Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Tuần 25	Soạn: 18/02/09
Tiết 118	Dạy: 25/02/09
NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
A Mục tiêu: Giúp HS:
- Hiểu rõ yêu cầu đối với bài văn nghị luận về nhân vật văn học, biết cách làm văn đúng yêu cầu.
- Rèn kĩ năng làm văn nghị luận về nhân vật văn học.
B. Chuẩn bị.
- GV:
- HS: Đọc và trả lời các câu hỏi trong bài.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động.
HĐ 1: Khởi động.
a. Bài cũ.
- Nêu yêu cầu các bước làm bài văn nghị luận về tư tưởng, đạo lí?
b. Bài mới.
Hoạt động
Nội dung
HĐ 2
- HS đọc văn bản.
- H: Vấn đề nghị luận của văn bản là gì? Đặt tên cho văn bản?
- H: Tìm những câu mang luận điểm của văn bản?
- HS thảo luận, trả lời.
- GV nhận xét.
- H: Cách lập luận của tác giả như thế nào? Em có nhận xét gì về các luận cứ, luận điểm?
- HS thảo luận, trả lời.
- H: Thế nào là nghị luận về một tác phẩm (một đoạn trích) ?
- H: Yêu cầu của nghị luận về tác phẩm là gì?
- HS đọc ghi nhớ SGK.
HĐ 3.
- HS đọc đoạn văn SGK.
- HS làm việc độc lập theo các câu hỏi trong SGK.
- GV yêu cầu HS đứng tại chỗ trả lời. HS khác nhận xét, bổ sung.
- GV nhận xét.
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
1. Văn bản.
a. Vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp của cuộc sống mới trên miền Bắc trong những năm đầu xây dựng CNXH.
b. Những câu mang luận điểm.
- Trước tiên, nhân vật anh thanh niên... của mình.
- Nhưng anh thanh niên này...
c. Cách lập luận:
- Vừa phân tích, giải thích, vừa chứng minh vẻ đẹp của anh thanh niên.
- Luận cứ rõ ràng, phù hợp, lấy trong tác phẩm của Nguyễn Thành Long.
2. Ghi nhớ: SGK.
II. Luyện tập.
1. Vấn đề nghị luận: Thân phận con người lao động nghèo trong xã hội cũ.
- Đặc tên: "Cái chết của Lão Hạc".
2. Ý chính của đoạn văn: 
- Việc giải thích cái sống và cái chết đối với Lão Hạc.
→ Chọn cái chết trong hơn cái sống đục, bảo toàn nhân cách→ Hiểu thêm về vẻ đẹp bên trong, vẻ đẹp tâm hồn của Lão Hạc.
HĐ 4: Củng cố- dặn dò.
- Yêu cầu của bài nghị luận tác phẩm văn học là gì?
- HS đọc lại ghi nhớ trong SGK.
- Về nhà học bài, chuẩn bị "cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích".
D. Rút kinh nghiệm: ......................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................