật - Đan xen chi tiết thật của đời thường với chi tiết hư ảo của cổ tích ? Có thể hiểu con người nhà văn Mác-xim Gorki từ nhân vật “tôi” trong văn bản được không? Vì sao? - Có - Vì văn bản này nằm trong tác phẩm tự truyện của tác giả, ở đó, nhà văn tự kể về quãng đời của mình mấy chục năm về trước từ năm lên ba đến năm lên mười. Chuyện “những đứa trẻ” xảy ra lúc Aliôsa (tên gọi thân mật của G trong gia đình) khoảng lên 9, 10 tuổi. ? Đọc chú thích 1 và 2 trong sgk. Cho biết vì sao những đứa trẻ con ông đại tá lại chơi thân với Aliôsa, bất chấp sự cấm đoán của bố? ? Điều này cho thấy tình cảm của bọn trẻ như thế nào? ? Hành động “A li ô sa trèo cây” tìm bạn và cả bọn chúng cùng “trèo lên cái xe trượt tuyết cũ, ngắm nghía nhau” cho thấy tình cảm bọn trẻ dành cho nhau như thế nào? ? Vì sao lời đầu tiên A li ô sa nói với bạn là : “Các cậu có bị đánh đòn không? ?Vì sao A li ô sa lại “khó mà tin được rằng” những đứa trẻ này cũng bị đánh đòn như mình” và “cảm thấy tức thay cho chúng”? ? Hình ảnh bọn trẻ con ông đại tá “ngồi sát vào nhau giống như những chú gà con” khi nói đến gì ghẻ, gợi cho em cảm nghĩ gì? ? Vì sao khi đó, A li ô sa lại kể chuyện cổ tích về người chết sẽ sống lại? ? Nếu em cũng là bạn của bọn trẻ, lúc này em sẽ làm gì cho bạn của mình? (HS tự bộc lộ) ? Những biểu hiện của bọn trẻ khi nghe truyện cổ tích? - Những truyện cổ tích thật kì diệu vì nó đã khơi dậy trong trẻ em lòng tin về những điều tốt đẹp ở đời ? Cách kể của tác giả trong đoạn truyện này có gì đặc biệt? ? Hình ảnh những đứa trẻ hiện lên như thế nào? Tình bạn của chúng ra sao? ? Nhân vật A li ô sa hiện lên như thế nào trong tình bạn của cậu? I. Đọc tìm hiểu chung 1.Tác giả: - M.G (1868 - 1936) là nhà văn Nga xuất sắc, người có công đầu tạo lập nền văn học Xô Viết, và là một nhà văn lớn của nhân loại thế kỉ XX - Cuộc đời gặp nhiều gian truân, có tuổi thơ cay đắng, thiếu tình thương.Ông vừa lao động,vừa tự học vừa sáng tác văn học. - Tác phẩm của ông có giá trị nhân văn lớn lao. 2. Tác phẩm: - Trích trong “Thời thơ ấu” là cuốn đầu trong bộ ba tiểu thuyết tự truyện - Viết trong những năm 1913 - 1914, năm ông ngoài 40 tuổi. - Từ khó: SGK 3. Bố cục - Đoạn 1: ...... ấn em nó cúi xuống: Những đứa trẻ gặp nhau -> tình bạn trong trắng - Đoạn 2:...........không được đến nhà tao!: Những đứa trẻ bị cấm đoán - Đoạn 3: Còn lại : những đứa trẻ gặp nhau-> tình bạn lại tiếp diễn II. Đọc hiểu văn bản 1. Những đứa trẻ gặp nhau - Chúng đều thiếu tình thương của bố mẹ: + Aliôsa: bố mất sớm, mẹ đi lấy chồng khác, ở với bà ngoại (người lao động bình thường), ông ngoại hay đánh đòn. + 3 đứa trẻ con đại tá: tuy sống trong cảnh giầu sang (quý tộc) nhưng mẹ mất, sống với bố và dì ghẻ, bị bố cấm đoán, đánh đòn.... - Chúng là hàng xóm của nhau. -Quen nhau tình cờ do một lần A li ô sa cứu thằng em thoát nạn ngã xuống giếng. => là tình bạn gắn bó theo nhu cầu chia sẻ tình cảm, đồng cảm, không có khoảng cách => trong sáng, hồn nhiên. - Chúng luôn hướng về nhau (cho dù bị người lớn cấm đoán) - Chúng luôn đoàn kết vì hiểu nhau - Chúng luôn quan tâm đến nhau - Vì những đứa trẻ này mất mẹ nhưng còn bố, chúng lại hiền lành và yếu ớt - A li ô sa muốn bênh vực bạn nhưng bất lực - A li ô sa biết sống cho bạn, hết lòng yêu quý bạn - Những đứa trẻ mồ côi mẹ thật cô độc, yếu ớt, đáng thương. Chúng rất cần được người lớn che chở, đùm bọc - Cậu muốn an ủi những người bạn mồ côi, muốn nhen lên hy vọng nơi chúng (Sự cảm thông của A với nỗi bất hạnh của các bạn nhỏ) - Những đứa trẻ đó thật đáng yêu và đáng thương.... * Cách kể của tác giả trong đoạn truyện này: + Chủ yếu bằng ngôn ngữ đối thoại của nhân vật. + Kết hợp nhuần nhuyễn chuyện đời thường với cổ tích *Những đứa trẻ hiện lên sinh động và chân thực. Chúng gắn bó sâu sắc từ những mất mát và hy vọng. - A li ô sa luôn yêu quý, đồng cảm, chia sẻ mọi vui buồn của bạn. 4. Củng cố: ? Những điều cần ghi nhớ về tác giả và sự nghiệp của ông? 5. Hướng dẫn học bài - Nắm vững nội dung đoạn trích - Soạn kĩ phần bài còn lại. ---------------------------------------------- Tiết 89 Văn bản: NHỮNG ĐỨA TRẺ (Trích “Thời thơ ấu”)- Mac-xim Gorki- I. Mục tiêu cần đạt: Giúp hs rung cảm trước những tâm hồn tuổi thơ trong trắng, sống thiếu tình thương và hiểu rõ nghệ thuật kể chuyện của Gorki trong đoạn trích tiểu thuyết tự thuật này. II.Tài liệu đồ dùng Bảng phụ và hệ thống câu hỏi trắc nghiệm III. Tổ chức các hoạt động dạy và học. 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: ? Hiểu biết của em về tác giả M.Go rơ ki và tác phẩm “Những đứa trẻ”? 3.Bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài Văn học Nga nổi tiếng thế giới với các tác giả: Puskin,Ilia Ê ren bua,.. mà các em đã được học ở những lớp dưới và sẽ tiếp tục học ở cấp III. Giờ học này các em sẽ tìm hiểu tiếp đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích này Hoạt động 2 Đọc đoạn 2: - Khi bố lũ trẻ xuất hiện, em có nhận xét gì về con người này từ cách ông quát bọn trẻ: “Đứa nào đây?”, “đứa nào gọi nó sang?”, “Cấm không được đến nhà tao!”? - Khi bố lũ trẻ xuất hiện, bọn trẻ con như thế nào? Em hiểu gì về bọn trẻ qua chi tiết này? -Ông già đã đối xử với A li ô sa như thế nào? Tại sao A li ô sa “sợ đến phát khóc? - Vì sẽ bị ông ta đánh hoặc mách ông ngoại đánh. - vì ông già này là kể lạnh lùng không có tình thương con trẻ - vì ông ta là một người lớn thô bạo. Đọc phần cuối cùng. ? Cái cách “tiếptục chơi” của bọn trẻ diễn ra như thế nào? “Nấp sau bụi cây.... bắt gặp chúng tôi” ? Nhận xét của em về việc này? ?Bọn trẻ đã kể cho A li ô sa về “cuộc sống buồn tẻ.... về gì ghẻ”. Em nghĩ gì về cuộc sống của bọn trẻ? - âm thầm cô độc - Thiếu vắng niềm vui - Thiếu vắng tình thương của người ruột thịt ? Thái độ của A li ô sa? ? A li ô sa “luôn muốn làm cho chúng vui thích”. Em hiểu tình bạn của A li ô sa như thế nào từ suy nghĩ đó? ?Nhận xét về nghệ thuật tự sự trong đoạn này? ? Từ đó, em hiểu như thế nào về cuộc sống của bọn trẻ, về tình bạn của chúng và về người bạn có tên là A li ô sa? Hoạt động 4 : Tổng kết -Học sinh đọc ghi nhớ trong sgk/234 ? Những vẻ đẹp và sức mạnh nào của tình bạn? ? Tình bạn của A - li ô sa giúp em hiểu gì về tấm lòng của Mác xim góc ki đối với những con người cô độc, đau khổ? 2. Những đứa trẻ bị cấm đoán. - Bố lũ trẻ: + Một người hách dịch và thô lỗ + Lạnh lùng và tàn nhẫn - Khi bố lũ trẻ xuất hiện thì: + Bọn trẻ lặng lẽ về nhà như những con ngỗng => bọn trẻ ngoan ngoãn nhưng cam chịu và thật đáng thương 3. Những đứa trẻ lại gặp nhau. - Nấp sau bụi cây...... bắt gặp chúng tôi - Một cuộc chơi đoàn kết, có tổ chức - Nhưng đó là một cuộc chơi không bình thường: không đáng bí mật mà phải bí mật, không đáng trốn tránh mà phải trốn tránh - A li ô sa luôn đồng cảm, chia sẻ và nâng đỡ - Một tình bạn xuất phát từ nhu cầu được tin yêu, chia sẻ. * Nghệ thuật tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. - Chúng đơn độc, sợ hãi, thiếu tình thương yêu của cha mẹ.... đó là một cuộc sống bất hạnh. - Yêu quý găn bó, thuỷ chung.... đó là một tình bạn trong sáng,ấm áp - Hiểu biết, chân thành, giàu nhân ái.... Đó là một tình bạn sâu sắc và cao cả. III.Tổng kết Ghi nhớ: (SGK) 1.Nội dung 2.Nghệ thuật IV.Luyện tập - Gắn bó, tthuỷ chung, chân thành - Bù đắp tình yêu thương, bớt đi nỗi bất hạnh - Con người, dù là đứa trẻ, sẽ cao cả lên trong tình bạn của mình. - Tấm lòng nhân ái, đồng cảm, nâng đỡ, chia sẻ bất hạnh của con người, nhất là trẻ em. *Củng cố: Giáo viên củng cố nội dung tiết 89 và nội dung cả bài ----------------------------------------------------------- TIẾT 90: TRẢ BÀI KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI HỌC KÌ I. I. Mục đích cần đạt - Giúp học sinh ôn lại các kiến thức, kĩ năng được thể hiện trong hai bài kiểm tra, thấy được những ưu điểm, hạn chế trong hai bài làm của mình, tìm phương hướng khắc phục và sửa chữa. II.Chuẩn bị: Bài kiểm tra đã chấm III. Tiến trình lên lớp 1. Hướng dẫn hs phân tích đề, lập dàn ý, cách làm bài và đáp án cụ thể của các vấn đề văn tự luận 2.Nhận xét chung: Lớp Điểm 3->4,5 Điểm 5->7,5 Điểm 8->10 9B -Phần Trắc nghiệm: Đa số là hs làm đúng. Tuy nhiên còn nhiều em mắc lỗi tẩy xoá,chữa -Phần Tự luận: + Đảm bảo được nội dung yêu cầu của đề. + HS trả lời và làm bài khá tốt nên điểm cao. + Tuy vậy, nhiều bài làm chưa đáp ứng yêu cầu của một đoạn văn T_P_H ở câu 2 nên ít bài được điểm tối đa câu này. 3.Trả bài.: HS đọc bài, kiểm tra nội dung và hình thức trong bài viết của mình. 4. Học sinh đối chiếu, so sánh: - Cách nhận diện - Các đề tự luận - Những lỗi cơ bản về kỹ năng viết: + Diễn đạt còn ẩu, tuỳ tiện. + Nhiều bài làm còn sơ sài,thiếu ý. + Bài viết chưa rõ ràng,mạch lạc,sai lỗi chính tả 5.Đọc mẫu: -Gv chọn 1-2 bài có điểm cao nhất -1-2 bài điểm yếu =>Hs nghe để so sánh, rút kinh nghiệm cho bài làm của mình. GV nhắc nhở HS những kĩ năng cần thiết khi làm bài 5. Hướng dẫn học bài - Ôn tập chương trình HK I: Nội dung các bài thơ, văn . - Soạn bài cho HK II: Bàn về đọc sách. -------------------------------------------------- GIÁO ÁN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 6: TÌNH YÊU THƯƠNG BAO LA CỦA BÁC ĐỐI VỚI THIẾU NIÊN NHI ĐỒNG A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Học sinh cảm nhận được tình yêu thương bao la của Bác đối với thiếu niên nhi đồng bằng những biểu hiện cụ thể. - Kính yêu, tự hào về Bác. - Từ đó học tập và làm theo tình yêu thương của Bác bằng những việc làm cụ thể trong cuộc sống hàng ngày. B. Chuẩn bị: - Học sinh: Sưu tầm những câu chuyện, bài thơ, bài hát viết về Bác. Những bức thư, câu nói, những bài thơ Bác viết cho thiếu nhi. - Giáo viên: Những bức ảnh, tư liệu về tình cảm của Bác với thiếu niên nhi đồng. Soạn bài. Máy chiếu. C. Tiến trình lên lớp. 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ ? Thế nào là sống chan hoà với mọi người? Em hãy nêu một tấm gương tiêu biểu về sống chan hoà? 3. Bài mới. Hoạt động 1: Giới thiệu bài Bác Hồ kính yêu của chúng ta không chỉ là người có lối sống chan hoà . Ở Bác còn ngời lên bao phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn, tình cảm. Ở bài học này cô trò chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu. Giáo viên cho cả lớp nghe bài hát: Bác Hồ - Một tình yêu bao la ( Thuận Yến) và giới thiệu một số hình ảnh về Bác với thiếu nhi. Hoạt động 2 ? Nội dung của bài hát và các bức ảnh mà em vừa quan sát nói lên điều gì? GV giớithiệu hình ảnh về Bác. ? Trong từng bức ảnh, Bác Hồ có những việc làm cụ thể nào? ? Những hình ảnh trên khiến em nhớ đến những câu chuyện nào về Bác ? Hãy kể một câu chuyện mà em thích nhất? ? Từ đó, em hãy cho biết những biểu hiện trong tình cảm của Bác với thiếu niên nhi đồng? GV: Tình cảm của Bác không chỉ ở việc gặp gỡ, với những cử chỉ, lời nói . Bác còn có những vàn thơ yêu thương giành cho các cháu . ? Em hãy đọc một vài câu thơ ấy? 1. Tình cảm của Bác đối với thiếu niên nhi đồng.
Tài liệu đính kèm: